İşitme Engelliler Ortaokullarında Okuyan İşitme Engelli Öğrencilere

Problemler

Grafik 3.27. Öğretmenlerin Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı hazırlama durumu

Görüşme yapılan öğretmenlerin Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı hazırlayıp hazırlamadıklarına ilişkin görüşleri analiz edildiğinde 25 öğretmenin (%89) Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı hazırladığını, 3 öğretmenin (%11) Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı hazırlamadığını, Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı hazırlayanlardan 2 öğretmenin (%7) de hazır Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı kullandığını ifade ettiği görülmüştür.

Görüşme yapılan öğretmenlerin Bireyselleştirilmiş Eğitim Planıyla ilgili problemler konusundaki görüşleri analiz edildiğinde, işitme engelliler ortaokullarında farklı engel türleri bulunan öğrencilerin olmasının (27, %96) öncelikli olarak vurgulandığı görülmektedir. Bununla birlikte öğrencilerin akademik seviyelerinin farklı olduğunu (14, %50), öğretmenlerin bireyselleştirilmiş eğitim planı hazırlamayı bilmediğini (7, %25), bireyselleştirilmiş eğitim planının işlerliğinin ve işlevselliğinin olmadığını (5, %18), bireyselleştirilmiş eğitim planı uygularken diğer öğrencilerin boşta kaldığını (4, %14), öğrenciyi çok iyi tanımak gerektiğini (4, %14) ve sınıflardaki öğrenci sayısının fazla olduğunu (3, %11) vurguladıkları görülmektedir. Öğretmenlerin görüşlerinden aşağıdaki örnekler verilmiştir:

Ö-5, (Kadın, okuldaki görev süresi 3 yıl) “Özel eğitim okullarında sınıfta kalma

olayı olmadığı için aynı sınıfta olmalarına rağmen her öğrencinin seviyesi birbirinden farklıdır. Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı yapılması bizim öğrenciyi daha iyi tanımamızı ve ona uygun ders işlememizi görmemizi sağlıyor.”

Ö-8, (Erkek, okuldaki görev süresi 4 yıl) “Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı faydalı

bir şey ama uygulama konusunda sıkıntılar var. Çünkü bir sınıfta beş altı tane öğrenci varsa beş altı tane Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı var. Derse girdiğiniz zaman beş altı tane öğrenciyle ya da sekiz dokuz tane öğrenciyle ders işliyorsunuz, sekiz dokuzunun da farklı Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı var. Sekiz dokuzunun da farklı Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı olduğu zaman bu çocuklarla nasıl ders işleyeceksiniz? Yani bir tanesinin bir tane kazanımını üç ay, diğerinin işte beş tane kazanımı var, işte üç ay da o. İşte farklı konular olduğu için çocukla bireysel çalışmanız gerekecek, yani dolayısıyla sıkıntı oluyor. Öğrencilerde homojenlik olamadığı için, akademik başarıları farklı olduğu için, kimisi okuma yazma biliyor, kimisi bilmiyor, kimisinin zihin engeli var, kimisinin yok, kimisi konuşabiliyor, kimisi konuşamıyor, yani çat pat konuşabiliyor, kimisi duyabiliyor, kimisi duyamıyor. Yani dolayısıyla karşınızda böyle sekiz on tane farklı yapıda öğrenci var ve hepsi gerçekten bireysel. Yani hepsinin kendine özgü durumları var. Kendine özgü durumlarını göz önünde bulundurmanız lazım. Bireyselleştirilmiş Eğitim Planları var ama Bireyselleştirilmiş Eğitim Planlarında birinin bir kazanımı, birinin üç kazanımı, birinin dört kazanımı var. Şunu iddia ediyorum ben kimse Bireyselleştirilmiş Eğitim Planına bakmıyor, yani bu çocuğun Bireyselleştirilmiş Eğitim Planında ne vardı, ben bu çocuğa neyi vermem gerekiyordu şeklinde. Diğer öğretmenlerde de gördüğüm yani Bireyselleştirilmiş Eğitim Planının işlerliği, işlevselliği pek yok açıkçası.”

Ö-19, (Erkek, okuldaki görev süresi 6 yıl) “Bireyselleştirilmiş eğitim programı da

uyguluyoruz fakat bu konuda ciddi sıkıntılarımın olduğunu fark ettim… sınıflarımızda 10-11 öğrencimiz var ve bu öğrencilerin her biri farklı düzeyde olabiliyor, bunların tabi her birinin ayrı ayrı olarak değerlendirilmesi zor oluyor.”

Görüşme yapılan öğretmenlerin tamamına yakını işitme engelli öğrencilerin arasında farklı engel türleri bulunan öğrencilerin de olduğunu ve görüşme yapılan öğretmenlerin yarısı, farklı akademik seviyelerde öğrencileri bulunduğunu ve Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı uygulama konusunda güçlükler olduğunu ifade etmişlerdir. İşitme engelli öğrenciler arasında farklı engel türleri bulunan

öğrencilerin olması ve işitme engelli öğrencilerin farklı akademik seviyelerde olmasından dolayı Bireyselleştirilmiş Eğitim Planının uygulanması konusunda zorluklar yaşanmaktadır. Çünkü farklı engel türleri bulunan ve farklı akademik seviyelerde bulunan öğrencilere aynı anda farklı Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı uygulanmak zorunda kalınmaktadır. Öğretmenler işitme engelliler ortaokulunda göreve başladığında veya okula yeni bir öğrenci geldiğinde öğretmen öğrenciyi tanımamakta, ancak Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı hazırlamak zorunda kalmaktadır. Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı uygulanan öğrencilere seviyelerine uygun kazanımlar belirlenmekte, hedeflenen kazanımları öğrenciler kazanamadığında tekrar aynı kazanımlar belirlenmekte, Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı hazırlanan öğrenciler hedeflenen kazanımları kazanamadığında da sınıfını geçmekte, öğrenci sınıfta kalmamaktadır.

Görüşme yapılan öğretmenlerin dörtte biri öğretmenlerin Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı hazırlamayı bilmediğini ifade etmiş ve 3 öğretmen (%11) Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı hazırlamadığını söylemiştir. Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı konusunda işin uzmanının olmadığı, Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı uygulanmadığında öğretmene yaptırım olmadığı, öğretmenin sınıf ortalamasına göre ders işlediği ve öğretmenlerin okuma- yazma bilmeyen işitme engelli öğrencilere yazılı sınav yapma zorunluluğu bulunmasını da problem olarak ifade etmişlerdir. Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı hazırlama konusunda öğretmenlere eğitim verilmesi gerekmekte, İşitme engelliler ortaokullarında Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı hazırlanması ve uygulanması konusunda örnek çalışmalar yapılarak öğretmenlere yol gösterilmesi gerekmektedir.

Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı konusunda yapılan araştırmalarda; Başkonak (2016: s.136), “Görüşleri alınan eğitimcilerin üçte biri (8: % 32) DKAB derslerinde ve Kur’an kurslarında Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı uygulamayan eğitimcilerin güçlüklerle karşılaştığını söylediğini”, Arıkan da (2012: s.205), “Özel alt sınıflar ve kaynaştırma uygulamalarının yaygınlaştırılması gerektiğini” belirtmiş Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı konusunda dikkat edilmesi gereken konuları ifade etmişlerdir.

3.17. İşitme Engelliler Ortaokullarında Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinde