Haliçi Bölgesinin İyileştirilmesi ve Yerel Ürün Pazarı Projesi

Proje alanı, ilçenin ana ulaşım aksı olan Atatürk Caddesi üzerinde bulunan Haliçi bölgesidir. Haliçi bölgesi, belediyeye ait dükkânların bulunduğu binalarla çevrili küçük bir meydandır. Yakın çevresinde, Vize Belediyesi binası, tescilli bir yapı olan Eski Adliye binası bulunmaktadır. Üç farklı girişi olan bölgenin Atatürk Caddesi’nde iki girişi bulunurken, bir diğer girişi Eski Adliye binasın da cepheli olduğu Emniyet Sokak’tandır (Çizelge 4.7).

Çizelge 4.7 Haliçi Yerel Ürün Pazarı Projesinin Künyesi

Projenin Hazırlanma Yılı 2015

İnşaatın Tamamlanma Yılı 2017

Teknik Çizim Finansman Kaynağı -

İnşaat Finansman Kaynağı Trakya Kalkınma Ajansı 2015 Yılı

Küçük Ölçekli Altyapı Mali Destek Programı

Diğer Kaynaklar -

Projenin Yeri Devlet Mahallesi, Atatürk Caddesi’ne

cepheli Haliçi Bölgesi

Proje başvuru dosyası incelendiğinde projenin, “Vize’nin Cazibe Merkezi Yerel Pazar Projesinin Hayata Geçirilmesi ile Haliçi Bölgesinin İyileştirilmesi Projesi” ismi

58

ile Trakya Kalkınma Ajansı Küçük Ölçekli Altyapı Programı’na, “ilçeyi özgün kılan Cittaslow kimliği ve slow food /yerel ürün kültürünün gelişimine yönelik ilçe merkezinde kültürel cazibe merkezi oluşturulması ve Haliçi bölgesinin iyileştirilmesi” amacı ile sunulduğu anlaşılmaktadır (Proje Başvuru Dosyası, Vize Belediyesi Arşivi).

Şekil 4.9’da verilen teknik çizimlerde ve Şekil 4.10’da hava fotoğrafında verilen alanda yapılan incelemeler neticesinde proje kapsamında;

 Yerel ürün pazarı olarak kullanılmak üzere 12 satış standı bulunan 65 m2 kapalı

alanı bulunan etrafı pergolalı bir ahşap bina inşa edildiği (Şekil 4.11),

 Alanda mevcutta bulunan 13 adet ağaca ilave olarak 22 adet yeni ağaç grubu ve 34 adet yeni çalı grubu dikildiği,

 Mevcut yapılarda cephe yenileme projeleri geliştirildiği,

 Haliçi bölgesinin, yöresel meydan konseptine göre yenilendiği zeminde geçirimli malzeme (washbeton) kullanıldığı ve süs havuzu inşa edildiği,

 Kentsel donatı elemanları (oturma birimleri, aydınlatma elemanları ve çöp kutuları) tasarlanılarak alana yerleştirildiği (Şekil 4.12),

 Çizimlerinde olmayan ancak projenin inşaası bittikten sonra ahşap bina içerisinde, açık mutfak ve kültür köşesi yapıldığı tespit edilmektedir.

59

Şekil 4.10 Haliçi Yerel Ürün Pazarı Hava Fotoğrafı (Vize Belediyesi Arşivi)

Şekil 4.11 Genel Görünüm

Şekil 4.12 Rekreasyon Alanı ve Dinlenme Birimleri

60

Projenin teknik çizimlerinde ve yerinde yapılan incelemelerde, kriterlere yönelik olarak yapılan tespitler şöyledir;

 Biyoçeşitliliğin korunması için tabii zemine ve mevcut ağaçlara müdahalede bulunulmamıştır. İlave olarak 22 adet yeni ağaç grubu ve 34 adet yeni çalı grubu dikilmiştir. Masif ahşap ve geçirgen zemin malzemesi ile tasarım ve inşaat yapılmıştır,

 Görsel kirliliğin ve trafik gürültüsünün azaltılması için meydanda bulunan diğer dükkanların tabela ve tenteleri için meclis kararı alınarak ahşap tabela ve pergola zorunluluğu getirilmiştir,

 Proje alanının üç girişinden birinde rampa düzenlenmiş, diğer bir girişi ise kaldırım kotuna uyularak düzenlenmiş, ahşap binanın engelliler tarafından ulaşılabilir olması için ise seyyar rampa yaptırılarak ihtiyaç halinde yerine konulması sağlanmıştır,  Alan tamamen trafiğe kapatılmış ve girişine bisiklet parkı konulmuştur,

 Kente ait değerlerin iyileştirilmesi, kent merkezlerinin ve kamu binalarının değerlerinin arttırılması için Haliçi Bölgesi bütünüyle yenilenmiştir,

 Verimli bitkiler kullanılarak sosyal yeşil alanların oluşturulması sağlanmıştır,

 Atıl durumdaki Haliçi bölgesi iyileştirilerek, çevresinde bulunan binaların cephe ve çatı yenilemeleri yapılarak marjinal alanların tekrar değerlendirilip kullanılması sağlanmıştır,

 Sosyal altyapıyı desteklemek için satış birimlerinin ve dinlenme alanlarının oluşturulmuştur,

 Yerel ürünlerin ticarileşmesi için alanların yaratılması amacıyla yerel ürün pazarı kurulmuştur,

 Yeşil alanlarda kullanılan beton miktarını minimum düzeyde tutulması için rekreasyon alanlarında kayrak taşları, kompozit ahşap deck ve washbeton kullanılmıştır. Su öğelerine yer verilmiştir,

 Geleneksel iş tekniklerinin ve zanaatların değerinin arttırılması için yerel el sanatlarına yönelik satış birimleri oluşturulmuştur.

 Yerel ve geleneksel kültürel etkinliklerin korunması ve değerlerinin arttırılması için çeşitli organizasyonların yapılabileceği bir alan planlanmıştır,

 İyi karşılama kriterine yönelik olarak; yönlendirme levhaları ve ziyaretçilere uygun altyapı olanakları sağlanmıştır,

61

 Cittaslow üzerine yerel yönetim ile çalışan derneklerin aktif varlığı kriteri nedeniyle alanın kullanımındaki ürün takibi ve denetimi sorumluluğu Sakin Şehir Vize Derneği’ne verilmiştir,

 Genç neslin istihdam durumu da göz önüne alınarak üretim ve satış yapabilecekleri bir alan planlanmıştır,

 Yoksullukla mücadele amacıyla satış standları tamamen ücretsiz olarak hizmete sunulmuştur,

 Engelli kişilerin entegrasyonu amacıyla engelsiz bir tasarım oluşturulmuştur. Proje alanına ve ahşap binaya engellilerin de ulaşımı sağlanarak yerel ürün pazarında onların da üretim ve satış yapılmasına olanak sağlanmıştır,

 Toplumsal ortaklıklar/sivil toplum kuruluşlarının mevcudiyeti ile etkinliklerin ortaklaşa yapıldığı bir alan düzenlenmiştir,

 Slowfood aktiviteleri ve kampanyaları için kullanılan bir alan inşa edilmiştir,

 Doğal ve geleneksel yiyecekleri desteklemek amacıyla yerel ürün pazarı içinde mutfak planlanmıştır (Çizelge 4.8).

62

Çizelge 4.8 Haliçi Yerel Ürün Pazarı Projesinin Sağladığı Cittaslow Kriterleri

SAĞLANMA * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * ORTAKLIKLAR

Slowfood aktivite leri ve kampanyaları için destek

Doğal ve geleneksel yiye cekle ri Slowfood veya diğe r kurumlar ile deste klemek

Eşleştirme projelerini desteklemek ve gelişmekte olan ülkelerin Cittaslow ve Slowfood felsefelerinin yayılmasını da sağlayacak şekilde gelişmeleri için işbirliği yapmak

Farklı etnik kökene sahip insanların aynı mahallede yaşaması Engelli kişilerin ente grasyonu

Çocuk bakımının desteklenmesi Genç neslin istihdam durumu Yoksulluk

Toplumsal ortaklıklar/sivil toplum kuruluşların mevcudiye ti Farklı kültürlerin entegrasyonu

Politikaya katılım

Belediyenin kamu konut yatırımı

Yöre halkına Cittaslow’un anlamı hakkında sistematik ve kalıcı eğitim vermek Cittaslow üze rine yerel yönetim ile çalışan dernekle rin aktif varlığı Cittaslow kampanyalarının desteklenmesi

Cittaslow logosunun internet sayfasında ve antetli kağıt üzerinde kullanımı

SOSYAL UYUM

Azınlıklara yönelik ayrımcılığa karşı çalışmalar

Gençlik faaliyetlerinin yürütüldüğü alanların ve bir gençlik merkezinin mevcudiyeti Tarımda GDO kullanımının yasaklanması

Önceden tarım için kullanılmış alanların kullanımı hakkındaki imar planları için yeni fikirlerin varlığı

MİSAFİRPERVERLİK, FARKINDALIK VE EĞİTİM İÇİN PLANLAR

İyi karşılama

Esnafın ve operatörlerin farkındalıklarını arttırmak Yavaş güzergahların mevcut olması

Önemli yönetimsel kararlara tabandan tavana katılım sürecini sağlayacak aktif tekniklerin benimsenmesi Eğitimciler, yöneticiler ve çalışanların Cittaslow temaları hakkında sürekli eğitim görmesi

Sağlık eğitimleri TARIMSAL, TURİSTİK, ESNAF VE SANATKARLARA DAİR POLİTİKALAR Agroekolojinin geliştirilmesi

El yapımı ve etiketli veya markalı esnaf/sanatkâr ürünlerinin korunması Gele neksel iş tekniklerinin ve zanaatların değe rinin arttırılması

Kırsal bölgede yaşayanların hizmetlere erişimini arttırarak kırsal bölgelerin değerini arttırmak Kamuya ait restoranlarda (okul kantinleri, aş evleri vb) yerel, mümkünse organik ürünlerin kullanılması

Kişisel kullanımda ve yemek sektöründe tat eğitimlerinin verilmesi ve mümkünse organik yerel ürünlerin kullanılmasının teşvik edilmesi Yerel ve gele neksel kültürel e tkinliklerin korunması ve değerle rinin arttırılması

Otel kapasitelerin arttırılması Sosyal altyapıyı deste klemek

Kamusal sürdürülebilir kentsel planlamanın teşviki

Kent içindeki kullanışlı yeşil alanların verimli bitkiler ile değerlendirilmesi Yerel ürünlerin ticarileşmesi için alanların yaratılması

Atölyelerin korunması ve değerlerinin arttırılması – doğal/yerel alışveriş merkezlerinin yaratılması Yeşil alanlarda kullanılan beton miktarı

Vatandaşlara ve turistlere yönelik interaktif hizmetlerin geliştirilmesinde bilgi ve iletişim teknolojilerinden faydalanılması Sürdürülebilir mimari için hizmet masası oluşturulması

Kentin internet ağına sahip olması Kirleticilerin izlenmesi ve azaltılması Tele çalışmanın geliştirilmesi

Kişisel sürdürülebilir kentsel planlanmanın teşviki Sağlık hizmetlerine onaylanmış ulaşılabilirlik Kent merkezlerinde malların sürdürülebilir dağıtımı Şehir dışında çalışan şehir sakinlerinin oranı

KENTSEL YAŞAM KALİTESİ POLİTİKALARI

Kentin direnci için planlama

Ke nte ait değerle rin iyile ştirilmesi, kent me rkezlerinin ve kamu binalarının değe rle rinin arttırılması için programlar Verimli bitkile r ve meyve ağaçları kullanılarak s osyal yeşil alanların iyile ştirilmesi ve/ve ya oluşturulması Kentsel yaşanabilirliğin arttırılması

Marjinal alanların tekrar değerle ndirilip kullanılması Hane başına düşen elektrik enerjisi tüketimi

Biyoçe şitliliğin korunması

ALT YAPI POLİTİKALARI

Kamu binalarına bağlı ve rimli bisiklet yolları

Mevcut bisiklet yollarının araç yollarıyla kilometre üzerinden karşılaştırılması Metro ve otobüs durakları gibi aktarma merkezlerinde bisiklet park yerleri Özel taşıt kullanımına alternatif olarak eko ulaşım planlanması Engellilere yönelik mimari e ngellerin kaldırılması Aile hayatı ve hamile kadınlar için girişimler Endüstriyel ve evsel kompostlamanın desteklenmesi

Kentsel ya da toplu kanalizasyon için atık su arıtma tesisinin bulunması Binalarda ve kamu kullanım alanlarında enerji tasarrufu

Kamunun yenilebilir enerji kaynaklarından enerji üretimi Görsel kirliliğin ve trafik gürültüsünün azaltılması Kamusal ışık kirliliğinin azaltılması

ÇEVRE POLİTİKALARI

Hava temizliğinin yasa tarafından belirtilen parametrelerde olduğunun belgelenmesi Su temizliğinin yasa tarafından belirtilen parametrelerde olduğunun belgelenmesi Halkın içme suyu tüketiminin ulusal ortalamayla karşılaştırılması

Kentsel katı atıkların ayrıştırılarak toplanması POLİTİKALAR KRİTERLER

63

Çizelge 4.9’da projenin sağladığı Cittaslow kriterlerinin sayıları ve yüzdelik karşılıkları verilmektedir.

Çizelge 4.9 Haliçi Yerel Ürün Pazarı Projesinin Sağladığı Kriterlerin Sağlanma Oranı

POLİTİKALAR SAĞLANAN KRİTER SAYISI MEVCUT KRİTER SAYISI YÜZDESİ Çevre Politikaları 2 12 %16,66

Alt Yapı Politikaları 2 9 %22,22 Kentsel Yaşam Kalitesi Politikaları 6 17 %35,29 Tarımsal, Turistik, Esnaf ve Sanatkârlara Dair

Politikalar 2 10 %20

Misafirperverlik, Farkındalık ve Eğitim İçin Planlar 2 10 %20

Sosyal Uyum 4 11 %36,36

Ortaklıklar 2 3 %66,66

SONUÇ 20 72 %27,77

Çizelge 4.9’a göre, 3 kriterden 2 kriterin sağlandığı Ortaklıklar politikası %66,66 oranıyla projede en fazla sağlanan politika olmaktadır. Tüm politikalar kapsamında ise, projede 72 kriterden 20’si sağlanmaktadır. Bu doğrultuda, Cittaslow kriterlerinin projede sağlanma oranı, %27,77 olarak tespit edilmektedir.

64