İç Mekân Çini Panoları

İç mekânın 765 cm yüksekliğe, 370 cm genişliğe sahip cepheleri, zeminden 17 cm yüksekliğindeki süpürgeliğin üstünden başlayarak kubbe eteğine kadar renkli sır tekniğinde çinilerle tezyin edilmiştir. Yapı içinde, türbe taçkapısının da bulunduğu kuzeydoğu cephe hariç, türbenin yedi cephesinin alt seviyesinde birbirlerine kemerlerle bağlı sütun formlu tezyinat programı görülür (Fot. 15).

Fot. 15: Şehzâde Mehmed Türbesi İç Mekân Tezyinatı

Türbenin harime bakan kuzeydoğu cephesinde üç yönden iç ve dış bükey profilli silmeye sahip, 345x186 cm ölçülerinde türbe taçkapısı yer almaktadır. Taçkapının 280x161 cm ölçülerinde sivri kemer açıklığının içerisinde, iki renkli taşların nöbetleşe sıralandığı ve birbirine geçmeli basık kemerli 220x161 cm ölçülerinde kapı açıklığı bulunur. Açıklığın hemen üzerinde iç ve dış bükeyli ikinci bir kemer alınlığı kapının üzerinde yer alır (Fot. 16).

Fot. 16: Türbenin İç Mekân Kuzeydoğu Cephesi

Taçkapının kemer köşeliklerine geometrik desenli birer kabara yerleştirilmiştir. 17 cm çapındaki kabaraların lacivert renkli yüzeyinde, ortada içiçe geçmiş sarı ve firuze

renkli sekiz kollu yıldızların dış konturları beyazdır. Bu kompozisyonun etrafını yüzeyleri sarı, beyaz konturlu beş kollu sekiz yıldız çevreler. Sekiz kollu yıldızların kolları birbirine geçmeler yaparak lacivert yüzeydeki beşgen formlu bölmeler meydana getirir. Beşgen formlu bölmelerin üzerinde de sarı renk dolgulu dairesel şekiller mevcuttur (Fot. 17).

Fot. 17: Kuzeydoğu Cephenin Taçkapı Kabaraları

Taçkapının her iki yanında birbirinin simetrik süslemesine sahip, 345x94 cm ölçülerinde, üst, orta ve alt bölüm olmak üzere, üç levhadan meydana gelen çini pano vardır. Bu üç levhayı çevreleyen ve birbirlerinden ayıran 11 cm genişliğinde sarı konturlu bordür mevcuttur. Bordürün lacivert renkli yüzeyinde, birbirlerine, sarı renk dolgulu “S” şeklindeki kıvrımlı dallarla bağlanmış hatayî, penç, gül ve gonca motifleri tezyin edilmiştir. Bordürde kullanılan hatayî ve penç çiçeklerinde yeşil, mor, firuze ve beyaz renk; gül motiflerinde mor, yeşil ve beyaz renk kullanılmıştır. Goncalarda ise; firuze, sarı, yeşil ve beyaz; yapraklarda sarı ve firuze renk tercih edilmiştir (Fot. 18).

Fot. 18: Kuzeydoğu Cephenin Simetrik Çini Panoları

Üst kısımda yer alan 90x70 cm ölçülerine sahip, boyuna dikdörtgen formlu pano, 20x70 cm ölçülerinde enine dikdörtgen ve 50x60 cm ölçülerinde kare formlu iki bölümden oluşmaktadır (Fot. 19, Çiz. 4).

Fot. 19: Kuzeydoğu Cephe Üst Çiz. 4: Kuzeydoğu Cephe Üst Bölüm

Bölüm Panosu Panosu Çizimi

Enine dikdörtgen formun yüzeyinde karşılıklı iki kartuş formunda düzenleme yer alırken, kare formlu yüzeyde geometrik düzen hâkimdir. Etrafı sarı konturla çevrili enine dikdörtgen panonun beyaz renkli yüzeyi birbirine eşit iki kartuşa ayrılmaktadır. Kartuşların ortasında alt ve üstteki üçgen alanlarında ortada bir hatayî çiçeği vardır. Hatayî çiçeğinin çanak kısmından çıkan lacivert kıvrımlı dallar üzerinde, ortası sarı, lacivert konturlu, firuze renk dolgulu gül motifleri bulunur. Enine dikdörtgen panonun dört köşesi de, orta bölümde işlenen kompozisyonun bir tekrarı yarım halde tezyin edilmiş şekildedir. Panonun hem orta hem de kenar boşluklarındaki tezyinatın lacivert dalları her iki tarafta yer alan kartuş formunun uzun kenarları ortasında karşılıklı, yüzeyi sarı renk dolgulu, lacivert konturlu kıvrımlı hançeri yapraklarla son bulur. Kartuş yüzeyinde yeşil renkli harflerle makı'lî276 _{hatla yazılmış "Muhammed" lafzı dört kez}

tekrar edilerek ortada bir çarkıfelek motifi oluşturup, müsennâ277 tarzda yerleştirilmiştir. Yazıdaki harfler, kartuşun aksından çıkan çizgilerle orta yüzeyi artı formunda tezyin edilmiş, kenarları merdiven basamaklı palmet formu ile nihayetlenmiştir (Fot. 20).

276 _{Sözen-Tanyeli, a.g.e., s. 152.} 277 _{Kanar, a.g.e., C. 2, s. 2419.}

Fot. 20: Makı’lî Hatlı Kitabe

Dış konturları sarı, turkuaz, sarı renklerin birbirini tekrar eder konturlara sahip kare formlu panonun yüzeyi beyaz renklidir. Panoda geometrik bir kompozisyon işlenmiş olup, kompozisyonun merkezinde sekiz köşeli bir motif bulunur. Sekizgenin kenarlarını meydana getiren on iki kollu uzantılar birbirleriyle kesişerek kenar uzunlukları birbirinden farklı (düzensiz) altıgen, beşgen, dörtgen ve üçgen biçiminde bölmeler meydana getirmiştir. Bu geometrik bölmelerin her birine bitkisel tezyinatlı kompozisyonlar işlenmiştir. Sekizgenin merkezinde, dört yöne yerleştirilmiş sarı renkli palmetleri, iki yandan kuşatan rumîler ve rumîlerin uzantıları, köşelerde birleşerek üç dilimli başka bir palmeti oluşturmaktadır. Bu kompozisyonun merkezinde dört kollu sarı renkli bir yıldız, dört köşedeki palmetlerle bir orta bağ aracılığıyla bağlanır. Merkezdeki dört kollu yıldızın altında, kenarları lacivert ve beyaz konturlu, yüzeyi firuze, başka bir dört kollu yıldız daha yer alır. Bu yıldızın kollarına bağlanan merkezi sarı olmak üzere, beyaz konturlu, yüzeyi yeşil beş yapraklı çiçekler dört köşeye tezyin edilmiştir. Çiçek yapraklarından her iki yöne doğru kavis yapan beyaz konturlu firuze yapraklar yer alır. Merkezdeki sekizgenin dört köşesinde bulunan yüzeyi firuze renkli düzensiz beşgen bölmelerinde, içleri mor dolgulu, sarı konturlu üç dilimli palmet motifi işlenmiştir. Palmeti her iki yönden kuşatan rumîler yer alır. Tezyinatın ortasındaki bir bağdan çıkan, her iki yöne kıvrımlı şekilde uzanan mor renk dolgulu, sarı konturlu hançeri yapraklar vardır. Palmetin sivri ucunda, üç dilimli bir palmet daha bulunmaktadır. Beşgenlerin aralarında, üç kollu geometrik bölmede, lacivert zemin yüzeyinde merkezde dört yapraklı ortası sarı, yaprakları beyaz konturlu, yüzeyi yeşil renkli çiçek motifi bulunur. Üç kollu bölmenin her birinin içinde yer alan hatayî çiçeklerinin çanak kısmından çıkan sarı dallar, üç köşede palmet motifi oluşturarak merkezdeki dört yapraklı çiçeği kuşatır. Düzensiz altıgen bölme içlerinde de, lacivert zemin yüzeyinde ortada hatayî çiçeği, hatayî çiçeğinin çanak kısmından çıkan sarı kıvrımlı dallar birleşerek her iki yöne doğru açılarak hatayî çiçeğinin üstünde karşılıklı olarak sonlanır. Bu kıvrımlı dallar üzerinde ortası sarı, beyaz konturlu, yüzeyi firuze

renk dolgulu beş yapraklı çiçekler yer alır. Kıvrımlı dallar, yüzeyleri firuze renkli, sarı konturlu hançer yapraklarıyla sonlanır. Diğer bir geometrik bölme olan düzensiz dörtgen yüzeyinde firuze renkli yüzeyde sarı, lacivert, yeşil ve beyaz renklerden meydana gelen hatayî çiçeği yer alır. Panonun dört kenarında ikişerli yamuk altıgen bölmeler yarım halde işlenmiştir. Geometrik bölmelerden arta kalan panonun dört köşesindeki lacivert renkli yüzeylerde, içleri firuze renk dolgulu, sarı konturlu palmet ve rumî birleşiminden müteşekkil çeyrek sekiz kollu yıldız bulunmaktadır (bknz. Fot. 19, Çiz. 4).

Orta bölümde 104x70 cm ölçülerinde boyuna dikdörtgen formlu başka bir çini levha mevcuttur. Çini levhanın sağ ve sol üst köşeleri, firuze zemin üzerine sarı ve beyaz konturlu, yüzeyleri lacivert renkli bulut motifleriyle bezenmiştir. Hâkim zemin rengi yeşil olan bölümde etrafı sarı konturlu on iki dilimli stilize palmet motifi işlenmiştir. Palmet motifinin üst bölümünde, her iki yönden, yüzeyi firuze, dış konturları sarı renkte olan karşılıklı iki adet rumînin sardığı, yüzeyi lacivert renkli üç dilimli palmet yer alır. Palmetin üst sivri diliminde başka palmete daha yer verilirken, orta yüzeyinde hatayî çiçeği bulunur. Hatayî çiçeğinin taç yapraklarından çıkan beyaz helezonik dallar üzerinde büyük palmetin yüzeyinden iki yana açılarak, beyaz konturlu, firuze renkli yapraklara bağlanır. Yapraklardan da, palmetin her iki yanında bulunan hatayî çiçeklerine, buradan da bir kısmı palmet içerisinde, diğer kısmı dışında olan hançeri yaprakla sonlanır. Palmet motifinin alt sivri diliminde yer alan başka üç dilimli palmetten çıkan sarı konturlu dallar, orta bölümde iki adet rumîyle birleşerek, meydana getirdikleri üç dilimli başka bir palmet motifini oluşturmaktadır. Palmeti meydana getiren rumîlerden çıkan helezonik kıvrımlı dallar üzerinde iki tarafta yer alan başka rumîlerle bağlanarak, alt bölümdeki palmetin sivri ucundaki başka bir palmete uzanmaktadır. Orta bölümdeki palmetin yüzeyindeki hatayînin taç yapraklarından, her iki yöne uzanan beyaz helezonik dallar üzerinde hatayî çiçekleri, gül ve yapraklar palmetin yüzeyinden geçerek son bulur. Panonun alt yüzeyinde, iki taraftan yüzeyi firuze renk dolgulu sarı konturlu rumîlerin sardığı üç dilimli palmet motifi bulunur. Palmetin lacivert renk dolgulu yüzeyinin ortasında hatayî çiçeği işlenmiştir. Hatayî çiçeğinin taç yaprağının altında bulunan bir goncadan çıkan beyaz helezonik dallar her iki tarafa yönelerek, alt bordür kenar çizgisiyle sınır oluşturan, yarım halde işlenmiş hatayi çiçeklerine bağlanır. Helezonik dallar buradan, sağ ve soldaki bordürle birleşik olan, yarım haldeki palmet ve hatayî çiçeğine uzanır. Yarım hatayî çiçeğinin

yapraklarından devam eden helezonik dallar üzerinde hatayî çiçeği, gonca ve yapraklarla, alt bölümdeki palmetin ortasında yer alan hatayînin taç yapraklarından geçerek devam eder. Alt bölümün her iki yanındaki yarım palmetlerin birleştiği, orta bölümün iki yöne açılan helezonik dallarının üzerindeki ikinci sıra rumilerinin oluşturduğu, sarı konturlu üç dilimli yarım palmetler bulunur. Yine alt bölümdeki palmetin yüzeyinde bulunan hatayî çiçeğinin çanak kısmından çıkan “S” kıvrımlı beyaz dallar bütün panoyu dolaşarak, üst bölümdeki palmeti, alt köşelerinde bulunan hatayî çiçekleriyle birleşir. “S” kıvrımlı dallar üzerinde hatayî, penç, gonca, gül ve yapraklardan ibaret düzen vardır. Tezyin edilen hatayî üslubundaki çiçekler firuze, lacivert, yeşil, beyaz ve mor renklerle oluşturulmuş olmakla birlikte yapraklar firuze, sarı ve beyaz, rumîler de ise firuze ve sarı rengi kullanılmıştır (Fot. 21, Çiz. 5).

Fot. 21: Kuzeydoğu Cephe Orta Bölüm Çiz. 5: Kuzeydoğu Cephe Orta Bölüm

Panosu Panosunun Çizimi

Alt bölüm çini levhası 114x70 cm ölçülerinde, Bursa kemeri formundadır. Çini levhanın kemer köşeliklerinde beyaz zemin yüzeyine, birbirlerine helezonik dallarla bağlanan sarı renkli rumîler işlenmiştir. Yüzey rengi firuze olan kemer, çini levhanının iki yanındaki uzun kenarlarında bulunan bordürle sarı konturları olmadan sınır oluşturarak yarım bırakılmıştır. Yarım bırakılan yüzeyde, “S” kıvrımlı sarı dallar

üzerinde, ortası sarı olan beyaz konturlu mor renkli güller bulunur. Dar bordürün kemer kavisinin başladığı noktadan itibaren genişleyerek, buradaki gül motiflerine penç ve hatayî çiçekleri de eklenmektedir. Buradaki kıvrımlı dallar üzerinde değişmeli sarı ve beyaz konturlu, yüzeyi lacivert renkli yaprak motifleri vardır. Basık kemerin hemen altında yüzey rengi yeşil olan bölümde, orta levhada yer alan kompozisyon düzenlemesinin bir benzerine yer verilmiştir. Çini levhanın üst bölümde her iki yönden, yüzeyi firuze renkle dolgulu, sarı konturlu rumîlerin sardığı üç dilimli palmet bulunur. Palmetin lacivert yüzeyinde bir hatayî çiçeği vardır. Hatayî çiçeğinin taç yapraklarından her iki yana ayrılan beyaz kıvrımlı dalları üzerinde, hatayî çiçeklerine birleşik karşılıklı simetrik şekilde konumlandırılmış hançeri yapraklar, çini levhanın kare yüzeyini doldurur. Palmetin her iki yanında bulunan rumilerden çıkan sarı kıvrımlı dalların ucunda üç dilimli palmet-rumî birleşimi vardır. Bu palmet-rumî birleşiminin sivri ucundan çıkan sarı renkli helezonik kıvrımlı dalın ucunda da, karşılıklı, biri sarı diğeri firuze renkli rumîlerden müteşekkil daire formlu tezyinatla son bulmuştur. Üst bölüm palmetinin alt diliminin birleştiği yer bir bağ yaparak ve bu bağdan çıkan, her iki yöne açılan dallar, sarı renkli üç dilimli palmeti meydana getirmektedir. Palmetin üst diliminden aşağı sarkık halde bulunan hatayî çiçeğinin taç yapraklarından her iki yöne açılan beyaz helezonik dallar üzerinde hatayî çiçekleri, gonca ve hançeri yapraklar bulunur. Palmetin her iki yanını sarı konturlu yüzeyi firuze renkli rumiler sarar. Rumilerden çıkan sarı helezonik dallar üzerinde rumî motifleri bulunarak, dallar ortadaki palmetin altında bulunan başka bir palmetin üst sivri ucuna bağlanır. Yüzeyi firuze renkli, sarı renk konturlu üç dilimli palmet motifinin içerisinde de üç dilimli sarı renkle dolgulu başka bir palmet bezemesi daha vardır. Palmetin iki yanına da uçları kıvrım dalla sonlanan rumî motiflerine yer verilmiştir. Panonun alt bölümü, orta levhanın alt bölümü ile hemen hemen benzer özellikler göstermektedir. İki taraftan, yüzeyi firuze renkli, sarı konturlu rumîlerin sardığı üç dilimli palmet motifi bulunur. Rumilerin yüzeyinde revak panolarında da görülen saadet düğümü işlenmiştir. Palmetin lacivert renkli yüzeyinde hatayî çiçeği vardır. Hatayî çiçeğinin taç yaprağının altında bulunan bir goncadan çıkan beyaz helezonik dallar iki tarafa yönelerek, alt bordür kenar çizgisiyle sınır oluşturan yarım halde işlenmiş hatayi çiçeklerine uzanır. Buradan gül motiflerine ve hatayî çiçeklerine bağlanan helezonik dalların ucu palmetin yüzeyindeki hatayî çiçeğinin tomurcuk kısmına bağlanır. Hatayî çiçeğinin tomurcuk kısmının altından geçerek helezonik dallarla palmetin dışına çıkan beyaz renkli dalların üzerinde hatayî çiçeği, gonca ve yapraklarla tekrar palmetin lacivert renkli yüzeyinden geçerek,

yeşil renkli levha yüzeyinde hançeri yaprakla son bulur. Burada yer alan çiçekler, orta bölüm levhası ile aynı renklere sahiptir (Fot. 22, Çiz. 6).

Fot. 22: Kuzeydoğu Cephe Alt Bölüm Çiz. 6: Kuzeydoğu Cephe Alt Bölüm

Panosu Panosunun Çizimi

İç mekânın her bir çinili cephe yüzeyini iki bölüme ayıran, kısa kenarları beş dilimli enine dikdörtgen formlu, 185x65 cm ölçülerinde iki kartuşlu bir yazı kuşağı bulunur. Bu kartuşları altta ve üstte olmak üzere, ince olanın 5,5 cm, kalın olan bordürün ise 15 cm ölçülerine sahip ikişer bordür kuşatmaktadır (bknz. Fot. 16). Yüzey rengi yeşil olan kalın bordürde, her iki yanında sarı renkli rumilerin çevirdiği üç dilimli palmetin firuze renk dolgulu yüzeyinde hatayî çiçeği bulunmaktadır. Hatayî çiçeğinin çanak kısmından çıkan helezonik beyaz renkli dallar, palmetin her iki yanında yer alan hatayî çiçeklerinin çanak bölümüne bağlandıktan sonra, çiçeğin taç yapraklarından çıkarak, tekrar palmet yüzeyinden geçerek bordürün yeşil zemininde üç yaprakla son bulur. Yine palmet yüzeyindeki hatayînin taç yapraklarından her iki yöne kıvrılan dallar, bordür kenarına sınır oluşturan yarım olarak tezyin edilmiş hatayî çiçeklerine bağlanır. Kalın bordür yüzeyinde yer alan hatayî çiçeklerinde lacivert, yeşil, mor ve sarı; yapraklarda lacivert ve beyaz; rumîlerde mor ve sarı renk kullanılmıştır. Zemin

rengi beyaz olan ince bordür yüzeyinde, birbirlerine “S” kıvrımlı dallarla bağlanan gonca ve güller işlenmiştir. İnce bordürde bulunan gül motiflerinde lacivert, firuze ve sarı; goncalarda yeşil, sarı ve lacivert; yapraklarda ise yeşil renk tercih edilmiştir. Bordürler türbeyi çepeçevre birbirini tekrar eder bir şekilde dolanmaktadır (Fot. 23, Çiz. 7).

Fot. 23: İç Mekân Cephe Yüzeylerindeki Bordür

Çiz. 7: İç Mekân Cephe Yüzeylerindeki Bordürün Çizimi (Doğanay’dan)

Kuzeydoğu cephe çinilerinden itibaren türbenin her bir sekiz kenarını dolanan çini üzerine yazıların olduğu kuşaklar yer alır (bknz. Fot. 16). Bu kuşaklarının yüzeyinde, sarı renk konturlu bir kartuş içerisine alınmış, kısa kenarları beş dilimli enine dikdörtgen iki kartuş bulunur. Lacivert renkle dolgulanmış kartuş yüzeylerinde iki farklı süsleme kullanıldığı görülmektedir. Helezonik dallar üzerinde hatayî çiçekleri, goncalar, güller ve yapraklardan ibaret kompozisyona, istifli bir şekilde beyaz renk dolgulu celî sülüs karakterli, Arap alfabesinden harflerle yazılmış “Esma-i Hüsna” dan bölümler eşlik etmektedir. Kartuşlardan soldakinde “El-nûrü, El-hâdi, El-bedîü, El-

bâki, El-vârisü, Er-reşîdü, Es-sabûrü”, sağdakinde, “El-câmiü, El-ganiyyü, El-muğni, El-mâniü, Ez-zârrü, En-nâfiu” hatları yazılıdır. Her iki kartuşu birbirine bağlayan, orta

kısmın alt ve üstündeki dilimli üçgen formundaki firuze renk dolgulu yüzeyde, ortada, büyüklü küçüklü birbirini tekrar eden sarı ve beyaz renkte üç dilimli palmet dizilimleri vardır. Bu palmetlerin her iki yanında yer alan sarı ve beyaz renkli rumîler birbirlerine kıvrımlı dallarla bağlanmıştır. Diğerlerine göre biraz daha büyük olan beyaz palmetin rumîli kıvrımlı dallarının ortasında saadet düğümü motifi vardır. Bu kompozisyon

düzeni, kartuşların türbe sekizgen plânının köşe noktalarına gelen bölümleri de diğer kenarda devamı yer alarak yarım şekilde tezyin edilmiştir (Fot. 24).

Fot. 24: Kuzeydoğu Cephe Orta Kuşak Kartuşları

Yapının iç mekân çinilerinin üçüncü bölümünü oluşturan, her cephede 203x92 cm ölçülerine sahip, içleri alçı şebekeli, ikişer adet pencere bulunur. Alçı revzenli pencereleri dört yönden kuşatan çini levhalara yer verilmiştir. Çini levhalar pencere pervazlarını, kenarlarını ve çevresini kaplamaktadır (Fot. 25).

Fot. 25: İç Mekân Cephe Yüzeylerinin Üst Seviye Pencerelerinden Örnek

Üst seviye pencerelerinin alt bölümünde yer alan çini bordürde, orta kuşak ayet yazılarını alt ve üstte çevreleyen kalın bordürün bir tekrarı burada da görülmektedir. Fakat, burada yüzey rengi firuze değil laciverttir. Lacivert renkli yüzeyde, her iki yönden yüzeyi firuze renkli sarı konturlu iki rumînin sardığı üç dilimli palmet motifleri

ve hatayî çiçekleri birbirini nöbetleşe tekrar etmektedir. Üç dilimli palmetin sivri ucunda, beş dilimli, yüzeyi firuze, sarı konturlu bir palmete daha yer verilmiştir. Üç dilimli palmetin yeşil renk dolgulu yüzeyinin ortasında hatayî çiçeğinin taç yapraklarının hemen üstünde bir gonca bulunur. Gonca yapraklarından her iki yöne ayrılan beyaz helezonik dallar, palmetin her iki yanında bulunan hatayînin bir bölümünden geçerek, tekrar palmetin yüzeyinden geçip bir hançeri yaprakla son bulur. Helezonik dallar üzerinde gül ve yapraklar yer alır. Yine goncanın yapraklarında iki yöne ayrılan beyaz kıvrımlı dalların ucunda bulunan, ortası sarı, beyaz konturlu, firuze yapraklar, büyük palmetin sivri diliminde bulunan diğer palmeti iki yönden sarar. Palmet yüzeyindeki hatayînin çanak kısmından her iki yöne ayrılan beyaz “S” kıvrımlı dallar, alt bordürle sınır oluşturan yarım işlenmiş hatayî çiçeğine bağlanıp, buradan palmetin yanlarında bulunan hatayî çiçeklerinin çanak kısımıyla birleşip, tekrar hatayînin taç yapraklarından çıkarak her iki yöne kavis yapar. Kıvrımlı bu dallar, hatayînin üst kısmındaki konturları rumîlerle belirlenmiş palmetin yeşil renk dolgulu yüzeyinden geçerek, tekrar her iki yöne ayrılarak iki yanda bulunan pençlere bağlanır. Bu bordürde yer alan pençlerden çıkan beyaz kıvrımlı dallar, pencere arası ve pencere kenarlarına denk gelen yüzeylerinde yer alan hatayî çiçeklerinin çanak kısmında birleştikleri görülür (Fot. 26, Çiz. 8).

Fot. 26: Üst Seviye Pencerelerinin Altındaki Bordür

Türbenin üst seviye ikili pencere aralarındaki çini levhalarının yüzeyinde, palmet ve rumi birleşimi, üstlü altlı birbirini nöbetleşe tekrar eder vaziyette yer almakla birlikte, bu kompozisyonun etrafı gül ve hatayî ile bezelidir. Burada düşey eksende sıralanmış üç dilimli palmetlerin her iki yanında bulunan rumilerden çıkan dallar pencere bordürlerine dayanarak, yarım halde işlenmiş üç dilimli palmet daha meydana getirir. Palmetlerin lacivert renkli yüzeylerinde de hatayî çiçeği ve taç yapraklarının üzerinde gonca motifi bulunur. Goncadan çıkan beyaz helezonik dallar, pencere arası çini levhalarının yüzeyindeki palmetlerin yüzeyinden geçerek tekrar palmet yüzeyinde bulunan hatayîye bağlanıp, iki yaprakla nihayetlenir. Helezonik dallar üzerinde penç ve gül motifi yer alır (Fot. 27). Türbenin sekizgen köşelerine denk gelen yüzeylerinde de iki pencere arasında yer alan çini tezyinat programının yarısı işlenerek, diğer yarısı da diğer kenarda devamı yer alarak yarım şekilde tezyin edilmiştir (bknz., Fot. 25).

Fot. 27

Üst bölüm pencere kenarlarını sarı ve yeşil renkli konturların çevrelediği, yüzey rengi beyaz olan bordür yüzeyinde iki ayrı tezyinat görülmektedir. Bordür yüzeyinde iki “S” kıvımlı lacivert dallar üzerinde, birbirini nöbetleşe tekrar eden gül ve hatayî motifleri yer alır. Diğer yandan, içleri sarı renkle dolgulanmış, konturları yeşil renkli rumîler, birbirlerine yeşil renkli “S” kıvrımlı dallarla bağlamaktadır. Bu rumîler pencere bordürlerinin iki alt köşesinde ve sivri kemer formundaki bordürün sivri ucunda, bir

hatayî çiçeğini iki yönden saran rumîlerin birleşiminden üç dilimli palmet motifi meydana getirir. Bordür yüzeyinde kullanılan gül ve hatayî çiçeklerinde sarı, beyaz, yeşil, lacivert ve firuze renkleri tercih edilmiştir. Pencere pervazlarında bir bordür daha yer almaktadır. Bu bordür, yüzeyinde, iki ayrı tezyinata sahiptir. Şöyle ki; sarı konturlu,