Kahramanmaraş Sağlık Turizmi GZFT Analizi:

GÜÇLÜ YÖNLER

(Kahramanmaraş'ın sağlık turizmi açısından sahip olduğu avantajlı yanlar)

• Farklı bölgelerde bulunan termal su kaynaklarının varlığı

• Dinlenme ve Psikolojik rahatlama için havası ve doğası güzel yaylaların bulunması

• Ilıca kaplıcasının ve Ekinözü içmelerinin bilinirliğinin yüksek olması

ZAYIF YÖNLER

(Kahramanmaraş'ın sağlık turizmi açısından yetersiz olduğu yanlar)

• Var olan termal tesislerin altyapı çalışmalarının yeteri kadar yapılmamış olması

• Termal imkanların yeteri kadar tanıtımlarının yapıl-maması

• Termal tesislerin alt ve orta gelir grubuna hitap etmesinden dolayı tek tip turistin gelmesi

• Orta ve yüksek gelir grubuna hitap edecek termal tesislerin sayısının az olması

FIRSATLAR

(Kahramanmaraş'ın sağlık turizmine ivme kazandırabilecek dışsal faktörler)

• Ulusal çapta sağlık kuruluşlarının termal alanlara ilgilerinin artıyor olması

• Sağlık turlarının gün geçtikçe yüksek talep görmesi

TEHDİTLER

(Kahramanmaraş'ın sağlık turizmine engel olabilecek dışsal faktörler)

• Çevre illerde bulunan termal tesislerin hem kaliteli tesisler olması hem de tanıtımlarının çok iyi yapılıyor olması

Çağlayancerit Cevizi

TURİZM SEKTÖRÜ

POTANSİYEL

ANALİZİ

B

Bu bölümde Kahramanmaraş’ta hâlihazırda turistik değer ifade eden unsurlardan ziyade atıl olarak kalmış, çeşitli sebeplerden dolayı göz ardı ya da ihmal edilmiş ancak turistik değer taşıyan unsurlar ortaya konularak, potansiyelleri irdelenmiştir.

Bu bölümde her bir potansiyel noktanın analizin-den çok, bölge ve kavram olarak potansiyele sahip unsurlar ortaya konmuştur. Noktasal potansiyelle-rin detayları ve bu potansiyellepotansiyelle-rin ortaya çıkartıl-ması için neler yapılçıkartıl-ması gerektiği son bölümde eylemler listesinde detaylı olarak verilmektedir.

Kahramanmaraş turizmi incelendiğinde görülmektedir ki, en büyük eksiklik

bu konuda bir kent bilincinin ve koordinasyonun olmamasıdır. Bu sebeple münferit yerlerde, münferit kurumlarca, münferit çalışmalar yapılsa

bile şehrin genelini kapsayamadığı ve sahiplenilmediği görülmektedir.

Şehrin genelini kapsamayan, bütüncül yaklaşımı olmayan ve sahiplenilmeyen çalışmalarda çok başarılı olamamaktadır.

Bu konunun çözülmesi ile şehrin turizminin ciddi atılım yapabileceği

anlaşılmaktadır.

Şehrin turizminin ve tanıtımının tek noktadan, or-ganize şekilde yürütülmesi için ilgili kamu kurum-ları, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşlarının işbirliğiyle tüzel kişiliği bulunan bir çatı platform kurulmalıdır. Bu yapının formasyonu için Kayse-ri’deki Erciyes A.Ş. Gaziantep’deki GAGEV, Şanlıur-fa’daki Şanlıurfa Turizm Geliştirme A.Ş. modelleri incelenmelidir. Tüm paydaşlarla bir araya gelerek çatı platformun önemi ve çalışma prensipleri anla-tılmalı ve paydaşların çatı platforma katılımı sağ-lanmalıdır.

Diğer bir büyük potansiyele sahip yapısal çalışma ise, çevre illerde daha aktif tanıtım ve reklam ça-lışmalarının yapılmasıdır. Halen Kahramanmaraş turizmi büyük oranda çevre illerden gelenlerle iler-lemektedir. Tanıtım çalışmaları ile çevre illerden gelenlerin sayısının kolaylıkla ve kısa zamanda arttırılabileceği, belirli bir turizm unsuru için gelen ziyaretçilerin farklı unsurlara da

yönlendirilebile-ceği, günübirlik gelenlerin konaklama yapabileceği düşünülmektedir. Bu amaçla aktif ve etkin tanıtım-ların çevre illerde artırılması ile buralardan gelen turist sayısının artacağı öngörülmektedir.

Bu iki yapısal iyileştirme Kahramanmaraş turizmi-ne öturizmi-nemli katkı sağlayacaktır. Bunun dışında tu-rizm potansiyeli yeteri kadar ortaya çıkarılamamış turizm destinasyonları ve unsurları da bulunmak-tadır.

Kahramanmaraş ana turizm potansiyeli şehir mer-kezindedir. Burada hem antik dönem kalıntıları, şehrin müzesi, hem de yakın tarihin kalıntıları ile İnanç ve Kültür Turizmi potansiyeli öne çıkmakta-dır. Aynı zamanda yöresel lezzetler de şehir mer-kezinde tadılabilmekte ve çeşitlilik göstermektedir.

Bu da gastronomi turizmi açısından potansiyel oluşturmaktadır.

Kış turizmi potansiyeli de şehir merkezinde olup, Yedikuyular Kayak Merkezi yeni açılmasına rağ-men çevre illerden yoğun ilgi görmektedir. Tesisle-rin kalite, sayı ve çeşitliliği arttırılarak buraya daha çok turist çekilebileceği düşünülmektedir.

Döngel Mağaraları, Fırnız Vadisi, Tekir ve Ali Kayası bölgesi doğal su kaynakları

turizmi potansiyeline sahiptir. Aynı zamanda bölgede alternatif turizm ve doğa

turizmi potansiyelleri de mevcuttur.

Bölgedeki yeme içme tesisleri ile de gastronomi turizmi potansiyeli bulunmaktadır. Bölgenin sahip olduğu özellikler ile bir bütün olarak pazarlanma-lı, mesire ve piknik amacıyla günübirlik ziyaret edenlerin yanında kamp/karavan, doğa yürüyüşü gibi daha katma değerli ve sürdürülebilir turizm faaliyetlerine de olanak tanıyacak düzenlemeler yapılmalıdır. Bölgede yapılacak iyileştirme ve geliş-tirmeler ile bu potansiyellerin harekete geçirilebile-ceği düşünülmektedir.

Malatya ili Darende ilçesinde yer alan “Somuncu Baba”nın yıl boyu ziyaretçi aldığı bilinmektedir.

Burası ile Afşin İlçesindeki Eshab-ı Kehf külliyesi arası karayolu ile yaklaşık olarak sadece bir saat sürmektedir. Eshab-ı Kehf genel kabul görmüş bir

nokta olup, inanç ve kültür turizmi potansiyeline sahiptir.

Gerekli alt yapı çalışmaları ile Somuncu Baba’ya gelen ziyaretçilerin rahatlıkla Eshab-ı Kehf'e de gelmesi sağlanabilecektir. Ayrıca yol üzerinde bulunan Ekinözü İçmeleri termal turizm potansiyeli ile Elbistan ve Afşin İlçeleri, ise antik tarihi eserleri, dağları, su kaynakları ve gastronomik unsurları ile öne çıkmaktadır.

Ilıca Kaplıcaları ve Ekinözü İçmeleri termal turizm potansiyeline sahip iki önemli nokta olup, bu iki nokta arasındaki yolun sağlıklaştırılması ile birine gelen ziyaretçilerin diğerine de rahatlıkla gidebilme imkanı oluşacaktır.

Ekinözü ilçesi sadece yaz tatilinde bir kaç ay ziya-retçi almakta, yılın geri kalanında boş kalmaktadır.

Ilıca Kaplıcaları ise yıl boyu ziyaretçi almaktadır.

Böyle bir ara bağlantı yapılarak Ilıca Kaplıcalarına gelen ziyaretçilerin yıl boyu Ekinözü içmelerini de ziyaret etmeleri sağlanabilecektir. İki nokta arası ring otobüs seferleri düzenlenmesi de ulaşımı ko-laylaştıracaktır.

Her iki noktanın da kendine özgü gastronomi turiz-mi potansiyeli bulunmaktadır. Yapılacak bu ara yol bağlantısı ile potansiyellerin harekete geçirilebile-ceği değerlendirilmektedir. Ayrıca Ekinözü İçmele-rine başta böbrek ve mide rahatsızları olmak üze-re pek çok konuda rahatsızlığına çaüze-re aramak için gelenlerin yaz tatili dışında da bölgeye gelmelerine yönelik gerekli olan diğer adımlar atılmalıdır. Bu adımların başında da bölgedeki konaklama kalite-sinin artırılması ve alternatif turizm aktivitelerinin geliştirilmesi geldiği değerlendirilmektedir.

Şehrin neredeyse tüm ilçelerinin yetiştirdiği, ünü ülke sınırlarını aşan pek çok aşık ve şair ile eser-leri kültür turizmi potansiyeline sahiptir. Şairler ile ilgili yapılacak tematik müzeler ve çeşitli ölçekteki şiir etkinlikleri ile bu potansiyelin harekete geçirile-bileceği öngörülmektedir. Bu konuda yapılabilecek çalışmalar son bölümde yer alan eylemler listesin-de önceliklere göre verilmektedir.

EXPO 2023 için yapılan özel alan, Kılavuzlu mesire alanına, Taş Köprü’ye

ve Kılavuzlu baraj gölüne yakın mesafededir. Bu bölgenin gerek EXPO

öncesi, gerekse EXPO sonrasında da doğal su kaynakları turizmi , alternatif turizm ve doğa turizmi potansiyellerine

sahip olduğu görülmektedir. Civardaki su ürünleri restoranları ile gastronomi turizmi potansiyeli de bulunmaktadır.

Yine bölgenin hemen yakınında yer alan çevre illerden yamaç paraşütü sporu yapmak isteyenleri ağırlayan Ahır

Dağı antenler bölgesine yapılacak bir teleferik ile ziyaretçi sayısında önemli artışlar olacağı öngörülmektedir. Ahır Dağı antenler bölgesinden tüm şehir, iki baraj gölü ve çevre dağların zirveleri

görünmektedir. Ahır Dağı antenler bölgesi dağın zirvesinde bulunan yaylalar

üzerinden Yedikuyular Kayak Merkezi’ne de bağlanabilir. Zirvede bulunan kayak merkezi ve yaylalar ile ,aşağıdaki mesire

alanları, EXPO alanı, Taş köprü ve restoranları ile bu bölge bir cazibe alanı

haline gelebilecektir.

Şehir merkezinde bulunan camiler ve türbelerin yanında henüz yeterince tanıtılamamış olan “Maraş Mevlevihanesi” (Yum Baba) ile birlikte ciddi bir inanç ve kültür turizmi potansiyelinin olduğu değerlendirilmektedir. Gerek kurtuluş mücadelesi olayları, gerekse Dulkadiroğlu Beyliği dönemi yaşananların hikayelerinin ortaya çıkartılması ile buralardaki eserlerin, ziyaretçiler için daha dikkat çekici hale geleceği düşünülmektedir.

Germanicia Antik Kenti, özellikle o dönemlerin kent yaşamı, gündelik hayat ve sivil mimarisine dair gerçekçi sahneler barındıran mozaikleri ile öne çıkmaktadır. Çok geniş bir alana yayılan antik kentte kazılarının hızlandırılması ve daha fazla sayıda eserin ziyarete açılmasıyla şehirde yerli ve yabancı ziyaretçi sayısının önemli ölçüde artış göstereceği düşünülmektedir.

Yedikuyular Kayak Merkezi yeni açılmasına rağmen dikkate değer miktarda çevre illerden ziyaretçi almaktadır. Güneydeki çevre iller için en yakın kayak merkezi olması sebebiyle yüksek kış turizmi potansiyeli olduğu görülmektedir. Pist sayısının, aktivite çeşitliliğinin ve konaklama imkanlarının geliştirilmesi ile var olan potansiyelin daha da artırılacağı düşünülmektedir.

Özellikle Andırın ilçesi ve Onikişubat ilçesi başta ol-mak üzere şehrin genelinde yer alan doğa parkları ve yaylalar her türlü doğa sporlarının yapılmasına imkan sağlamaktadır. Bu anlamda doğa parkları ve yaylalar alternatif turizm ve doğa turizmi po-tansiyellerine sahip olduğu görülmektedir. Alt yapı eksikliklerinden dolayı bu potansiyel yeteri kadar değerlendirilememektedir. Gerekli alt yapı çalışma-ları ve iyileştirmeler yapılırsa şehrin sahip olduğu alternatif turizm ve doğa turizmi potansiyellerinin harekete geçirilebileceği değerlendirilmektedir.

Şehrin genelinde yaygın olan baraj göllerinde, teknik gereksinimler yerine

getirilerek su sporları konusunda bir çok faaliyetlerin yapılabileceği

görülmektedir.

Kılavuzlu Baraj gölünde bulunan mevcut su spor-ları merkezi sadece eğitim amaçlı kullanılmakta-dır. Şehrin genelinde yaygın olan baraj göllerinde,

teknik gereksinimler yerine getirilerek, dışarıdan ziyaretçilere açık yeni tesisler kurularak, su sporla-rı konusunda birçok faaliyetlerin yapılabileceği gö-rülmektedir. Aynı şekilde akarsular boyunca da su sporları yapılabileceği gibi, gezi, trekking ve mesire alanı olarak da değerlendirilebilecektir. Özellikle Ilı-ca’ya 10 km uzaklıkta bulunan Ceyhan’ın yüzlerce metre yükselen kaya duvarlar arasında Torosları aştığı Kısık Vadisi’nde rafting sporunun geliştirile-bileceği ve Ilıca ziyaretçilerine pazarlanageliştirile-bileceği, bölgede yaşayan kırsal kesime alternatif bir turizm gelir kaynağı oluşturarak, sosyal bir katkı da sağla-yacağı değerlendirilmektedir.

Bu imkanlar Doğal Su Kaynakları Turizmi potansi-yeli olduğunu ancak yeteri kadar öne çıkartılama-dığını göstermektedir. Baraj göllerinde teknelerle dolaşılabileceği gibi, teknelerle yemekli turlar da yapılabilir. Bu sayede gastronomi turizmi potan-siyeli de harekete geçirilebilir. Halihazırda çevre illerden gelen ziyaretçiler yoğun şekilde doğal su kaynakları çevresindeki mesire alanlarını kullan-maktadırlar. Sadece mesire amacıyla kullanılan bu alanlarda uzun vadede kirlilik ve deformasyon tehdidinin de önüne geçmek adına daha katma de-ğerli ve sürdürülebilir, mümkünse kamp/karavan ve bungalov tarzı konaklama imkanlarının olduğu alternatif turizm faaliyetlerinin teşvik edilmesi ya-rarlı olacaktır. Bu alanlarda yapılacak geliştirme ve iyileştirmeler ile doğal su kaynakları turizmi potan-siyelinin öne çıkartılabileceği düşünülmektedir.

TURİZM SEKTÖRÜ

ALANLARININ

GELİŞME

TESPİTİ

EKSENLERİ VE ÖNCELİK

C

Raporun bu bölümde Kahramanmaraş ilinin turizm sektöründeki gelişme eksenleri ve öncelik alanları incelenmiştir. Bu gelişme eksenlerine ve öncelik alanlarına, şehrin sahip olduğu turistik değerlerin hak ettiği potansiyeli gösterememesinin ana sebepleri analiz edilerek ulaşılmıştır. Burada maliyet-fayda yaklaşımı da kullanılarak en az maliyet ile en etkin sonuca ulaşabilecek eksen ve öncelikler belirlenmiştir. Aynı zamanda Kahramanmaraş’ın şu anki ziyaretçi profili de dikkate alınarak, hangi tip turistin, ne tip turistik değerler dikkatini çekebileceğine göre öncelikler belirlenmiştir.

Bu bölümde belirlenen gelişme eksenleri ve öncelik alanlarının tamamının paydaşlarca ortaya konulan değerlendirmelerle de uyumlu olduğu görülmektedir. Bu anlamda gelişme eksenlerinin ve öncelik alanlarının paydaşlarca da sahiplenileceğini öngörmek yanlış olmayacaktır.