Seri:11 No:29 sayılı tebliğ uyarınca, aracı kurumlar 2007 ve 2008’in ilk yarısına ait gelir tablolarını karşı-laştırmalı olarak sunmuştur.
Net satış gelirleri hesabı, hizmet gelirleri, esas faa-liyetlerden diğer gelirler ve menkul kıymet satışları kalemlerini içermektedir.
Hizmet gelirleri, kurumların aracılık faaliyetlerinden elde ettiği komisyonlar ile kurumsal finansman, var-lık yönetimi gibi gelirlerini içermektedir. 2008 yılının ilk yarısında aracı kurumlar 393 milyon YTL’lik hiz-met geliri elde etmişlerdir. Bu tutar önceki yılın aynı döneminin %2 üzerindedir.
Esas faaliyetlerden diğer gelirler hesabında, kredi-li işlemlerden, ödünç menkul kıymet işlemlerinden ve müşterilerden alınan diğer faiz gelirleri takip edilmektedir. Bu hesap, 2007 yılının aynı dönemine
Araştırma
Aracı Kurum Sektörünün Konsolide Gelir Tablosu
30/06/2007 30/06/2008 Değişim 30/06/2007 30/06/2008
Bin YTL Bin YTL % Dağılımı % Dağılımı
SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER
A. Satış Gelirleri (net) 74,318,105 65,324,007 -12% 14766% 15245%
B. Satışların Maliyeti (-) -73,925,951 -64,972,205 -12% -14688% -15163%
R1. Ticari Faaliyetlerden Brüt Kâr/Zarar 92,1 351,801 -10% 78% 82%
C. Faiz, Ücret, Prim, Komisyon ve Diğer Gelirler 121,033 85,702 -29% 24% 20%
D. Faiz, Ücret, Prim, Komisyon ve Diğer Giderler (-) -9,889 -9,008 -9% -2% -2%
R2. Finans Sektörü Faaliyetlerinden Brüt
Kâr/Zarar 111,1 76,695 -31% 22% 18%
P1. BRÜT KÂR/ZARAR 503,298 428,496 -15% 100% 100%
E. Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) -29,513 -43,458 47% -6% -10%
F. Genel Yönetim Giderleri (-) -336,689 -376,120 12% -67% -88%
G. Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) -591 -631 7% 0% 0%
H. Diğer Faaliyet Gelirleri 35,813 32,827 -8% 7% 8%
I. Diğer Faaliyet Giderleri (-) -14,319 -26,883 88% -3% -6%
P2. FAALİYET KÂRI/ZARARI 1,999 14,230 -91% 31% 3%
J. İştirak Kâr/Zararlarından Paylar 2,970 186 -94% 1% 0%
K. Esas Faaliyet Dışı Finansal Gelirler 96,096 132,618 38% 19% 31%
L. Esas Faaliyet Dışı Finansal Giderler (-) -41,940 -53,895 29% -8% -13%
P3. SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLERDEN VERGİ
ÖNCESİ KÂR/ZARAR 21,12 9,19 -57% 43% 22%
M. Sürdürülen Faaliyetlerden Vergi
Gelir/Gideri -38,286 -29,267 -24% -8% -7%
N. Dönem Vergi Gelir/Gideri -40,139 -34,033 -15% -8% -8%
O. Ertelenmiş Vergi Gelir/Gideri 1,853 4,766 157% 0% 1%
P4. SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLERDEN DÖNEM
KÂRI/ZARARI 176,840 63,871 -64% 35% 15%
DURDURULAN FAALİYETLER
P. Durdurulan Faaliyetlerin Vergi Sonrası Dönem
Kârı/Zararı 0 0 0% 0%
P5. DÖNEM KÂRI/ZARARI 176,840 63,871 -64% 35% 15%
Azınlık Payları 22,542 -12,790 -157% 4% -3%
Ana Ortaklık Payları 154,298 76,662 -50% 31% 18%
Kaynak: TSPAKB
2 TSPAKB göre %2 azalarak, Haziran 2008’de 65 milyon YTL
olmuştur.
Daha önce, kurumların kendi portföylerinden yap-tıkları menkul kıymet satışlarını gösteren “satışlar”
bağımsız bir kalem olarak gösterilmekteydi. Yeni dü-zenleme ile bu kalem net satış gelirleri ana başlığı altında yer almıştır. Satışların maliyeti kalemi, aracı kurumların menkul kıymetleri kendi portföylerine alırken kaydettikleri maliyet, satışlar kalemi ise kendi portföylerinden yaptıkları satışları ifade etmektedir.
Satışların maliyeti ve satışlar arasındaki fark, aracı kurumların alım-satım kâr/zararlarını göstermek-tedir. Alım-satım kârlarının incelendiği bölümde de görüleceği üzere, aracı kurumlar alım-satım işlemle-rinden 2008’in ilk yarısında zarar etmiştir.
Net satış gelirlerinden satışların maliyeti düşüldü-ğünde ticari faaliyetlerden brüt kâr/zarar elde edil-mektedir. Aracı kurumlar, 2008 yılının ilk yarısında, 2007 yılının aynı dönemine göre hizmet gelirleri ve esas faaliyetlerden diğer gelirlerini %2 artırmışlar-dır. Ancak, 2007/06’da alım-satımdan 44 milyon YTL kâr etmelerine karşın, 2008/06’da 6 milyon YTL za-rar etmişlerdir. Dolayısıyla, hizmet gelirlerinden elde ettikleri kâra rağmen alım-satımdan zarar etmeleri ticari faaliyetlerinden elde edilen brüt kârın karşılaş-tırılan dönemler arasında %10 gerilemesine neden olmuştur.
Yeni düzenlemeyle, faiz, ücret, prim, komisyon ve diğer gelir-giderlerin netleştiği “finans sektörü fa-aliyetlerinden brüt kâr/zarar” kalemi ayrı bir başlık altında gösterilmiştir.
Bilindiği üzere Birliğimiz, aracı kurumların kamuya açıkladıkları mali tabloların yanı sıra, mali tablo dipnot-larını da konsolide etmektedir. Bu kapsamda bazı ku-rumların, hizmet gelirlerini “finans sektörü
faaliyetle-rinden brüt bazı aracı kurumlar kendilerinin elde ettiği hizmet ve faiz gelirlerini net satış gelirleri altında muhasebe-leştirirken, iştiraklerinin benzer gelirlerini bu kalem altında değerlendirmiştir. Bu kalem, karşılaştırılan dönemler arasında %31 küçülerek 77 milyon YTL’ye gerilemiştir.
Aracı kurumların ticari ve finans sektörü faaliyetlerin-den elde ettiği kâr/zarar toplamı, kurumların toplam gelirlerini (tabloda brüt kâr/zarar) göstermektedir.
2008 yılının ilk yarısında aracı kurumlar 428 milyon YTL brüt kâr elde etmiştir. Ancak, toplam gelirler 2007 yılının aynı dönemine göre %15 küçülmüştür.
Birliğimizce aracı kurumlardan toplanan mali tablo dipnotları toplam gelirlerin (brüt kârın) detaylarına ulaşılmasına olanak sağlamaktadır. Ancak, muhase-beleştirme farklılıklarından dolayı dipnotlar ile ge-lir tablosu arasında küçük farklılıklar oluşmaktadır.
Örneğin, gelir tablosunda 428,5 milyon YTL olarak belirtilen brüt kâr, dipnotlarda 427,6 milyon YTL’ye düşmektedir.
Dipnotlar, aracı kurumların gelir dağılımını daha sağ-lıklı bir şekilde sunmaktadır. Bu sebeple, gelir tablo-su analizinde aracı kurumların dipnotlarından elde edilen veriler kullanılmıştır.
Aracı kurum gelirlerinin en büyük kısmını net komis-yon gelirleri oluşturmaktadır. Gelir kompoziskomis-yonunun
%63’ünü oluşturan net komisyon gelirleri 2008’in ilk altı ayında 269 milyon YTL’dir. Bu kalemi 124 milyon YTL ile diğer hizmet gelirleri takip etmektedir. Ara-cı kurumlar, 2008’in ilk altı ayında yaptıkları menkul kıymet alım-satımlarından 6 milyon YTL zarar et-miştir. Finans sektörü faaliyetlerinden gelirler ile faiz gelirlerinden oluşan diğer gelirler kalemi de %46 gerilemiş ve 41 milyon YTL’ye inmiştir.
Araştırma
Gelir Kompozisyonu
30/06/2007 30/06/2008 Değişim 30/06/2007 30/06/2008 Bin YTL Bin YTL % Dağılımı % Dağılımı
Net Komisyon Gelirleri 259,101 269,124 4% 52% 63%
Hizmet Gelirleri 124,148 123,583 0% 25% 29%
Alım-Satım Kâr/Zararları 43,940 -5,789 A.D. 9% -1%
Diğer Gelirler 75,806 40,709 -46% 15% 10%
Toplam 502,995 427,627 -15% 100% 100%
Kaynak: TSPAKB A.D.: Anlamlı Değil
GüNDeM
2NET KOMİSYON GELİRLERİ
Net komisyon gelirleri, aracı kurumların menkul kıymet işlemlerinden elde ettikleri komisyonlardan, müşterilere yapılan iadelerin ve acentelere ödenen payların düşülmesiyle hesaplanmaktadır. 2008 yılı-nın ilk yarısında aracı kurumlar 269 milyon YTL net komisyon geliri elde etmiştir. 98 aracı kurumun ve-rilerinin konsolide edildiği her iki dönemde de, 68 aracı kurum tarafından müşterilere veya acentelere iadeler olmuştur.
Net komisyon gelirlerinin %77’sini hisse senedi ko-misyonları oluşturmaktadır. Karşılaştırılan dönemler arasında aracı kurumların hisse senedi komisyonları
%10 gerilemiş ve 206 milyon YTL’ye düşmüştür. Fa-aliyet verileri analizi raporunda da değinildiği üzere hisse senedi işlem hacmi aynı dönemde %2 artmış ve 352 milyar YTL olmuştur.
Hisse senedi komisyonlarının gelir kompozisyonu içindeki payının gerilemesi, hem bu gelir kaleminin düşmesinden, hem de aracı kurumların vadeli işlem-lerden elde ettikleri gelirlerin artmasından kaynak-lanmaktadır. 2007 yılının ilk yarısında 60 milyar YTL vadeli işlem hacmi gerçekleştiren aracı kurumlar, 2008’in aynı dönemi içinde hacimlerini 3 kat artıra-rak 199 milyar YTL’ye çıkarmışlardır. İşlem hacmin-de yaşanan bu artışa paralel olarak kurumların elhacmin-de ettikleri komisyon geliri de 3 kata yakın artmış ve Haziran sonunda 58 milyon YTL’ye ulaşmıştır. Böy-lece, aracı kurumların vadeli işlem komisyonlarının net komisyon gelirleri içindeki payı %9’dan %21’e yükselmiştir.
Repo, hazine bonosu ve devlet tahvili alım-satımla-rından alınan sabit getirili menkul kıymet komisyon-ları, incelenen dönemler arasında %24 düşmüş, gelir kompozisyonu içindeki payı da %2’ye gerilemiştir.
Net hisse senedi komisyon gelirleri yatırımcıların hisse senedi işlem hacmine oranlandığı zaman, sektörün ortalama efektif komisyon oranına ulaşıl-maktadır. Yatırımcıların işlem hacmi, toplam işlem hacminden aracı kurum portföyüne yapılan hisse senedi işlem hacmi çıkarılarak bulunmaktadır. Yatı-rımcı hisse senedi hacminin 332 milyar YTL olduğu Haziran 2008’de, net hisse senedi komisyonu gelir-leri 206 milyon YTL’dir. Dolayısıyla bu dönem, net efektif komisyon oranı %0,062 (yüzbinde 62) olarak hesaplanmıştır. 2007 yılının aynı döneminde bu oran
%0,071’di (yüzbinde 71). Ancak, bu oran yatırım-cılardan tahsil edilen komisyon oranı olarak değil, aracı kurumun gelirleri olarak değerlendirilmelidir.
HİZMET GELİRLERİ
Hizmet gelirleri, varlık yönetimi, kurumsal finansman ve diğer danışmanlık faaliyetlerinden elde edilen ge-lir kalemlerini içermektedir. Aracı kurumların 2008’in ilk yarısında varlık yönetiminden elde ettikleri gelir-lerindeki artış, diğer gelirgelir-lerindeki düşüşü telafi et-miştir. Böylece, toplam hizmet gelirleri 124 milyon YTL ile geçen seneye göre değişmemiştir.
Kurumsal finansman geliri, halka arz aracılık, yükle-nim, yönetim komisyonları, işletme satın alma veya birleşmesine aracılık komisyonları, sermaye artırımı ve temettü dağıtımı faaliyetlerinden elde edilen ko-misyonları içermektedir. Kurumsal finansman gelir-lerinde yaşanan düşüşün en önemli sebebi halka arz faaliyetlerinin ve bu faaliyetlerden elde edilen gelir-lerin azalmasıdır. 2007 yılının ilk yarısında 3,8 milyar YTL tutarında 9 halka arz gerçekleşirken, 2008 yılı-nın ilk yarısında 2,4 milyar YTL tutarında 2 halka arz yapılmıştır. 2007/06’da halka arz faaliyetlerinden 16 milyon YTL gelir eden kurumlar, 2008’in ilk yarısında 680.000 YTL gelir elde etmiştir. Bu dönem, şirket satın alma-birleşme aracılık komisyonları 15 milyon
Araştırma
Net Komisyon Gelirleri
30/06/2007 30/06/2008 Değişim 30/06/2007 30/06/2008 Bin YTL Bin YTL % Dağılımı % Dağılımı
Hisse Senedi Komisyonları 229,541 206,230 -10% 89% 77%
SGMK Komisyonları 7,034 5,352 -24% 3% 2%
Vadeli İşlem Komisyonları 22,522 57,540 155% 9% 21%
Yabancı Menkul Kıymet Komisyonları 5 2 -55% 0% 0%
Net Komisyon Gelirleri 259,101 269,124 4% 100% 100%
Kaynak: TSPAKB
26 TSPAKB YTL ile en önemli kurumsal finansman geliridir. Bu
gelirin tamamına yakını tek bir aracı kurum tarafın-dan elde edilmiştir.
Varlık yönetimi gelirleri, yatırım fonu yönetim ve sa-tış komisyonları ile portföy yönetim komisyonlarını içermektedir. Varlık yönetimi gelirleri karşılaştırılan dönemler arasında %15 artarak 79 milyon YTL’ye ulaşmış, hizmet gelirleri içindeki payı da 9 puan ar-tarak %64’e yükselmiştir. Varlık yönetimi faaliyetle-rinden geliri olan 47 aracı kurum bulunmakla birlik-te, bir aracı kurum, sektörün toplam varlık yönetimi gelirlerinin %43’ünü üretmiştir.
Aracı kurumların diğer komisyon ve hizmet gelirle-ri kaleminde saklama ücretlegelirle-ri, EFT ve virman gibi işlemlerinden elde ettikleri komisyonlar ve diğer da-nışmanlık gelirleri toplanmıştır. Bu gelirler, 2007’nin ilk yarısına göre %14 azalarak, 20 milyon YTL’ye ge-rilemiştir.
ALIM-SATIM KÂRLARI
Sektörün bir diğer gelir kalemini alım-satım kârları oluşturmaktadır. 2007 yılında ilk altı ayda alım-sa-tımdan 44 milyon YTL kâr eden kurumlar, 2008 yı-lında zarar etmiştir. Ancak, 2008’in ilk çeyreğinde 21
milyon YTL piyasada yaşanan dalgalanmalar, kurumların port-föylerinde bulundurdukları hisse senetlerinin piyasa değerini de düşürmüştür. Böylelikle, aracı kurumlar hisse senedi alım-satımından 39 milyon YTL zarar et-miştir. DİBS işlemlerinden elde edilen kâr geçen yıla göre gerileyerek 19 milyon YTL’ye inmiştir. Bununla birlikte, yatırım fonu alım-satımından aracı kurumlar 7 milyon YTL’nin üzerinde kâr elde etmişlerdir. Bu kârın büyük bir bölümü tek bir aracı kurum tarafın-dan borsa yatırım fonu işlemleriyle elde edilmiştir.
Özel sektör tahvillerinin alım-satımını yapan 3 aracı kurum bulunmaktadır. Bu kurumlardan biri, yabancı şirket tahvillerindeki işlemleriyle, sektörün 7 milyon YTL’lik alım-satım kârının tamamına yakınını oluştur-muştur.
DİĞER GELİRLER
Diğer gelirler, aracı kurumların müşterilerinden al-dıkları temerrüt faizleri, iştiraklerinden sağlaal-dıkları çeşitli gelir kalemleri ile kurumların finans sektörü faaliyetlerinden brüt kâr/zararını kapsamaktadır. Di-ğer gelirler kalemi, 2008/06 döneminde finans sek-törü faaliyetlerinden zarar edilmesinin etkisiyle yarı yarıya azalarak, 41 milyon YTL’ye inmiştir.
Müşterilerden alı-nan faiz gelirleri, karşılaştırılan dö-nemler arasında
%5 artış göster-miştir. Bu kalemin 50 milyon YTL’sini kredili
30/06/2007 30/06/2008 Değişim 30/06/2007 30/06/2008 Bin YTL Bin YTL % Dağılımı % Dağılımı
Kurumsal Finansman Gelirleri 32,411 24,864 -23% 26% 20%
Varlık Yönetimi Gelirleri 68,662 78,887 15% 55% 64%
Diğer Komisyon ve Gelirler 23,076 19,832 -14% 19% 16%
Toplam 124,148 123,583 0% 100% 100%
Kaynak: TSPAKB
Alım-Satım Kâr/Zararları
30/06/2007 30/06/2008 Değişim 30/06/2007 30/06/2008 Bin YTL Bin YTL % Dağılımı % Dağılımı
Hisse Senetleri 17,845 -39,004 A.D. 41% A.D.
Özel SGMK 1,082 7,414 585% 2% A.D.
DİBS 24,061 18,836 -22% 55% A.D.
Yatırım Fonları 327 7,401 2166% 1% A.D.
Yabancı Menkul Kıymet 40 -7 A.D. 0% A.D.
Vadeli İşlemler 567 -105 A.D. 1% A.D.
Diğer Menkul Kıymetler 18 -323 A.D. 0% A.D.
Toplam 43,940 -5,789 A.D. 100% 100%
Kaynak: TSPAKB A.D.: Anlamlı Değil
GüNDeM
2belirtildiği gibi 98 aracı kurumdan 70’i, müşterilerine hisse senedi işlemleri için 457 milyon YTL tutarında kredi kullandırmıştır.
Diğer esas faaliyet gelirlerinin içine, daha önce belir-tilen sınıflandırmalara girmeyen gelirler girmektedir.
Bazı aracı kurumların reeskont hesaplarını takip et-tikleri bu kalem, yılın ilk döneminde 2 milyon YTL’ye gerilemiştir.
Finans sektörü faaliyetlerinden gelirler kalemi, mali tablolarını konsolide hazırlayan aracı kurumların iş-tiraklerinden elde ettiği kâr ya da zarar tutarlarını içermektedir. Aracı kurumların iştirakleri 2007’nin ilk yarısında 10 milyon YTL kâr ederken, 2008’de 24 milyon YTL zarar etmiştir. Bu zarar, diğer gelirlerin dağılımını da tamamıyla değiştirmiştir.
GİDER DAĞILIMI
Aracı kurumların faaliyet giderleri 2008 yılının ilk altı ayında, geçen seneye göre %15 artarak 420 milyon YTL’ye çıkmıştır.
Faaliyet giderlerinin en büyük payını %54 ile per-sonel giderleri oluşturmaktadır. Bu giderlere ücret, sigorta, servis, özel sağlık sigortası gibi giderler dahildir. 2007’in ilk yarısında 199 milyon YTL olan personel giderleri, 2008’in ilk yarısında 227 milyon
YTL’ye yükselmiştir.
Aracı kurum sektöründe çalışan sayısı Aralık 2007’de 5.860, Mart 2008’de 5.767, Haziran 2008’de ise 5.641’dir. İlk altı ayda sektörde ortalama 5.756 ki-şinin çalıştığı varsayılabilir. Böylece, 2008 yılının ilk yarısında bir çalışanın aylık ortalama maliyetinin 6.600 YTL olduğu sonucuna varılmaktadır. 2007 Ha-ziran döneminde çalışanların aylık ortalama maliyeti 5.610 YTL idi. Bir başka deyişle, kişi başı çalışan ma-liyeti son bir yılda %18 artmıştır.
Diğer genel yönetim giderlerine kira, elektrik, su, te-lefon, bilgi işlem altyapısı gibi giderler dahildir. 2008 yılının Ocak-Haziran dönemleri arasında 149 milyon YTL’lik diğer genel yönetim gideri oluşmuştur.
Gider dağılımındaki en düşük pay pazarlama ve satış giderleri kalemindedir. Bu kalemin içeriğinde araştır-ma ve geliştirme giderleri ile diğer pazarlaaraştır-ma, satış ve dağıtım giderleri yer almaktadır. Karşılaştırılan dönemlerde %47 artan bu gider kalemi, 2008 yılının ilk yarısında 44 milyon YTL’ye ulaşmıştır.
KÂRLILIK
Komisyonlar, aracı kurumların en önemli gelir kale-midir. Haziran 2008’de geçen senenin eş dönemine göre hisse senedi işlem hacmi %2 artmasına
rağ-Araştırma
Diğer Gelirler
30/06/2007 30/06/2008 Değişim 30/06/2007 30/06/2008 Bin YTL Bin YTL % Dağılımı % Dağılımı
Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler 65,971 64,608 -2% 87% 159%
Müşterilerden Alınan Faiz Gelirleri 59,319 62,284 5% 78% 153%
Diğer Esas Faaliyet Gelirleri 6,652 2,323 -65% 9% 6%
Finans Sektörü Faaliyetlerinden Brüt Kar/Zarar 9,835 -23,899 A.D. 13% -59%
Toplam 75,806 40,709 -46% 100% 100%
Kaynak: TSPAKB A.D.:Anlamlı Değil
Gider Dağılımı
30/06/2007 30/06/2008 Değişim 30/06/2007 30/06/2008 Bin YTL Bin YTL % Dağılımı % Dağılımı
Pazarlama, Satış Giderleri 29,696 43,518 47% 8% 10%
Genel Yönetim Giderleri 336,578 376,273 12% 92% 90%
Personel Giderleri 198,529 226,882 14% 54% 54%
Diğer Genel Yönetim Giderleri 138,049 149,391 8% 38% 36%
Toplam 366,274 19,91 15% 100% 100%
Kaynak: TSPAKB
28 TSPAKB men, net efektif komisyon oranı düşmüş ve hisse
senedi işlemlerinden elde edilen komisyonlar %10 azalmıştır. Buna karşın, vadeli işlemlerden elde edi-len komisyon gelirlerinin artması, toplam komisyon gelirlerinin %4 yükselmesini sağlamıştır.
Bu dönemde, aracı kurumların, kurumsal finansman, varlık yönetimi ve diğer danışmanlık hizmetlerinden elde ettikleri gelirlerinde önemli bir değişim olma-mıştır. Diğer yandan, kurumlar portföylerine yaptık-ları alım-satımdan zarar etmişlerdir. Böylece, toplam gelirleri Haziran 2007’ye kıyasla %15 azalmıştır.
Haziran 2008’de aracı kurumların faaliyet giderleri
%15 artmıştır. Faaliyet giderlerinin en büyük kalemi olan personel giderleri %14 artış göstermiştir.
Aracı kurumların doğrudan faaliyetleri ile ilişkili ol-mayan kira gibi diğer faaliyet gelirleri 2008/06 dö-neminde 33 milyon YTL olmuştur. Çeşitli komisyon giderleri ve bazı aracı kurumların menkul kıymet re-eskontlarını içeren diğer faaliyet giderleri ise 14 mil-yon YTL’den 27 milmil-yon YTL’ye yükselmiştir. Böylece, faaliyet kârı Haziran 2007’ye göre %91 küçülerek 14 milyon YTL’ye düşmüştür.
Mevduat, DİBS ve borsa para piyasasından elde edilen faiz gelirleri ile temettü gelirlerini içeren esas faaliyet dışı finansal gelirler hesabı %38 artarak 133 milyon YTL olmuştur. Bu hesabın en büyük kalemi faiz gelirleridir. Faiz gelirleri iki dönem arasında 64 milyon YTL’den 82 milyon YTL’ye yükselmiştir. Faiz gelirlerindeki artışın tamamına yakınını bir aracı ku-rum gerçekleştirmiştir.
Esas faaliyet dışı finansal giderler hesabı %29 arta-rak 54 milyon YTL’ye yükselmiştir. Bu hesap altında kur farklarından dolayı zararlar, faiz giderleri ile bazı aracı kurumların menkul kıymet değerlemesinden
kaynaklanan reeskontlar yer almaktadır.
Böylelikle, aracı kurumların vergi öncesi kârı, 2007 Haziran dönemine kıyasla %57 azalarak, 215 milyon YTL’den 93 milyon YTL’ye inmiştir. Vergilerin düşül-mesiyle birlikte, net dönem kârı 64 milyon YTL ol-muştur.
Bilançolarını konsolide olarak hazırlayan aracı ku-rumlar, sahip oldukları iştirak ve bağlı ortaklıkların net dönem kârlarından, kendi payları dışında kalan tutarları azınlık payları kaleminde göstermektedir.
Bir başka deyişle, aracı kurumlar, iştirakleri ve bağlı ortaklıklarından kaynaklanan kâr ve zarar düzeltme-lerini bu kalemde yapmakta ve kendilerine ait olma-yan kısmın kârını çıkarmakta, zararını ise eklemek-tedir.
Aracı kurumların iştirakleri 2007 yılının ilk yarısında 23 milyon YTL kâr ederken, 2008 yılının ilk yarısında 13 milyon YTL zarar etmiştir. Sonuç olarak, iştirak-ler hariç tutulduğu zaman, aracı kurumlar 77 milyon YTL kâr etmiştir. Bu tutar, önceki yılın yarısı kadar-dır.
Kâr dağılımı tablosunda, 2007 Haziran döneminde 68 aracı kurumun 165 milyon YTL kâr elde ettiği görülmektedir. 2008 Haziran’da ise kâr eden aracı kurum sayısı 41’e, kâr toplamı da 126 milyon YTL’ye inmiştir. 2008 yılında 57 aracı kurum toplam 50 mil-yon YTL’lik zarar açıklamıştır.
Araştırma
Aracı Kurumları Kâr Dağılımı
30/06/2007 30/06/2008 Değişim
Kâr Eden Kurum Sayısı 68 41 -40%
Zarar Eden Kurum Sayısı 30 57 90%
Kâr Toplamı (Bin YTL) 165,413 126,281 -24%
Zarar Toplamı (Bin YTL) -11,115 -49,619 346%
Net Dönem Kârı 154,298 76,662 -50%
Kaynak: TSPAKB
GüNDeM
29E
ylül ayı içerisinde, sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde gayrimenkul değerleme hizmeti verecek şirketlere yönelik düzenleme getiren teb-liğde değişikliğe gidilirken, hisse senetleri Sermaye Piyasası Kurulu kaydında olup İMKB pazarlarında işlem görmeyen şirketlerin hisse senetlerinin halka arz edilmeksizin Borsa’da işlem görmeye başlaması için uygulanacak usul ve esasları belirlemek ama-cıyla düzenleme yapılmıştır. Düzenleme taslaklarına ilişkin olarak ise, yatırım fonları ile girişim serma-yesi yatırım ortaklıklarına ilişkin esasları belirleyen tebliğlere yönelik hazırlanan taslaklar kamuoyunun görüşüne sunulmuştur.Aşağıda sırasıyla, kamuoyunun görüşüne sunulan düzenleme taslakları ile, gerçekleştirilen düzenleme değişikliğine okuyucularımızın mevzuat takibine yar-dımcı olmak amacıyla yer verilmiştir.