İLÇE TOPLANTILARI SONUÇLARI - TRA1 Bölge Planı İlçeler Raporu

İlçelerde yapılan toplantı sonuçlarından elde edilen özet bulgular; ilçelerin tarımsal üretimde katma değer elde edemediği, turizm potansiyelinin harekete geçirilmesi için

altyapı ve tanıtım eksikliğinin mevcut olduğu ve sosyal açıdan yaşanabilirliklerinin düşük olduğu şeklindedir. İlçelerden elde edilen veriler ışığında hazırlanan GZFT analizi Tablo 6, 7 ve 8’de özetlenmiştir. İlçelerin ekonomik kalkınmayla ilgili sahip olduğu potansiyellerden ilki ve en önemlisi bitkisel ve hayvansal üretimdir.

İlçelerin tamamının ortak güçlü yanlarından biri bu özelliktir.

Üretilen bitkisel ve hayvansal ürünlerin yüksek katma değerli hale getirilememesi bu konuda üreticilerin rekabet güçlerini yok ettiği gibi sektörün ve bölgenin geleceği için de tehdit oluşturmaktadır. Tarımsal ürün üreticisi devlet desteklerinden yararlanma konusunda çok

mesafe kat edemediği ve ortak iş yapma kültür ve becerisi de yetersiz olduğu için girdi maliyetlerini azaltamamaktadır.

Bu nedenle genelde küçük ölçekli aile işletmesi olan üreticiler çareyi tarımsal üretimden vazgeçmekte veya bölge dışına göç etmekte aramaktadır.

İlçelerde öne çıkan bir diğer potansiyel ise bölgede iki ilçe dışında yok denecek kadar az olan altyapısı ile potansiyel halde duran turizme hizmet edebilecek değer ve varlıklardır. Bu değer ve varlıklardan gerek yetersiz ve olmayan sosyokültürel ve fiziksel altyapı nedeniyle yerli halk fayda sağlayamamaktadır.

Altyapısı nispeten tamamlanmış olan ilçelerde ise tanıtım konusunda etkin faaliyetler gerçekleştirilememektedir.

İlçeler özelinde potansiyel olarak değerlendirilebilecek bir diğer

özellik ise doğal kaynaklar ve sanayi üretimidir. Genelde yine sadece potansiyel olarak duran ve araştırma ve fizibilite ihtiyacı olan alanlar; özellikle alternatif enerji kaynakları (biyogaz, rüzgar, güneş ve jeotermal su), doğal taş, çeşitli madenler ve tuz rezervleri, atıl bulunan sanayi tesisleri, KSS ve OSB’ler ile maden suyu potansiyeli şeklindedir.

İlçeler özelinde sosyal yaşam açısından eksiklikler mevcuttur.

Sosyal aktivitelere imkan vererek yerli ve yerleşik halkın ilçede vakit geçirmelerini ve yerel ekonomiye katkı vermelerini sağlayabilecek altyapının eksikliği belirgindir. Bunun yanında gerek ilçe merkezlerinde gerekse kırsal alanda temel hizmetlerin alınmasını sağlayacak ve

yaşanabilirlik seviyesini artıracak altyapıda da eksikler mevcuttur.

GÜÇLÜ YÖNLER

AŞKALE ÇAT HINIS HORASAN İSPİR KARAÇOBAN KARAYAZI KÖPRÜKÖY NARMAN OLTU OLUR PASİNLER PAZARYOLU ŞENKAYA TEKMAN TORTUM UZUNDERE ÇAYIRLI İLİÇ KEMAH KEMALİYE OTLUKBELİ REFAHİYE TERCAN ÜZÜMLÜ AYDINTEPE DEMİRÖZÜ

Jeotermal su kaynaklarının varlığı

Büyük ölçekli kamu yatırımlarının olumlu etkisi

Hayvancılıkla uğraşan nüfus, hayvan ve kaliteli ürün varlığı Taşa toprağa dayalı sanayi ve üretim

Maden ve tuz rezervi varlığı Tarım arazisi ve mera varlığı Arıcılık faaliyetlerinin varlığı Maden suyu potansiyelinin olması

Su ürünleri sektörünün gelişimine müsait alanların varlığı

Marka olabilecek veya tescilli bitkisel, hayvansal ve diğer ürünlerin varlığı Turizme kazandırılabilecek değer ve varlık potansiyeli (yayla, doğa ve macera, inanç ve mağara turizmi)

Turizmde marka özelliğine sahip olma

Tıbbi - aromatik, endemik bitkilerin ve yaban hayatının varlığı Doğal ve kültürel meyve varlığı ve sebze yetiştiriciliği

Organik tarıma uygun alanların varlığı

OSB ve KSS ile cazibe oluşturabilecek potansiyele sahip olma Kayak tesisi için uygun alanların varlığı

Alternatif enerji potansiyeli (güneş ve rüzgar) olan alanların varlığı Büyükbaş hayvancılıkta damızlık merkezi olma özelliği

Sulamada güçlü altyapıya sahip olma Genç nüfusa ve nitelikli iş gücüne sahip olma Sermaye birikimini sağlamış olma

Mesire alanları ile talep gören alanlara sahip olma Tekstil atölyelerinin varlığı

Petrol rezervi araştırılabilecek alanların varlığı Geliştirilen bağlantı yollarının avantaj sağlaması

Tablo 6. TRA1 Düzey 2 Bölgesi ilçeleri güçlü yönler tablosu

GÜÇLÜ YÖNLER

Jeotermal su kaynaklarının varlığı

Büyük ölçekli kamu yatırımlarının olumlu etkisi

Hayvancılıkla uğraşan nüfus, hayvan ve kaliteli ürün varlığı Taşa toprağa dayalı sanayi ve üretim

Maden ve tuz rezervi varlığı Tarım arazisi ve mera varlığı Arıcılık faaliyetlerinin varlığı Maden suyu potansiyelinin olması

Su ürünleri sektörünün gelişimine müsait alanların varlığı

Marka olabilecek veya tescilli bitkisel, hayvansal ve diğer ürünlerin varlığı Turizme kazandırılabilecek değer ve varlık potansiyeli (yayla, doğa ve macera, inanç ve mağara turizmi)

Turizmde marka özelliğine sahip olma

Tıbbi - aromatik, endemik bitkilerin ve yaban hayatının varlığı Doğal ve kültürel meyve varlığı ve sebze yetiştiriciliği

Organik tarıma uygun alanların varlığı

OSB ve KSS ile cazibe oluşturabilecek potansiyele sahip olma Kayak tesisi için uygun alanların varlığı

Alternatif enerji potansiyeli (güneş ve rüzgar) olan alanların varlığı Büyükbaş hayvancılıkta damızlık merkezi olma özelliği

Sulamada güçlü altyapıya sahip olma Genç nüfusa ve nitelikli iş gücüne sahip olma Sermaye birikimini sağlamış olma

Mesire alanları ile talep gören alanlara sahip olma Tekstil atölyelerinin varlığı

Petrol rezervi araştırılabilecek alanların varlığı Geliştirilen bağlantı yollarının avantaj sağlaması

Tablo 7. TRA1 Düzey 2 Bölgesi ilçeleri zayıf yönler tablosu

ZAYIF YÖNLER

Sosyal aktivite imkanının sınırlı oluşu

Tarımsal arazilerin çok parçalı ve küçük olması Sulama altyapısı eksikliği

Maden ocaklarının kapanması veya işletilmemesi Kentsel alandaki hayvancılık tesisleri

Eğitim hizmetleri konusunda eksikler Merkez ilçeye uzaklık

Üretilen tarımsal ürünlerin pazar sorunu

Yayla, köy ve mezra ile ilçe merkezlerinin ulaşım altyapısı yetersizliği HES inşaatlarının olumsuz etkisi

Bilinçsiz tarımsal üretim

Tarımsal desteklerden yararlanamama

Hayvansal ürün işleme depolama altyapısı eksikliği Sağlık hizmetlerine erişim problemi

Katı atık toplama ve depolama sistemi ile kanalizasyon sistemi eksikliği Güven eksikliği ve birlikte çalışma kültürünün olmaması

Turizm potansiyelinden altyapı ve tanıtım eksikliği nedeniyle yararlanılamaması Tarımsal arazi kıtlığı

Merkez ilçeye yakınlığın ticari dezavantajı Hayvancılık girdi maliyetlerinin yüksekliği

Tarıma dayalı sanayide özel sektör yatırımlarının yetersiz oluşu

Bitkisel ve hayvansal üretimde sosyal (işbirliği kültürü) ve teknik altyapının (işleme ve paketleme tesisleri) eksik oluşu

Meraların verimsizleşmesi Hayvan ırklarının verimsiz oluşu Tarımsal ürün çeşitliliğinin az oluşu

Doğal ve kültürel meyvelerin ve meyve bahçelerinin atıl kalmış olması Seracılık için uygun şartlar olmasına rağmen yeterince yararlanılamaması Canlı hayvan pazarının olmayışı

Orman varlığından kereste dışında yararlanılamaması Su ürünleri potansiyeli olan alanlardan yararlanılamaması

Bitkisel ve hayvansal ürünlerde paketleme ve markalaşmanın yetersiz oluşu Modern tarım ve hayvancılık uygulamalarının yaygınlaşmamış olması Tarımsal üretici birliklerinin sayıca ve nitelikçe yetersiz oluşu

Arı ürünlerinde paketleme ve markalaşmanın olmayışı Hayvancılık ürünlerinin tek tip oluşu

Potansiyel olmasına rağmen modern organize hayvancılık bölgelerinin olmayışı