Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler Uygulamasında Mali Kara

Kanunen kabul edilmeyen giderler hesap planında bilanço dışı kalemlerde, nazım hesaplarca yer almaktadır. Dolayısıyla ticari kar açısından her türlü gider, kazancın saptanmasında dikkate alınmak zorundadır.

Kanunen kabul edilmeyen giderler sadece mali karın tespitinde söz konusu olan bir durumdur. Tebliğ İle öngörülen muhasebe sistemi mail karın tespitine yönelik olmadığından kanunen kabul edilmeyen giderlere hesap planında doğal olarak nazım hesaplarda yer verilmiştir.

Bu nedenle işletmeler faaliyetleri İle ilgili bütün giderleri hesap planında öngörülen hesaplara kaydedecekler ve bunları ticari karın tespitinde dikkate

72

alacaklardır. Ancak, vergi beyannamesi verilirken şayet var ise vergi kanunları tarafından kabul edilmeyen giderlerini tespit edecekler ve bu giderleri beyannamelerinde Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler sütununda göstermek yoluyla vergiye tabi kazançlarının hesabında dikkate alacaklardır.

İşletmeler yasal kayıtlarında ve bu kayıtlara göre oluşacak mail tablolarında kesinlikle kanunen kabul edilmeyen giderler gibi hesaba yer vermeyeceklerdir.

Kurumlar Vergisi Açısından Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler;

-Öz sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler ( KVK md.15/1 ) -Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler ( KVK md.15/2 ) -Sermaye şirketlerince dağıtılan örtülü kazançlar ( KVK md.15/3 )

-Her ne şekilde olursa olsun ayrılan ihtiyat akçeleri ( KVK md.15/4 ) -Dar mükellefiyete tabi kurumlara özgü çeşitli giderler

-KVK’ na göre hesaplanan Kurumlar Vergisi ile her türlü para cezaları, vergi cezaları ve AATUHK hükümlerine göre ödenen cezalar, gecikme zamları ve faizler( KVK md.15/6 )

-Kanunlarla ve kanunların verdiği yetkiye dayanılarak tespit edilen hadler saklı kalmak üzere menkul kıymetlerin itibari değerlerinin altında satışından doğan - zararlar ile komisyonlar ve benzeri her türlü giderler ( KVK md.15/9 )

-VUK’ a göre ödenen gecikme faizleri (KVK md.15/10)

-Her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklam giderlerinin %50’si. ( KVK md.15/11 )

-Yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz, uçak ve hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ile ilgili amortismanları,( KVK md.15/12 )

-Dönem sonu stoklarını son giren ilk çıkar ( LIFO ) yöntemine göre değerleyen veya amortismana tabi sabit kıymetlerini yeniden değerlemeye tabi tutan kurumların GVK’nun 41.inci Maddesinin 8 numaralı bendindeki esaslar çerçevesinde hesapladıkları giderler.( KVK md.15/13 ). (Kurumda kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin finansman giderlerine indirim oranının uygulanması sureti ile bulunacak kısmın %25′i)

-4481 sayılı kanuna göre ödenen ek gelir vergisi, ek kurumlar vergisi, ek emlak vergisi, ek motorlu taşıtlar vergisi ve özel iletişim vergisi ( 4481 sayılı kanunun md.10/c )

-Hesaplanan KDV ve KKEG’ e ilişkin KDV tutarları ( KDVK md.58 )

-Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’na bağlı ( I ),( III ) ve ( IV ) sayılı tarifelerde yer alan taşıtlardan ( alınan vergi ve cezalar ile gecikme zamları ) ( MTVK md.14 )

-Vergileme Ölçü ve Hadleri:

I- Otomobil, kaptı-kaçtı, panel ve arazi taşıtları

II- Minibüs, Otobüs, Kamyonet, Kamyon, çekici ve benzerleri III-Yat, kotra ve her türlü motorlu özel tekneler

IV-Uçak ve Helikopterler

-Sosyal Sigortalar Kurumu’na ödenmeyen SSK primleri

-Kurumlar Vergisinden istisna edilen kazançlara ilişkin ödemeler ( KVK md.8/son fıkra )

-Hırsızlık olayları

-Kıdem Tazminatı karşılıkları

-Sermaye Piyasası Kanunu’na göre ayrılan karşılıklar

-Kanuni sınırların üzerinde yapılan bağış ve giderlerle, gerekli şartları taşımayan her türlü giderlerdir.

Gelir Vergisi Mükellefleri Açısından Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler; -Teşebbüs sahibi ile eşinin ve çocuklarının işletmeden çektikleri paralar ve aynen aldıkları sair (GVK md.41/1)

-Teşebbüs sahibinin kendisine, eşine, küçük çocuklarına işletmeden ödenen aylıklar, ücretler, ikramiyeler komisyonlar ve tazminatlar ( GVK md.41/2)

-Teşebbüs sahibinin işletmeye koyduğu sermaye için yürütülecek faizler (GVK md.41/3 ) ile öz sermaye niteliğindeki borçlar için hesaplanan kur farkları

-Teşebbüs sahibinin, eşinin ve küçük çocuklarının işletmede cari hesap ve diğer şekillerdeki alacakları üzerinden yürütülecek faizler ( GVK md.41/4 )

-Her türlü para cezaları vergi cezaları ile teşebbüs sahibinin suçlarından doğan tazminatlar (Akitlerde ceza şartı olarak derpiş edilen tazminatlar, cezai mahiyette tazminat sayılmaz.) (GVK md.41/5 )

-Her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklam giderlerinin %50’si ( 90/1081 sayılı BKK ile ( % 0’ı ) ( GVK md.41/6 )

-Yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz, uçak ve helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ile ilgili amortismanları ( GVK md.41/7 )

-Dönem sonu stoklarını son giren ilk çıkar ( LIFO ) yöntemine göre değerleyen veya yeniden değerleme yapan mükelleflerin, işletmede kullandıkları yabancı kaynaklara ilişkin finansman giderlerine indirim oranının uygulanması suretiyle bulunacak kısmın %25’i (GVK md.41/8 )

-Gelir Vergisi ile diğer şahsi vergiler, Amme Alacaklarının Tahsili Hakkında Kanun hükümlerine göre ödenen cezalar, gecikme zamları ve faizler ile VUK’na göre ödene gecikme faizleri ( GVK md.90 )

-4481 sayılı kanuna göre ödenen ek gelir vergisi, ek emlak vergisi, ek taşıtlar vergisi ve özel iletişim vergisi ( 4481 sayılı kanun md.10/c )

-Mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisi ile mükellefçe indirilebilecek katma değer vergisi ( KDVK md.58 )

-Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’na bağlı ( I ),( III ) ve ( IV ) sayılı tarifelerde yer alan taşıtlardan alınan vergi ve cezalar ile gecikme zamları ( MTVK md.14 )

-Vergileme Ölçü ve Hadleri

I- Otomobil, kaptı-kaçtı, panel ve arazi taşıtları.

II- Minibüs, Otobüs, Kamyonet, Kamyon, çekici ve benzerleri. III-Yat, kotra ve her türlü motorlu özel tekneler.

IV-Uçak ve Helikopterler

-VUK’ un 187 maddesi uyarınca envantere alınması zorunlu olan gayrimenkuller için yapılan kira ödemeleri

-Sosyal Sigortalar Kurumu’na ödenmeyen SSK primleri -Hırsızlık olayları

-Kanuni sınırların üzerinde yapılan bağış ve giderlerle, gerekli şartları taşımayan her türlü gider (Bağışlardaki kanuni sınır Net Karın %5’i)

2.2.2.Vergilendirilmeyecek Gelirler Uygulamasında Mali Kara Ulaşmada