Kütahya Lisesi kurulduğu yıldan itibaren sürekli iyi eğitim vermeye çalışmış ve Türkiye Cumhuriyetine yararlı gençler yetiştirmeyi hedeflemiştir.
11.1. Vizyonu
Kütahya Lisesi, ulu önder Atatürk’ün temelleri atmış olduğu 21. yüzyıl Türkiye Cumhuriyeti’nde bireyleri, Atatürk ilke ve inkılaplarına, cumhuriyetin temel ilkelerine bağlı, Türk Milli Eğitim sisteminin genel amaçları doğrultusunda ve bünyesinde öğrenim gören herkesi Türk milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren; ailesini, vatanını, milletini ve tüm insanlığı seven; kendi öz benliğini ve kabiliyetlerini bilerek bunları milletinin hizmetinde kullanmayı hedefleyen; bilimi kendisine rehber edinen, girişimci, hoşgörülü, farklı fikir ve inançlara saygılı, katılımcı, bedenen, zihnen ve ahlaken yüksek seviyeli insanlar yetiştirmeyi amaçlamaktadır ve bu doğrultuda gerekenleri yapmaktadır( http://kutahyalisesi.k12.tr/?sayfaid=6).
11.2. Misyonu
Kütahya Lisesi yukarıda bahsettiğimiz vizyon çerçevesinde öğrencileri; Atatürk ilke ve inkılâplarına, anayasada ifadesi bulunan Atatürk milliyetçiliğine bağlı; Türk milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerini benimseyen koruyan ve geliştiren; ailesini, vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan; insan haklarına ve anayasanın başlangıcındaki temel ilkelere dayanan demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyetine karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranış haline getirmiş yurttaşlar olarak yetiştirmeye çalışmaktadır( http://kutahyalisesi.k12.tr/?sayfaid=14).
SONUÇ
Türk Eğitim Tarihi’nin canlı bir tanığı niteliğindeki Kütahya Lisesi’nin temeli, İdadi Mülki olarak 1884 tarihinde Hacı Yusuf başkanlığındaki bir komisyon tarafından atılmış ve 1890 yılına gelindiğinde tamamlanabilmiştir. Günümüzde de kullanılan taş mektep hala tarihe meydan okurcasına ayaktadır. Kütahya’nın en eski ortaöğretim kurumu olan lise, 120 yıldır Kütahya’nın hala önde gelen eğitim kurumudur. Kütahya Lisesi, hem Kütahya için hem de civar yerleşim yerlerinden gelen öğrencilerin yetişmesinde ve cemiyet hayatında önemli yerlere gelmesinde en değerli basamak taşlarından birisi olmuştur.
Kütahya Lisesi hala şu anki yerleşkesi olan Kütahya Adliyesi’nin ön cephesine inşa edilmiştir. Okulun ön cephesi ise Kütahya ilinde Çarşamba ve Cumartesi günleri kurulan halk pazarının olduğu bölgeye bakmaktadır. İlk inşa edilen taş mektep 1933 yılında büyük bir yangına maruz kalmış ve ahşap kısımları tamamen yanmıştır. Binanın tadilatı, halkın ve devletin yardımları sayesinde 1938 yılında tekrar eğitim- öğretime açılmıştır. Bu arada lisedeki eğitim başka okulların binalarında devam ettirilmeye çalışılmıştır.
Kütahya Lisesi, 1893-1894 eğitim döneminde Beş Sınıflı Liva İdadisi olarak eğitime başlamıştır. Bu sırada eğitim yatısız öğrencilerden oluşmaktaydı. Okul 1913 yılında Ziraat İdadi’si şeklini almıştır. 1917 yılına gelindiğinde ise okul, sultaniye çevrilmiş ve ilk beş sınıfı iptidai olmak üzere, dokuz sınıflı hale dönüştürülmüştür. Ayrıca bu tarihten itibaren yatılı öğrenci kabul edilmeye başlanmıştır. Ancak bu durum İstiklal Savaşı nedeniyle sadece bir yıl sürmüştür. Okul Kurtuluş Savaşı sırasında kapalı kalmıştır. Bu sırada okul binası milli alay kumandanlığı ve askeri hastane olarak kullanılmıştır.
Lise, kurtuluştan sonra, 1922-1923 ders yılında yine eskisi gibi sultani olarak açılmış ve istiklal heyecanı içinde çalışmaya başlamıştır. 24 Mart 1923 tarihine gelindiğinde ulu önder Atatürk’ün Kütahya’ya üçüncü gelişinde, tarihe “Öğretmenlere Hitabı” olarak geçen nutkunu öğretmenler odasında söylemiştir. Liseyi gezmiş ve öğrencilerle sohbet etmiştir.
1923-1924 eğitim-öğretim yılında Kütahya Lisesi’nin iptidai kısmı kaldırılarak, üç sınıflı sultani olarak eğitime devam edilmiştir. Milli Mücadele döneminde Ulu Önder Atatürk ve diğer değerli yöneticilerin, ülkedeki maarif sorunlarıyla savaş sırasında ve sonrasında da ne kadar ilgili oldukları görülmektedir. Yapılan Heyet-i İlmiye toplantıları sonucunda ülkede bulunan bütün ortaöğretim kurumlarının adı liseye çevrilmiştir. Bu doğrultuda 1933 öğretim yılına gelindiğinde Kütahya Sultanisi, Kütahya Lisesi’ne dönüştürülmüştür. Okulun liseye dönüştürüldüğü tarihten 3 ay sonra 4 Aralık 1933 yılında çıkan yangın sonucu, hiçbir evrak kurtarılamamıştır. Bu tarihte taş mektebin iç kısmının tamamen yanması sonucu kül olan belgelerin yokluğu çalışmamızda 1933 öncesi bilgilerin yoğun bir şekilde bulunmasını engellemektedir.
İdadi zamanında okulda bir çok önemli eğitimci görev yapmış ve bir çok önemli şahsiyet yetişmiştir. İsmail Hakkı UZUNÇARŞILI gibi önemli bir tarihçimiz Kütahya İdadi’sinde çalışmış bazı önemli eğitimcilerden birisidir. Çalışmamızda elde edebildiğimiz kaynaklar neticesinde Kütahya Lisesi’nde görev yapmış öğretmenler hakkında bilgiler sunmaya çalıştık.
Lise bünyesinde hem ortaokul kısmının hem de lise kısmının bulunması okula tam bir ortaöğretim hüviyeti kazandırmıştır. Bu durum zorunlu eğitimin 8 yıla çıkarıldığı tarih olan 1998 yılına kadar devam etmiştir. Bu tarihten itibaren kademeli bir şekilde orta kısım kaldırılmıştır.
İdadinin ilk yıllarında kız öğrencilerin az oluşu ya da hiç olmayışı dikkat çekicidir. Ancak ilerleyen yıllarda, kız öğrencilerin artışı ve bazı yıllarda erkek öğrenci sayılarını geçtiğini bile görmekteyiz. Genel olarak öğrenci sayısındaki artış nedeniyle taş mektep yetersiz durumu gelmişti. Bu yüzden 1964 yılında “B” blok dediğimiz yeni binanın inşaatı tamamlanmış ve eğitime açılmıştır. Çalışmalarımız sırasında 1933-2009 yılları arası mezun olan öğrenci sayılarına ulaşıp eserimizde bu sayılarla ilgili değerlendirmelere yer verilmiştir. Ayrıca ilk yıllarda edebiyat bölümünde büyük bir yoğunluk vardır. Daha sonraki yıllarda ise fen bölümünde yaşanan yoğunluk dikkat çekmektedir.