Sermaye Risk Yönetimi
Sermayeyi yönetirken Grup’un hedefleri, ortaklarına getiri, diğer ortaklara fayda sağlamak ve sermaye maliyetini azaltmak amacıyla en uygun sermaye yapısını sürdürmek için Grup’un faaliyetlerinin devamını sağlayabilmektir.
Sermaye yapısını korumak veya yeniden düzenlemek için Grup ortaklara ödenen temettü tutarını değiştirebilir, sermayeyi ortaklara iade edebilir, yeni hisseler çıkarabilir ve borçlanmayı azaltmak için varlıklarını satabilir.
Grup, sermaye yeterliliğini borç / özsermaye oranını kullanarak izlemektedir. Bu oran net borcun toplam özsermayeye bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam borç tutarından (bilançoda gösterilen kredileri, ticari ve diğer borçları içerir) düşülmesiyle hesaplanır.
30.09.2010 31.12.2009
Toplam Borçlar 112.700.638 84.003.372
Eksi: Nakit ve Nakit Benzeri Değerler (71.832.563) (43.828.800)
Net Borç 40.868.075 40.174.572
Toplam Özsermaye 57.672.166 52.116.914
Borç/ Özsermaye Oranı 0,709 0,77
Kredi Riski
Finansal aracın karşı tarafının, yükümlülüğünü yerine getirmemesi kredi riskini oluşturur. Grup, portföyünde bulundurduğu hisse senetleri nedeniyle kredi riskine maruzdur. Kullandırılan krediler için, karşı tarafın anlaşma yükümlülüklerini yerine getirememesinden kaynaklanan bir risk mevcuttur. Bu risk, önceki yılda olduğu gibi derecelendirmeler veya belli bir kişiye kullandırılan kredinin sınıflandırılmasıyla yönetilmektedir. Kredi riski, ayrıca SPK yasal yükümlülükleri uyarınca kredi verilen müşterilerden alınan ve borsada işlem gören hisse senetlerinin teminat olarak elde tutulması suretiyle de yönetilmektedir.
Finansal Risk Faktörleri (devamı) Kredi Riski (devamı)
30 Eylül 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riski aşağıdaki gibidir:
Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri:
Alacaklar Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami
kredi riski
(A+B+C+D+E) (1) - 86.671.356 - 868.019 60.347.291 412.000 1.868.574 9.196.331
- Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış
kısmı - 85.405.491 - - - - -
-A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne
uğramamış finansal varlıkların net defter değeri (2) - 86.468.304 868.019 60.347.291 412.000 1868.574 9.196.331
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış
sayılacak finansal varlıkların defter değeri - - - - - - -
-C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri
- - - - - - -
-- Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
- - - - - - -
-D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter
değerleri - - - - - - -
-- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
- 408.202 - - - - -
-- Değer düşüklüğü (--)
- (205.150) - - - - -
-E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar
- - - - - - -
-36
38. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
Kredi Riski (devamı)
Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri:
Alacaklar Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski
(A+B+C+D+E) (1) - 70.201.100 - 3.535.298 39.695.617 574.000 431.075 3.128.108
- Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
- 69.834.842 - - - - -
-A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal
varlıkların net defter değeri (2) - 69.999.255 3.535.298 39.695.617 574.000 431.075 3.128.108
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter
değeri - - - - - -
-C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri
- - - - - -
-- Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
- - - - - -
-D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri
- - - - - -
-- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
- 458.185 - - -
-- Değer düşüklüğü (--)
- (256.340) - - -
-E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar
- - - - - -
-(1) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(2) Ticari alacakların 38.608.597 TL’ si (2009: 30.029.930 TL), müşterilerden olan kredili ve kredisiz alacaklardan, 46.789.596 TL’si (2009: 39.788.945 TL), VOB ve Takas Saklama Merkezinden Alacaklardan oluşmaktadır. Söz konusu teminat alacakları, niteliği gereği kredi kalitesi yüksek niteliktedir. Kredili alacakların tamamı müşterilerden alınan teminatlar ile güvence altındadır.
38. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
Kredi Riski (devamı)
Vadesi Geçmiş ve Değer Düşüklüğüne Uğramamış Varlıklar:
Alacaklar Cari Dönem
Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş -
-Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş -
-Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş 128.774
-Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş 76.376
-Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş geçmiş -
-Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı -
-Alacaklar Önceki Dönem
Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş -
-Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş -
-Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş 117.349
-Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş 138.991
-Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş -
-Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı -
-38
38. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
Likidite Riski
Likidite riski, bir işletmenin borçlarından kaynaklanan yükümlülükleri, nakit veya başka bir finansal araç vermek suretiyle yerine getirmekte zorlanması riskidir. Grup’un önceki yılda olduğu gibi, faaliyeti gereği varlıklarının tamamına yakın kısmını nakit ve benzeri kalemler ile finansal yatırımlar oluşturmaktadır. Grup yönetimi, varlıklarını özkaynak ile finanse ederek, likidite riskini asgari seviyede tutmaktadır. Grup likidite yönetimini beklenen vadelere göre değil, sözleşme uyarınca belirlenen vadelere uygun olarak gerçekleştirmektedir. Şirketin türev finansal yükümlülükleri bulunmamaktadır.
Likidite riskine ilişkin tablo aşağıda yer almaktadır:
Cari Dönem
Yükümlülükler 109.079.328 109.079.328 109.072.031 - 7.297
-Banka kredileri 119.813 119.813 119.813 - -
-Ticari borçlar 108.246.609 108.246.609 108.246.609 - -
-Diğer borçlar 712.906 712.906 705.609 - 7.297
-Önceki Dönem
Yükümlülükler 80.140.488 80.140.488 80.133.191 - 7.297
-Banka kredileri 1.327.933 1.327.933 1.327.933 - -
-Ticari borçlar 77.913.133 77.913.133 77.913.133 - -
-Diğer borçlar 899.422 899.422 892.125 - 7.297
-Piyasa Riski
Piyasa riski, piyasa fiyatlarında meydana gelen değişimler nedeniyle bir finansal aracın gerçeğe uygun değerinde veya gelecekteki nakit akışlarında bir işletmeyi olumsuz etkileyecek dalgalanma olması riskidir.
Bunlar, yabancı para riski, faiz oranı riski ve finansal araçlar veya emtianın fiyat değişim riskidir.
Grup faaliyeti gereği piyasa riskine (gerçeğe uygun değer faiz oranı riski, nakit akımı faiz oranı riski ve hisse senedi fiyat riski) maruz kalmaktadır. Grup menkul kıymetlerini gerçeğe uygun fiyatlar ile değerleyerek önceki yılda olduğu gibi, maruz kalınan piyasa riskini faiz ve hisse senedi pozisyon riski ayrımında günlük olarak takip etmektedir. Grup Yönetim Kurulu’nca, belirli dönemlerde portföyün yönetimine ilişkin stratejiler ve limitler belirlenmekte, menkul kıymet portöyü, portföy yöneticileri tarafından bu çerçevede yönetilmektedir. Ekonomik tablonun ve piyasaların durumuna göre bu limit ve politikalar değişim göstermekte, belirsizliğin hakim olduğu dönemlerde riskin asgari düzeye indirilmesine çalışılmaktadır.
38. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
Yabancı Para Riski
DÖVİZ POZİSYONU TABLOSU
Cari Dönem Önceki Dönem
TL Karşılığı (Fonksiyonel
para birimi) ABD Doları Euro
TL Karşılığı (Fonksiyonel para birimi)
ABD
Doları Euro
1. Ticari Alacaklar - - - - -
-2a. Parasal Finansal Varlıklar 64.849 43.464 898 52.632 34.700 178
2b. Parasal Olmayan Finansal
Varlıklar - - - - -
-3. Diğer - - - - -
-4. Dönen Varlıklar (1+2+3) 64.849 43.464 898 52.632 34.700 178
5a. Parasal Olmayan Finansal
Varlıklar - - - - -
-6. Diğer 13.304 1.000 6.000 14.468 1.000 6.000
7. Duran Varlıklar (5+6) 13.304 1.000 6.000 14.468 1.000 6.000
8. Toplam Varlıklar (4+7) 78.153 44.464 6.898 67.100 35.700 6.178
9. Ticari Borçlar - - - - -
-10. Finansal Yükümlülükler - - - - -
-11. Kısa Vadeli Yükümlükler - - - - -
-12. Finansal Yükümlülükler - - - - -
-13. Uzun Vadeli
Yükümlülükler - - - - -
-14. Toplam Yükümlülükler
(11+13) - - - - -
-15. Net Yabancı Para Varlık /
(Yükümlülük) Pozisyonu (8-14) 78.153 44.464 6.898 67.100 35.700 6.178
16. Parasal Kalemler Net Yabancı Para Varlık /
(Yükümlülük) Pozisyonu 64.849 43.464 898 52.632 34.700 178
17. İhracat - - - - -
-18. İthalat - - - - -
-40
38. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
Yabancı Para Riski (devamı)
DÖVİZ KURU DUYARLILIK ANALİZ TABLOSU Cari Dönem ABD Doları’nın TL karşısında % 10 değişmesi halinde:
1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü 6.453 (6.453) -
-2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) - - -
-3- ABD Doları Net Etki (1+2) 6.453 (6.453) -
-EUR’nun TL karşısında % 10 değişmesi halinde:
4- EUR net varlık/yükümlülüğü 1.363 (1.363) -
-5- EUR riskinden korunan kısım (-) - - - ABD Doları’nın TL karşısında % 10 değişmesi halinde:
1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü 5.375 (5.375) -
-2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) - - -
-3- ABD Doları Net Etki (1+2) 5.375 (5.375) -
-EUR’nun TL karşısında % 10 değişmesi halinde:
4- EUR net varlık/yükümlülüğü 1.335 (1.335) -
-5- EUR riskinden korunan kısım (-) - - -
-6- EUR Net Etki (4+5) 1.335 (1.335) -
-TOPLAM (3+6+9) 6.710 (6.710) -
-38. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
Faiz oranı riski
Piyasa faiz oranlarındaki değişmelerin finansal araçların gerçeğe uygun değerinde veya gelecekteki nakit akışlarında dalgalanmalara yol açması, Grup’un faiz oranı riskiyle başa çıkma gerekliliğini doğurur. Grup faaliyeti gereği, bu riski faiz değişimlerinden etkilenen varlıkları genellikle kısa vadeli elde tutmak suretiyle yönetmektedir.
30 Eylül 2010 tarihinde TL para birimi cinsinden olan faiz 100 baz puan yüksek / düşük olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı, vergi öncesi kar 16.232 TL daha düşük /yüksek olacaktı. (31.12.2009: 42.521 TL’dir).
Faiz Pozisyonu Tablosu
Önceki Cari Dönem Dönem Sabit faizli finansal araçlar
Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan varlıklar 11.667.278 13.018.698
Finansal varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar 249.216 447.196
Finansal yükümlülükler -
-Değişken faizli finansal araçlar
Finansal varlıklar -
-Finansal yükümlülükler -
-Fiyat Riski
Grup, portföyünde bulunan hisse senetlerinde meydana gelebilecek fiyat değişimlerinin yol açacağı hisse senedi fiyat riskine maruz kalmaktadır. 30 Eylül 2010 tarihi itibariyle İMKB’de işlem gören bu hisselerde
%10’luk bir artış/azalış olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda, Grup’un net kar/zararında 331.427 TL artış /azalış oluşmaktadır (31.12.2009: 308.959 TL’dir).
42
39. FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ