• Sonuç bulunamadı

1.4. Veri Gizleme Bilimi

1.4.2. Filigran (Watermarking)

Şekil 8. Anonimik seviyeleri

1.4.1.3. Telif Hakkı İşaretlemesi

Dijital medyanın başkaları tarafından kopyalanmasının kolay olması nedeniyle bu dijital dünyadaki bilginin sahibinin telif haklarını garanti altına almak için çalışma yöntemleri ve tekniklerine yol açmaktadır; Genel olarak, telif hakkı iki kategoriye ayrılmıştır:

 Filigran  Parmak izi.

1.4.2. Filigran (Watermarking)

Gerçek dünyada olduğu gibi dijital dünyada bir filigran vardır. Filigran, dijital damga (sahiplik bilgileri) dijital dosyaya (görüntü, video ve ses) veya dosyaların telif hakkı bilgilerini tanımlayan sinyale gömme işlemidir. Dijital damga herhangi bir dijital veri tipi ve hem görünür hem de görünmez olabilir.

Alice'in göndermeden önce Bob'a bir görüntü göndermek istediğini varsayalım, Alice görüntüyü filigran edecektir. Görüntü Bob'a gittiğinde, Bob kopyasını almak istiyorsa ve yayınladığını iddia ederse, o zaman Alice filigranı Alice'in telif haklarını koruyacaktır, böylece Bob onun görüntünün kendisi olduğunu iddia edemez.

Genel olarak, gizli mesaj kapak hakkında bir şeyler söyler ve kapak korumaya ihtiyaç duyan en önemli şeydir. “Filigran” terimi, “wassermarke” Almanca teriminden türetilmiştir. Filigranın markanın yaratılmasında hiçbir önemi olmadığı için, bu isim muhtemelen verilir çünkü işaretler suyun kağıt üzerindeki etkilerine benzer. Filigran, bir kapağın içine bilgi

Mutlak gizlilik Şüpheli Muhtemel Masumiye t Olası Masumiye t Exposed Provably Exposed

yerleştirme işlemidir ve bu bilgiler, telif hakları, seri numarası, kimlik doğrulama kodu, parmak izi vb. kapak hakkında bir şeyler açıklar.

Steganografinin temel amacı, aktarılan dosyayı elde etmek için kapak verisindeki mesajını gizlemektir. Bu nedenle, aktarılan dosyada gizli bir mesajın varlığını belirlemek için dinleyicinin bulunması zordur. Filigrandaki ana amaç, aktarılan dosyayı elde etmek için mesajı (damga) kapağa gömmektir. Bu nedenle, aktarılan dosyadaki gizli mesajı kaldırmak veya değiştirmek için dinleyicinin bulunması zordur.

Filigran için temel olarak aşağıdaki sınıflandırmalar yapılabilir:

1.4.2.1. Görünür Filigran

Mülkiyet ve telif hakkı korumasını göstermek için kullanılır. Bu tipte filigran izleyicinin açıkça dikkatini çeker ve onu ayırt etmek zordur. Görünür filigran Şekil 9’da gösterildiği gibi katı veya saydam olabilir.

Şekil 9. Görüntü Filigran 1.4.2.1.1. Görünmez Filigranlama

Dijital damga (filigran), görüntüde görülemeyecek şekilde (video, ses), örneğin filigranı görüntünün LSB'sinde saklayacak şekilde buraya gömülür. Görüntü insan gözüyle fark edilmeyecektir. Görünmez filigran, filigranın kendisi hakkında bir bilgi olabilir. Bazen gizli verilere veya gizli filigranlara erişmek için anahtar kullanmalı ve bu tip filigran anahtar olarak adlandırılmalıdır. Filigranın başka sınıflandırması da (Şekil 10) olabilir:

1.4.2.1.1.1. Sağlam

En iyi tiplerden biridir. Onu manipüle etmek, yok etmek veya kaldırmak zordur. Telif hakkı koruması için kullanılır. Kanal sahibinin kendi logosunu koyduğu televizyon kanalında bulunabilir.

Bazı filigran uygulamalarının sağlam olması için filigranı gerekir (kaldırmak zor). Bu eleme işlemleri geometrik bozulma veya filtreleme ile gerçekleştirilebilir. Yani, saldırılar uygulansa bile sağlam filigran hayatta kalmalıdır.

Ancak diğer uygulamada, filigranın kimlik doğrulaması için kullanılan filigranlar gibi kırılgan (kaldırılması kolay) olması gerekir.

1.4.2.1.1.2. Semifragile

Görüntü doğrulama ve bütünlük doğrulamasında kullanılır. Gevşek sıkıştırmanın görüntü işlemesine karşı güçlüdür, ancak görüntü içeriği değiştiğinde bu yöntem kırılgan olacaktır.

1.4.2.1.1.3. Fragile

Görüntü içeriğindeki küçük değişikliklere çok duyarlıdır. Herhangi bir değişiklik filigranı yok edebilir ve görüntü bütünlüğünü etkileyebilir.

1.4.2.1.1.4. Saf / Gizli anahtar / Genel Anahtar Filigran

Saf filigranda algılama için anahtarın olması gerekmez. Gizli anahtar filigranı, hem yerleştirme hem de algılama işlemi için gizli bir anahtara ihtiyaç duyar. Genel anahtar şemaları, algılama işlemi için gömme ve gizli anahtar için bir gizli anahtar kullanır.

Filigran teknikleri steganografi tekniklerinde olduğu gibi aynı prensibe sahiptir. Bu tekniklerden bazıları aşağıda verilmiştir:

1.4.2.1.1.5. Uzamsal Alan (Spatial Domain)

Yüksek taşıma kapasitesi ile frekans uzayından daha az karmaşıktır.

LSB: uygulaması basit ve daha az zaman alır. Görüntü pikselinin en az anlamlı bitini filigran ile değiştirerek uygulanır. Bu tekniğin birçok dezavantajı vardır, basit manipüle bile filigranı kaldırabilir veya yok edebilir.

1.4.2.1.1.6. Frekans Uzayı (Frequency Domain)

Bu teknikte sinyal, filigranı yerleştirmeden önce uzamsal alandan frekans alanına dönüştürülür. DCT (Ayrık Kosinüs Dönüşümü): Mekansal alan tekniğinden daha iyi ve hızlıdır. Bu teknikte, görüntü, farklı frekans bantları düşük, orta ve yüksek olmak üzere ayrılmıştır. Filigran düşük frekans uzayına gömülü ise filigran insan gözüyle fark edilebilir. Yüksek frekansa gömülü ise kenarları ile birlikte yerel bozulmaya neden olabilir. Orta frekans bandı, yerleştirme için en iyi bölgedir, görüntü kalitesini etkilemez. Bu teknik sıkıştırma, gürültü ve benzeri saldırılardan kurtulabilir.

o DWT (Ayrık Dalgacık Dönüşümü) o FT/DFT (Ayrık Fourier Dönüşümü)

1.4.2.1.2. Parmak İzi

Parmak izi, altındaki şeklin gözlemlenmesinde, parmak izini damgalamadan farklıdır. Filigran tekniğinde Filigran, içeriği tanımlamak için dijital dosyaya veya sinyale gömülüdür. Parmak izi tekniğinde parmak izi, gelecekte kullanılacak içeriklerin karakterini belirtmek için dijital dosyadan çıkarılır.

Bu teknik, içerik sahibinin, telif hakkıyla korunan içerikleri üzerinde tanımlama ve izleme yaparak kontrolünü sağlar. Parmak izi dijital veriden (dosya) çıkarılır ve küçük bir boyuta sahip olduğu için daha sonra kullanmak için veritabanında saklanır.

Şekil 11. Parmak izi modeli

Şekil 11 deki parmak izi sistemi aşağıdaki şekilde çalışır: Orjinal İçerik veya meta

verilerindeki ses / video

 Özelliklerin çıkarımı: Dijital içeriğin parmak izi ve haklara kayıtların yanı sıra dosya meta verileri ile birlikte kayıt.

 İçeriğin tanımlanması: İhlali kontrol etmek için veritabanında parmak izleriyle karşılaştırma.

 Sonuç: Karşılaştırmaya dayalı olarak, üzerinde anlaşılan iş kuralları uyarınca uygun eylemi gerçekleştirir (blok, silme veya yetkilendirme).

Filigranlama, içeriğinize yerleştirme veya tanımlama konusunda yardımcı olacak bir tekniktir ve tek bir içerik için yalnızca bir filigranımız vardır. Parmak izi, dosyalarınıza kolayca erişilebilmesini ve diğer dosyalarla karşılaştırılabilmesini sağlar. Bu durumda bir içerik için ona çok sayıda parmak izi olabilir.