Obs F-Statistic Prob Sonuç
DİSCİ, DGSYH’ nın nedeni değildir
31
0.96014 0.3960 H0:KABUL
DGSYH, DİSCİ’ nin nedeni
değildir 3.07616 0.0632 H0:KABUL
1984-2017 yılları esas alınarak yapılmış olan nedensellik testi sonucunda hipotezlerin prob değerleri % 5 anlamlılık düzeyinden büyük çıktığı için her iki hipotez için H0 değeri kabul edilip H1 red edilir. Bu durum, işçi gelirleri büyümenin bir nedeni değilken büyümenin de işçi gelirlerinin nedeni olmadığını ortaya çıkarmıştır. Sonuç olarak iki değişken arasında herhangi bir ilişki söz konusu değildir. Böylece yapmış olduğumuz bu çalışma, her ne kadar literatürde yer alan Karagöz ve Akkoyunlu’nun ekonometrik uygulama dönemleri ile farklı olsa da sonuçlarını destekler nitelikte olduğu gözlemlenmiştir.
SONUÇ
Bir ülkede üretilen nihai malların artışı şeklinde tanımlanan ekonomik büyüme, devletin gelişmişlik düzeyini gösteren önemli olgulardan bir tanesidir. Bu nedenle geçmişten günümüze birçok iktisatçı büyüme konusu üzerine çalışmalar yapmıştır. Bu çalışmalar sonucu var olan sistem koşulları ile iktisatçıların bilimsel seçimlerine göre büyüme teorileri şekillenmiştir. Konu üzerinde çalışma yapan iktisatçılar büyümeyi etkileyen ve büyümeden etkilenen unsurları ele alıp incelemiştir. Yapılan araştırmalar ile işçi gelirlerinin de bu kavramlardan biri olduğu ortaya çıkmıştır. Fakat yapılan literatür incelemeleri sonucu, işçi gelirleri ile büyüme ilişkisi hakkında fikir birliği olmadığı tespit edilmiştir. Bu nedenle bu çalışmada Türkiye’nin ekonomik büyümesinde meydana gelen değişim ile işçi gelirlerinde yaşanan gelişmeler arasında nasıl bir ilişki olduğunu ortaya çıkarmak esas alınmıştır.
Öncelikle her iki unsurda kavramsal çerçevede açıklanıp sahip oldukları özellikler hakkında bilgi verilmiştir. Cumhuriyetin ilanından günümüze kadar Türkiye’nin ekonomik performans değerlendirilmesi yapılarak büyüme içindeki sektör payları analiz edilmiştir. İşçi gelirlerinin yer aldığı ödemeler bilançosu hesap grupları açıklanmıştır. İşçi gelirleri kavramının Türkiye ekonomisi için geçmişten günümüze geldiği nokta incelenip, yapılan literatür araştırması ışığında işçi gelirlerinin hem etkilediği hem de etkilendiği unsurlardan bahsedilmiştir. Merkez bankası ve OECD den elde edilen bilgileri kullanarak Türkiye’den yurtdışına hangi yıllarda ne kadar işçi gönderildiği ve işçilerin ülkemize gönderdikleri gelir miktarları incelenmiştir. Türkiye’nin 1980 sonrası finansal serbestlik yaşaması ve yine ülkemizin en fazla işçi geliri elde ettiği 1998 yılında kırılma olması çalışmanın 1980 öncesi ve 1980 sonrası detaylı inceleme yapılmasına neden olmuştur.
Yapmış olduğumuz çalışmada, 1984 sonrası işçi gelirleri ile Türkiye ekonomisinin potansiyel durumunu gösteren ekonomik büyüme arasındaki ilişki karşılaştırılmış ve Türkiye için önemli olan yıllarda her iki kavram incelenmiştir. İki değişken arasında 2000’li yıllara kadar paralellik gözlemlenirken son dönemlerde birbirlerinden bağımsız hareket ettikleri ortaya çıkmıştır. Bu bağımsızlığın nedeni Türkiye’nin son dönem GSYH’ sında yaşadığı gelişmelerden kaynaklandığı yönünde
olmaktadır. 2002 yılında güçlü ekonomiye geçişi ile birlikte, ülke ekonomisi yeni bir sürece girmiştir. Özellikle bankacılık sisteminde yeni düzenlemelere gidilmesi, kamu borçlarının azaltılması için sıkı maliye politikasının hayata geçirilmesi, ülke ekonomisinin uzun süreli büyüme trendi yakalamasına neden olmuştur. Ekonominin küresel gelişim yaşadığı bu dönem özelleştirmenin de ivme kazandırıldığı yıllardır (Karagöl, 2013: 21). 2017 yılının büyüme performansı incelediğinde ise 2016 yılında yaşanan çeşitli problemlerin başarıyla üstesinde gelindiği görülmüştür. Büyümede yaşanan bu başarının altında birçok faktör yer alırken özellikle üçüncü çeyrekte yapılan teşvikler büyümemizin hız kazanmasına neden olmuştur (Yükseler, 2017: 1). Son dönemde büyümede yaşanan bu hızlı atılım, Türkiye’nin 90lı yıllara nazaran artık işçi gelirlerine çok fazla ihtiyaç duymadığının bir göstergesi olabilir. Bu durum 2002 sonrası büyüme trendimiz ile işçi geliri verilerimiz arasında ki farkın hızla açılmasında bir etken niteliği taşıyabilir. Çünkü 2002 sonrası işçi gelirleri düşüşe geçse de ülke ekonomimiz hızla büyümüş değişkenler farklı seyir izlemiştir. Çalışmada 1984-2017 yılları esas alınarak yaptığımız ekonometrik analizde bu durumun doğruluğunu göstermede rol oynamıştır.
Yapılan ampirik uygulama da işçi gelirleri ile büyüme rakamlarının esas alındığı nedensellik ilişkisi analiz edilmiştir. Zaman serisi uygulanan çalışmada ilk olarak değişkenlerin birim köklerine bakılmıştır. Yapılan test ile değişkenlerin birinci farkta durağan oldukları tespit edilmiştir. Aynı dereceden durağan olana serilerde, uzun dönemli ilişkisinin araştırılması için Engle-Granger Koentegrasyon testi kullanılmıştır. Analizde eş bütünleşmenin olması değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişkinin söz konusu olduğunu göstermektedir. Fark alınması ile oluşan dengesizliklerin ortadan kaldırılması için hata düzeltme modeli devreye sokulmuştur.
Son olarak, değişkenler arasındaki ilişkiyi analiz etmek için Granger Nedensellik testi uygulanmıştır. Bu testte ilk olarak otoregresif modele ait gecikmeyi ortaya çıkarmak için VAR analizi yapılmış, sonuçta 2.gecikme en düşük AIC değerine sahip olması nedeniyle en uygun gecikme olarak tespit edilmiştir. Ardından yapılan nedensellik testi, %5 anlamlılık düzeyinde büyüme ile işçi gelirleri arasında bir ilişki olmadığını ortaya çıkarmıştır.
KAYNAKÇA
Acar, Yalçın (1990). Büyüme Teorileri (1.Baskı). Bursa: Uludağ Üniversitesi Basımevi
Acar, Yalçın (2008). İktisadi Büyüme ve Büyüme Modelleri (5. Baskı). Bursa: Dora Yayıncılık
Ahmed, Junaid, Zaman, Khalid, Shah, Ali, Iqtidar (2011) An Empirical Analysis Of Remittances-Growth Nexus İn Pakistan Using Bounds Testing Approach. Journal of
Economics and International Finance 3(3), 176-186.
Akça, Eray, Emrah, Bal, Harun (2017).Yurtdışı İşçi Gelirlerinin Makroekonomik Etkileri ve
Hollanda Hastalığı.
http://2017.econanadolu.com/admin1/dn_content/59071e7b0d751.pdf, Erişim Tarihi:29.08.2017
Akkoyunlu, Şule, Siliverstovs, Boriss (2013). The Role of Remittances for Economic
Growth: Evidence for Turkey.
https://www.researchgate.net/profile/Sule_Akkoyunlu/publication/257994310The_Role_o f_Remittances_for_Economic_Growth_Evidence_for_Turkey/links/54eccb4c0cf2465f533 037dd/The-Role-of-Remittances-for-Economic-Growth-Evidence-for-Turkey.pdf, Erişim Tarihi: 23.05.2017
Aktaş, Tuba (2013). Türkiye Ekonomisi’ nde İktisadi Büyüme ve Temel Belirleyicileri. (Editör: Güler Günsoy, Zeynep Erdinç). İktisadi Büyüme. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, 192-217
Aktaş, Tuba, Munise (2014). Göç Olgusu Ekonomik Kalkınmada İtici Güç Olabilir Mi?
Aksaray Üniversitesi İİBF Dergisi, 7 (1), 37-48.
Alkan, Ufuk(2007). Ödemeler Bilançosu Dengesi Ve Türkiye’de Bankacılık Sektörünün
Ödemeler Dengesine Katkısının Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi
Bankacılık Ve Sigortacılık Enstitüsü, İstanbul.
Alper, Murat, Ahmet (2005). İşçi Dövizlerini Belirleyen Makro Ekonomik Etkenler: Türkiye
Örneği, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İşçi Dövizleri
Ang, P., A (2007). lvin Workers’ Remittances and Economic Growth in the Philippines. https://www.researchgate.net/profile/Alvin_Ang/publication/4778184_Workers%27_Rem ittances_and_Economic_Growth_in_the_Philippines/links/0deec53c6b28c5340a000000/
Workers-Remittances-and-Economic-Growth-in-the-Philippines.pdf, Erişim Tarihi:
23.05.2017
Apaydın, Ferhat (2013). Büyümenin Ekonomi Politiği: Türkiye Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çorum.
Arı, Ayşe, Özcan, Burcu (2011). İşçi Gelirleri Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Dinamik Panel Veri Analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 38, 101- 117.
Arı, Erkan, Yılmaz, Ayşegül (2017). Examination of Affecting Variables for Youth Unemployment with Cointegration Analysis. Alphanumeric Journal, 5(2), 310-316
Artukoğlu, Sökmen, Oğuzhan (2005). Yurtdışı İşçi Tasarruflarının Türkiye Cumhuriyet
Merkez Bankası, Banka Sistemi Ve Türkiye Ekonomisi Üzerine Etkileri. Uzmanlık
Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İşçi Dövizleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
Ay, A. (2007). Tarihsel Süreç İçerisinde Türkiye’de Büyüme. A. Ay içinde, Türkiye Ekonomisi: Makroekonomik Sorunlar ve Çözüm Önerileri (s. 3-53). Konya: Çizgi Kitabevi
Baoua, Abdou, Moutari, Mahamane (2016). Enflasyon Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Nijer
İçin Zaman Serisi Analizi (1971-2014).Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Konya.
Bozkurt, Hilal (2007). Zaman Serileri Analizi. Ankara: Ekin Kitapevi.
Çan Fatih Muhammed (2010) Gurbetçi Dövizleri ve Türkiye.
http://fka.gov.tr/SayfaDownload/Gurbetci_Dovizleri.pdf, Erişim Tarihi: 11.07.2017
Çelik, Birten (1999). Türkiye’de İşçi Hareketlerinin Tarihsel Gelişimi (1800-1870). Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri Ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, İzmir.
Çetinkaya, Turan, Ahmet (2014). Türkiye Ekonomisinde Büyümenin Belirleyicileri 1975 -
2012. Yüksek Lisans, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
ÇSGB, https://www.csgb.gov.tr/home/Contents/Istatistikler/, Erişim Tarihi: 11.07.2017
Das, Anupam, Chowdhury, Murshed (2011). Remittances and GDP Dynamics in 11
Developing Countries: Evidence from Panel Cointegration and PMG Techniques.
http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.232.9028&rep=rep1&type=pdf, Erişim Tarihi: 20.05.2018
DEİK (Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu). (2017). Ürdün Ülke Bülteni.
https://www.deik.org.tr/uploads/urdun.pdf, Erişim Tarihi: 20.05.2018
Demir, Selçuk (2015). Bireysel Kredilerin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye
Örneği. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Demirel, Kübra, A., (2015). Asimetrik Nedensellik Testi Ve İhracat-Ekonomik Büyüme
İlişkisi Üzerine Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimleri
Enstitüsü, Malatya.
Eğilmez, Mafi (2018). 2017 Yılı Büyümesinin Analizi.
http://www.mahfiegilmez.com/2018/03/2017-yl-buyumesinin-analizi.html, Erişim Tarihi:
19.05.2018
Eğilmez, Mafi (2015). Akp'nin Ekonomide 12 Yılı.
http://www.mahfiegilmez.com/2015/04/akpnin-ekonomide-13-yl.html, Erişim Tarihi:
19.05.2018
Eğilmez, Mafi (2017). GSYH, Büyüme, Oranlar ve Tuhaflıklar.
http://www.mahfiegilmez.com/2017/04/yeni-seri-gsyh-ve-buyume-oran-uzerine.html, Erişim Tarihi: 19.05.2018
Ekinci, Behzat, Mehmet Türkiye Ekonomisinin 2016 Yılına İlişkin Değerlendirme. http://www.artuklu.edu.tr/dosyalar/iktisat/arastirma_analiz/tr_ekon_analiz_16.pdf, Erişim Tarihi: 19.05.2018
Elitok, Paçacı, Seçil (2010). İşçi Dövizlerinin 1998 Sonrası Eğilimi ve Göçmenlerin Tasarruf Davranışının Ekonomik Krizlere Duyarlılığı: Türkiye Örneği. Toplum Ve Hekim, 25(5), 391-400.
Erdoğan, Savaş (2006).Türkiye’nin İhracat Yapısındaki Değişme Ve Büyüme İlişkisi:
Koentegrasyon Ve Nedensellik Testi Uygulaması. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Erdoğan, Serdar (2007). Döviz Kuru- Ödemeler Bilançosu İlişkisi: Türkiye Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
Fayissa, Bichaka, Nsiah, Christian (2008). The Impact of Remittances on Economic Growth
and Development in Africa.
http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.529.8906&rep=rep1&type=pdf, Erişim Tarihi: 20.05.2018
Funkhouser, Edward (1995) Remıttances From Internatıonal Mıgratıon: A Comparıson Of
El Salvador And Nıcaragua. http://essays.ssrc.org/remittances_anthology/wp content/uploads/2009/08/Topic_19_Funkhouser.pdf, Erişim Tarihi: 12.07.2017
Glytsos, Nicholas (2005). Dynamic Effects of Migrant Remittances on Growth: An
Econometric Model with an Application to Mediterranean
Countries”.https://www.researchgate.net/publication/23746794_Dynamic_Effects_of_Mi
grantRemittances_on_Growth_An_Econometric_Model_with_an_Application_to_Medite
rranean_Countries_Discussion_Paper_No_74_KEPE_Athens_2002, Erişim Tarihi:
23.05.2017
Göcen, Serdar (2017). Türkiye’nin 1990-2015 Dönemindeki Ekonomik Performansı Üzerine Bir Değerlendirme. Marmara İktisat Dergisi 1(1),61-76.
Göktaş, Özlem (2005). Teorik ve Uygulamalı Zaman Serileri Analizi, İstanbul: Beşir Kitapevi
Gulı Nasırova (2016). İşgücü Göçü Ve İktisadi Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Günsoy, Güler (2013). Geleneksel Büyüme Teorileri, Modern Büyüme Teorileri: Harrod Domar Büyüme Modeli. (Editör: Güler Günsoy, Zeynep Erdinç). İktisadi Büyüme. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, 52-107
Haas, de Hein (2007). Remittances, Migration and Social Development A Conceptual
Review of the Literature.
http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.515.9483&rep=rep1&type=pdf, Erişim Tarihi: 30.08.2017
Hatiboğlu Zeyyat (1981). Gelişme İktisadi ve Türkiye’nin İktisadi Gelişmesi. İstanbul Teknik Üniversitesi Maatbası
Hatiboğlu Zeyyat (2008). Bilinen ve bilinmeyen Türkiye iktisadı (1. Baskı) İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım
Hiç, Mükerrem (1975). Büyüme Teorileri ve Gelişen Ekonomiler İstanbul: İstanbul Üniversitesi
IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu). (2015). Sending Money Home: European
Flows And Markets.
https://www.ifad.org/documents/10180/3594696/money_europe.pdf/5ac7733f-39e6-4b1b- a1dc-f7038b5caa0b?version=1.2, Erişim Tarihi: 11.07.2017
İçduygu, Ahmet (2005). International Migrants Remittances in Turkey.
http://cadmus.eui.eu/bitstream/handle/1814/11687/CARIM_ASN..?sequence=1, Erişim
Tarihi: 23.05.2017
İnal, Vedit (2013). Büyüme Teorisinin Gelişimi ve Türkiye’nin Büyüme Sorunları (1.Baskı ) Efil Yayınevi
Jawaid, Tehseen, Raza Ali Syed (2012). Workers’ Remittances And Economic Growth İn
South Asia.
https://www.researchgate.net/publication/254445638_Workers'_Remittances_and_Econo mic_Growth_in_South_Asia, Erişim Tarihi: 20.05.2018
Jongwanich, Juthathip (2007). Workers’ Remittances, Economic Growth And Poverty İn
Developing Asia And The Pacific Countries.
Kadir Hoca (2015) İşçi Göçü ve Özellikleri. https://kadirhoca.com/10/konu-anlatimlari-10/isci-gocu- gocleri-ve-ozellikleri-nedir/, Erişim Tarihi: 11.07.2017
Kalkınma Bakanlığı (2015). Ekonomik Ve Sosyal Göstergeler 1950-2014. Ankara
Kapur, Devesh (2004). Remittances: The New Development Mantra?
http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.489.955&rep=rep1&type=pdf, Erişim Tarihi: 23.05.2017
Karagöl, Tanas, Erdal (2013). Ak Parti Dönemi Türkiye Ekonomisi. Ankara: Pelin Ofset
Karagöz, Kadir (2009). Workers’ Remıttances And Economıc Growth: Evıdence From Turkey. Yaşar Üniversitesi Dergisi, 4(13), 1891-1908.
Karakayalı, Hüseyin (2002). Makro Ekonomi (4. Baskı). Manisa: Emek Matbaası
Karluk, Rıdvan, S. (2009). Cumhuriyetin İlanından Günümüze Türkiye Ekonomisi’nde
Yapısal Dönüşüm (12.Baskı): Beta Yayıncılık
Karşıyakalı, Başak (2008). Türkiye’ de Ekonomik Büyümenin Kaynaklarının Analizi. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Kartal, Osman (2014). Menkul Kıymet Borsaları Arasındaki Koentegrasyon. Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce.
Khan, Azam, Muhammad (2011). Workers’ Remittances and Economic Growth: Evidence
from Azerbaijan and Armenia.
https://www.researchgate.net/publication/273757896_Workers'_Remittances_and_Econo mic_Growth_Evidence_from_Azerbaijan_and_Armenia, Erişim Tarihi: 20.05.2018
Koç, İsmet, Onan, Işıl (2004). International Migrants' Remittances and Welfare Status of the
Left‐ Behind Families in Turkey.
https://www.researchgate.net/publication/227652145_International_Migrants%27_Remitt ances_and_%20Welfare_Status_of_the_Left-Behind_Families_in_Turkey, Erişim Tarihi: 20.05.2018
Kopuz, Büşra (2010). Ödemeler Bilançosu Kalemlerinin Muhasebeleştirilme Esasları Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Kundu, Nobinkhor, Banu, Asma, Sehreen, Farhana (2012). Workers’ remittances impact on the economic growth: Evidence from capital inflows in Bangladesh. The Jahangirnagar
Journal of Business Studies, 2(1), 153-167.
Mansoor, Ali, Quillin, Bryce Eastern (2006). Europe and the Former Soviet Union. https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/6920/384260Migratio101O FFICIAL0%20USE0ONLY1.pdf?sequence=1, Erişim Tarihi: 20.05.2018
Marwan, Fakhzan, Nur (2011) Macroeconomıc Impacts Of Immıgratıon In Malaysıa: Trade,
Remıttances And Unemployment. Doktora Tezi. Durham Üniversitesi Orta Doğu ve İslam
Araştırmaları Enstitüsü, İngiltere.
Meyer, Dietmar, Shera, Adela (2016). The impact of remittances on economic growth: An
econometric model.
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1517758016300753, Erişim Tarihi: 23.05.2017
Mouhoud Mouhoub El, Oudinet Joël, Unan Elif (2006). ‘‘Migration and Remittances in the
Mediterranean Basin: The Case of Turkey’’
http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:8bfyFd48fgIJ:www.ibrarian.net/n avon/paper/_Migration_and_Remittances_in_the_Mediterranean_B.pdf%3Fpaperid%3D1 5634482+&cd=3&hl=tr&ct=clnk&gl=tr, Erişim Tarihi: 11.07.2017
Mouhoud, Mouhoub, El, Oudinet, Joel, Unan Elif (2008). Macroeconomic Determinants of
Migrants’ Remittances in the Southern and Eastern Mediterranean Countries.
http://www2.warwick.ac.uk/fac/soc/pais/research/researchcentres/csgr/research/projects/in eq/cepn-wp4-ineq_mm_paper_4.pdf, Erişim Tarihi: 23.05.2017
Mucuk, Mehmet (2015). Makro İktisat Teori ve Türkiye Uygulaması (2. Baskı). Konya: Billur Yayınevi
Nakhoul, Elif, Tuğçe(2014) Uluslararası İşgücü Göçü Ve Türkiye. Uzmanlık Tezi, Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Dış İlişkiler ve Yurtdışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
Nsiah, Christian, Fayissa, Bichaka (2008). The Impact of Remittances on Economic Growth
http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.529.8906&rep=rep1&type=pdf, Erişim Tarihi: 22.06.2018
OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development). (2016)
https://data.oecd.org/gdp/gross-domestic-product-gdp.htm,Erişim Tarihi: 11.07.2017
Oktay, Ertan, Akkuzu, İdris Küresel Ekonomik Kriz Ve Göçmen İşçi Gelirleri (remittances):
Gelişmekte Olan Ülkeler ve Türkiye Üzerindeki Etkileri.
http://www.academia.edu/9281886/K%C3%BCresel_Ekonomik_Kriz_ve_G%C3%B6%C 3%A7men_%C4%B0%C5%9F%C3%A7i_Gelirleri, Erişim Tarihi: 11.07.2017
Özcan, Burcu, Arı, Ayşe (2012). Hollanda Hastalığı: Gelişmekte Olan Ülkeler Üzerine Bir
Uygulama.
http://dergipark.ulakbim.gov.tr/sosyoekonomi/article/view/5000080641/5000074680, Erişim Tarihi:29.08.2017
Özkan, Nazik, Nesli (2015). Türkiye’ de 1980 Sonrası Dönemde Yapılan Doğrudan Yabancı
Yatırımların Ödemeler Bilançosuna Etkileri. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Parasız, İlker (1997). Modern Büyüme Teorileri Dinamik Makro Ekonomiye Giriş (1. Baskı). Bursa: Ezgi Kitapevi
Parasız, İlker (1998). Türkiye Ekonomis 1923’den Günümüze İktisat Ve İstikrar politikaları (1.Baskı).Ezgi Kitapevi Yayınları
Parasız, İlker (2003). Büyüme Teoriler Dinamik Makro Ekonomiye Geçiş (2. Baskı). Bursa: Ezgi Kitapevi
Qayyum, Abdul, Javid, Muhammad, Arif, Umaima (2008). Impact of Remittances on
Economic Growth and Poverty: Evidence from Pakistan. https://mpra.ub.uni-
muenchen.de/22941/1/remit_revised_5_nov.pdf, Erişim Tarihi: 23.05.2017
Rapoport, Hillel, Docquier, Frederic (2005). The Economics of Migrants’ Remittances http://ftp.iza.org/dp1531.pdf, Erişim Tarihi: 14.07.2017
Ruiz-Arranz, Marta, Giuliano, Paola (2005). Remittances, Financial Development, and
Growth. https://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2005/wp05234.pdf, Erişim Tarihi:
23.05.2017
Sarıtaş, Tufan (2017). Türkiye’de Ekonomik, Sosyal Ve Politik Küreselleşme Süreci İle
Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Analizi. Doktora Tezi, Bilecik Şeyh Edebali
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bilecik.
Schiopu,Loana, Ssiegfried, Nikolaus (2006) Determınants Of Workers’ Remıttances
Evıdence From The European Neıghbourıng Regıon.
https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/scpwps/ecbwp688.pdf?f31c4dfff2b68deec59ef90384b c8e4f, Erişim Tarihi: 23.05.2017
Selvi, Niyazi (2017). Ekonomik Büyüme Ve Enerji Tüketimi Arasındaki İlişki: Türkiye
Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
Serdengeçti, Süreyya 2007 YILI İtibari İle Türkiye Ekonomisinin Genel Değerlendirmesi. http://www.ilk250.org.tr/documents/2007/13%20S%C3%BCreyya%20SERDENGE%C3 %87T%C4%B0%20%202007%20Y%C4%B1l%C4%B1%20T%C3%BCrkiye%20Ekono misi%20Genel%20De%C4%9Ferlendirmesi.pdf, Erişim Tarihi:19.05.2018
Seyidoğlu, Halil (1999). Uluslararası İktisat Teori Politika Ve Uygulama (13.Baskı). İstanbul: Kurtiş Matbaası
Shera, Adela, Meyer, Dietmar (2013). Remittances and their impact on Economic Growth. https://pp.bme.hu/so/article/view/2152/1286,Erişim Tarihi:29.08.2017
Siddique, Abu, Selvanathan, E, Selvanathan, Saroja (2010). Remıttances And Economıc
Growth: Empırıcal Evıdence From Bangladesh Indıa And Srı Lanka.
http://www.business.uwa.edu.au/__data/assets/pdf_file/0006/1371948/10-27-Remittances- and-Economic-Growth.pdf, Erişim Tarihi: 23.05.2017
Sönmez, Mustafa (2004). Türkiye’ nin 80 Yılı (1. Baskı).İstanbul: Mega Ajans
Sungur, Onur (2015). 2000 Sonrası Türkiye Ekonomisi: Büyüme, Enflasyon, İşsizlik, Borçlanma ve Dış Ticarette Gelişmeler. Toplum ve Demokrasi, 9 (19-20), 243-269.
Şahin, Hüseyin (2002). Türkiye Ekonomis (7. Baskı). Ezgi Kitabevi Yayınları
Şanlı, Nail (2015). Ekonomik Rapor.
http://www.gaziantepymmo.org/images/dosyalar/Ekonomik_Rapor_2015TT_3.pdf, Erişim Tarihi:22.06.2018
Taban, Sami (2010). İktisadi Büyüme Kavram ve Modeller (2.Baskı). Eskişehir: Nobel Yayın
Tansel, Aysıt, Yaşar, Pınar (2010). Macroeconomic Impact of Remittances on Output
Growth: Evidence from Turkey. http://ftp.iza.org/dp5376.pdf, Erişim Tarihi: 21.05.2018
Tansel, Ayşe, Yaşar, Pınar (2012). Türkiye’de İşçi Dövizlerinin Toplam Üretim Büyümesine
Makroekonomik Etkisi. Migration Letters, 9(4), 337-351.
Tarı, Recep (2011). Ekonometri (7. Baskı). Kocaeli: Umuttepe Kitapevi
Tarı, Recep, Yıldırım, Çağrı, Durmuş (2009). Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye İçin Bir Uygulama. Yönetim ve Ekonomi, 12(2), 95-105.
TCMB (Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası). (2014). Ödemeler Dengesi Raporu (Rapor No: 2014-3). Ankara
The World Bank (2015). Migration and Remittances Data.
http://www.worldbank.org/en/topic/migrationremittancesdiasporaissues/brief/migration- remittances-data, Erişim Tarihi: 09.09.2017
The World Bank (2017). Migration and Remittances Data.
http://www.worldbank.org/en/topic/migrationremittancesdiasporaissues/brief/migration- remittances-data, Erişim Tarihi: 09.09.2017
The World Bank http://www.worldbank.org/, Erişim Tarihi: 30. 06. 2017
Tilbe, Fethiye (2016). Düzensiz Göçmenlerin Göçmen Dövizi Gönderme Pratikleri:
Londra’daki Türkiye Göçmenleri Örneği. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği). (2010). 2009 Ekonomik Rapor (2010/110). Ankara: Özyurt Matbaacılık
TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği). (2016). 72. Genel Kurul Ekonomik Rapor https://tobb.org.tr/Documents/yayinlar/2016/72GK/72-Genel
KurulEkonomikRapor2015.pdf, Erişim Tarihi: 19.05.2018
TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği). Ekonomik Rapor.
https://www.tobb.org.tr/Documents/yayinlar/ekonomik%20rapor.pdf, Erişim Tarihi: 19.05.2018
TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu). (2014). İstatistik Göstergeler. 1923-2013. Ankara. Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası.
Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı. Genel Ekonomik Durum.
https://www.ekonomi.gov.tr, Erişim Tarihi: 09.07.2018
UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı). (2011) Maximizing the
development impact of remittances. http://unctad.org/en/docs/ciem4d2_en.pdf, Erişim
Tarihi: 11.07.2017
Upadhyaya, Mukti, Upadhyaya, Kamal, Pradhan, Gyan (2008). Remittances And Economic
Growth İn Developing Countries.
http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09578810802246285, Erişim Tarihi:
23.05.2017
Uz, İbrahim (2015). Cari Açıkların Sürdürülebilirliği: Kırılgan Beşli Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli
Ünay, Sadık, Karahan, Hatice, Gür, Nurullah, Dilek, Şerif 2016’da
Türkiye.https://setav.org/assets/uploads/2016/12/ekonomi-2016-.pdf, Erişim Tarihi: 21.05.2018
Ünlü, Eryar, Didem (2014). İşçi Dövizi Küresel Yardım Bütçelerini Üçe Katladı.