BÖLÜM 8
GÖÇMENLER ARASINDAKİ TUTUMLARIN DEĞİŞİMİ
2000'lerde göç edenler (s=96)
1990'larda göç edenler (s=117)
1980'lerde göç edenler (s=95)
1970'lerde göç edenler (s=352)
37.8
13.9 13.9
Kendim Anne-babam
Şekil 40
KKTC’ye ailenizden ilk kim göç etti?
73,96
24
24 Bu soru Kolsto 2016’dan alınmıştır.
2000'lerde göç edenler (s=116)
1990'larda göç edenler (s=96)
1980'lerde göç edenler (s=95)
1970'lerde göç edenler (s=351)
37.8
2000'lerde göç edenler (s=116)
1990'larda göç edenler (s=96)
1980'lerde göç edenler (s=95)
1970'lerde göç edenler (s=351)
37.8
13.9 13.9 Kuzey Kıbrıs Türkiye Her ikisi
Şekil 42
Türkiyeli göçmenlerin, adaya geliş dönemine göre vatan algısı. (%)
21,5
2000'lerde göç edenler (s=96)
1990'larda göç edenler (s=117)
1980'lerde göç edenler (s=95)
1970'lerde göç edenler (s=352)
37.8
13.9 13.9
Şekil 43
Türkiyeli göçmenler arasında iki bölgeli, iki toplumlu siyasal eşitliğe dayalı bir federasyona yönelik destek. (%)
45,83
Türkiyeli göçmenlerin, adaya geliş dönemine göre kimlik algısı. (%)
GÖÇMENLER ARASINDAKİ TUTUMLARIN DEğİŞİMİ
Kıbrıs’ı hem de Türkiye’yi vatanları olarak gördüklerini söyle-miştir. 2000’li yıllarda gelenler arasında bu sayı dörtte bire düşmektedir.
Göçmenlerin geliş dönemlerine göre vatan algısı incelendi-ğinde, kimlik algısına benzer bir resim ortaya çıkmaktadır.
Daha önce gelenler arasında adayı vatanları olarak tanımlama eğiliminin daha yüksek olduğu görülmektedir. İlk dalga göç-menlerin neredeyse yarısı kuzey Kıbrıs’ı ya da hem kuzey Kıb-rıs sorununun çözümü ile ilgili alternatif senaryolara gelince, federal bir çözümü en çok destekleyen alt grubun 1970’lerde gelen göçmenler olduğu görülebilir. Bu gruptaki açık çoğun-luk (yüzde 56’nın üzerinde) ya bu modeli tamamen destekle-diğini ya da uzlaşılabilir bir çözüm olarak gördüğünü ifade
etmiştir. 2000’lerde gelenler arasında bu sayı yüzde 36,5’e düşmektedir.
Ancak, biraz çelişkili bir şekilde, 1970’lerde gelenler ilhak se-çeneğine de ciddi destek belirtmiştir.
Genel olarak, adaya geliş dönemi ile ilhak seçeneğine verilen destek arasındaki ilişkinin daha az belirgin olduğunu söyle-mek mümkündür. Aynı şey Türkiye ile ilişkiler hakkındaki görüşler için de söylenebilir. Ana-yavru ilişkisinden en fazla memnun olan alt grup 1970’lerde gelenlerken (yüzde 54,83), en az memnun olanlar ise (yüzde 35,79) 1980’lerde gelenlerdir.
2000'lerde göç edenler (s=96)
1990'larda göç edenler (s=117)
1980'lerde göç edenler (s=95)
1970'lerde göç edenler (s=352)
37.8
13.9 13.9 Şekil 44
Türkiyeli göçmenler arasında Türkiye’ye bağlanmaya yönelik destek. (%)
31,25
2000'lerde göç edenler (s=96)
1990'larda göç edenler (s=117)
1980'lerde göç edenler (s=95)
1970'lerde göç edenler (s=352)
37.8
13.9 13.9 Şekil 45
Sizce Türkiye ile KKTC arasındaki ilişkinin nasıl olması gerekir?
52,08
1970’lerde gelenler, diğer gruplara göre daha dindarken, 2000’lerde gelenler arasında dindar olmayan ve hiç dindar olmayanların oranı en yüksektir.
Bununla birlikte, daha fazla cami inşa edilmesine en güçlü destek, yine 2000’lerde gelenlerden oluşan alt gruptan gelmiştir.
Son olarak, adaya geliş dönemi ile cinsiyet eşitliğine yönelik tutum arasında bir ilişki olup olmadığına bakılmıştır. Burada da, 1980’lerde ve 1970’lerde gelenlerin diğer iki gruptan bi-raz daha liberal olma eğiliminde olduğu söylenebilse de, net bir ilişki görmek mümkün olmamıştır.
Göçmenlerin geliş dönemine göre tutumlarındaki varyasyon-lar analiz edildiğinde, tutarlı bir model ortaya çıkmamaktadır.
Çapraz tablo analizi, adaya geliş döneminin, kimlik ve vatan algısında önemli bir rol oynadığını ve daha önce gelmiş olma-nın göçmenlerin Kıbrıs ile özdeşleşme olasılığını artırdığını gösterse de, bu bölümde ele alınan diğer sorularda, söz ko-nusu ilişkinin bu kadar belirgin olmadığı görülmektedir.
2000'lerde göç edenler (s=92)
1990'larda göç edenler (s=115)
1980'lerde göç edenler (s=95)
1970'lerde göç edenler (s=350)
13.9 11,58 Şekil 46
Türkiyeli göçmenler arasında dindarlık.
4,35 52,17 15,22 10,87
6,96 46,96 6,09
7,37 4,21
1,71 56,86 8,29 5,71
Çok dindar Dindar Dindar değil Hiç dindar değil
12,17
48,42
GÖÇMENLER ARASINDAKİ TUTUMLARIN DEğİŞİMİ
2000'lerde göç edenler (s=96)
1990'larda göç edenler (s=117)
1980'lerde göç edenler (s=95)
1970'lerde göç edenler (s=352)
13.9 35,00
Şekil 47
Türkiyeli göçmenler arasında daha fazla cami yapılmasına yönelik destek.
58,00 17,70 22,9 1,04
47,00 16,24 0,85
40,68 0,00
45,40 26,40 27,80 0,28
Katılırım Ne katılırım ne katılmam Katılmam İhtiyaç varsa
35,00
23,16
2000'lerde göç edenler (s=96)
1990'larda göç edenler (s=117)
1980'lerde göç edenler (s=95)
1970'lerde göç edenler (s=352)
13.9 69,47
Şekil 48
Türkiyeli göçmenler arasında ‘Genelde erkekler kadınlardan daha iyi siyasi lider oluyorlar’ ifadesine destek.
23,96 11,46 60,00
21,37 13,68
13,68
17,90 14,49 65,34
Katılırım Ne katılırım ne katılmam Katılmam
64,10
15,79
Bu çalışmanın amacı, anket sonuçları temelinde Kıbrıs'ın kuzey kesiminde siyaset ve toplumun farklı özelliklerini araştırmaktır.
Rapor, Kıbrıslı Türkler ve Türkiyeli göçmenler arasındaki karma-şık ilişkiye odaklanmakta ve bu iki grubun çeşitli siyasi ve sosyal meselelere ilişkin tutumlarını açıklamaya çalışmaktadır. Her ne kadar bu ilişkiye odaklanmak yeni bir şey olmasa da, bildiğimiz kadarıyla, bu rapor, bu iki grubun siyasete, dine, Kıbrıs sorunu-na ve Türkiye ile ilişkilere karşı tutumlarını karşılaştırmak için nicel bir yaklaşım kullanan ilk çalışmadır.
Birçok bakımdan, bulgular, iki grup arasındaki belirgin bölün-meleri göstermekte ve bu iki grubun değer ve tutumlarındaki farklılıkların altını çizen önceki çalışmaları desteklemektedir.
Birkaç örnek vermek gerekirse, göçmenler daha dindar ve milliyetçidir; Türk hükümetine karşı tutumları daha olumludur ve Kıbrıs sorununun çözümü konusunda daha farklı tercihlere sahiptir. KKTC nüfusunu iki alt gruba ayıran bu çalışma, Kıb-rıslı Türklerin, örneklemi bölmeden inceleyen DDA çalışmala-rının gösterdiğinden daha da laik bir yapıya sahip olduğunu göstermektedir. Ayrıca, bu çalışma, Kıbrıs’taki Türkiyeli göç-menlerin, Türkiye’de yaşayanlara göre nispeten daha az din-dar olduklarını ve toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamında daha liberal olduklarını göstermektedir.
Aynı zamanda bu çalışma, cinsiyet eşitliği, yaşam memnuni-yeti, kişilerarası güven ve toplumun gidişatına ilişkin görüşleri konusunda her iki grubun da benzer tutumlara sahip olduğu-nu göstermektedir.
Bu rapor, bir bütün olarak KKTC vatandaşlarının ve iki alt gru-bunun tutumlarına ayna tutmak suretiyle Kıbrıs Türk toplu-munun mevcut durumu hakkında faydalı bilgiler sağlamayı amaçlamaktadır.