heksadesil bromoasetat Sentez

Şekil 4.9 Deney:

1-heksadekanol (7.27 g, 30 mmol), DMAP (0.366 g, 3 mmol), piridin (2.38 g, 30 mmol) ve 100 ml diklorometan üç boyunlu balona koyuldu. Balonun boyunlarından birinden azot gazı girişi, diğerine bir geri soğutucu, üçüncü boyuna ise damlatma hunisi adapte edildi. Geri soğutucunun üst kısmına bir gaz tuzağı eklendi. Damlatma hunisiyle bromoasetil bromür (12.12 g, 60 mmol) azot atmosferinde manyetik olarak karıştırılan çözeltiye damla damla eklendi. 0 o_{C ’de 2 saat karıştırıldıktan sonra oda} sıcaklığına getirilerek 24 saat manyetik karıştırıcı ile karıştırmaya devam edildi. Sırasıyla 10 ml su, 10 ml doygun NaHCO3 çözeltisi ve 10 ml doygun tuz çözeltisi ile ekstrakte edildi. Organik faz CaCl2 ile kurutuldu. Diklorometan rotevaporatörde uçuruldu. 10.13 g kahverengi sıvı ürün elde edildi. IR, 1H, 13C NMR ve GC-MS spektrumları alındı. Spektrumlardan ürünün yeterince saf olduğu görülerek direkt kuaternizasyon reaksiyonuna geçildi.

Ürün verimi : % 93 FT-IR (KBr, cm-1) : 2953, 2876, 1753, 1472, 1293, 1165, 1114. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.88 (t, 3H), 1.1-1.3 (m, 26H), 1.64 (quin, 2H), 3.81 (s, 2H), 4.15 (t, 2H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 22.9, 25.9, 26.1, 28.6, 29.4, 29.6, 29.7, 29.8, 29.9, 32.1, 66.7, 167.5. MS (m/z) : 362-364 (M+)

46

4.10 N,N'-bis(desiloksikarbonilmetil)-N,N,N',N'-tetrametil-N,N'-etandiildi- amonyum dibromür (E10-2-10E) Sentezi

Şekil 4.10 Deney:

Desil bromoasetat (8.4 g, 30 mmol) üzerine 100 ml aseton ve N,N,N',N'-tetrametiletilen diamin (1.74 g, 15 mmol) eklendi. 6 saat geri soğutucu altında kaynatıldı. Karışım 1 gece soğumaya bırakılarak kuaterner amonyum tuzunun çökmesi sağlandı. Çöken kristaller süzülerek alındıktan sonra asetonun bir kısmı rotevaporatörde uzaklaştırıldı. Soğutularak oluşan kristaller süzüldü ve ilk kısımla birleştirildi. Ham çökelek tekrar asetondan kristallendirilerek saflaştırıldı. 5.83 g beyaz kristaller halinde ürün elde edildi. IR, 1H ve 13C NMR’ı alındı.

Ürün verimi : % 57 E.n. : 157-159 oC FT-IR (KBr, cm-1) : 2927, 2876, 2365, 2059, 1753, 1625, 1472, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.88 (t, 6H), 1.1-1.3 (m, 28H), 1.68 (quin, 4H), 3.78 (s, 12H), 4.22 (t, 4H), 4.90 (s, 4H), 5.08 (s, 4H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 22.9, 25.8, 28.4, 29.4, 29.5, 29.7, 29.8, 32.1, 52.5, 57.2, 62.2, 67.8, 164.4.

47

4.11 N,N'-bis(dodesiloksikarbonilmetil)-N,N,N',N'-tetrametil-N,N'-etandiildi- amonyum dibromür (E12-2-12E) Sentezi

Şekil 4.11 Deney:

Dodesil bromoasetat (8.8 g, 28.5 mmol) üzerine 100 ml aseton ve N,N,N',N'-tetrametil- etilen diamin (1.65 g, 14.25 mmol) eklendi. 6 saat geri soğutucu altında kaynatıldı. Karışım 1 gece soğumaya bırakılarak kuaterner amonyum tuzunun çökmesi sağlandı. Çöken kristaller süzülerek alındıktan sonra asetonun bir kısmı rotevaporatörde uzaklaştırıldı. Soğutularak oluşan kristaller süzüldü ve ilk kısımla birleştirildi. Ham çökelek tekrar asetondan kristallendirilerek saflaştırıldı. 5.78 g beyaz kristaller halinde ürün elde edildi. IR, 1H ve 13C NMR’ı alındı.

Ürün verimi : % 53 E.n. : 172-175 oC FT-IR (KBr, cm-1) : 2927, 2876, 2059, 1753, 1625, 1472, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.88 (t, 6H), 1.1-1.3 (m, 36H), 1.68 (quin, 4H), 3.77 (s, 12H), 4.22 (t, 4H), 4.90 (s, 4H), 5.08 (s, 4H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 22.9, 25.8, 28.4, 29.4, 29.6, 29.7, 29.8, 32.1, 52.5, 57.2, 62.2, 67.8, 164.4.

48

4.12 N,N'-bis(hekzadesiloksikarbonilmetil)-N,N,N',N'-tetrametil-N,N'-etandiildi- amonyum dibromür (E16-2-16E) Sentezi

Şekil 4.12 Deney:

Heksadesil bromoasetat (10.13 g, 28 mmol) üzerine 100 ml aseton ve N,N,N',N'- tetrametiletilen diamin (1.63 g, 14 mmol) eklendi. 6 saat geri soğutucu altında kaynatıldı. Karışım 1 gece soğumaya bırakılarak kuaterner amonyum tuzunun çökmesi sağlandı. Çöken kristaller süzülerek alındıktan sonra asetonun bir kısmı rotevaporatörde uzaklaştırıldı. Soğutularak oluşan kristaller süzüldü ve ilk kısımla birleştirildi. Ham çökelek tekrar asetondan kristallendirilerek saflaştırıldı. 7.53 g beyaz kristaller halinde ürün elde edildi. IR, 1H ve 13C NMR’ı alındı.

Ürün verimi : % 59 E.n. : 192-195 oC FT-IR (KBr, cm-1) : 2927, 2876, 2059, 1753, 1625, 1472, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.88 (t, 6H), 1.1-1.3 (m, 52H), 1.65 (quin, 4H), 3.77 (s, 12H), 4.21 (t, 4H), 4.88 (s, 4H), 5.17 (s, 4H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 22.9, 25.8, 28.4, 29.4, 29.6, 29.7, 29.8, 32.1, 52.5, 57.2, 62.2, 67.8, 164.4.

49

4.13 2-(N,N-dimetilamino)etildekanoat Sentezi

Şekil 4.13 Deney:

2-(dimetilamino)-etanol (7.13 g, 80 mmol), DMAP (0.732 g, 6 mmol), piridin (6.33 g, 80 mmol) ve 200 ml diklorometan üç boyunlu balona koyuldu. Balonun boyunlarından birinden azot gazı girişi, diğerine bir geri soğutucu, üçüncü boyuna ise damlatma hunisi adapte edildi. Geri soğutucunun üst kısmına bir gaz tuzağı eklendi. Damlatma hunisiyle dekanoil klorür (22.89 g, 120 mmol) azot atmosferinde manyetik olarak karıştırılan çözeltiye damla damla eklendi. 0 o_{C ’de 2 saat} karıştırıldıktan sonra oda sıcaklığına getirilerek 24 saat manyetik karıştırıcı ile karıştırmaya devam edildi. Sırasıyla 30 ml su, 30 ml doygun NaHCO3 çözeltisi ve 30 ml doygun tuz çözeltisi ile ekstrakte edildi. Organik faz CaCl2 ile kurutuldu. Diklorometan rotevaporatörde uçuruldu. 21.87 g kahverengi sıvı ürün elde edildi. IR, 1H, 13C NMR ve GC-MS spektrumları alındı. Spektrumlardan ürünün yeterince saf olduğu görülerek direkt kuaternizasyon reaksiyonuna geçildi.

Ürün verimi : % 98 FT-IR (KBr, cm-1) : 2953, 2876, 2774, 1753, 1600, 1472, 1293, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.83 (t, 3H), 1.1-1.3 (m, 12H), 1.57 (quin, 2H), 2.2-2.4 (m, 8H), 2.63 (t, 2H), 4.17 (t, 2H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 22.9, 25.1, 29.3, 29.5, 29.6, 32.0, 34.4, 45.3, 57.5, 61.5, 174.1. MS (m/z) : 243 (M+)

50

4.14 2-(N,N-dimetilamino)etildodekanoat Sentezi

Şekil 4.14 Deney:

2-(dimetilamino)-etanol (7.13 g, 80 mmol), DMAP (0.732 g, 6 mmol), piridin (6.33 g, 80 mmol) ve 200 ml diklorometan üç boyunlu balona koyuldu. Balonun boyunlarından birinden azot gazı girişi, diğerine bir geri soğutucu, üçüncü boyuna ise damlatma hunisi adapte edildi. Geri soğutucunun üst kısmına bir gaz tuzağı eklendi. Damlatma hunisiyle lauroil klorür (26.25 g, 120 mmol) azot atmosferinde manyetik olarak karıştırılan çözeltiye damla damla eklendi. 0 o_{C ’de 2 saat} karıştırıldıktan sonra oda sıcaklığına getirilerek 24 saat manyetik karıştırıcı ile karıştırmaya devam edildi. Sırasıyla 30 ml su, 30 ml doygun NaHCO3 çözeltisi ve 30 ml doygun tuz çözeltisi ile ekstrakte edildi. Organik faz CaCl2 ile kurutuldu. Diklorometan rotevaporatörde uçuruldu. 24.35 g kahverengi sıvı ürün elde edildi. IR, 1H, 13C NMR ve GC-MS spektrumları alındı. Spektrumlardan ürünün yeterince saf olduğu görülerek direkt kuaternizasyon reaksiyonuna geçildi.

Ürün verimi : % 99 FT-IR (KBr, cm-1) : 2953, 2876, 2774, 1753, 1600, 1472, 1293, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.88 (t, 3H), 1.1-1.3 (m, 16H), 1.61 (quin, 2H), 2.2-2.4 (m, 8H), 2.58 (t, 2H), 4.18 (t, 2H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 22.9, 25.1, 29.3, 29.5, 29.6, 29.7, 29.8, 32.1, 34.4, 45.8, 57.9, 62.0, 174.2. MS (m/z) : 271 (M+)

51

4.15 2-(N,N-dimetilamino)etilheksadekanoat Sentezi

Şekil 4.15 Deney:

2-(dimetilamino)-etanol (7.13 g, 80 mmol), DMAP (0.732 g, 6 mmol), piridin (6.33 g, 80 mmol) ve 200 ml diklorometan üç boyunlu balona koyuldu. Balonun boyunlarından birinden azot gazı girişi, diğerine bir geri soğutucu, üçüncü boyuna ise damlatma hunisi adapte edildi. Geri soğutucunun üst kısmına bir gaz tuzağı eklendi. Damlatma hunisiyle palmitoil klorür (32.98 g, 120 mmol) azot atmosferinde manyetik olarak karıştırılan çözeltiye damla damla eklendi. 0 o_{C ’de 2 saat} karıştırıldıktan sonra oda sıcaklığına getirilerek 24 saat manyetik karıştırıcı ile karıştırmaya devam edildi. Sırasıyla 30 ml su, 30 ml doygun NaHCO3 çözeltisi ve 30 ml doygun tuz çözeltisi ile ekstrakte edildi. Organik faz CaCl2 ile kurutuldu. Diklorometan rotevaporatörde uçuruldu. 25.26 g kahverengi sıvı ürün elde edildi. IR, 1H, 13C NMR ve GC-MS spektrumları alındı. Spektrumlardan ürünün yeterince saf olduğu görülerek direkt kuaternizasyon reaksiyonuna geçildi.

Ürün verimi : % 87 FT-IR (KBr, cm-1) : 2953, 2876, 2774, 1753, 1600, 1472, 1293, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.85 (t, 3H), 1.1-1.3 (m, 24H), 1.57 (quin, 2H), 2.2-2.4 (m, 8H), 2.66 (t, 2H), 4.19 (t, 2H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 22.9, 25.1, 29.3, 29.5, 29.6, 29.7, 29.8, 29.9, 32.1, 34.4, 45.1, 57.3, 61.4, 174.0. MS (m/z) : 327 (M+)

52

4.16 N,N'-bis(2-(dekanoiloksi)etil)-N,N,N',N'-tetrametil-N,N'-propandiildi- amonyum dibromür Sentezi

Şekil 4.16 Deney:

2-(N,N-dimetilamino)etildekanoat (7.29 g, 30 mmol) üzerine 100 ml aseton ve 1,3- dibromopropan (3.03 g, 15 mmol) eklendi. 12 saat geri soğutucu altında kaynatıldı. Karışım 1 gece soğumaya bırakılarak kuaterner amonyum tuzunun çökmesi sağlandı. Çöken kristaller süzülerek alındıktan sonra asetonun bir kısmı rotevaporatörde uzaklaştırıldı. Soğutularak oluşan kristaller süzüldü ve ilk kısımla birleştirildi. Ham çökelek tekrar asetondan kristallendirilerek saflaştırıldı. 2.28 g beyaz kristaller halinde ürün elde edildi. IR, 1H ve 13C NMR’ı alındı.

Ürün verimi : % 22 E.n. : 117-121 oC FT-IR (KBr, cm-1) : 2927, 2876, 2059, 1753, 1625, 1472, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.88 (t, 6H), 1.1-1.3 (m, 24H), 1.59 (quin, 4H), 2.37 (t, 4H), 2.75 (m, 2H), 3.47 (s, 12H), 3.9-4.1 (m, 8H), 4.62 (m, 4H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 22.9, 24.9, 29.3, 29.5, 29.7, 32.1, 34.3, 52.7, 57.9, 61.7, 63.9, 173.2.

53

4.17 N,N'-bis(2-(dekanoiloksi)etil)-N,N,N',N'-tetrametil-N,N'-heksandiildi- amonyum dibromür Sentezi

Şekil 4.17 Deney:

2-(N,N-dimetilamino)etildekanoat (7.29 g, 30 mmol) üzerine 100 ml aseton ve 1,6- dibromoheksan (3.63 g, 15 mmol) eklendi. 12 saat geri soğutucu altında kaynatıldı. Karışım 1 gece soğumaya bırakılarak kuaterner amonyum tuzunun çökmesi sağlandı. Çöken kristaller süzülerek alındıktan sonra asetonun bir kısmı rotevaporatörde uzaklaştırıldı. Soğutularak oluşan kristaller süzüldü ve ilk kısımla birleştirildi. Ham çökelek tekrar asetondan kristallendirilerek saflaştırıldı. 2.22 g beyaz kristaller halinde ürün elde edildi. IR, 1H ve 13C NMR’ı alındı.

Ürün verimi : % 20 E.n. : 207-210 oC FT-IR (KBr, cm-1) : 2927, 2876, 2059, 1753, 1625, 1472, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.87 (t, 6H), 1.1-1.3 (m, 24H), 1.58 (m, 8H), 2.04 (m, 4H), 2.34 (t, 4H), 3.46 (s, 12H), 3.82 (m, 4H), 4.00 (m, 4H), 4.54 (m, 4H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 22.0, 22.9, 24.9, 29.3, 29.5, 29.8, 32.1, 34.3, 52.1, 58.0, 62.8, 65.5, 173.2.

54

4.18 N,N'-bis(2-(dodekanoiloksi)etil)-N,N,N',N'-tetrametil-N,N'-propandiildi- amonyum dibromür Sentezi

Şekil 4.18 Deney:

2-(N,N-dimetilamino)etildodekanoat (8.5 g, 31.4 mmol) üzerine 100 ml aseton ve 1,3- dibromopropan (3.17 g, 15.7 mmol) eklendi. 12 saat geri soğutucu altında kaynatıldı. Karışım 1 gece soğumaya bırakılarak kuaterner amonyum tuzunun çökmesi sağlandı. Çöken kristaller süzülerek alındıktan sonra asetonun bir kısmı rotevaporatörde uzaklaştırıldı. Soğutularak oluşan kristaller süzüldü ve ilk kısımla birleştirildi. Ham çökelek tekrar asetondan kristallendirilerek saflaştırıldı. 4.63 g beyaz kristaller halinde ürün elde edildi. IR, 1H ve 13C NMR’ı alındı.

Ürün verimi : % 40 E.n. : 132-135 oC FT-IR (KBr, cm-1) : 2927, 2876, 2059, 1753, 1625, 1472, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.93 (t, 6H), 1.2-1.4 (m, 32H), 1.63 (quin, 4H), 2.39 (t, 4H), 2.76 (m, 2H), 3.53 (s, 12H), 3.9-4.1 (m, 8H), 4.65 (m, 4H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 22.9, 24.9, 29.4, 29.6, 29.8, 32.1, 34.3, 52.5, 58.0, 61.8, 63.9, 173.2.

55

4.19 N,N'-bis(2-(dodekanoiloksi)etil)-N,N,N',N'-tetrametil-N,N'-heksandiildi- amonyum dibromür Sentezi

Şekil 4.19 Deney:

2-(N,N-dimetilamino)etildodekanoat (8.5 g, 31.4 mmol) üzerine 100 ml aseton ve 1,6- dibromoheksan (3.83 g, 15.7 mmol) eklendi. 12 saat geri soğutucu altında kaynatıldı. Karışım 1 gece soğumaya bırakılarak kuaterner amonyum tuzunun çökmesi sağlandı. Çöken kristaller süzülerek alındıktan sonra asetonun bir kısmı rotevaporatörde uzaklaştırıldı. Soğutularak oluşan kristaller süzüldü ve ilk kısımla birleştirildi. Ham çökelek tekrar asetondan kristallendirilerek saflaştırıldı. 5.16 g beyaz kristaller halinde ürün elde edildi. IR, 1H ve 13C NMR’ı alındı.

Ürün verimi : % 45 E.n. : 228-231 oC FT-IR (KBr, cm-1) : 2927, 2876, 2059, 1753, 1625, 1472, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.90 (t, 6H), 1.2-1.4 (m, 32H), 1.62 (m, 8H), 2.07 (m, 4H), 2.37 (t, 4H), 3.51 (s, 12H), 3.83 (m, 4H), 4.04 (m, 4H), 4.58 (m, 4H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 21.9, 22.9, 24.9, 29.3, 29.5, 29.7, 29.8, 32.1, 34.3, 52.1, 57.9, 62.8, 65.6, 173.1.

56

4.20 N,N'-bis(2-(heksadekanoiloksi)etil)-N,N,N',N'-tetrametil-N,N'-propandiildi- amonyum dibromür Sentezi

Şekil 4.20 Deney:

2-(N,N-dimetilamino)etilheksadekanoat (8.5 g, 26 mmol) üzerine 100 ml aseton ve 1,3- dibromopropan (2.62 g, 13 mmol) eklendi. 12 saat geri soğutucu altında kaynatıldı. Karışım 1 gece soğumaya bırakılarak kuaterner amonyum tuzunun çökmesi sağlandı. Çöken kristaller süzülerek alındıktan sonra asetonun bir kısmı rotevaporatörde uzaklaştırıldı. Soğutularak oluşan kristaller süzüldü ve ilk kısımla birleştirildi. Ham çökelek tekrar asetondan kristallendirilerek saflaştırıldı. 5.93 g beyaz kristaller halinde ürün elde edildi. IR, 1H ve 13C NMR’ı alındı.

Ürün verimi : % 53 E.n. : 152-155 oC FT-IR (KBr, cm-1) : 2927, 2876, 2059, 1753, 1625, 1472, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.89 (t, 6H), 1.1-1.3 (m, 48H), 1.60 (quin, 4H), 2.39 (t, 4H), 2.84 (m, 2H), 3.50 (s, 12H), 4.0-4.1 (m, 8H), 4.61 (m, 4H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 22.9, 24.9, 29.3, 29.6, 29.7, 29.9, 32.1, 34.3, 52.6, 58.0, 61.8, 63.9, 173.2.

57

4.21 N,N'-bis(2-(heksadekanoiloksi)etil)-N,N,N',N'-tetrametil-N,N'-heksandiildi- amonyum dibromür Sentezi

Şekil 4.21 Deney:

2-(N,N-dimetilamino)etilheksadekanoat (8.5 g, 26 mmol) üzerine 100 ml aseton ve 1,6- dibromoheksan (3.17 g, 13 mmol) eklendi. 12 saat geri soğutucu altında kaynatıldı. Karışım 1 gece soğumaya bırakılarak kuaterner amonyum tuzunun çökmesi sağlandı. Çöken kristaller süzülerek alındıktan sonra asetonun bir kısmı rotevaporatörde uzaklaştırıldı. Soğutularak oluşan kristaller süzüldü ve ilk kısımla birleştirildi. Ham çökelek tekrar asetondan kristallendirilerek saflaştırıldı. 4.32 g beyaz kristaller halinde ürün elde edildi. IR, 1H ve 13C NMR’ı alındı.

Ürün verimi : % 52 E.n. : 239-242 oC FT-IR (KBr, cm-1) : 2927, 2876, 2672, 2059, 1753, 1625, 1472, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.88 (t, 6H), 1.1-1.3 (m, 48H), 1.60 (m, 8H), 2.05 (m, 4H), 2.36 (t, 4H), 3.46 (s, 12H), 3.84 (m, 4H), 4.01 (m, 4H), 4.55 (m, 4H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 21.8, 22.9, 24.5, 24.9, 29.3, 29.5, 29.6, 29.7, 29.9, 32.1, 34.3, 52.1, 57.8, 62.9, 65.6, 173.0.

58

4.22 N,N'-bis(2-(heksadekanoiloksi)etil)-N,N,N',N'-tetrametil-N,N'-dekandiildi- amonyum dibromür Sentezi

Şekil 4.22 Deney:

2-(N,N-dimetilamino)etilheksadekanoat (8.26 g, 25.25 mmol) üzerine 100 ml aseton ve 1,10-dibromodekan (3.79 g, 12.63 mmol) eklendi. 12 saat geri soğutucu altında kaynatıldı. Karışım 1 gece soğumaya bırakılarak kuaterner amonyum tuzunun çökmesi sağlandı. Çöken kristaller süzülerek alındıktan sonra asetonun bir kısmı rotevaporatörde uzaklaştırıldı. Soğutularak oluşan kristaller süzüldü ve ilk kısımla birleştirildi. Ham çökelek tekrar asetondan kristallendirilerek saflaştırıldı. 4.32 g beyaz kristaller halinde ürün elde edildi. IR, 1H ve 13C NMR’ı alındı.

Ürün verimi : % 36 E.n. : 144-146 oC FT-IR (KBr, cm-1) : 2927, 2876, 2059, 1753, 1625, 1472, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.88 (t, 6H), 1.2-1.5 (m, 60H), 1.62 (m, 4H), 1.85 (m, 4H), 2.35 (t, 4H), 3.45 (s, 12H), 3.80 (m, 4H), 4.04 (m, 4H), 4.57 (m, 4H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 22.6, 22.9, 24.9, 25.8, 28.0, 28.3, 29.3, 29.5, 29.6, 29.7, 29.9, 32.1, 34.3, 52.0, 57.9, 62.5, 66.0, 173.0.

59

4.23 3-(N,N-dimetilamino)propildekanoat Sentezi

Şekil 4.23 Deney:

3-(dimetilamino)-propanol (10.31 g, 100 mmol), DMAP (0.916 g, 7.5 mmol), piridin (7.91 g, 100 mmol) ve 200 ml diklorometan üç boyunlu balona koyuldu. Balonun boyunlarından birinden azot gazı girişi, diğerine bir geri soğutucu, üçüncü boyuna ise damlatma hunisi adapte edildi. Geri soğutucunun üst kısmına bir gaz tuzağı eklendi. Damlatma hunisiyle dekanoil klorür (28.61 g, 150 mmol) azot atmosferinde manyetik olarak karıştırılan çözeltiye damla damla eklendi. 0 o_{C ’de 2 saat} karıştırıldıktan sonra oda sıcaklığına getirilerek 24 saat manyetik karıştırıcı ile karıştırmaya devam edildi. Sırasıyla 30 ml su, 30 ml doygun NaHCO3 çözeltisi ve 30 ml doygun tuz çözeltisi ile ekstrakte edildi. Organik faz CaCl2 ile kurutuldu. Diklorometan rotevaporatörde uçuruldu. 25.70 g kahverengi sıvı ürün elde edildi. IR, 1H, 13C NMR ve GC-MS spektrumları alındı. Spektrumlardan ürünün yeterince saf olduğu görülerek direkt kuaternizasyon reaksiyonuna geçildi.

Ürün verimi : % 100 FT-IR (KBr, cm-1) : 2953, 2876, 2774, 1753, 1600, 1472, 1293, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.87 (t, 3H), 1.1-1.3 (m, 12H), 1.61 (m, 4H), 2.29 (t, 2H), 2.63 (s, 6H), 2.90 (t, 2H), 4.13 (t, 2H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 21.8, 22.8, 25.0, 29.3, 29.4, 29.6, 32.0, 34.2, 42.9, 55.0, 61.5, 173.9. MS (m/z) : 257 (M+)

60

4.24 3-(N,N-dimetilamino)propildodekanoat Sentezi

Şekil 4.24 Deney:

3-(dimetilamino)-propanol (8.25 g, 80 mmol), DMAP (0.732 g, 6 mmol), piridin (6.33 g, 80 mmol) ve 200 ml diklorometan üç boyunlu balona koyuldu. Balonun boyunlarından birinden azot gazı girişi, diğerine bir geri soğutucu, üçüncü boyuna ise damlatma hunisi adapte edildi. Geri soğutucunun üst kısmına bir gaz tuzağı eklendi. Damlatma hunisiyle lauroil klorür (26.25 g, 120 mmol) azot atmosferinde manyetik olarak karıştırılan çözeltiye damla damla eklendi. 0 o_{C ’de 2 saat} karıştırıldıktan sonra oda sıcaklığına getirilerek 24 saat manyetik karıştırıcı ile karıştırmaya devam edildi. Sırasıyla 30 ml su, 30 ml doygun NaHCO3 çözeltisi ve 30 ml doygun tuz çözeltisi ile ekstrakte edildi. Organik faz CaCl2 ile kurutuldu. Diklorometan rotevaporatörde uçuruldu. 22.44 g kahverengi sıvı ürün elde edildi. IR, 1H, 13C NMR ve GC-MS spektrumları alındı. Spektrumlardan ürünün yeterince saf olduğu görülerek direkt kuaternizasyon reaksiyonuna geçildi.

Ürün verimi : % 87 FT-IR (KBr, cm-1) : 2953, 2876, 2774, 1753, 1600, 1472, 1293, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.86 (t, 3H), 1.1-1.3 (m, 16H), 1.59 (m, 4H), 2.28 (t, 2H), 2.63 (s, 6H), 2.90 (t, 2H), 4.13 (t, 2H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 21.7, 22.8, 25.0, 29.3, 29.5, 29.6, 29.7, 32.0, 34.2, 42.9, 55.0, 61.4, 173.9. MS (m/z) : 285 (M+)

61

4.25 N,N'-bis(2-(dekanoiloksi)propil)-N,N,N',N'-tetrametil-N,N'-propandiildi- amonyum dibromür Sentezi

Şekil 4.25 Deney:

3-(N,N-dimetilamino)propildekanoat (12.85 g, 50 mmol) üzerine 100 ml aseton ve 1,3-dibromopropan (5.05 g, 25 mmol) eklendi. 12 saat geri soğutucu altında kaynatıldı. Karışım 1 gece soğumaya bırakılarak kuaterner amonyum tuzunun çökmesi sağlandı. Çöken kristaller süzülerek alındıktan sonra asetonun bir kısmı rotevaporatörde uzaklaştırıldı. Soğutularak oluşan kristaller süzüldü ve ilk kısımla birleştirildi. Ham çökelek tekrar asetondan kristallendirilerek saflaştırıldı. 3.94 g beyaz kristaller halinde ürün elde edildi. IR, 1H ve 13C NMR’ı alındı.

Ürün verimi : % 22 E.n. : 125-128 oC FT-IR (KBr, cm-1) : 2927, 2876, 1753, 1625, 1472, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.88 (t, 6H), 1.1-1.3 (m, 24H), 1.60 (m, 4H), 2.2-2.4 (m, 10H), 2.82 (s, 12H), 3.14 (m, 4H), 3.44 (m, 4H), 4.18 (m, 4H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 22.8, 24.2, 25.0, 29.4, 29.5, 29.7, 29.8, 32.1, 34.3, 51.8, 55.7, 61.0, 64.9, 173.9.

62

4.26 N,N'-bis(2-(dekanoiloksi)propil)-N,N,N',N'-tetrametil-N,N'-heksandiildi- amonyum dibromür Sentezi

Şekil 4.26 Deney:

3-(N,N-dimetilamino)propildekanoat (12.85 g, 50 mmol) üzerine 100 ml aseton ve 1,6-dibromoheksan (6.1 g, 25 mmol) eklendi. 12 saat geri soğutucu altında kaynatıldı. Karışım 1 gece soğumaya bırakılarak kuaterner amonyum tuzunun çökmesi sağlandı. Çöken kristaller süzülerek alındıktan sonra asetonun bir kısmı rotevaporatörde uzaklaştırıldı. Soğutularak oluşan kristaller süzüldü ve ilk kısımla birleştirildi. Ham çökelek tekrar asetondan kristallendirilerek saflaştırıldı. 3.22 g beyaz kristaller halinde ürün elde edildi. IR, 1H ve 13C NMR’ı alındı.

Ürün verimi : % 17 E.n. : 214-216 oC FT-IR (KBr, cm-1) : 2927, 2876, 1753, 1625, 1472, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.88 (t, 6H), 1.1-1.3 (m, 24H), 1.59 (m, 8H), 2.0-2.3 (m, 8H), 2.34 (t, 4H), 3.42 (s, 12H), 3.64 (m, 4H), 3.73 (m, 4H), 4.21 (m, 4H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 21.9, 22.9, 24.8, 25.0, 29.3, 29.5, 29.6, 29.7, 32.1, 34.3, 51.4, 60.9, 61.9, 64.5, 173.8.

63

4.27 N,N'-bis(2-(dodekanoiloksi)propil)-N,N,N',N'-tetrametil-N,N'-propandiildi- amonyum dibromür Sentezi

Şekil 4.27 Deney:

3-(N,N-dimetilamino)propildodekanoat (11.22 g, 39.4 mmol) üzerine 100 ml aseton ve 1,3-dibromopropan (3.98 g, 19.7 mmol) eklendi. 12 saat geri soğutucu altında kaynatıldı. Karışım 1 gece soğumaya bırakılarak kuaterner amonyum tuzunun çökmesi sağlandı. Çöken kristaller süzülerek alındıktan sonra asetonun bir kısmı rotevaporatörde uzaklaştırıldı. Soğutularak oluşan kristaller süzüldü ve ilk kısımla birleştirildi. Ham çökelek tekrar asetondan kristallendirilerek saflaştırıldı. 1.90 g beyaz kristaller halinde ürün elde edildi. IR, 1H ve 13C NMR’ı alındı.

Ürün verimi : % 13 E.n. : 140-142 oC FT-IR (KBr, cm-1) : 2927, 2876, 1753, 1625, 1472, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.89 (t, 6H), 1.1-1.3 (m, 32H), 1.61 (m, 4H), 2.2-2.4 (m, 10H), 2.87 (s, 12H), 3.14 (m, 4H), 3.44 (m, 4H), 4.19 (m, 4H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 22.8, 24.1, 25.0, 29.3, 29.5, 29.7, 29.8, 32.1, 34.3, 51.8, 55.4, 61.0, 64.9, 173.8.

64

4.28 N,N'-bis(2-(dekanoiloksi)propil)-N,N,N',N'-tetrametil-N,N'-heksandiildi- amonyum dibromür Sentezi

Şekil 4.28 Deney:

3-(N,N-dimetilamino)propildodekanoat (11.22 g, 39.4 mmol) üzerine 100 ml aseton ve 1,6-dibromoheksan (4.81 g, 19.7 mmol) eklendi. 12 saat geri soğutucu altında kaynatıldı. Karışım 1 gece soğumaya bırakılarak kuaterner amonyum tuzunun çökmesi sağlandı. Çöken kristaller süzülerek alındıktan sonra asetonun bir kısmı rotevaporatörde uzaklaştırıldı. Soğutularak oluşan kristaller süzüldü ve ilk kısımla birleştirildi. Ham çökelek tekrar asetondan kristallendirilerek saflaştırıldı. 1.75 g beyaz kristaller halinde ürün elde edildi. IR, 1H ve 13C NMR’ı alındı.

Ürün verimi : % 11 E.n. : 237-239 oC FT-IR (KBr, cm-1) : 2927, 2876, 1753, 1625, 1472, 1191. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.87 (t, 6H), 1.1-1.3 (m, 32H), 1.61 (m, 8H), 2.0-2.2 (m, 8H), 2.33 (t, 4H), 3.41 (s, 12H), 3.64 (m, 4H), 3.79 (m, 4H), 4.20 (m, 4H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 22.9, 25.0, 29.3, 29.5, 29.7, 29.8, 32.1, 34.3, 51.5, 60.7, 62.1, 64.3, 174.0.

65

4.29 3-(siklopentiloksi)-4-metoksibenzaldehit ’in Faz Transfer Katalizli Sentezi

Şekil 4.29 Deney:

İzovanilin (0.76 g, 5 mmol), 25 ml THF, K2CO3 (1.04 g, 7.5 mmol), 0.1 eki. faz transfer katalizörü (FTK) 100 ml ’lik balona koyularak 1.5 saat saat geri soğutucu altında kaynatıldı. Sonra 40 °C ’ye soğutulup bromosiklopentan (0.745 g, 5 mmol) ve 10 ml THF eklendi. 5 saat süresince geri soğutucu altında kaynatıldı. Tekrar soğutulup bromosiklopentan (0.372 g, 2.5 mmol) eklendi. 7 saat daha geri soğutucu altında kaynatıldı. Soğutulduktan sonra üzerine 20 mL su ilave edilerek karışım 2 kez 20 ml eter ile ekstrakte edildi. Organik faz CaCl2 ile kurutuldu. Çözücü rotevaporatörde uçuruldu. Ürün heksan/etil asetat (3:1) çözücü karışımıyla kolon kromatografisi yapılarak saflaştırıldı. Sarı renkte sıvı ürün elde edildi. IR, 1H, 13C NMR ve kütle spektrumları alındı. Reaksiyon faz transfer katalizörsüz olarak da gerçekleştirilerek katalizörlüler ile kıyaslandı.

FT-IR (cm-1) : 3080, 2978, 2876, 2748, 1702, 1600, 1446, 1268, 1140. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 1.5-2.1 (m, 8H), 3.96 (s, 3H), 4.85 (quin, 1H), 6.97 (m, 1H), 7.42 (m, 2H), 9.83 (s, 1H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 24.3, 32.9, 56.4, 80.6, 110.9, 112.2, 126.5, 130.2, 148.5, 155.6, 191.2. MS (m/z) : 220 (M+)

66 KATALİZÖR % VERİM katalizörsüz 1 TBAB 65 10-2-10 27 12-2-12 22 16-2-16 30 16-6-16 33 16-10-16 46 16-Ar(8)-16 42 12-Ar(8)-12 41 E10-2-10E 28 E12-2-12E 25 E16-2-16E 17 Tablo 4.1

4.30 4-metoksi-3-(oktiloksi)benzaldehit ’in Faz Transfer Katalizli Sentezi

Şekil 4.30 Deney:

İzovanilin (0.76 g, 5 mmol), 25 ml THF, K2CO3 (1.04 g, 7.5 mmol), 0.1 eki. faz transfer katalizörü (FTK) 100 ml ’lik balona koyularak 1.5 saat saat geri soğutucu altında kaynatıldı. Sonra 40 °C ’ye soğutulup 1-bromooktan (0.965 g, 5 mmol) ve 10 ml THF eklendi. 5 saat süresince geri soğutucu altında kaynatıldı. Tekrar soğutulup 1-bromooktan (0.482 g, 2.5 mmol) eklendi. 7 saat daha geri soğutucu altında kaynatıldı.

67

Soğutulduktan sonra üzerine 20 mL su ilave edilerek karışım 2 kez 20 ml eter ile ekstrakte edildi. Organik faz CaCl2 ile kurutuldu. Çözücü rotevaporatörde uçuruldu. Ürün heksan/etil asetat (5:1) çözücü karışımıyla kolon kromatografisi yapılarak saflaştırıldı. Sarı renkte sıvı ürün elde edildi. IR, 1

H, 13C NMR ve kütle spektrumları alındı. Reaksiyon faz transfer katalizörsüz olarak da gerçekleştirilerek katalizörlüler ile kıyaslandı. FT-IR (cm-1) : 3080, 2927, 2876, 1702, 1600, 1472, 1293, 1165, 1140. 1 H NMR (300 MHz, CDCl3) : δ 0.87 (t, 3H), 1.27 (m, 10H), 1.85 (quin, 2H), 3.94 (s, 3H), 4.06 (t, 2H), 6.99 (m, 1H), 7.41 (m, 2H), 9.85 (s, 1H). 13 C NMR (75 MHz, CDCl3) : δ 14.3, 22.9, 26.1, 29.2, 29.4, 29.5, 32.0, 56.4, 69.2, 110.3, 110.7, 126.9, 130.2, 149.3, 155.0, 191.2. MS (m/z) : 264 (M+) KATALİZÖR % VERİM katalizörsüz 8 TBAB 76 10-2-10 44 12-2-12 47 16-2-16 77 16-6-16 29 16-10-16 75 16-Ar(8)-16 60 12-Ar(8)-12 79 E10-2-10E 57 E12-2-12E 36 E16-2-16E 37 Tablo 4.2

68

BÖLÜM 5