Genel Beceriler

Araştırmanın dördüncü alt sorununu oluşturan, Meslek Lisesi Grafik Bölümü öğrencilerinin genel beceriler alanındaki yeterliklerini kazanma düzeylerinin belirlenmesi için araştırmaya katılan öğrenci, öğretmen ve işverenlere 6 yeterlik maddesi verilmiştir. Bu yeterliliklerle ilgili olarak alınan Öğrencilerin, öğretmenlerin ve işverenlerin verdikleri yanıtların dağılımları her bir madde için ayrı ayrı çizelgelerde (Çizelge 4.8-4.33) gösterilmiştir.

Meslek Lisesi Grafik Bölümü son sınıf öğrencilerinin genel beceriler alanında kazanmaları beklenen mesleki yeterliklerden ilki, “Birlikte çalıştığı insanlarla etkili iletişim kurabilme becerisi” dir. Öğrencilerin bu yeterliği kazanma durumlarına ilişkin öğrencilerin, öğretmenlerin ve işverenlerin verdikleri yanıtların dağılımı Çizelge 4.28’deverilmiştir.

Çizelge 4.28. Meslek Lisesi Grafik Bölümü Öğrencilerinin Genel Beceriler Alanında “Birlikte Çalıştığı İnsanlarla Etkili İletişim Kurabilme Becerisi ” Yeterliğine İlişkin Öğrenci,

Öğretmen ve İşveren Görüşleri Çok

Yeterli Orta Yeterli Az Yeterli Yetersiz Toplam

S % S % S % S % S %

Öğrenciler 3 7,9 5 13,2 10 26,3 20 52,6 38

Öğretmenler 1 9,1 2 18,2 2 18,2 6 54,5 11

İşverenler 5 16,7 5 16,7 10 33,3 10 33,3 30

Toplam 9 33,7 12 48,1 22 77,8 36 140,4 79

Çizelge 4.28’degörüldüğü gibi, “Birlikte çalıştığı insanlarla etkili iletişim kurabilme becerisi” yeterliğini kazanma durumlarını öğrencilerin, %7.9’u “çok yeterli”, %13.2’si

“orta yeterli”, %26.3’ü “az yeterli” ve %52.6’sı ise “yetersiz” olarak belirtmişlerdir.

Öğretmenlerin bu maddeye verdikleri yanıtların dağılımı ise, %54.5’i “yetersiz”,

%18.2’si “az yeterli”, %18.2’si “orta yeterli” ve %9.1’i ise “çok yeterli” şeklindedir.

“Birlikte çalıştığı insanlarla etkili iletişim kurabilme becerisi” konusunda işverenler ise,

%16.7’si “çok yeterli”, %16.7’si “orta yeterli”, %33.3’ü “az yeterli” ve %33.3’ü öğrencileri “yetersiz” bulmaktadır.

Öğrencilerin, öğretmenlerin ve işverenlerin bu yanıtlarına göre, öğrencilerin (%78.9), öğretmenlerin (%72.7) ve işverenlerin (%66.6) büyük çoğunluğu Meslek Lisesi Grafik Bölümü öğrencilerinin genel beceriler alanında “Birlikte çalıştığı insanlarla etkili iletişim kurabilme becerisi” konusunda yetersiz bulmaktadır.

Meslek Lisesi Grafik Bölümü öğrencilerinin genel beceriler alanında yeterlik düzeyinde kazanıp kazanmadıkları sorgulanan ikinci yeterlik “İnsan ilişkileri ve girişimcilik bilgisi” ’dir. Öğrencilerin, öğretmenlerin ve işverenlerin bu maddeye ilişkin yanıtları Çizelge 4.29’da verilmiştir.

Çizelge 4.29’da görüldüğü gibi, “İnsan ilişkileri ve girişimcilik bilgisi” konusunda öğrencilerin %7.9 “çok yeterli”, %10.6’sı da“orta yeterli” olduklarını, buna karşılık

%26.3’ü “az yeterli” ve %55.2’si ise “yetersiz” oldukları görüşündedirler. Bu konuda çok ve orta düzeyde yeterli bulan öğretmenlerin oranı %18.2 ve %9.1’ iken,

Çizelge 4.29. Meslek Lisesi Grafik Bölümü Öğrencilerinin Genel Beceriler Alanında “ İnsan İlişkileri ve Girişimcilik Bilgisi ” Yeterliğine İlişkin Öğrenci, Öğretmen ve İşveren Görüşleri

Çok

Yeterli Orta Yeterli Az Yeterli Yetersiz Toplam

S % S % S % S % S %

Öğrenciler 3 7,9 4 10,6 10 26,3 21 55,2 38

Öğretmenler 2 18,2 1 9,1 3 27,2 5 45,5 11

İşverenler 4 13,3 6 20 9 30 11 36,7 30

Toplam 9 39,4 11 39,7 22 83,5 37 137,4 79

öğrencilerin “az yeterli” ve “yetersiz” olduğu görüşünde olan öğretmenlerin oranı ise,

%18.2 ve %9.1’dir. İşverenlerin ise, %13.3’ü öğrencileri baskı için kalıp hazırlayabilme yönünden “çok yeterli”, %20’si “orta yeterli”, %30’u “az yeterli” ve

%36.7’si “yetersiz” bulmaktadırlar.

Öğrencilerin, öğretmenlerin ve işverenlerin bu yanıtlarına göre, öğrencilerin (%81.5 ) ve öğretmenlerin (%72.7) çok büyük kesiminin, işverenlerin (%66.7) de yarıdan çoğunun Meslek Lisesi Grafik Bölümü öğrencilerinin genel beceriler alanında “İnsan ilişkileri ve girişimcilik bilgisi” yeterliğine sahip olma düzeylerini yetersiz bulmaktadırlar.

Çizelge 4.30. Meslek Lisesi Grafik Bölümü Öğrencilerinin Genel Beceriler Alanında “ İnsan İlişkilerini Olumlu Yönde Etkileyecek Davranışlar Gösterebilme” Yeterliğine İlişkin Öğrenci,

Öğretmen ve İşveren Görüşleri Çok

Yeterli Orta Yeterli Az Yeterli Yetersiz Toplam

S % S % S % S % S %

Öğrenciler 3 7,9 6 15,9 9 23,6 20 52,6 38

Öğretmenler 1 9,1 2 18,2 5 45,5 3 27,2 11

İşverenler 6 20 5 16,7 9 30 10 33,3 30

Toplam 10 37 13 50,8 23 99,1 33 113,1 79

Çizelge 4.30’da görüldüğü gibi genel beceriler alanındaki üçüncü yeterlilik maddesinin

“İnsan ilişkilerini olumlu yönde etkileyecek davranışlar gösterebilme ” önermesine öğrencilerin % 7.9’u “çok yeterli”, %15.9’u “orta yeterli”, %23.6’sı “az yeterli” ve

%52.6’sı ise “yetersiz” yanıtını vermişlerdir. Bu maddeye öğretmenlerin % 9.1’i “çok yeterli”, %18.2’si “orta yeterli”, %45.5’i “az yeterli” ve %27.2’si “yetersiz” yanıtını vermişlerdir. Bu maddeye iş verenlerin yanıtları ise, %20’si “çok yeterli”, %16.7’si

“orta yeterli”, %30’u “az yeterli “ve %33.3’ü “yetersiz” şeklindedir.

Bu yanıtlara göre, öğrencilerin (%76.2), işverenlerin (%63.3) ve öğretmenlerin (%72.7) büyük çoğunluğunun öğrencileri “İnsan ilişkilerini olumlu yönde etkileyecek davranışlar gösterebilme ” konusunda yetersiz bulmaktadır.

Meslek Lisesi Grafik Bölümü son sınıf öğrencilerinin genel beceriler alanında kazanmaları beklenen mesleki yeterliklerden dördüncü, “İş güvenliği ilkelerine dikkat edebilme” dir. Öğrencilerin bu yeterliği kazanma durumlarına ilişkin öğrencilerin, öğretmenlerin ve işverenlerin verdikleri yanıtların dağılımı Çizelge 4.31’de verilmiştir.

Çizelge 4.31. Meslek Lisesi Grafik Bölümü Öğrencilerinin Genel Beceriler Alanında “ İş Güvenliği İlkelerine Dikkat Edebilme ” Yeterliğine İlişkin Öğrenci, Öğretmen ve İşveren

Görüşleri Çok

Yeterli Orta Yeterli Az Yeterli Yetersiz Toplam

S % S % S % S % S %

Öğrenciler 2 5,2 6 15,9 11 28,9 19 50 38

Öğretmenler 1 9,1 2 18,2 2 18,2 6 54,5 11

İşverenler 5 16,7 5 16,7 14 46,6 6 20 30

Toplam 8 31 13 50,8 27 93,7 31 124,5 79

Çizelge 4.31’de görüldüğü gibi, “İş güvenliği ilkelerine dikkat edebilme ” yeterliğini kazanma durumlarını öğrencilerin, %5.2’si “çok yeterli”, %15.9’u “orta yeterli”, 28.9’u

“az yeterli” ve %50’si ise “yetersiz” olarak belirtmişlerdir. Öğretmenlerin bu maddeye verdikleri yanıtların dağılımı ise, %54.5’i “yetersiz”, %18.2’si “az yeterli”, %18.2’si

“orta yeterli” ve %9.1’i ise “çok yeterli” şeklindedir. “Birlikte çalıştığı insanlarla etkili iletişim kurabilme becerisi” konusunda işverenler ise, %16.7’si “çok yeterli”, %16.7’si

“orta yeterli”, %46.6’sı “az yeterli” ve %20’si öğrencileri “yetersiz” bulmaktadır.

Bu verilere göre, öğrencilerin (%78.9), öğretmenlerin (%72.7) ve işverenlerin (%66.6) çoğunluğa yakınının “İş güvenliği ilkelerine dikkat edebilme ” konusunda yetersiz bulduğunu göstermektedir.

Meslek Lisesi Grafik Bölümü öğrencilerinin genel beceriler alanında yeterlik düzeyinde kazanıp kazanmadıkları sorgulanan beşinci yeterlik “İş ortamında iş güvenliği ilkelerini uygulayabilme ” dir. Öğrencilerin, öğretmenlerin ve işverenlerin bu maddeye ilişkin yanıtları Çizelge 4.32’de verilmiştir.

Çizelge 4.32. Meslek Lisesi Grafik Bölümü Öğrencilerinin Genel Beceriler Alanında “ İş Ortamında İş Güvenliği İlkelerini Uygulayabilme ” Yeterliğine İlişkin Öğrenci, Öğretmen ve

İşveren Görüşleri Çok

Yeterli Orta Yeterli Az Yeterli Yetersiz Toplam

S % S % S % S % S %

Öğrenciler 1 2,6 6 15,9 6 15,9 25 65,6 38

Öğretmenler 2 18,2 1 9,1 3 27,2 5 45,5 11

İşverenler 6 20 9 30 4 13,3 11 36,7 30

Toplam 9 40,8 16 55 13 56,4 41 147,8 79

Çizelge4.32’de görüldüğü gibi, “İş ortamında iş güvenliği ilkelerini uygulayabilme

”konusunda öğrencilerin %2.6’sı “çok yeterli”, %15.9’u da “orta yeterli” olduklarını, buna karşılık %15.9’u “az yeterli” ve %65.6’ı ise “yetersiz” oldukları görüşündedirler.

Bu konuda çok ve orta düzeyde yeterli bulan öğretmenlerin oranı %18.2 ve %9.1’ iken, öğrencilerin “az yeterli” ve “yetersiz” olduğu görüşünde olan öğretmenlerin oranı ise,

%27.2 %45.5’dir. İşverenlerin ise, %20’si öğrencileri alanı ile ilgili teknoloji bilgisi yönünden “çok yeterli”, %30’u “orta yeterli”, %13.3’ü “az yeterli” ve %36.7’si

“yetersiz” bulmaktadırlar.

Öğrencilerin, öğretmenlerin ve işverenlerin bu yanıtlarına göre, öğrencilerin (%81.5) ve öğretmenlerin (%72.7) çok büyük kesimi, işverenlerin de (%50) yarısı, Meslek Lisesi Grafik Bölümü öğrencilerinin genel beceriler alanında “İş ortamında iş güvenliği ilkelerini uygulayabilme ” yeterliğine sahip olma düzeylerini yetersiz bulmaktadırlar.

Meslek Lisesi Grafik Bölümü son sınıf öğrencilerinin genel beceriler alanında kazanmaları beklenen mesleki yeterliklerden altıncısı, “Kişisel yaratıcılığını ortaya koyabilme ” dir. Öğrencilerin bu yeterliği kazanma durumlarına ilişkin öğrencilerin, öğretmenlerin ve işverenlerin verdikleri yanıtların dağılımı Çizelge 4.33’de verilmiştir.

Çizelge 4.33’da görüldüğü gibi, “Kişisel yaratıcılığını ortaya koyabilme ” yeterliğini kazanma durumlarını öğrencilerin, %2.6’sı “çok yeterli”, %15.9’u “orta yeterli”,

%15.9’u “az yeterli” ve %65.6’sı ise “yetersiz” olarak belirtmişlerdir. Öğretmenlerin bu maddeye verdikleri yanıtların dağılımı ise, %27.2’si “yetersiz”, %45.5’i “az yeterli”, %18.2’si “orta yeterli” ve %9.1’i ise “çok yeterli” şeklindedir. “Birlikte çalıştığı insanlarla etkili iletişim kurabilme becerisi” konusunda işverenler ise, %16.7’si

“çok yeterli”, %46.6’sı “orta yeterli”, %16.7“az yeterli” ve %20’si öğrencileri

“yetersiz” bulmaktadır.

Öğrencilerin, öğretmenlerin ve işverenlerin bu yanıtlarına göre, öğrencilerin (%81.5) çok büyük bir bölümü , öğretmenlerin (%72.7) büyük bölümü ve işverenlerin (%46.6) ise yarısına yakını öğrencileri Meslek Lisesi Grafik Bölümü öğrencilerini “Kişisel yaratıcılığını ortaya koyabilme ” konusunda yetersiz, işverenlerin (%46.6) ‘sı ise öğrencileri “Kişisel yaratıcılığını ortaya koyabilme ” orta yeterli görmektedirler.

Elde edilen verilere dayalı olarak genel beceriler konusunda öğrencilerin ve öğretmenlerin, insanlarla etkili iletişim kurabilme, insan ilişkileri ve girişimcilik bilgisi, insan ilişkilerine olumlu yönde etkileyecek davranışlar gösterebilme, iş güvenliğine dikkat edebilme, iş ortamımda iş güvenliği ilkelerini uygulayabilme, kişisel yaratıcılığını ortaya koyabilme konularında yetersiz olduğu söylenebilir. İşverenlerin öğrencilerin kişisel yaratıcılığını ortaya koyabilme konusunda yeterliklerini orta yeterli buldukları görülmektedir.

Çizelge 4.33. Meslek Lisesi Grafik Bölümü Öğrencilerinin Genel Beceriler Alanında “ Kişisel Yaratıcılığını Ortaya Koyabilme ” Yeterliğine İlişkin Öğrenci, Öğretmen ve İşveren Görüşleri

Çok

Yeterli Orta Yeterli Az Yeterli Yetersiz Toplam

S % S % S % S % S %

Öğrenciler 1 2,6 6 15,9 6 15,9 25 65,6 38

Öğretmenler 1 9,1 2 18,2 5 45,5 3 27,2 11

İşverenler 5 16,7 14 46,6 5 16,7 6 20 30

Toplam 7 28,4 22 80,7 16 78,1 34 112,8 79

Okul ve işletmelerde meslek eğitimi gören grafik öğrencilerine verilen genel dersler ve iletişimle ilgili eğitim, iş hayatı ve çevreyle uyumları için yeterli olmadığı görülmektedir.

Beşinci Bölüm