İyi Uygulama Örnekleri

Teknik tekstil üretimi ile ilgili ulusal ve uluslararası iyi uygulama örnekleri içerisinde, bölgede uygulanabilecek özelliklere sahip olanlar hakkında çeşitli örnekler mevcuttur.

Örnek 1: Yatak üreticisi firmalar klasik yatak yerine yatak kumaşına fonksiyonel özellik kazandırarak (rahatlatan, gençleştiren, anti-bakteriyel, anti-statik) ürettikleri yenilikçi, ortopedik yataklar ile pazar paylarını ve satışlarını yüksek oranda arttırmaktadır. Yatak üreticisi birçok firmanın fonksiyonel özellik kazandırılan çok sayıda ürünü bulunmaktadır. Farklı lif ve iplik kullanımı, farklı dokuda kumaş yapısı geliştirilmesi, kumaşlara uygulanan özel bitim işlemleri ile fonksiyonel özellik kazanmış olan çok sayıda ticari ürün mevcuttur. Bu ürünlere örnek olarak “İstikbal Stress Free Yatak³⁶” incelenebilir. Firmanın web sitesinde yer alan bilgilere göre; “Stress Therapy” teknolojisi ile ürettiği “Stress Free” yatak firmanın ifadelerine göre anti-statik pedi ve ultra ortopedik yapısı ile stresi azaltmaya yardımcı oluyor. Zihin ve

32 UV Standardı 801, Erişim Tarihi: 23.01.2021, Erişim: https://www.hohenstein.com.tr/tr/gueven/uv-standardi-801/

33 9001 - Kalite Yönetim Sistemi, Erişim Tarihi: 23.01.2021, Erişim: https://www.tse.org.tr/IcerikDetay?ID=87&ParentID=62

34 OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi, Erişim Tarihi: 23.01.2021, Erişim: https://belgelendirme.ctr.com.tr/ohsas-18001-nedir.html

35 ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi, Erişim Tarihi: 23.01.2021, Erişim: http://www.detaydanismanlik.net/danismanlik/iso-50001-enerji-yonetim-sistemi/

36 İstikbal Stres Free Yatak, Erişim Tarihi: 29 Ocak 2021 Erişim: https://www.istikbal.com.tr/yatak-ve-baza/yataklar/expert-yataklar/stress-free-yatak

vücudu olumsuz etkilerden arındırarak maksimum rahatlık sunuyor.” Ürünün stresi dışarıda bırakma özelliği “Stress Free” olarak tanımlanmaktadır. Yatak pedinin altında, yatağın üst yüzeyindeki kumaşın su itici apreli özelliği ile yatak ıslansa bile ıslaklığın iç yüzeye geçmesi gecikmektedir. Yüzeyi Relaxtic apre ile kaplı olan anti-statik kumaş, yatağın stresi azaltmasına yardımcı olmaktadır.

Örnek 2: Klasik çorap üretimi yerine anti-bakteriyel çorap üretimi yapmaya başlayan firmalar medikal ve sportif kullanımlar için yenilikçi olan bu ürün ile pazar paylarını ve satışlarını arttırmaktadır. Çorap üreticisi birçok firmanın anti-bakteriyel ürünleri bulunmaktadır.

Örnek 3: Halı üreticisi firmalar ürünlere havayı temizleme ve leke tutmazlık özellikleri kazandırarak pazar paylarını ve satışlarını arttırmaktadır. Halı üreticisi birçok firmanın leke tutmazlık özelliği kazandırılmış çok sayıda ürünü bulunmaktadır.

Örnek 4: Çocuk giysisi üreten markalar giysilere renk değiştirme özellikli baskı, renklendirme yaparak teknik olmayan ancak tasarım yanı güçlü ürünlerle pazar paylarını ve satışlarını arttırmaktadır. Bu konuda örnek olarak bebek bezi üreticisi Pine Smart, “bakteriyel idrar yolu enfeksiyonu tespiti yapan dünyanın ilk ve tek akıllı bebek bezi”³⁷ olarak kendini lanse etmektedir.

Örnek 5: Spor giyim markalarında yüksek fiyatlara satılan ter yönetimi yapabilen tişörtler ile sıradan tişörtler arasındaki fiyat farkı dikkat çekicidir. Bu fiyat farklılığının nedeni, büyük oranda ürünün teknik özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Bu tür üretim ve satış yapan firmalar pazar paylarını ve satışlarını arttırmaktadır. Birçok spor ürünü üreticisi söz konusu alanda çok sayıda ürün sunmaktadır. En öne çıkanlardan Nike³⁸ markası ürünlerinin bir kısmını “Nefes Alabilen Giysiler” olarak tanımlamakta, ürünleri sıcak hava, yağışlı hava ve soğuk hava için ayrı amaçlara yönelik sunmaktadır. Adidas³⁹ markası, yürüttüğü birçok ürün geliştirme çalışmasından birisi olan “Boost Teknolojisi” ile konforlu, farklı hava koşullarına uyumlu, dayanıklı ve esnek spor ayakkabıları sunmuştur. Decathlon⁴⁰ markası altında da farklı hava koşullarına dayanıklı çok sayıda spor giysisi sunulmaktadır. Örnek 6: Kompozit üretim teknolojileri ile düşük maliyetlerde başlanılabilecek olan üretim süreçleri doğru kompozit parça-ürün çeşidinin seçilmesi, gelişim ve arama sürecinin sürekli olması durumunda firmalar için önemli bir kazanca dönüşmektedir. Kompozit parça ile ağırlık kazancı sağlayan Assan Hanıl⁴¹ firması örnek gösterilebilir.

Örnek 7: Yün ve yün içeriği yüksek ürünler dünyada lüks ürün veya teknik özellikleri yüksek ürün gruplarıdır. Termal, yalıtım ve güç tutuşurluk özellikleri ile yün elyafı en kıymetli lif çeşitleri arasındadır. Doğal olmasının getirdiği avantajın yanında teknik özellik katılması ile yünlü sektör; halı kilim ipliği üretimi dışında spor tekstilleri, koruyucu tekstiller, inşaat tekstilleri gibi farklı alanlar için yeni pazar fırsatlarına sahiptir. Audi, BMW, Daimler-Chrysler, Fiat, Ford, Mercedes Benz, Mitsubishi, Peugeot, Renault, Rover, Saab, Seat, Toyota, Volkswagen, Volvo gibi birçok marka, doğal lifleri otomotiv sanayinde kullanmaktadır⁴²

37 Pine Samrt Bebek Bezi, Erişim Tarihi: 29 Ocak 2021 Erişim: https://www.pinesmart.com.tr/

38 Nike Nefes Alabilir Giysiler, Erişim Tarihi: 29 Ocak 2021 Erişim: https://www.nike.com/tr/w/nefes-alabilirlik-giysiler-4u644z6ymx6

39 Adidas Boost Nedir?, Erişim Tarihi: 29 Ocak 2021 Erişim: https://www.adidas.com.tr/tr/blog/373504-boost-nedir

40 Decathlon Spor Giysileri, Erişim Tarihi: 29 Ocak 2021 Erişim: https://www.decathlon.com.tr/

41 TÜBİTAK TEYDEB Başarı Hikayeleri USETEG Ulaştırma, Savunma, Enerji ve Tekstil Teknolojileri Grubu, Assan Hanil Otomotiv San.

ve Tic. A.Ş., Sayfa 144-145 Erişim Tarihi: 29 Ocak 2021 Erişim:

https://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/teydeb_basari_hikayeleri_kitabi.pdf

42 Doğal Liflerin Otomotiv Sanayinde Kullanımı A. Dönmez Çavdar, S. Boran, Erişim Tarihi: 29 Ocak 2021 Erişim:

https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/227095

Örnek 8: Geleneksel boya-terbiye tesisleri; ekolojik üretime uygun, enerji verimliliği yüksek, düşük karbon ayak izine sahip üretim süreçleri ile teknik tekstil alanında yeşil üreticiler olarak pazar paylarını arttırabilecektir. Nike⁴³ markasının bu alanda girişimi bulunmaktadır.

Bu süreçlerde en önemli faktör firmaların üst yönetimlerinin istekli ve kararlı olmasıdır. Üst yönetim tarafından insan kaynağına önem verilmesi, belli bir alan veya ürüne odaklanılması, odaklanılan bu alanla ilgili gelişmeleri ve yeni çalışmaları takip etmesi gereklidir. Sonraki süreçlerde Ar-Ge vizyonunun sahiplenilmesi ve devamlılığının sağlanması ile teknik tekstile geçiş mümkün olabilecektir.

43 Nike Düşük Karbonlu Üretim Girişimi, Erişim Tarihi: 29 Ocak 2021 Erişim: https://cen.acs.org/articles/90/i7/Nike-Looks-Supercritical-Carbon-Dioxide.html