İÇ HASTALIKLAR

2.1. Verem

Verem, halk arasında ince ağrı olarak bilinir. Vereme yakalanan kişiye; hacıya giden bir kişinin oradan getirdiği kadife parça “kutmu” sarılır. Eğer kutmu bulunamazsa, tuz kavrulur ve hastanın arkasına, göğsüne, sarılır. Buradaki amaç hastanın vücudunu sıcak tutabilmektir. Bu uygulama uzun süre olarak devam ettirilmelidir. “ Kutmu: Gelinlerin giydiği bir çeşit kırmızı, beyaz çizgili kumaş” ( Aksoy 1963-1982: 3017 )

2.2. Sıtma

Daha çok inanç sistemine bağlı bir tedavi şekli vardır. İki şekli vardır. Birincide, sıtma hastalığını iyileştirdiğine inanılan herhangi bir suyun yanına gelinerek; hastanın başından aşağıya soğuk su dökülür. İkinci uygulamada ise bir ip parçası alınarak 15–20 defa düğümlendikten sonra hastanın bileğine bağlanır. Hastanın bileğine bağlanan ipin hastalığı ortadan kaldırdığına inanılır.

2.3. Sarılık

Sarılık, karaciğerlerde meydana gelen bir hastalıktır. Bu hastalıkta “cırt kelek” denilen küçük kavun, kesilir ve hastanın burnuna tutulur. Kavun, tamamen suyunu çekinceye kadar hastanın burnundan çekilmez. Kavunun suyu, hastanın sinüslerinde bulunan bütün mikrobu dışarı atar. Bu aşamada hastaya bolca tatlı madde yedirilir.

Haraza adı verilen madde suda kaynatılarak; hastaya, bir gün içinde üç defa içirilir. “Haraza: Büyükbaş hayvanların iç organlarından çıkarılan ve sarılık hastalığına iyi gelen bir madde. Sığır ciğerinden çıkarılan öde benzeyen madde.” ( Aksoy 1963– 1982: 2286 )

Sarılık hastalığına yakalanan kişinin, kafasının herhangi bir kısmı jiletle kesilerek; kan akması sağlanır. Daha sonra, sarımsak ve tuz karıştırılarak havanda ezilir ve kesilen bölgenin kanı durdurulduktan sonra bu bölgeye sarılır.

Çınar (piladan) ağacının kabuğunun iç kısmındaki beyaz bölge, suda kaynatılır. Suyu süzülür ve şekerlenerek içilir. ( Gönüllü 1995: 346 )

Deve dikeninin tohumları, bir miktar suda kaynatılır ve hastaya içirilir. ( Koç 2005: 248 )

2.4. Ülser

Ülser mide hastalığıdır. Bu hastalığın tedavisinde çeşitli uygulamalar yapılmaktadır. Birinci uygulamada; İğde yaprağı veya meyvesi suda kaynatılarak hastaya içirilebilir. İkinci uygulamada; petekli bal, ladin ağacının reçinesi, tuzsuz tereyağı, karıştırılarak hap haline getirilir ve sabahları aç karna hastaya verilir. Bir diğer uygulamada da bal ve cin biberi, karıştırılarak hastaya verilir. Sadece mide bulantısı olan hastalara ise nane, limon veya kekik kaynatılarak içirilir.

Mide ülserine halk arasında yalamuk “ İlkbaharda, bitki iletim demetlerinin hızlı çalıştığı dönemlerde, iletim demetlerinde fazla miktarda özsu bulunur. Genç ve yaşlı kabuklar

soyularak bu özsu sıvısı alınıp kullanılır. Bu öz suyuna halk arasında çam yalamağı adı verilir.” ( Koç, 2005: 2002 ) hastalığı da denir. Hastalığın tedavisinde; çam ağacının kabuğu ile odun kısmı arasında kalan bölgede bulunan reçine, keskin bir aletle “bıçak, makas, keski…” sıyrılarak hastaya yalatılır. “Yalamuk: Yalamak.” ( Aksoy 1963-1982: 4138 )

2.5. Kanser

Isırgan otu kaynatılarak hastaya içirilir. Bu uygulamaya sürekli olarak devam etmekte fayda vardır. Ayrıca ısırgan otunu, kavurarak veya çeşitli böreklerin arasında kullanarak da hastaya verebiliriz.

Sık aralıkla havuç suyu içilir.
Balkabağının tatlısı yapılır ve yenir.
Greyfurt suyu içilir.

2.6. İdrar Yolları ve Böbrek Hastalıkları

Dövenci adı verilen bitki ve avokado yaprağı kaynatılarak hastaya içirilir. Bu uygulama, günde en az bir defa olmak şartıyla, sürekli olarak da devam edebilir. İdrar yolları ve böbrek hastalıklarında yapılan diğer uygulamalar şu şekildedir:

Elma yağı, meyan kökü, kayışkıran otu, kınacık otu, karıştırılarak kaynatılır ve suyu içilir.

Yoğurdun acı suyu veya keş (çökelek) suyu içilir. Avokado yaprağı kaynatılır ve içilir.( Böbrek taşı düşürmede uygulanır ) “Keş: Yağı alınmış yoğurttan ya da sütten yapılmış peynir”

Hastanın sırtına sıcak tuğla bağlanır.
Sıcak su banyosu yapılır.

Maydanozun toprak üstü kısmı suda kaynatılır. Suyu süzüldükten sonra şekerlenerek hastaya içirilir.

Greyfurdun suyu hastaya içirilir.

Darı (mısır) püskülü, suda kaynatılır. Suyu süzülür ve şekerlenerek hastaya içirilir.
İdrar arttırıcı, böbrek taşlarını düşürücü olarak, 20gr. Ayrık kökü 750 gr. suda

demlenir ve çay gibi içilir. Buna bal ve limon da ilâve edilerek aynı uygulama yapılabilir. ( Erdemir 2001: 98 )

2.7. Öksürük:

Öksürük genel olarak akciğerlerden kaynaklanan bir hastalıktır. Öksürüğe yakalanan bir kişiye; andız pekmezi ve keçiboynuzu pekmezi içirilir. Aynı zamanda, siyah turpun ortası kesici bir aletle oyularak içine bal doldurulur ve bir gün süreyle bekletildikten sonra, su kıvamına gelen bal hastaya içirilir.

Öksürük halk arasında “gutmu” hastalığı olarak bilinir. Bu hastalığın tedavisinde: Herhangi bir tavanın içine; kömür, tuz ve türküzü boynuzunun yaprağı koyulur ve iyice ısıtılır. Daha sonra bu üç madde, “gutmu yamalığı” denilen bezin içine koyularak hasta olan kişinin, vücudunun çeşitli bölgelerine yakmayacak şekilde, dokundurup çekme suretiyle müdahalede bulunulur. Eğer hastalık hâlâ geçmiyorsa, tuz tavada kavrularak bir bezin içine koyulur ve hastanın ağrı olan bölgelerine dokundurulur. Bu uygulamalardaki asıl amaç vücudu sıcak tutmaktır. “Gutmu: Çeşitli renklerde işlenmiş elbiselik kumaş.” ( Aksoy 1963-1982: 2203 )

Tuz yalanır.

Ayva çekirdeği suda kaynatılır. Suyu süzülür ve şekerlenerek içilir.
Üzüm pekmezine birkaç damla limon suyu katılır ve içilir.

Elma dilimlenir ve suda kaynatılır. Suyu süzülür ve şekerlenerek içilir.
Adaçayı yaprağı, ıhlamurla kaynatılarak içilir.

2.8. Ateşlenme

Vücut ısısı normalin üzerine çıktığı zaman, herhangi bir bezin üzerine sirke dökülür ve bütün vücut bu sirkeli bezle baştan aşağıya silinir.

2.9. Menenjit

Yedi çeşit baharat “kekik, karabiber, nane, otcam, susam, çörek otu, ceviz yaprağı” karıştırılarak suda kaynatılır ve hastaya içirilir. Aynı zamanda halk arasında karatavuk olarak bilinen kuşun eti ezilerek hasta olan kişinin başına sarılabilir. Bu uygulamaya bir ay boyunca devam edilmelidir.

2.10. Bronşit / Farenjit

Bu hastalığa yakalanan kişiye, zeytin ezilir ve pişirildikten sonra hastanın boğazına sarılır. Sarılan bez en az bir gün süre ile bekletilir.

2.11. Ekzama

Isırgan otu, alıç, ceviz yaprağı, kekik, pelit çekirdeği, dövülür. Elde edilen kısım kaynatılır ve hastaya içirilir.

Ekzama olan bölgeye kuş dışkısı sarılır.

10 tane incir yaprağı bir miktar suda kaynatılır ve soğuduktan sonra, her sabah aç karna içilir.

2.12. Akciğer Hastalıkları

Sabahları aç karna, bir kaşık tuzsuz tereyağı, bir kaşık bal, bir kaşık zeytinyağı ve bir yumurta sarısı karıştırılır hasta olan kişiye içirilir. Bu karışım bütün akciğer hastalıklarında uygulanabilir.

2.13. Basur (Mayasıl) Hastalığı

Yumaklı kirpi eti kebap yapılarak hastaya yedirilir.

Andız göveleği suda kaynatılır, suyu süzülür ve şekerlenerek içilir.
Toz hâlde bulunan kırmızıbiberden leblebi kadar yutulur.

2.14. Dalak Büyümesi

Harnup ( keçiboynuzu ), dövülür; su içinde bir gün bekletilir. Suyu süzülür ve içilir.

2.15. Grip ( Soğuk Algınlığı )

Çörek otu ( otcam) kavrulur; dövülerek toz haline getirildikten sonra, içine şeker atılarak hastaya içirilir.

Kekik yaprakları suda kaynatıldıktan sonra, şekerlenerek içilir.

Dilimlenmiş elma suda kaynatılır. Suyu süzülür ve şekerlenerek içilir.

2.16. İshal

Böğürtlen dikeninin taze yaprağı veya kökü, dövülür ve suda kaynatılır. Suyu süzülür ve şekerlenerek içilir.

Soğuk su ile yapılmış bal şerbeti içilir.

Yumurta sarısı, bir kaşık kahve ve birkaç damla limon suyu birlikte karıştırılır. Daha sonra hap yapılarak içilir.

Sumağın toprak üstü kısmı suda kaynatılır. Suyu süzülür ve şekerlenerek içilir.
Çitlembik “çıtlık” yağı, suda kaynatılır ve kaynamış sudan aç karna bir bardak içilir.
Bir miktar narçiçeği, nane ile birlikte kaynatılır ve hastaya verilir.

Meşe kabuğu kaynatılır ve hastaya içirilir.

2.17. Kabızlık

Hastaya zeytinyağı içirilir.

Semizotu ( tokmakan), kavrularak yenir.
Sıcak su ile yapılmış bal şerbeti içilir.

İncirin meyvesi, kuru veya yaş olarak, sıkça yenir.

2.18. İştahsızlık

Bir çay bardağı arpa ve bir miktar harnup ( keçiboynuzu), birlikte dövülerek suda kaynatılır. Suyu süzülür ve şekerlenerek içilir.

2.19. Kansızlık

Pekmez içilir ve bol miktarda üzüm yenir.

Defneyaprağı suda kaynatılır. Suyu süzülür ve şekerlenerek içilir.

2.20. Tansiyon

Muşmula (Yenidünya) çiçeği veya taze sürgünü, suda kaynatılarak hastaya içirilir.
Her gün bir diş sarımsak yenir.

Maydanoz suda kaynatılır ve suyu süzülerek içilir.
Her gün limon suyu şekerlenerek içilir.

2.21. Astım / Sinüzit:

Deli erik, kaynatılır. Suyu süzülür ve şekerlenerek içilir. Bu uygulama aç karna, her gün devam ettirilmelidir.

“Ayı dabanı” adı verilen bitkinin suyu çıkarılır ve burundan çekilir.