Ödeme emrine 5 gün içinde icra mahkemesine itiraz edilmezse ( m.168/4,168/5,169,170/1) takip kesinleşir. 10 günlük borç ödeme süresi içinde
borç ödenmezse alacaklı borçlunun mallarının haczedilmesini talep edebilir.(m.170b,66,78 vd.)
5 gün içinde ödeme emrine itiraz etmeyen borçlu 10 gün içinde borcu ödemezse mal beyanında
bulunmak zorundadır. Aksi halde hapisle tazyik edilir.(m.168/6)
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
E) ÖDEME EMRİNE İTİRAZ:
Borçlu ödeme emrinin tebliğinden itibaren 5 gün içinde icra mahkemesinde borca ve imzaya itiraz edebilir. Borçluya ödeme emri tebliğ edilemese bile alacaklının takibi sürdürme iradesi var ise borçlu şikayet ve itiraz yoluna başvurabilir. Borçluya ödeme emri tebligatı usulsüz tebliğ edilmiş ise borçlu öğrenme tarihinden itibaren 7 gün içinde icra mahkemesine başvurarak
ödeme emri tebliğ tarihinin düzeltilmesini şikayet yoluyla isteyebilir. Borçlu bu şikayet dilekçesiyle aynı anda borca ve imzaya itirazlarını da ileri
sürebilir. Ancak bu itirazlarını usulsüz ödeme emrini öğrendiği tarihten itibaren 5 gün içinde yapmak zorundadır. İcra mahkemesi önce tebligat usulsüzlüğü şikayetini inceler tebligat usulüne uygun ise şikayeti süreden reddeder. Tebligat usulsüz ise ödeme emri tebliğ tarihini düzeltir ve
düzeltilen tebliğ tarihine göre süresinde olan itirazları inceler ve sonucuna göre karar verir.
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
Ödeme emrine itiraz, satıştan başka icra takip işlemlerini durdurmaz.(m.169/2,170/1).
Ancak ödeme emrine itiraz etmiş olan borçlu icra mahkemesinden itirazın geçici olarak
durdurulmasını isteyebileceği gibi icra
mahkemesi kendiliğinden de takibin geçici
durdurulmasına karar verebilir. Bu kararın etkisi mahkemenin itirazın esası hakkında vereceği karara kadar devam eder.
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
Borçlunun açtığı menfi tespit davası icra mahkemesince borca veya imzaya itirazın
incelenmesini engellemez. Sahtelik nedenine
dayalı olarak açılsa da menfi tespit davası HMK m.209/1 hükmüne göre değil; ancak İİK m.72
hükmü çerçevesinde icra takibini etkileyebilir.
İcra mahkemesi itirazın reddine karar verirse bu kararın kesinleşmesi beklenmeden alacaklı
takibe devam edebilir.
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
İcra mahkemesi borçlunun itirazının kabulüne karar verir ise icra takibi durur (m.169a/5,170/3) ve bu kararın kesinleşmesi üzerine icra takibi
iptal edilir. Takibin iptali üzerine borçlu İİK m.361 uyarınca icra dosyasına ödediği paranın
iadesine bir muhtıra ile alacaklıdan o takip dosyası üzerinden takip edebilir.
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
İcra mahkemesi itirazın reddi kararının borçluya tebliğinden itibaren borçlu 3 gün içinde mal
beyanında bulunmalıdır.
Borca itiraz, incelemesi ve ispatı:(m.169-169a)
İmzaya itiraz dışındaki bütün itirazlar borca itirazdır.
Borca itiraz halleri borcun olmadığı ,ödendiği, ertelendiği, zaman aşımına uğradığı, takibin
mükerrer olduğu,icra dairesinin etkili olmadığı faiz oran ve miktarının fahiş olduğu takas itirazı gibi.
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
Borçlu itiraz sebepleri ile bağlıdır. İstisnası takibe dayanak kambiyo senedi metninden anlaşılan itiraz sebepleridir. Bunun dışında imzayı inkar edemez
İcra mahkemesi borca itiraz incelemesini mutlaka duruşmalı yapar (m.169a/1).
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
Borçlu duruşmaya gelmez, alacaklı da incelemeye devam edilmesini istemezse veya her iki taraf da
duruşmaya gelmezse dosya işlemden kaldırılır. (HMK
m.150). Ancak yetki itirazında takibin tarafları gelmeseler bile hakim gereken kararı verir. Alacaklı duruşmaya
gelmezse icra hakimi takibi geçici olarak durdurma kararı verir. Alacaklı bu karardan itibaren en geç 6 ay içinde
icra mahkemesine başvurarak borçlunun ibraz ettiği belge altındaki imzanın kendisine ait olmadığını ispat ederse mahkemece icra takibinin devamına karar verir.
(m.169a/3)
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
Yetki itirazı:
Borçlu yetki itirazında yetkili icra dairesini
bildirmezse itiraz geçersiz olur. (HMK M.19/2).
Sadece yetki itirazında borçlu kambiyo senedi metninden anlaşılmayan başka itiraz
sebeplerini ileri süremez. (m.170b,63)
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
Mahkeme yetki itirazıyla birlikte borca ve imzaya da itiraz edilmişse öncelikle yetki
itirazını inceler. Yetki itirazını kabul ederse işin esası hakkında bir inceleme yapmaz. Alacaklı süresi içinde takibin yapıldığı yetkisiz icra
dairesine başvurarak takip dosyasının yetkili icra dairesine gönderilmesini istemezse takip yapılmamış sayılır. Alacaklı takip yapmak
isterse yeniden harç yatırmak zorundadır.
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
İcra mahkemesi yetki itirazını bir ara kararıyla reddederek ,borçlunun esasa ilişkin itirazlarını inceler ve bir karar verir.
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
Borcun olmadığı veya itfa yahut imhal itirazları:
Borcun olmadığı itirazları; senedin karşılıksız kaldığı hatır senedi olduğu, anlaşmaya aykırı
doldurulduğu,senette tahrifat yapıldığı, senet tanzim tarihinde ayırt etme gücünün bulunmadığı , mirası reddetmiş olduğu veya mirasın hükmen reddedilmiş olduğu gibi sebeplere dayanır. Borcun itfa edildiği itirazı ödeme, ibra, her çeşit af, terkin ve takas gibi
itirazlardır. Borcun imhal edildiği itirazı ise ödeme için borçluya süre verildiği itirazıdır.
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
Takip borçlusu senet alacaklılarıyla arasındaki şahsi defileri takibe geçen yetkili hamile karşı ileri süremez (TTK m.687,778,818/1)
Takip borçlusu mutlak defileri yetili hamile karşı ileri sürebilir. Bu mutlak defiler; imza itirazı,
borçlunun senet tanzim tarihinde temyiz
kudretine sahi olmadığı itirazı , senet metninde tahrifat veya sahtelik iddiası olarak sayılabilir.
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
Borca itirazın ispatı:
Borçlu borcun olmadığı veya itfa yahut imhal edildiği itirazını resmi bir belge ile ispat edebilir (m.169a/1).Veya imzası alacaklı tarafından ikrar edilmiş bir belge ile ispat edilebilir. Borçlunun
ibraz ettiği belge altındaki imza alacaklı
tarafından inkar edilirse hakim imza inkarını İİK m.68a'daki usule göre inceler (m.169a/3).
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
Borçlu kambiyo senedindeki yazılar ile de itirazını ispatlayabilir.
Tanık ve yemin deliline başvurulamaz.
Senette tahrifat iddiası bilirkişi incelemesi ile ispatlanabilir.
Zaman aşımı itirazı senetteki vade tarihine göre ispatlanabilir
6273 sayılı Kanun ile çekteki 6 aylık zaman aşımı süresi 3 yıla çıkarılmış olup, bu yasanın yürürlük tarihi olan 03.02.2012
tarihinden sonraki bir tarihe çek ibraz süresinin rastlaması halinde 3 yıllık zaman aşımı uygulanır.
Takibin kesinleşmesinden sonraki dönemde zaman aşımı için İİK m.71/2'ye göre icra mahkemesinden icranın geri bırakılması
istenebilir.(m.170b,71/2)
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
Borca itirazda icra mahkemesince verilebilecek kararlar:
Borçlunun itirazının esasa ilişkin nedenlerle
kabulü halinde icra mahkemesi borçlunun talebi üzerine aynı kararda kötü niyeti veya kast ya da ağır ihmali bulunan alacaklıyı takip konusu
alacağın %20 sinden aşağı olmamak üzere tazminata mahkum eder(m.169a/4)
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
Yetki zaman aşımı gibi esasa ilişkin olmayan itirazların kabulü halinde alacaklı tazminata
mahkum edilemez. Borçlunun ibraz ettiği belge altındaki imzayı alacaklı inkar etmiş, ve imza
alacaklıya ait çıkmış ise alacaklı %20
tazminattan başka Hazine lehine adi belgenin miktarının %10'u oranında para cezasına da mahkum edilir.
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
Borca itirazın reddi kararı:
Borca itirazın reddine karar verern icra
mahkemesi mahkemece takibin geçici olarak durdurulmasına karar verilmiş ise alacaklının talebi üzerine borçluyu takip konusu alacağın
%20sinden az olmayan inkar tazminatına mahkum eder.(m.169a/4)
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
İmzaya itirazın incelenmesi ve ispatı:
Borçlu takip konusu kambiyo senedinde
kendisine ait olduğu iddia edilen imzayı inkar etmesi halinde imza itirazını açıkça bildirmek zorundadır. Enedi imzalayan kişinin, şirket
yetkilisi olmadığı veya senette borçlunun hiç imzasının bulunmadığı itirazları imzaya değil borca itirazdır. İmzaya itiraz hakkında mutlaka duruşmalı inceleme yapılır. (m.170'e göre)
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
İmza incelemesi m.170/3 göndermesiyle m.68a/4 hükmüne göre yapılır. İmzanın borçluya ait
olduğunun ispatı alacaklıya aittir.
İmzaya itiraz halinde verilecek karalar:
İcra mahkemesi yaptırdığı bilirkişi incelemesi sonunda inkar edilen imzanın borçluya ait
olmadığına kanaat getirirse itirazın kabulüne ve takibin durdurulmasına karar verir. Takibin
iptaline karar verilmesi doğru değildir(m.170/3)
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
İmza itirazının kabulü kararıyla birlikte kambiyo senedini takibe koymakta kötü niyeti veya ağır kusuru bulunan alacaklıyı borçlu lehine takip konusu alacağın %20'sinden aşağı olmamak üzere tazminata,ayrıca % 10 oranında para
cezasına mahkum eder.(m.170/4)(takibe konu bonoda alacaklı olan lehtar, keşideci olan
borçlunun imzasının borçluya ait olup olmadığını bilebilecek durumda olduğundan ağır kusurlu
kabul edilmiştir.)
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
İmzaya itirazın reddi kararı:
İcra mahkemesi bilirkişi incelemesi sonucunda imzanın borçluya ait olduğunu anlarsa itirazın reddine karar verir . Şayet icra takibinin daha önce geçici olarak durdurulmasına karar
verilmiş ise aynı karar ile borçluyu takip konusu alacağın %20 sinden aşağı olmamak üzere
inkar tazminatına ve % 10 oranında para cezasına mahkum eder.
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLUYLA
İLAMSIZ TAKİP
Aynı anda imzaya ve borca itiraz edilmesi:
Borçlu imzaya itirazla birlikte imza itirazıyla çelişme halinde olmayan ,yetki,zaman aşımı, derdestlik,takas gibi borca
itirazlarda bulunabilir.
Mahkeme öncelikle alacağın esasına ilişkin olmayan yetki zaman aşımı, derdestlik gibi itirazları inceler. Bu itirazları doğru bulursa imza incelemesi yapmadan itirazın kabulüne karar verir. Aksi
halde bu tür borcun esasına ilişkin olmayan itirazları reddeder ve imzaya itirazın esasını inceler. Ancak takas gibi alacağın esasına bir itiraz varsa öncelikle imza itirazı incelenmelidir. İmzaya itiraz eden borçlu senet metninden anlaşılan itiraz sebeplerini de ileri sürebilir.