4.2.2. Finansal risk faktörleri (devamı) Kredi riski (devamı)
31 Aralık 2011
Şüpheli hale gelmiş alacaklar
Toplam Alacak TL
Teminatlı Kısım TL
Yasal takipteki acente alacakları 1.890.639 409.175
Yasal takipteki diğer alacaklar 176.319 -
Dava ve icra aşamasındaki rücu alacakları 8.134.983 -
Toplam 10.201.941 409.175
30 Eylül 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibarıyla şüpheli hale gelmiş alacaklara ilişkin hareket tablosu, vadesi gelmiş alacaklara ilişkin yaşlandırma tablosu, henüz vadesi geçmemiş alacaklar ile vadesi gelmiş ve şüpheli hale gelmemiş alacaklara ilişkin alınan teminatlar Not 12’de verilmiştir.
Faiz oranı riski
Şirket’in bilançosunda finansal varlık olarak sınıfladığı ve faiz geliri elde ettiği varlık ile pasif kalemlerinde faiz ödemesi doğuran yükümlülükleri olmadığından faiz oranı riski hesaplanmamıştır.
Piyasa riski
Şirket’in raporlama tarihinde maruz kaldığı hisse senedi ve yatırım fonları fiyat riskleri belirlenmiştir. Buna göre 30 Eylül 2012 tarihi itibarıyla İMKB Hisse Senedi Piyasası endekslerinde %10 oranında bir artış/azalış olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda, Şirket’in kar / zararında 526.878 TL (31 Aralık 2011: 628.175 TL), yatırım fonlarının piyasa fiyatlarında %10 oranında bir artış/azalış olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda, Şirket’in kar/zararında 76.193 TL (31 Aralık 2011: 94.460 TL artış/azalış gerçekleşecektir.
Likidite riski
Likidite riski, Şirket’in net fonlama yükümlülüklerini yerine getirmeme ihtimalidir.
Piyasalarda meydana gelen bozulmalar veya kredi puanının düşürülmesi gibi fon kaynaklarının azalması sonucunu doğuran olayların meydana gelmesi, likidite riskinin oluşmasına sebebiyet vermektedir. Şirket yönetimi, fon kaynaklarını dağıtarak mevcut ve muhtemel yükümlülüklerini yerine getirmek için yeterli tutarda nakit ve benzeri kaynağı bulundurmak suretiyle likidite riskini yönetmektedir.
Likidite riski (devamı)
30 Eylül 2012 itibarıyla varlık ve yükümlülüklerin kalan vadelerine göre dağılımı aşağıdaki gibidir:
Vadesiz 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1 Yıl - 5 Yıl
arası Dağıtılamayan Toplam Nakit ve Nakit Benzeri
Varlıklar 2.971.991 21.115.325 18.283.754 115.660.415 5.792.552 - 163.824.037
Finansal Varlıklar 6.030.703 - - - - 125.125 6.155.828
Esas Faaliyetlerden Alacaklar 11.690.042 2.427.284 4.255.464 7.585.106 - 453.409 26.411.305
Diğer Alacaklar 7.200 599.585 - - - 54.431 661.216
Gelecek Aylara/Yıllara Ait Giderler Ve Gelir
Tahakkukları - - - - - 18.222.828 18.222.828
Maddi Varlıklar - - - - - 1.298.927 1.298.927
Maddi Olmayan Varlıklar - - - - - 113.459 113.459
Diğer Varlıklar 2.198 26.108 24.360 1.430.600 - 2.533.038 4.016.304
Toplam Varlıklar 20.702.134 24.168.302 22.563.578 124.676.121 5.792.552 22.801.217 220.703.904
Esas Faaliyetlerden Borçlar 4.587.422 3.226.332 3.174.022 1.721.794 - - 12.709.570
İlişkili Taraflara Borçlar 473 54.054 - - - - 54.527
Diğer Borçlar 370.602 1.384.119 763.501 10.872 5.450.672 728.450 8.708.216
Sigortacılık Teknik Karşılıkları - - - - - 118.177.344 118.177.344
Ödenecek Vergi Ve Benzeri Diğer Yükümlülükler İle
Karşılıkları - 1.768.745 - 329.275 - - 2.098.020
Gelecek Aylara/Yıllara Ait Gelirler ve Gider
Tahakkukları 814.165 117.094 266.615 - - 5.937.737 7.135.611
Diğer Risklere İlişkin
Karşılıklar - - - - - 573.626 573.626
Diğer Yükümlülükler - - - - - 709.480 709.480
Özsermaye - - - - - 70.537.510 70.537.510
Toplam Yükümlülükler 5.772.662 6.550.344 4.204.138 2.061.941 5.450.672 196.664.147 220.703.904 Net likidite fazlası/açığı 14.929.472 17.617.958 18.359.440 122.614.180 341.880 (173.862.930) -
4.2. Finansal Risk (devamı)
4.2.2. Finansal risk faktörleri (devamı) Likidite riski (devamı)
31 Aralık 2011 itibarıyla varlık ve yükümlülüklerin kalan vadelerine göre dağılımı aşağıdaki gibidir:
Vadesiz 1 Aya
Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1 Yıl - 5 Yıl
arası Dağıtılamayan Toplam Nakit ve Nakit Benzeri
Varlıklar 1.577.113 60.183.105 29.673.761 60.075.774 5.102.018 - 156.611.771
Finansal Varlıklar 7.226.350 - - - - 125.125 7.351.475
Esas Faaliyetlerden Alacaklar 11.643.919 2.240.153 3.655.317 3.203.313 12.100 409.175 21.163.977
İlişkili Taraflardan Alacaklar 7.735 - - - - - 7.735
Diğer Alacaklar 120 282.864 - - - 54.431 337.415
Gelecek Aylara/Yıllara Ait Giderler Ve Gelir
Tahakkukları - - - - - 15.872.591 15.872.591
Maddi Varlıklar - - - - - 1.467.555 1.467.555
Maddi Olmayan Varlıklar - - - - 88.148 88.148
Diğer Varlıklar 246 21.308 9.499 - - 2.559.641 2.590.694
Toplam Varlıklar 20.455.483 62.727.430 33.338.577 63.279.087 5.114.118 20.576.666 205.491.361
Esas Faaliyetlerden Borçlar 2.378.413 2.707.748 2.146.893 3.651.319 8.561 - 10.892.934
İlişkili Taraflara Borçlar - 4.341 - - - - 4.341
Diğer Borçlar 299.473 846.970 706.855 12.580 4.484.134 718.564 7.068.576
Sigortacılık Teknik Karşılıkları - - - - - 101.028.536 101.028.536
Ödenecek Vergi Ve Benzeri Diğer Yükümlülükler İle
Karşılıkları - 1.959.838 1.483.885 - - - 3.443.723
Gelecek Aylara/Yıllara Ait Gelirler ve Gider
Tahakkukları - 131.879 - 1.437.075 - 5.053.419 6.622.373
Diğer Risklere İlişkin
Karşılıklar - - - - - 513.003 513.003
Diğer Yükümlülükler - - - - 660.014 660.014
Özsermaye - - - - - 75.257.861 75.257.861
Toplam Yükümlülükler 2.677.886 5.650.776 4.337.633 5.100.974 4.492.695 183.231.397 205.491.361 Net likidite fazlası/açığı 17.777.597 57.076.654 29.000.944 58.178.113 621.423 (162.654.731) -
Kur riski
Kur riski, Şirket’in yabancı para varlıkları ve yükümlülükleri arasındaki farka bağlı olarak şekillenen kurlardaki değişmeler sonucunda ortaya çıkan zarar riski olarak tanımlanmaktadır.
Diğer taraftan, farklı döviz cinslerinin birbirine kıyasla gösterdikleri değer değişimi de kur riskinin bir diğer boyutu olarak ortaya çıkmaktadır. Kur riski, net döviz pozisyonunun açık yaratmayacak şekilde oluşturulması suretiyle yönetilmektedir.
Bilanço tarihi itibarıyla kullanılan döviz kurları aşağıdaki gibidir:
30 Eylül 2012 31 Aralık 2011
USD 1,7847 1,8889
EUR 2,3085 2,4438
GBP 2,8936 2,9170
JPY 0,0229 0,0243
30 Eylül 2012 tarihi itibarıyla yabancı para cinsinden varlıkların ve yükümlülüklerin dağılımı aşağıdaki gibidir:
30 Eylül 2012
31 Aralık 2011
A. Döviz cinsinden varlıklar 11.725.346 11.626.945
B. Döviz cinsinden yükümlülükler (2.308.850) (2.865.908)
Net döviz pozisyonu (A-B) 9.416.496 8.761.037
30 Eylül 2012 Döviz Cinsi Döviz Tutarı TL Tutarı
Bankalar USD 4.710.355 8.406.571
EUR 968.319 2.235.364
GBP 10.240 29.629
Toplam 10.671.564
Alacaklar USD 421.166 751.654
EUR 130.876 302.128
1.053.782
Borçlar USD 887.237 1.583.452
EUR 308.741 712.729
GBP 4.378 12.669
2.308.850
4.2. Finansal Risk (devamı)
4.2.2. Finansal risk faktörleri (devamı) Kur riski (devamı)
31 Aralık 2011 Döviz Cinsi Döviz Tutarı TL Tutarı
Bankalar USD 4.194.703 7.923.375
EUR 683.861 1.671.219
GBP 13.357 38.962
Toplam 9.633.556
Alacaklar USD 817.522 1.544.218
EUR 183.800 449.171
1.993.389
Borçlar USD 1.112.149 2.100.738
EUR 307.983 752.650
GBP 4.292 12.520
2.865.908 Kur riskine duyarlılık
Tüm döviz kurlarında %1, %5 ve %10 oranında azalma olması durumunda Şirket’in döviz cinsinden mevduatlarından kaynaklanacak rayiç değer azalmaları ile vergi öncesi kar/zararda meydana gelecek olumsuz değişimler aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
30 Eylül 2012
Kurlardaki Değişim Rayiç Değerdeki
Değişim
Vergi Öncesi Kar/
Zarardaki Değişim
(%1) (94.165) (94.165)
(%5) (470.825) (470.825)
(%10) (941.650) (941.650)
31 Aralık 2011
Kurlardaki Değişim Rayiç Değerdeki
Değişim
Vergi Öncesi Kar/
Zarardaki Değişim
(%1) (87.610) (87.610)
(%5) (438.052) (438.052)
(%10) (876.104) (876.104)
Diğer riskler
Finansal araçların gerçeğe uygun değeri
Finansal tablolarda gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülerek gösterilen finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibi belirlenir:
• Birinci seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, birbirinin aynı varlık ve yükümlülükler için aktif piyasada işlem gören borsa fiyatlarından değerlenmiştir.
• İkinci seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, ilgili varlık ya da yükümlülüğün birinci seviyede belirtilen borsa fiyatından başka direkt ya da endirekt olarak piyasada gözlenebilen fiyatının bulunmasında kullanılan girdilerden değerlenmiştir.
• Üçüncü seviye: Finansal varlık ve yükümlülükler, varlık ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerinin bulunmasında kullanılan piyasada gözlenebilir bir veriye dayanmayan girdilerden değerlenmiştir.
Gerçeğe uygun değer farkı gelir tablosuna yansıtılan finansal varlıkların (alım satım amaçlı finansal varlıklar) raporlama tarihi itibarıyla gerçeğe uygun değer seviyesi birinci seviyedir.
Satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değeri tespit edilemedğinden maliyet değeri ile muhasebeleştirilmektedir.
Gerçeğe uygun değer farkı gelir tablosuna yansıtılan ve satılmaya hazır finansal varlıklar dışındaki finansal varlıkların ve finansal yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin tahmini için aşağıdaki yöntem ve varsayımlar kullanılmıştır:
Finansal varlıklar
Nakit ve nakit benzeri değerler ve diğer finansal varlıklar dahil olmak üzere maliyet bedeli ile gösterilen finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerinin kısa vadeli olmaları ve muhtemel zararların önemsiz miktarda olabileceği düşünülerek defter değerlerine yaklaştığı öngörülmektedir.
Finansal yükümlülükler
Kısa vadeli olmaları sebebiyle parasal yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin defter değerlerine yaklaştığı varsayılmaktadır.