D. Önemli Muhasebe Değerleme, Tahmin ve Varsayımları
29. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI
31 Aralık 2021 Alacaklar Borçlar
Kısa Vadeli Kısa Vadeli
İlişkili taraflarla olan bakiyeler Ticari Ticari Olmayan
Orhan Gündüz - 19.022
Toplam - 19.022
31 Aralık 2020 Alacaklar Borçlar
Kısa Vadeli Kısa Vadeli
İlişkili taraflarla olan bakiyeler Ticari Ticari Olmayan
Orhan Gündüz -
19.155
Toplam - 19.155
Grup’un, 01 Ocak- 31 Aralık 2021 ve 01 Ocak -31 Aralık 2020 dönemlerinde ilişkili taraflarla yapılan işlemler aşağıdaki gibidir:
01 Ocak– 01 Ocak–
Kira Gelirleri 31 Aralık 2021 31 Aralık 2020
Orhan Gündüz
81.356
84.621
Toplam 81.356 84.621
Grup’un üst düzey yöneticileri, Yönetim Kurulu Başkanı, Üyeleri ve genel müdürden oluşmaktadır.
1 Ocak - 30 Aralık 2021 ve 1 Ocak – 31 Aralık 2020 dönemlerinde üst yönetime sağlanan faydalar aşağıdaki gibidir:
01 Ocak– 01 Ocak–
Kilit Yöneticilere Sağlanan Faydalar 31 Aralık 2021 31 Aralık 2020 Üst Yönetime Sağlanan Faydalar 378.000 378.000 Toplam 378.000 378.000
a) Sermaye Risk Yönetimi
Grup sermaye yönetiminde bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak kârlılığını artırmayı hedeflemektedir.
Grup’un sermaye yapısı Dipnot 5’de açıklanan kredileri de içeren borçlar, Dipnot 4’de açıklanan nakit ve nakit benzerleri ve Dipnot 20’de açıklanan sırasıyla ödenmiş sermaye, paylara ilişkin primler/iskontolar, yeniden değerleme ölçüm kazanç ve kayıpları, tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazanç / kayıpları, kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler ile geçmiş yıl kâr / (zararları)’nı da içeren özkaynak kalemlerinden oluşmaktadır.
Grup’un sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler Grup Yönetimi tarafından değerlendirilir. Grup Yönetimi değerlendirmelerine dayanarak sermaye yapısını yeni borç edinilmesi veya mevcut olan borcun geri ödenmesiyle olduğu kadar temettü ödemeleri ve yeni hisse ihracı yoluyla dengede tutulması amaçlanmaktadır.
Grup sermayeyi borç/toplam özkaynak oranını kullanarak izler. Bu oran net borcun toplam özkaynağa bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam borç tutarından (finansal durum tablosunda gösterildiği gibi finansal borçlar ve yükümlülükleri, finansal kiralama ve ticari borçları içerir) düşülmesiyle hesaplanır.
31 Aralık 2021 ve 31 Aralık 2020 tarihleri itibarıyla net borç / toplam özkaynak oranı aşağıdaki gibidir;
31 Aralık 2021 31 Aralık 2020
Toplam Borçlar 236.331.821 157.299.812
Eksi:Nakit ve nakit benzerleri (41.473.281) (81.538.746)
Net Borç 194.858.540 75.761.066
Toplam Özkaynak 345.324.068 241.404.005
Net Borç/Toplam Sermaye Oranı 56% 31%
b) Finansal Risk Faktörleri
Grup faaliyetleri nedeniyle piyasa riski (kur riski, gerçeğe uygun değer faiz oranı riski, nakit akımı faiz oranı riski ve fiyat riski), kredi riski ve likidite riskine maruz kalmaktadır. Grup’un risk yönetimi programı genel olarak mali piyasalardaki belirsizliğin, Grup finansal performansı üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerinin minimize edilmesi üzerine odaklanmaktadır.
b.1) Kredi Riski
Finansal aracın taraflarından birinin sözleşmeye bağlı yükümlülüğünü yerine getirememesi nedeniyle Grup’a finansal bir kayıp oluşturması riski, kredi riski olarak tanımlanır. Grup, işlemlerini yalnızca kredi güvenirliliği olan taraflarla gerçekleştirme ve mümkün olduğu durumlarda, yeterli teminat elde etme yoluyla kredi riskini azaltmaya çalışmaktadır. Grup’un maruz kaldığı kredi riskleri ve müşterilerin kredi dereceleri devamlı olarak izlenmektedir. Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri:
Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri:
Alacaklar
Bankalardaki Mevduat
31 Aralık 2021 Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar Müşteri
Sözleşmelerinden Doğan Varlıklar Diğer Taraflar Diğer Taraflar
Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (*) 80.084.955 261.753 301.902.445 41.454.066
- Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - -
A. Vadesi geçmemiş yada değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların
net defter değeri 80.416.483 261.753 301.902.445 41.454.066 B. Koşulların yeniden görüşülmüş bulunan, aksi taktirde vadesi geçmiş veya
değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri - - - - C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter
değeri - - - -
- Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - -
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - - - -
-Vadesi geçmiş (Brüt defter değeri) 1.015.425 - - -
-Değer düşüklüğü (-) (1.015.425) - - -
-Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - -
-Vadesi geçmemiş (Brüt defter değeri) - - - -
-Değer düşüklüğü (-) (331.528) - - -
-Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - -
E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar - - - -
(1) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(2) Ticari alacakların tamamı müşterilerden olan senetli ve senetsiz alacaklardan oluşmaktadır. Grup’un yönetimi geçmiş deneyimini göz önünde bulundurarak ilgili tutarların tahsilatında herhangi bir sorun ile karşılaşılmayacağını öngörmektedir.
(3) Değer düşüklüğü testleri, Grup’un müşterilerinden olan alacaklarına ilişkin yönetimin belirlediği şüpheli alacak politikası çerçevesinde yapılmıştı
Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri:
Alacaklar
Bankalardaki Mevduat
31 Aralık 2020 Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar Müşteri
Sözleşmelerinden Doğan Varlıklar İlişkili Taraflar Diğer Taraf İlişkili Taraflar Diğer Taraf
Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (*) - 33.461.827 - 207.318 218.581.211 81.498.036
- Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - - -
A. Vadesi geçmemiş yada değer düşüklüğüne uğramamış finansal
varlıkların net defter değeri - 33.563.026 - 207.318 218.581.211 81.498.036
B. Koşulların yeniden görüşülmüş bulunan, aksi taktirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri
- - - - -
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların
net defter değeri - - - - -
- Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - - -
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - - - - -
-Vadesi geçmiş (Brüt defter değeri) - 1.015.425 - - -
-Değer düşüklüğü (-) - (1.015.425) - - -
-Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - - -
-Vadesi geçmemiş (Brüt defter değeri) - - - - -
-Değer düşüklüğü (-) - (101.199) - - -
-Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - - -
E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar - - - - -
(1) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(2) Ticari alacakların tamamı müşterilerden olan senetli ve senetsiz alacaklardan oluşmaktadır. Grup’un yönetimi geçmiş deneyimini göz önünde bulundurarak ilgili tutarların tahsilatında herhangi bir sorun ile karşılaşılmayacağını öngörmektedir.
(3) Değer düşüklüğü testleri, Grup’un müşterilerinden olan alacaklarına ilişkin yönetimin belirlediği şüpheli alacak politikası çerçevesinde yapılmıştır.
b.2) Likitide Riski
Likidite riski yönetimi ile ilgili esas sorumluluk, yönetim kuruluna aittir. Yönetim kurulu, Grup yönetiminin kısa, orta ve uzun vadeli fonlama ve likidite gereklilikleri için, uygun bir likidite riski yönetimi oluşturmuştur. Grup, likidite riskini tahmini ve fiili nakit akımlarını düzenli olarak takip etmek ve finansal varlık ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlamak suretiyle, yönetir.
Aşağıdaki tablo, Grup’un türev niteliğinde olmayan finansal yükümlülüklerinin vade dağılımını göstermektedir. Türev olmayan finansal yükümlülükler iskonto edilmeden ve ödemesi gereken en erken tarihler esas alınarak hazırlanmıştır. Söz konusu yükümlülükler üzerinden ödenecek faizler aşağıdaki tabloya dahil edilmiştir.
Likidite riskine ilişkin tablolar aşağıda yer almaktadır:
31 Aralık 2021 Defter
Değeri Beklenen nakit
çıkışlar toplamı 1-3 ay arası 3-12 ay arası 1-5 yıl arası Sözleşme uyarınca vadeler
Türev Olmayan Finansal
Yükümlülükler 166.800.463 174.232.447 117.496.164 52.858.149 3.878.134
Banka kredileri 54.692.721 60.895.421 8.247.573 49.937.298 2.710.550
Faaliyet Kiralaması Borçları 1.507.651 1.602.059 114.525 319.950 1.167.584
Banka Kredi Kartları 1.561.330 1.561.330 1.561.330 - -
Ticari Borçlar 107.666.516 108.801.392 106.200.491 2.600.901 -
Diğer Borçlar 1.372.245 1.372.245 1.372.245 -
31 Aralık 2020
Defter Değeri
Beklenen nakit
çıkışlar toplamı 1-3 ay arası 3-12 ay arası 1-5 yıl arası Türev Olmayan Finansal
Yükümlülükler 93.943.100 97.193.124 37.493.538 45.119.978 14.579.608
Banka kredileri 73.474.899 76.238.804 18.652.662 44.654.310 12.931.832
Faaliyet Kiralaması Borçları 1.627.325 2.113.444 - 465.668 1.647.776
Banka Kredi Kartları 667.034 667.034 667.034 - -
Ticari Borçlar 17.685.286 17.685.286 17.685.286 - -
Diğer Borçlar 488.556 488.556 488.556 - -
(devamı)
b.3) Piyasa Riski Yönetimi
Piyasa riski, piyasa fiyatlarında meydana gelen değişimler nedeniyle bir finansal aracın gerçeğe uygun değerinde veya gelecekteki nakit akışlarında bir işletmeyi olumsuz etkileyecek dalgalanma olması riskidir. Bunlar, yabancı para riski, faiz oranı riski ve finansal araçlar veya emtianın fiyat değişim riskidir.
Cari yılda Grup’un maruz kaldığı piyasa riskinde veya maruz kalınan riskleri yönetim ve ölçüm yöntemlerinde, önceki yıla göre bir değişiklik olmamıştır.
b.3.1) Kur Riski Yönetimi
Yabancı para cinsinden işlemler, kur riskinin oluşmasına sebebiyet vermektedir. Bu riskler, döviz pozisyonunun analiz edilmesi ile takip edilmekte ve sınırlandırılmaktadır.
Grup’un yabancı para cinsinden parasal ve parasal olmayan varlıklarının ve yükümlülüklerinin bilanço tarihi itibariyle dağılımı aşağıdaki gibidir:
Kur Değişimin Etkileri
31 Aralık 2021 Döviz Pozisyonu Tablosu TL Karşılığı (Fonksiyonel
para birimi)
ABD Doları Avro
1. Ticari Alacaklar 62.633.623 16.967 4.250.930
2a. Parasal Finansal Varlıklar (Kasa, Banka hesapları
dahil) 37.476.340 668.863 1.961.284
2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar - - -
3. Diğer - - -
4. Dönen Varlıklar (1+2+3) 100.109.963 685.831 6.212.214
5. Ticari Alacaklar - - -
6a. Parasal Finansal Varlıklar - - -
6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar - - -
7. Diğer - - -
8. Duran Varlıklar (5+6+7) - - -
9. Toplam Varlıklar (4+8) 100.109.963 685.831 6.212.214
10. Ticari Borçlar 81.009.972 109.324 5.420.896
11. Finansal Yükümlülükler - - -
12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler - - -
12b. Parasal Olmayan Diğer Yükler
13. Kısa Vadeli Yükümlükler (10+11+12) 81.009.972 109.324 5.420.896
14. Ticari Borçlar - - -
15. Finansal Yükümlülükler - - -
16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler - - -
16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler - - -
17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16) - - -
18. Toplam Yükümlülükler (13+17) 81.009.972 109.324 5.420.896
Net Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük)
19.099.991 576.507 791.318
Kur Değişimin Etkileri(devamı)
31 Aralık 2020 Döviz Pozisyonu Tablosu
TL Karşılığı (Fonksiyonel
para birimi)
ABD Doları Avro
1. Ticari Alacaklar 10.309.271 - 1.144.470
2a. Parasal Finansal Varlıklar (Kasa, Banka hesapları
dâhil) 53.071.101 2.046.083 4.224.273
2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar - - -
3. Diğer - - -
4. Dönen Varlıklar (1+2+3) 63.380.372 2.046.083 5.368.743
5. Ticari Alacaklar - - -
6a. Parasal Finansal Varlıklar - - -
6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar - - -
7. Diğer - - -
8. Duran Varlıklar (5+6+7) - - -
9. Toplam Varlıklar (4+8) 63.380.372 2.046.083 5.368.743
10. Ticari Borçlar 3.867.839 - 429.383
11. Finansal Yükümlülükler - - -
12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler - - -
12b. Parasal Olmayan Diğer Yükler - - -
13. Kısa Vadeli Yükümlükler (10+11+12) 3.867.839 - 429.383
14. Ticari Borçlar - - -
15. Finansal Yükümlülükler - - -
16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler - - -
16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler - - -
17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16) - - -
18. Toplam Yükümlülükler (13+17) 3.867.839 - 429.383
Net Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu 59.512.533 2.046.083 4.939.360
Grup, başlıca ABD Doları ve EURO cinsinden kur riskine maruz kalmaktadır.
Aşağıdaki tablo Grup’un ABD Doları ve EURO kurlarındaki %10’luk artışa ve azalışa olan duyarlılığını göstermektedir. %10’luk oran, üst düzey yöneticilere Grup içinde kur riskinin raporlanması sırasında kullanılan oran olup, söz konusu oran yönetimin döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade etmektedir. Duyarlılık analizi sadece yılsonundaki açık yabancı para cinsinden parasal kalemleri kapsar ve söz konusu kalemlerin yılsonundaki %10’luk kur değişiminin etkilerini gösterir. Pozitif değer, kâr/zararda ve diğer öz kaynak kalemlerindeki artışı ifade eder.
(devamı)
b) Finansal Risk Faktörleri (devamı) b.2.1) Kur Riski Yönetimi (devamı)
31 Aralık 2021
Vergi Öncesi Kar / (Zarar) Yabancı paranın Yabancı paranın
%10 değer kazanması %10 değer kaybetmesi
1-ABD Doları net varlık / yükümlülüğü 748.162 (748.162)
2-ABD Doları riskinden korunan kısım (-) - -
3-ABD Doları net etki (1 +2) 748.162 (748.162)
4 -Avro net varlık / yükümlülük 1.161.837 (1.161.837)
5 -Avro riskinden korunan kısım (- - -
6 -Avro net etki (4+5) 1.161.837 (1.161.837)
Toplam (3+6) 1.909.999 (1.909.999)
31 Aralık 2020
Vergi Öncesi Kâr / (Zarar)
Yabancı paranın Yabancı paranın
%10 değer kazanması %10 değer kaybetmesi
1-ABD Doları net varlık / yükümlülüğü 1.501.927 (1.501.927)
2-ABD Doları riskinden korunan kısım (-) - -
3-ABD Doları net etki (1 +2) 1.501.927 (1.501.927)
4 -Avro net varlık / yükümlülük 4.449.326 (4.449.326)
5 -Avro riskinden korunan kısım (- -
6 -Avro net etki (4+5) 4.449.326 (4.449.326)
Toplam (3+6) 5.951.253 (5.951.253)
b.3.2) Faiz oranı riski yönetimi
Piyasa faiz oranlarındaki değişmelerin finansal araçların gerçeğe uygun değerinde veya gelecekteki nakit akışlarında dalgalanmalara yol açması, Grup’un faiz oranı riskiyle başa çıkma gerekliliğini doğurur. Riskten korunma stratejileri, faiz oranı beklentisi ve tanımlı olan risk ile uyumlu olması için düzenli olarak değerlendirilmektedir. Böylece optimal riskten korunma stratejisinin oluşturulması, gerek bilançonun pozisyonunun gözden geçirilmesi gerekse faiz harcamalarının farklı faiz oranlarında kontrol altında tutulması amaçlanmaktadır.
31 Aralık.2021 ve 31 Aralık 2020 tarihleri itibariyle Grup’un faiz pozisyonu tablosu aşağıdaki gibi belirtilmiştir:
Sabit faizli finansal araçlar 31 Aralık 2021 31 Aralık 2020
Finansal Borçlar (Not 5) 56.200.371 75.769.258
Nakit ve Nakit Benzerleri (Not 4) 32.282.726 77.219.442
Grup’un finansal yükümlülüklerinin tamamı sabit faizli kredilerden oluşmaktadır. Bu nedenle, faiz değişimlerine ilişkin olarak herhangi bir faiz oranı riski hesaplaması yapılmamıştır. (31 Aralık 2020:
Bulunmamaktadır.)
31 Aralık 2021
Gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülenler
Gerçeğe uygun değer değişimi kâr veya zarara yansıtılarak
ölçülenler İtfa edilmiş maliyet
üzerinden ölçülenler Defter Değeri Dipnot
Finansal varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri - - 41.473.281 41.473.281 4
Ticari alacaklar - - 80.416.483 80.416.483 6
Finansal Yatırımlar - - - -
Finansal yükümlülükler
Finansal borçlar - - 57.761.702 57.761.702 5
Ticari borçlar - - 107.666.516 107.666.516 6
Diğer finansal yükümlülükler - - - -
31 Aralık 2020
Gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülenler
Gerçeğe uygun değer değişimi kâr veya zarara yansıtılarak
ölçülenler İtfa edilmiş maliyet
üzerinden ölçülenler Defter Değeri Dipnot
Finansal varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri - - 81.538.746 81.538.746 4
Ticari alacaklar - - 33.563.026 33.563.026 6
Finansal yükümlülükler
Finansal borçlar - - 75.769.258 75.769.258 5
Ticari borçlar - - 17.685.286 17.685.286 6
Diğer finansal yükümlülükler - - 1.193.677 1.193.677 27
Grup yönetimi, finansal araçların kayıtlı değerlerinin makul değerlerini yansıttığını düşünmektedir.
RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) (devamı) Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibi belirlenir:
• Birinci seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, birbirinin aynı varlık ve yükümlülükler için aktif piyasada işlem gören borsa fiyatlarından değerlenir.
• İkinci seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, ilgili varlık ya da yükümlülüğün birinci seviyede belirtilen borsa fiyatından başka direk ya da indirek olarak piyasada gözlenebilen fiyatının bulunmasında kullanılan girdilerden değerlenir.
• Üçüncü seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, varlık ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerinin bulunmasında kullanılan piyasada gözlenebilir bir veriye dayanmayan girdilerden değerlenmiştir.
Grubun 31 Aralık 2021 ve 31 Aralık 2020 tarihi itibari ile gerçeğe uygun değerleriyle gösterilen finansal varlıkları bulunmamaktadır.