Grup’un kullandığı belli başlı finansal araçlar, banka kredileri, nakit ve kısa vadeli banka mevduatlarıdır. Bu araçları kullanmaktaki asıl amaç Grup’un faaliyetleri için finansman yaratmaktır. Grup ayrıca direkt olarak faaliyetlerden ortaya çıkan ticari alacaklar ve ticari borçlar gibi finansal araçlara da sahiptir.
Kullanılan araçlardan kaynaklanan risk, yabancı para riski, faiz riski, kredi riski ve likidite riskidir. Grup yönetimi bu riskleri aşağıda belirtildiği gibi yönetmektedir.
Sermaye Risk Yönetimi
Grup, sermaye yönetiminde, bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken, diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak karını artırmayı hedeflemektedir. Grup’un sermaye yapısı borçlar, nakit ve nakit benzerleri ve 27 numaralı dipnotta açıklanan çıkarılmış sermaye, sermaye yedekleri ve kar yedeklerini içeren özkaynak kalemlerinden oluşmaktadır.
Grup’un sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler Grup’un üst yönetimi tarafından değerlendirilir. Bu incelemeler sırasında üst yönetim sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilebilen riskleri değerlendirir ve Yönetim Kurulu’nun kararına bağlı olanları Yönetim Kurulu’nun değerlendirmesine sunar.
Grup’un genel stratejisi önceki dönemden bir farklılık göstermemektedir.
Önemli Muhasebe Politikaları
Grup’un finansal araçlarla ilgili önemli muhasebe politikaları Not 2 (Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar)’de açıklanmıştır.
Kredi riski
Kredi riski, karşılıklı ilişki içinde olan taraflardan birinin bir finansal araca ilişkin olarak yükümlülüğünü yerine getirememesi sonucu diğer tarafın finansal açıdan zarara uğraması riskidir.
Finansal araçları elinde bulundurmak, karşı tarafın anlaşmanın gereklerini yerine getirememe riskini de taşımaktadır.
Grup’un tahsilat riski, esas olarak ticari alacaklarından doğmaktadır. Ticari alacaklar, Grup politikaları ve prosedürleri dikkate alınarak değerlendirilmekte ve bu doğrultuda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra bilançoda net olarak gösterilmektedir (Not 10).
30.09.2012 ve 31.12.2011 tarihleri itibarıyla kredi ve alacak riski detayları aşağıdaki gibidir:
Alacaklar
Bankalardaki mevduat Diğer
Ticari alacaklar Diğer Alacaklar İlişkili taraf Diğer taraf İlişkili taraf Diğer taraf
Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi
riski (A+B+C+D+E) 146.929.505 78.418.803 538.793.705 6.482.248 84.844.508 --
- Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış
kısmı -- -- -- -- -- --
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne
uğramamış finansal varlıkların net defter değeri 127.193.004 78.418.803 -- 6.482.248 84.844.508 B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi
takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne
uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri -- -- -- -- -- --
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne
uğramamış varlıkların net defter değeri 19.736.501 -- 538.793.705 -- -- --
- Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı 8.596.216 -- 503.432.942 -- -- --
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter
değerleri -- -- -- -- -- --
- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) 12.575.611 15.049.088 -- 549.404 -- --
- Değer düşüklüğü (-) (12.575.611) (15.049.088) -- (549.404) -- --
- Net değerin teminat, vs ile güvence altına
alınmış kısmı -- -- -- -- -- --
- Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) -- -- -- -- -- --
- Değer düşüklüğü (-) -- -- -- -- -- --
- Net değerin teminat, vs ile güvence altına
alınmış kısmı -- -- -- -- -- --
E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar -- -- -- -- -- --
Alacaklar
Bankalardaki mevduat Diğer 31.12.2011
Ticari alacaklar Diğer Alacaklar İlişkili taraf Diğer taraf İlişkili taraf Diğer taraf
Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan
azami kredi riski (A+B+C+D+E) 201.389.840 56.457.037 367.174.869 1.798.404 109.990.352 -- - Azami riskin teminat, vs ile güvence
altına alınmış kısmı -- -- -- -- -- --
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal
varlıkların net defter değeri -- 56.457.037 -- 1.798.404 109.990.352
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal
varlıkların defter değeri -- -- -- -- -- --
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net
defter değeri 201.389.840 -- 367.174.869 -- -- --
- Teminat, vs ile güvence altına alınmış
kısmı 870.098 -- 352.183.340 -- -- --
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların
net defter değerleri -- -- -- -- -- --
- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) 12.575.611 2.499.414 -- 857.299 -- --
- Değer düşüklüğü (-) (12.575.611) (2.499.414) -- (857.299) -- --
- Net değerin teminat, vs ile
güvence altına alınmış kısmı -- -- -- -- -- --
- Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) -- -- -- -- -- --
- Değer düşüklüğü (-) -- -- -- -- -- --
- Net değerin teminat, vs ile
güvence altına alınmış kısmı -- -- -- -- -- --
E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar -- -- -- -- -- --
Likidite riski
Grup, nakit akımlarını düzenli olarak takip ederek finansal varlıkların ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların devamını sağlayarak likidite riskini yönetir.
Likidite riski, Grup’un net fonlama yükümlülüklerini yerine getirmeme ihtimalidir. Piyasalarda meydana gelen bozulmalar veya kredi puanının düşürülmesi gibi fon kaynaklarının azalması sonucunu doğuran olayların meydana gelmesi, likidite riskinin oluşmasına sebebiyet vermektedir. Grup yönetimi, fon kaynaklarını dağıtarak mevcut ve muhtemel yükümlülüklerini yerine getirmek için yeterli tutarda nakit ve benzeri kaynağı bulundurmak suretiyle likidite
30.09.2012 tarihi itibarıyla türev olmayan finansal yükümlülüklerin vadesel dağılımı aşağıda verilmiştir.
Sözleşme uyarınca vadeler Defter Değeri
Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı
(=I+II+III+IV+V) 3 aydan kısa (I) 3-12 ay arası (II) 1-5 yıl arası (III) 5 yıldan uzun (IV) Vadesiz (V)
Türev Olmayan Finansal Yükümlülükler
Finansal borçlar 1.364.875.296 1.364.875.296 189.980.819 417.349.309 465.003.220 292.541.948 --
Finansal kiralama yükümlülükleri 112.894.368 112.894.368 7.866.792 30.162.926 70.540.021 4.324.629 --
Diğer finansal yükümlülükler 104.081.727 104.081.727 -- 78.024.502 26.057.225 -- --
Beklenen vadeler Defter Değeri
Beklenen nakit çıkışlar toplamı
(=I+II+III+IV+V) 3 aydan kısa (I) 3-12 ay arası (II) 1-5 yıl arası (III) 5 yıldan uzun (IV) Vadesiz (V)
Türev Olmayan Finansal Yükümlülükler
Ticari borçlar 197.257.808 197.827.930 143.748.239 -- -- -- 54.079.691
Diğer borçlar 73.893.335 73.893.335 2.347.987 -- -- -- 71.545.348
31.12.2011 tarihi itibarıyla türev olmayan finansal yükümlülüklerin vadesel dağılımı aşağıda verilmiştir.
Sözleşme uyarınca vadeler Defter Değeri
Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı
(=I+II+III+IV+V) 3 aydan kısa (I) 3-12 ay arası (II) 1-5 yıl arası (III) 5 yıldan uzun (IV) Vadesiz (V)
Türev Olmayan Finansal Yükümlülükler
Finansal borçlar 1.491.401.248 1.491.401.248 204.668.501 434.947.661 552.490.055 299.295.031 --
Finansal kiralama yükümlülükleri 118.863.067 118.863.067 5.811.309 25.821.431 87.135.042 95.285 --
Diğer finansal yükümlülükler 61.839.419 61.839.419 -- 26.800.114 35.039.305 -- --
Beklenen vadeler Defter Değeri
Beklenen nakit çıkışlar toplamı
(=I+II+III+IV+V) 3 aydan kısa (I) 3-12 ay arası (II) 1-5 yıl arası (III) 5 yıldan uzun (IV) Vadesiz (V)
Türev Olmayan Finansal Yükümlülükler
Ticari borçlar 163.560.883 165.574.923 159.680.571 -- -- -- 5.894.352
Diğer borçlar 9.823.804 9.823.804 1.501.148 -- -- -- 8.322.656
Piyasa riski
Piyasa riski faiz oranlarında, kurlarda veya menkul kıymetlerin ve diğer finansal sözleşmelerin değerinde meydana gelecek ve Grup’u olumsuz etkileyecek değişimlerdir. Grup için esas önemli riskler kurdaki ve faizdeki değişimlerdir.
a) Döviz pozisyonu tablosu ve ilgili duyarlılık analizi
Yabancı para riski Grup'un ağırlıklı olarak ABD$ ve EUR yükümlülüklere sahip olmasından kaynaklanmaktadır.
Grup’un ayrıca yaptığı işlemlerden doğan yabancı para riski vardır. Bu riskler Grup'un değerleme para birimi dışındaki para birimi cinsinden mal alımı ve satımı yapması ve yabancı para cinsinden banka kredisi kullanmasından kaynaklanmaktadır.
Grup’un 30.09.2012 ve 31.12.2011’daki net yabancı para pozisyonu yaklaşık olarak sırasıyla 1.378.336.004 TL kısa (pasif), 1.631.730.048 TL kısa (pasif) pozisyondur.
30.09.2012 31.12.2011
Döviz cinsinden varlıklar 96.808.738 40.589.995
Döviz cinsinden yükümlülükler (1.475.144.742) (1.672.320.043)
Net kısa pozisyon (1.378.336.004) (1.631.730.048)