İç Örgütlenme

İç örgütlenme örgütlü işçilerin örgütlenmesi anlamına gelmektedir. Sendikal eğitim, üyelerin karar ve süreçlere katılımı, genç, kadın ve beyaz yakalı işçilere yönelik faaliyetler iç örgütlenmede önemli noktalar arasında yeralmaktadır. Sendikalarda yeni üye kazanımından önce, ele alınması gereken konunun iç örgütlenme olduğu söylenebilir.

DİSK’e bağlı sendikalar eğitim yoluyla sendika üyeleri ile örgüt arasında iletişim kurmaktadır. Ancak eğitim maliyetlerinin yüksek oluşu ve yeterli sayıda uzman kadronun sendikada istihdam edilememesi eğitim faaliyetlerini sekteye uğratmaktadır. Şinasi Kaya, 1980 öncesinde görsel eğitimin çok ağırlıklı olduğunu, Kanada’dan sendikal eğitim filmleri getirildiğini ve Fethi Naci, İdris Küçükömer gibi uzman eğitmenlerin eğitim verdiğini günümüzde eğitim maliyetlerinin yüksek oluşunun sendikal eğitimin önünde engel olduğunu belirtmiştir.225 “Dış ülkelerden araç, matbaa makinası gibi eğitim için gerekli olan araç-gereç yardımı aldık,

224 _{Öngider, a.g.e., s.103.}

yurtdışındaki sendikalar bizim sendikalarımıza destek oldu.” cümlesini sözlerine eklemiştir.226

Günümüzde DİSK bünyesinde genç işçiler, kadın işçiler, göçmen işçiler sorunları dairesi, emekliler sorunları dairesi bulunmaktadır. Ancak etkin bir şekilde faaliyet gösterememektedir. Sendikalardaki ataerkil yapı DİSK’te de benzerlik göstermektedir. DİSK’te istihdam edilen uzmanlar arasında kadın uzman bulunmamaktadır. Birleşik Metal-İş sendikasında 6 kadın uzman bulunmaktadır.

Şinasi Kaya, DİSK’e bağlı sendikaların iç örgütlenmesinde 1980 öncesi dönem ile günümüzde belirgin fark olmadığını, işyeri temsilcilerinin seçimle işbaşına geldiğini, sendikanın işyeri temsilcisi atamadığını belirtmiştir.227 Günümüzde DİSK’e bağlı sendikalardan Birleşik Metal-İş, Lastik-İş, Oleyis ve Genel-İş sendikalarının iç örgütlenme açısından güçlü olduğunu söyleyebiliriz. İç örgütlenme, aynı zamanda konfederasyonun üye sendikalarla olan bağını ifade etmektedir. Sendikaların gücü, örgütlenme kapasitesi ile doğru orantılıdır. Hem üyeleri ile bağı, diyaloğu hem de sendikaların birbirleriyle ilişkileri güçlü bir konfederal örgütlenme için yaşamsal öneme sahiptir.

1980 sonrası dönemde, bağımsız sendikalar şeklinde örgütlenen bazı sendikalar, DİSK’e katılmış, ancak günümüzde kendi kimlikleri ile faaliyet gösterdikleri için, güçlü bir konfederal yapı oluşturamadıkları belirtilmektedir.228 DİSK’e bağlı sendikalararası görüş ayrılıklarının DİSK içinde bütünlük sağlanmasında olumsuz etkisi gözardı edilemez. Ancak, DİSK Örgütlenme Dairesi Müdürü Mete Sönmez, DİSK içinde, hiçbir sendikanın bahsedildiği gibi bağımsız hareket edemeyeceğini ve DİSK bünyesinde parçalanmaya yol açacak görüş farklılıklarının olmadığını belirtmiş, sosyalist ve sosyal demokrat yöneticiler arasında çok keskin olmayan görüş farklılıkları olabileceğini, bunun doğal olduğunu dile getirmiş, ayrıca, üyelikten ayrılmanın gönüllü olduğuna dikkat çekmiştir.229

226 _{Şinasi Kaya ile 26.07.2006’da yapılan görüşmeden aktarılmıştır.} 227 _{Şinasi Kaya ile 26.07.2006’da yapılan görüşmeden aktarılmıştır.} 228 _{http://www.sendika.org/yazi.php?yazi_no=1417 (26.04.2006)}

DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi’nin, son dönemde, Mustafa Koç için yaptığı açıklama, sermaye kesimi ile yakınlaşma olarak adlandırılan görüşme ve açıklamalar, parti kurma girişimi olarak adlandırılan Bolu Toplantısı, DİSK üyesi bazı sendikalar tarafından olumlu karşılanmamıştır. Bu yönde görüşlere, geçtiğimiz bölümde yer verilmiştir. DİSK Başkanı, Süleyman Çelebi, yaptığı açıklamalarda, DİSK’in demokratik bir örgüt olduğunu ileri sürmüş, demokraside herkesin görüşlerini açıklama hakkı olduğunu belirtmiştir.Ayrıca, DİSK Yönetim Kurulu’nun 2005 yılına ilişkin değerlendirmesi ve 2006 yılı hedeflerini içeren basın açıklamasında ”Bugünlerde, bazı haber ve yorumlardaki çarpıtmaların tersine, DİSK’te bu anlamda bir değişim yoktur. DİSK, geçmişte olduğu gibi bugün de demokrasiyi ve özgürlükleri eksiksiz ve ayrımsız olarak savunuyor, TÜSİAD veya herhangi bir işveren kuruluşu ile her konuda anlaştığımız şeklinde yorumlanmamalıdır. Özellikle sosyal haklar konusunda, ekonomi konusunda, sendikal hakların geliştirilmesi konusunda işveren örgütleriyle farklı düşüncelerde olduğumuz biliniyor. Çünkü kurumsal varlık nedenimiz farklı çıkarlara sahip olmamızdır.”230 şeklinde DİSK’e yönelik eleştirilere yanıt verilmiştir.

11. Genel Kurul’dan 12. Genel Kurula kadar olan süreçte DİSK’te bir yönetim krizi yaşandığı, yöneticilerin bir kısmının görevlerini bıraktığı bilinmektedir. 11. Genel Kurulda (2000), Genel Sekreter seçilen Murat Tokmak, yaşanan birtakım sorunlar ardından görevini bırakmış, yedek üye Mehmet Ali Akgün göreve başlamıştır.231 Daha sonra Genel Sekreterlik görevine Musa Çam getirilmiştir. Ayrıca Enver Öktem, 4 Kasım seçimlerinde CHP’den İzmir Milletvekili seçilmiş, Yönetim Kurulundaki görevinden ayrılmıştır.232 Bu durum, konfederasyon için, iç bütünlüğün, uyumun sağlanamadığının bir anlamda göstergesi sayılabilir.

DİSK Tekstil Genel Sekreteri Muharrem Kılıç röportajında, 2000-2004 döneminde, örgütsel ve yönetimsel hatalar olduğunu, yönetimden ayrılanların, görevlerini bırakanların önemli sorun olduğunu belirtmiştir. Öncelikle sendika içi örgütlenme problemlerinin giderilmesi güçlü bir örgütlenme adına yaşamsaldır. Sönmez, 2000-2004 döneminde bahsedildiği gibi çok sayıda yöneticinin görevden

230 _{DİSK’in 2005 Yılı Değerlendirmesi 2006 Yılı Hedefleri, 30 Aralık 2005,}

http://www.sendika.org/yazi.php?yazi_no=4197 (02.05.2006)

231 _{DİSK, 12. Genel Kurul Çalışma Raporu, s.7.} 232 _{DİSK, a.g.r., s.7.}

ayrılmadığını, iki yöneticinin özel nedenlerle görevlerinden ayrıldığını belirtmiş, yöneticilerin seçim ile işbaşına geldiğini ve gelecek döneme kadar görevlerini sürdürdüklerini söylemiştir.233

Son dönemde DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi’nin, sermaye kesimi ile yakınlaşma eğilimi, DİSK’in temel ilkelerinden taviz verildiği gerekçesi ile eleştirilmektedir. DİSK’e egemen olan kadrolarla devrimci bir işçi örgütünün düşünülemeyeceği, bürokrat sendikacılar yerine tabandan gelen yeni bir işçi kuşağının DİSK’e hakim olması gerektiği belirtilmektedir.234

6 Haziran 2002, DİSK Genişletilmiş Başkanlar Kurulu Sonuç Bildirisinde, Konfederasyonun iç örgütlülüğünün güçlendirilmesi için, örgütsel işleyişteki eksiklikler hızla giderileceği, bölgelerdeki örgütlülüğü geliştirilmesine yönelik bölge ve il temsilcilikleri hakkındaki yönetmeliğin yürürlüğe konularak işlerlik kazandırılacağı, DİSK-AR’ın kısa sürede yeniden aktif hale getirileceği, DİSK’in Sesi gazetesinin yeniden düzenli yayını için çalışmalar başlatılacağı belirtilmiştir.235