İkinci Yapısal Blok’a Uyum Konusunda Yapılan Çalışmalar

İkinci yapısal blok, denetim otoritesinin incelemesini kapsamakta olup 4 temel prensip yönünden Basel II standartlarına uyum gözden geçirilmektedir. Söz konusu prensipler aşağıda listelenmiştir;

Bankaların, risk profilleri ile ilişkili bütünleşik bir sermaye yeterliliği değerlendirme süreci ile sermaye seviyelerinin korunmasına yönelik stratejileri bulunmalıdır.

Denetim otoriteleri, bankaların kendi içsel sermaye yeterliliği değerlendirmeleri ve stratejileri ile birlikte yasal sermaye yeterliliğini izleme ve sağlama kabiliyetlerini de incelemeli ve değerlendirmelidir. Denetim otoritesi bu süreçten tatmin edici sonuç elde edemediğinde gerekli tedbirleri almalıdır.

Denetim otoriteleri, bankaların asgari yasal sermaye yükümlülüğünün üzerinde sermaye ile faaliyette bulunmalarını istemeli ve asgari yükümlülüğün üzerinde sermaye bulundurmalarını sağlayacak güce sahip olmalıdır.

Denetim otoriteleri, bankaların risk profiline göre belirlenen sermayelerinin asgari seviyenin altına düşmesini engellemek için erken müdahalede bulunabilmelidir. Sermayenin korunamadığında veya tekrar yerine konulamadığında bankadan hızlı düzeltici tedbirlerin alınmasını istemelidir.

İkinci Yapısal Blok gereği Bankaların içsel sermaye değerlendirme sürecinin temel özellikleri:

Yönetim kurulunun ve üst düzey yönetimin gözetimi ve denetimi,
Sağlam ve güvenilir sermaye değerlendirmesi,

Risklerin kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesi,
İzleme ve raporlama,

İç kontrol sistemi tarafından kontrolden geçirilmesi. alanlarından oluşmalıdır.

Garanti Bankası’nca “Yönetim Kurulu’nun ve Üst Düzey Yönetimin gözetimi ve denetimi kapsamında”; alınan riskler için Banka genelinde R.M.D. limitleri tahsis edilerek, kredi riski ve piyasa riski için, Banka’nın risk alma kapasitesi ve limitler Yönetim Kurulu kararı ile oluşturulmuştur.

Risklerin değerlendirilebilmesi için gerekli yapının kurulması, organizasyonel ve sistemsel olarak gerçekleştirilmiştir. Organizasyonel olarak Banka genelinde Üst Düzey Risk Komitesi ve bu komiteye bağlı alt komiteler oluşturulmuş, risklerin anlık olarak takibi ile limit aşımlarında uygulanacak prosedürler tesis edilmiştir.

Sistemsel olarak, kredi riski ile piyasa riskinin takip edilmesini sağlayan veri tabanı ve kurulmuş modellemeler geliştirilmiştir. Operasyonel risk için de risk matrisi oluşturularak , operasyonel kayıpların veri tabanına aktarımına başlanmıştır. Dolayısıyla Garanti Bankası Yönetim Kurulu, risklerin değerlendirilebilmesi için gerekli yapının tesisi ve sermayeyi risklerle ilişkilendirecek ekonomik sermaye sistemini oluşturmuştur.

Yazılı politika ve prosedürlerin tüm banka içinde benimsenmesini sağlamak için muhtelif eğitim programları geliştirilmiş, politika ve prosedürlere uyumun kontrolü Teftiş Kurulu Başkanlığı ile İç Kontrol Merkezi’nin sorumluluğuna verilmiştir.

Banka genelinde iç kontrol yapısının, Yönetim Kurulu’na bağlanması sağlanarak organizasyonel yönden güçlendirilmiştir.

Güvenilir ve sağlam sermaye değerlendirmesi için Banka’da aşağıda belirtilen alanlara ait politika, prosedür ve süreçler geliştirilmiştir;

Bankanın tüm önemli risklerini tanımlamasını, ölçmesini ve raporlamasını sağlamak amacıyla tasarlanmış politika ve prosedürler

Sermayeyi risk düzeyi ile ilişkilendiren bir süreç

Sermaye yeterliliği hedeflerini risklerle birlikte ele alan bir süreç
İç kontrolleri, incelemeleri ve teftişleri içeren bir süreç.

Bankanın maruz kaldığı kredi riski, operasyonel risk, piyasa riskleri sermaye değerlendirme sürecinde ele alınmakta ve riskler kapsamlı olarak değerlendirilmektedir.

Banka üst düzey yönetimi ve yönetim kurulu izleme ve raporlama kapsamında ;

Risklerin seviyesi ve trendi ile bunların sermaye düzeylerine etkisini

Ölçüm sisteminde kullanılan önemli varsayımların duyarlılıklarını ve makul olup olmadıklarını

Bankanın risklere karşılık yeterli sermaye bulundurmasını ve tesis edilen sermaye yeterliliğinin bankanın amaçlarına uygunluğunu

Bankanın gelecekteki sermaye gereksinimlerini ve buna bağlı stratejik planlarını

değerlendirmesini sağlayacak raporları düzenli olarak, Banka genelinde kurulan komiteler aracılığıyla almaktadır.

Sermaye değerlendirme sürecinde, etkili iç kontrol yapısının kurulması çalışmaları devam etmekte olup özellikle aşağıda yer alan alanların kontrolüne yönelik yapıların kurulması planlanmaktadır;

Sermaye değerlendirme sürecinin banka faaliyetlerinin kapsamı ve karmaşıklığına uygunluğu,

Büyük risk tutarlarının ve risk yoğunlaşmalarının tanımlanması,
Verilerin doğruluğu ve tamlığı,

Değerlendirme sürecinde kullanılan senaryoların geçerliliği ve uygunluğu,
Stres testleri ile varsayımların ve girdilerin analizi.

Basel 2’nin getirdiği önemli bir yenilik, genişleyen bir çerçevede bankaların kendi içsel rating sistemleri ile oluşturdukları risk değerlendirmelerini sermaye hesabında kullanabilmeleridir. Basel Komitesi bu adımı atarken, aynı zamanda ayrıntılı bir asgari yükümlülükler setini de ortaya koymuş ve bu sayede içsel risk değerlendirmesinin güvenilirliğini sağlamayı amaçlamıştır.

Garanti Bankası; kredileri risk rating modeline istinaden derecelendirirken, belirli derece tanımlarına, süreçlere ve kriterlere sahip olup, derece tanımları ve kriterleri, uygun kredi tahsisi için anlaşılır ve tutarlı bir yapıda olup, İç Kontrol, Yerel Otorite (B.D.D.K.) ve benzeri 3.gruplar için açık ve detaylı olarak oluşturulmuştur.

Tahsis edilen kredi derecesi , müşterinin, elverişsiz ekonomik gelişmeler ve beklenmeyen olaylara rağmen, sözleşmeye bağlı şekilde borcunu ödeme yetisi ve isteği ile ilgili bankanın değerlendirmesini yansıtmasından dolayı derecelerin temeli; stres senaryoları ve borçlunun elverişsiz gelişmelere hassasiyetinin dahili olarak göz önüne alınması ile sağlamlaştırılmakta, Banka tarafından yapılan projeksiyonlar, geleceği tahmin etmenin güçlüğü göz önüne alınarak, muhafazakar bakış açısıyla yapılmaktadır.

Model ya da prosedürlerin tahmin gücünün iyi olduğunu ve yasal sermaye yükümlülüklerinin bunların kullanımı sonucu çarpıtılmadığını yerel otoriteye (B.D.D.K.) kanıtlamak bankanın yükümlülüğü altında olması nedeniyle, modelin oluşturulması için kullanılan verilerin, bankanın gerçek müşteri ve finansal işlemler profilini yansıttığı da kanıtlanmak amacıyla, veri tabanında muhafaza edilmektedir.

Kredi derecelendirme modeli, rutin olarak onaylanmakta olup, bu süreç; model performansının ve istikrarının gözlenmesi, model ilişkilerinin gözden geçirilmesi ve model çıktılarıyla gerçekleşen olayların karşılaştırılmasını içermektedir.

Banka Üst Yönetimi, bankanın rating sisteminin doğru çalışmasının devamlılığını sağlamakla yükümlü olup, bu kapsamda Garanti Bankası Yönetim Kurulu’na doğrudan bağlı olarak Risk Yönetimi Birimi aracılığıyla, rating sürecinde kullanılan tüm modellerin denetim, yönetimi gerçekleştirilmekte, ayrıca İç Kontrol Merkezi ile Teftiş Kurulu Başkanlığı periyodik (1 yıl) denetimler gerçekleştirmektedirler.

Sonuç olarak, Garanti Bankası’nın İkinci Yapısal Blok hükümlerine göre gözden geçirilmesiyle ilgili alanların, Banka üst düzey yönetimi ile Yönetim Kurulu’nun aldığı aksiyonlar ile fiili olarak tamamlandığı sonucuna varılmıştır.