2.1. TARIMSAL FAALİYETLER
2.1.1. Sulama Dışı Alanlarda Halkın Gelir Düzeyinin Artırılması Projesi
Proje ile sürdürülebilir tarım teknikleri çerçevesinde, sulamadan yararlanamayan kırsal toplulukların mevcut sosyo-ekonomik durumlarının, doğal ve toplumsal çevre ile ilişkilerinin, potansiyellerine uygun gelir getirici yeni faaliyet alanlarının ve bunların geliştirilmesi yollarının belirlenmesi amaçlanmaktadır.
Proje kapsamında 2010-2012 döneminde Kilis ilinde uygulanan projeler aşağıda gösterilmiştir.
Tablo 13: Sulama Dışı Alanlarda Halkın Gelir Düzeyinin Artırılması Projesi 2010 Yılı
Musabeyli Koyunculuğu Geliştirme Projesi (Kurtaran Muhtarlık Koyunculuk Projesi) Musabeyli Koyunculuğu Geliştirme Projesi (Hasan Kurtaran Koyunculuk Projesi) Polateli 5040 m2 lik Biokütle ile Isıtmalı Gotik Çatılı Plastik Örtülü Sera Projesi Musabeyli Kilis Keçisi Damızlık İşletmesinin Kurulması
2012 Yılı
İl ve İlçelere bağlı köyler Kilis İlinde Zeytin Hasat Günü Etkinlikleri Zeytinimi Seviyorum Projesi Kilis Merkez Köyleri Zeytinyağının Hünerli Ellerde Yolculuğu
Merkez İlçe ve Köyleri Organik Zeytin Yetiştiriciliğini Sürdürme Projesi
2.1.2. Sözleşmeli Kilis Keçisi Damızlık İşletmeleri Kurulması Projesi
Projenin amacı; Kilis ilindeki hayvan popülasyonunun iyileştirilmesi amacıyla, Kilis merkez ve köylerinden temin edilecek damızlık Kilis keçilerinin küçük işletmelere dağıtılması yerine, ileride damızlık keçi yetiştiricileri birliğinin temelini oluşturacak, tekniğine uygun damızlık üretimi yapabilen büyük kapasiteli az sayıda işletmelerin kurulması ve özel sözleşmeler yapılarak öncelikle bölgenin üstün vasıflı hayvan ihtiyacının karşılanmasıdır.
Tablo 14: Sözleşmeli Kilis Keçisi Dağıtım Tablosu Hayvan Sayısı
* Kilis Merkez’e bağlı Narlıca Köyü, Alatepe Köyü ve Uzunlu Köyü’nde 15 çiftçi ailesine 375 adet Damızlık Kilis Keçisi ve 15 adet Teke dağıtımı sözleşme karşılığında gerçekleşmiştir.
Proje kapsamında 2009 - 2012 döneminde Kilis’te uygulanan projeler aşağıda gösterilmiştir.
Tablo 15: Kilis Keçisi Damızlık İşletmeleri Kurulması Projesi İlçe Alt Projeler
Merkez Sözleşmeli Hayvancılık Projesi
Merkez Damızlık Kilis Keçisi Yetiştiriciliği Projesi
Merkez Faal Durumdaki Kooperatiflerin Desteklenmesi Projesi
Musabeyli Damızlık İşletmelerinin Kurulması ve Mevcutlarının Geliştirilmesi (Çınar Kilis Keçiciliği) Merkez S.S Çakallıpınarı Tarımsal Koop. Kilis Keçisi Süt İşleme Tesisi Projesi
13
2.1.3. Merkez Köy ve Köye Dönüş Kırsal Kalkınma Projesi
Proje ile bölgede yürütülen Merkez Köy, Cazibe Merkezi, Örnek Köy, Köy-Kent gibi uygulamaların
“Köye Dönüş ve Rehabilitasyon Projesi” ile birlikte ele alınarak, Bölge’de sağlıklı bir kırsal yerleşme düzeninin yaratılması amaçlanmaktadır.
Projenin 2008 ve 2009 yılları faaliyetleri aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.
Tablo 16: Merkez Köy ve Köye Dönüş Kırsal Kalkınma Projesi
Merkez
Katı Atıkların Toplanması Projesi
Gülbaba (Martavan) Sağlık Ocağı ile Lojmanları Bakım Onarım, Eğitim ve Gezici Sağlık Hizmetleri Projesi
Sera Projesi
Sürdürülebilir Koyunculuğu Geliştirme Projesi
Biber Yetiştiriciliğinde Damla Sulama Sistemine Geçiş Projesi
2.1.4. Entegre Kırsal Kalkınma Projesi
Bölge’de kırsal alanda yaşayan ve işlemeli tarıma uygun arazilerin az olduğu nüfusun sosyo-ekonomik yaşam koşullarının sürdürülebilir ve katılımcılık ilkesi doğrultusunda geliştirilmesi ve iyileştirilmesi projenin amacını oluşturmaktadır.
Entegre Kırsal Kalkınma Projesi kapsamında uygulanan projeler aşağıda sıralanmıştır.
Tablo 17: Entegre Kırsal Kalkınma Projesi Alt Projeleri İlçe Alt Projeler
Merkez Kilis İli ve Yöresindeki Tarımsal Üretimde Verimlilik ve Kalitenin Artırılması İçin Toprak Analizi Projesi
Merkez Sizin de Bir Parkınız Olsun Çocuklar Elbeyli Elbeyli Biber Üretimini Geliştirme Projesi Elbeyli Sosyal ve Kültürel Aktivite Projesi
Elbeyli Tarımsal Meteoroloji İstasyonları ve Erken Uyarı Sistemleri Kurulması Elbeyli Gaziantep Patlıcanı Yetiştiriciliği Projesi
Elbeyli Çilek Yetiştiriciliği Projesi Elbeyli Meyveciliği Geliştirme Projesi Elbeyli Köylere Kilittaşı Döşenmesi Projesi Musabeyli Çevre ve Altyapının İyileştirilmesi Musabeyli Sosyal ve Kültürel Aktivite Projesi Musabeyli Köye Çok Amaçlı Köy Salonu Yapılması
Musabeyli Musabeyli İlçesinde Bir Pazaryeri Kurulması Projesi Musabeyli Biber ve Kuru Üzüm Kurutma Tesisi Projesi
2.1.5. Tarım ve Tarım Dışı Faaliyetlerin Çeşitlendirilmesi Projesi
Projenin amacı; sürdürülebilir tarım teknikleri çerçevesinde, potansiyellere uygun gelir getirici yeni tarım ve tarım dışı faaliyet alanlarının tespit edilmesi, pilot uygulamaların gerçekleştirilmesi, topraksız ve az topraklı çiftçilerin gelir düzeyinin artırılması, aile iş gücünü kullanarak yan uğraşlarla aile gelirlerine katkı sağlanmasıdır.
Proje kapsamında 2010-2012 döneminde Kilis ilinde uygulanan projeler aşağıda gösterilmiştir.
14
Tablo 18: Tarım ve Tarım Dışı Faaliyetlerin Çeşitlendirilmesi Projesi Alt Projeleri 2010 Yılı
Musabeyli Koyunculuğu Geliştirme Projesi (Aşağı Bademli Koyunculuk Projesi) 2012 Yılı
Merkez, İlçeler ve Köyleri Organik Zeytin Yetiştiriciliğini Sürdürme Projesi
Merkez/Küplüce Köyü Yenilenebilir Enerji Kaynağı Kullanarak Sulanacak Kapama Hicaz Narı Bahçesi Tesisi
Merkez ve İlçeleri Kilis Badem Yetiştiriciliği Projesi
Merkez ve İlçeleri Kilis Horoz Karası Üzüm Çeşidinin Yaygınlaştırılması Merkez Güneş Pilinin Damla Suluma Sisteminde Kullanılması Projesi Merkez Köyleri Zeytinyağının Hünerli Ellerde Yolculuğu Projesi
2.1.6. Organik Tarım Projesi
Kilis İlinde Organik Zeytinyağının Rekabet Gücünün Artırılması Projesi: Proje kapsamında, bina için mimari tasarım tamamlanmış, metraj ve teknik şartnameler hazırlanmıştır. Bina ve depolama tankları ile dolum/paketleme ünitesi için ihaleye çıkılmıştır. Her iki ihalenin de Ocak 2014 sonu itibarıyla, tesisin ve makine parkının ise 2014’de tamamlanması öngörülmektedir. Kilis İli Organik Zeytin Üreticileri Birliği zeytinyağının pazarlanması için “Kilizi” markasını tescil ettirmiştir.
Kurumsal kapasiteyi artırmaya yönelik eğitim ve çalışma gezileri devam etmektedir. Toplam bütçe 1 milyon TL’dir.
2.1.7. Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesi (GAP TEYAP)
Projenin amacı; GAP Bölgesi'nde sulamaya açılmış ve açılacak alanlarda tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerinin etkinliğinin artırılmasına katkıda bulunmaktır. Bu doğrultuda, bölgede ihtiyaç duyulan tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerinin etkinliğinin artırılması ile çalışmalar sonucu uygun görülen sürdürülebilir tarımsal yayım ve danışmanlık modelinin/modellerinin uygulamaya konması ve yaygınlaştırılması hedeflenmektedir.
Yürütülen faaliyetler ise şu şekildedir.
- Muhtelif konularda 64 teknik elemana eğitim verilmiştir.
- Muhtelif fuarlara üç teknik eleman, 20 çiftçi katılmıştır.
- Genel sulama ile ilgili 500 adet, pamuk yetiştiriciliği ile ilgili 500 adet broşür basılmıştır.
- Altı çiftçi, muhtelif konularda teknik geziye katılmıştır.
- 85 dekar alanda, dört üründe, dokuz adet demonstrasyon kurulmuştur.
- 90 dekar alanda, dört üründe on adet demonstrasyon kurulmuştur.
- 7 konuda 30 adet demonstrasyon kurulmuştur.
- İyi Tarım Uygulamaları Yurtdışı Eğitimi kapsamında bir çiftçi Almanya’da bir eğitime katılmıştır.
- İki adet tarla günü düzenlenmiş ve 82 çiftçinin katılımı sağlanmıştır.
- 39 adet köy toplantısı düzenlenmiş ve 733 çiftçinin katılımı sağlanmıştır.
- Sulama-Tanıtım-Eğitim konulu beş adet film hazırlanmıştır.
- Dört adet bilbord hazırlanmış ve 1 aylık tanıtım kampanyası düzenlenmiştir.
- Tarımsal Yayım Modeli Oluşturma Çalışmaları kapsamında Hollanda ve Polonya’daki eğitimlere Üç teknik eleman katılmıştır.
15 2.2. SOSYAL GELİŞMEYE İLİŞKİN ÇALIŞMALAR 2.2.1. Çok Amaçlı Toplum Merkezleri (ÇATOM)
Kadınların toplumsal kalkınmaya katılımlarını sağlamak amacıyla uygulanan proje kapsamında Kilis’te 2 ÇATOM kurulmuştur. Bunlar, İslambey ve Ekrem Çetin Mahalleleri’ndedir.
ÇATOM'larda uygulanan programlar; i) okuma-yazma, okul öncesi eğitimi, anne eğitimi, bilgisayar, beslenme, ev ekonomisi alanlarında eğitim programları, ii) sağlık eğitimi, kısmi ve gezici poliklinik hizmetleri gibi sağlık programları, iii) el sanatları, trikotaj, tekstil, kuaför, keçe işlemeciliği, yöresel bebek, gümüş işlemeciliği gibi konularda beceri geliştirici programlar, gelir getirici atölyeler ve kadın girişimciliğini destekleyici programlar, iv) sosyal yaşama katılımı destekleyen ve kadın bilincini oluşturmayı hedefleyen sosyal ve kültürel programlar, v) hedef grupların sosyal destek hizmetlerine (burs, yeşil kart, ayni yardım, resmi nikah vb.) ulaşmasını kolaylaştırıcı sosyal destek programları düzenlenmektedir.
Kilis ÇATOM’larda eğitim, sağlık, gelir getirici ve beceri kazandırıcı, sosyal-kültürel faaliyetler, çocuklara yönelik faaliyetler ile sosyal destek programları uygulanmaktadır.
- İslambey Mahallesi ve Ekrem Çetin Mahallesi’nde yaşayan kadınların üyesi olduğu ve ÇATOM’ların girişimiyle kurulan ÇATOM dernekleri, kuruluşundan bu yana 10 SODES projesi, 2 Türkiye-Suriye Sınır Ötesi İşbirliği Programı ve 2 İpekyolu Kalkınma Ajansı destekli proje uygulamışlardır.
- İslambey ÇATOM’un faaliyet gösterdiği tarihi bina, GAP İdaresi Başkanlığı ve Kilis Valiliği arasında yapılan işbirliği protokolü kapsamında restore edilmiştir. Restore çalışması için İdare, Valiliğe 500 bin TL kaynak aktarımı yapmıştır. Restorasyon çalışması Eylül ayı içinde tamamlanmış olup, ÇATOM restore edilmiş binaya taşınmış ve faaliyetlere başlamıştır.
2.2.2. Gençlik ve Kültür Evleri
Temelde gençlerin yerel yönetim ve karar alma süreçlerine katılımını sağlamak amacıyla yürütülen proje kapsamında Gençlik ve Kültür Evleri kurulmakta; bu merkezlerde üniversiteye hazırlık, bilgisayar, resim, müzik, halkla ilişkiler, tiyatro ve halk oyunları kursları düzenlenmektedir.
Kilis Gençlik Ve Kültür Evi
16 - 240 kız 280 erkek toplam 520 üye kayıtlıdır.
- Kilis Gençlik ve Kültür Evi’nin Ali Duyar Sosyal Etkinlik Merkezi adlı projesi SODES kapsamında kabul edilerek 75,9 bin TL hibe desteği verilmesi kararlaştırılmıştır.
- Müzik, Bağlama, Bilgisayar, Keman kurslarına 120 genç devam etmektedir.
- Ali Duyar Gençlik ve Kültür Evi Konferans Salonu’nda Peçiç Turnuvası, Sinema Etkinliği, Çay Partileri faaliyetlerine toplamda 140 kişi katıldı.
- Takım Çalışması ve Gönüllülük, Teknoloji Destekli Girişimcilik Eğitimi, CV Yazma Eğitimi, Liderlik ve Kriz Yönetimi düzenlenmiş olup 50 kişi katılmıştır.
- Kilis Valiliği tarafından düzenlenen Proje Döngüsü Eğitimine 75 kişi katılım sağlamıştır.
- 2013-2014 Sodes için hazırlanan proje Ali Duyar Sosyal Etkinlik Projesi Kilis Valiliği tarafından onaylanmıştır.
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Gaziantep’te düzenlemiş olduğu Kayıtlı İstihdamın Teşvik Edilmesi eğitimine katılım sağlanmıştır.
2.2.3. Çocuklara Yönelik Çalışmalar (Çocuk Okuma Odaları/Çocuk Oyun Odaları ve Cheetos Çocuk Gelişim Merkezleri)
Çocukların beklentilerine uygun, enerjilerini olumlu yönde kullanabilecekleri, zihinsel, duygusal, sportif, kişisel ve sosyal gelişimlerini destekleyen eğitimlerin planlandığı ve etkinliklerin düzenlendiği Çocuk Oyun Odaları ile 4-6, Cheetos Gelişim Merkezleri ile 4-6 ve 7-14, Çocuk Okuma Odaları ile ise 7-14 yaş grubu çocuklara yönelik çalışmalar yapılmaktadır.
Proje kapsamında; i) Eğitim faaliyetleri, ii) Sosyal faaliyetler, iii) Sportif Faaliyetler ve iv) Ailelere yönelik faaliyetler düzenlenmektedir.
Kilis’te faaliyette bulunan 1 GAP-Cheetos Çocuk Gelişim Merkezi ve 2 Çocuk Okuma Odası’nda yürütülen çalışmalar şöyledir:
- Ekrem Çetin Çocuk Oyun Odası: ÇATOM bünyesinde okul öncesi ve etüt sınıfı hizmet vermektedir.
- İslambey Çocuk Oyun Odası: ÇATOM bünyesinde okul öncesi ve etüt hizmeti verilmektedir.
- Kilis GAP-Cheetos Çocuk Gelişim Merkezi: Frito Lay’ın desteğiyle 2011 yılında faaliyete
geçirilmiştir. Bilgisayar, sağlık eğitimi, müzik, bağlama, gitar, tiyatro, masa tenisi, futbol, eskrim, SBS ve sosyal programlar yürütülmüştür.
17 2.3. ÇEVRE VE ALTYAPI FAALİYETLERİ
2.3.1. Hâlihazır Harita Alımı ve İmar Planı Çalışmaları
Halihazır Harita Alımı: Halihazır harita alımı işleri Kilis (Merkez) (1993) yılında tamamlanmıştır.
08.07.2010 tarihinde GAP İdaresi ile İller Bankası Genel Müdürlüğü arasında yapılan protokol gereğince Musabeyli (2013) yılında harita çalışmaları tamamlanmıştır. Aynı protokol gereğince Polateli OSB’nin ihale hazırlıkları devam etmektedir.
İmar Planı: Kilis (Merkez) (1995) yılında imar planı tamamlanmıştır.
2.3.2. GAP Bölgesi Katı Atık Yönetimi
2010 yılına kadar, Kilis (Merkez) Katı Atık Düzenli Depolama Tesisi Uygulama Projeleri tamamlanarak belediyelerine teslim edilmiştir.
Kilis Belediyesi ile düzenlenen protokol kapsamında, Kilis (Merkez) Katı Atık Düzenli Depolama Tesisi için GAP İdaresi tarafından kaynak aktarımı yapılmıştır. Tesis faaliyete geçmiştir.