31 Aralık 2018
Varlıklar Yükümlülükler
Euro Bazlı Sözleşmeler 204.080 0
Toplam 204.080 0
Sözleşmelerin 31 Aralık 2017 itibariyle değerleri aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2017
Varlıklar Yükümlülükler
ABD Doları Bazlı Sözleşmeler 454.181 0
Euro Bazlı Sözleşmeler 1.692.963 0
Toplam 2.147.144 0
NOT 47 – FİNANSAL ARAÇLAR
Şirketin kullandığı başlıca finansal araçlar, nakit ve kısa vadeli banka mevduatlarıdır. Şirket ayrıca direkt olarak faaliyetlerden ortaya çıkan ticari alacaklar ve ticari borçlar gibi finansal araçlara da sahiptir.
Finansal Varlıklar 31 Aralık 2018 31 Aralık 2017
Nakit ve Nakit Benzerleri 29.209.195 9.036.328
Ticari Alacaklar 73.182.433 58.539.739
-İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar 0 0
-İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar 73.182.433 58.539.739
Diğer Alacaklar 347.928 252.417
-İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar 21.557 15.669
-İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar 326.371 236.748
Finansal Borçlar 31 Aralık 2018 31 Aralık 2017
Borçlanmalar 198.541.755 156.861.291
Ticari Borçlar 37.629.349 25.292.307
-İlişkili Taraflara Ticari Borçlar 499.522 316.185
-İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar 37.129.827 24.976.122
Diğer Borçlar 105.252 80.944
-İlişkili Taraflara Diğer Borçlar 22.016 25.305
-İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar 83.236 55.639
NOT 48 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ Şirket faaliyetlerinden dolayı çeşitli finansal risklere maruz kalmaktadır. Bu riskler, piyasa riski (kur riski, makul değer faiz oranı riski, fiyat riski ve nakit akım faiz oranı riski), kredi riski ve likidite riskidir.
Şirketin genel risk yönetimi programı, oluşabilecek risklerin Şirket üzerindeki etkilerini asgari seviyeye indirmeye yoğunlaşmaktadır.
a) Piyasa riski Kur riski
Şirket, ithal hammadde kullanımı ile ihracatları nedeniyle kur riskine maruz kalmaktadır. Şirket söz konusu kur riskini döviz pozisyonunu düzenli analiz ederek dengeli döviz mevcutları ve borçlanmaları şeklinde dengeli olarak tutmaya çalışmaktadır.
Yabancı para pozisyonu
31 Aralık 2018 ve 31 Aralık 2017 tarihleri itibariyle Şirket’in yabancı para varlıklarının ve yükümlülüklerin tutarları aşağıdaki gibidir:
Toplam Bazında;
31 Aralık 2018
(TL Tutarı) 31 Aralık 2017 (TL Tutarı)
A.Döviz cinsinden varlıklar 87.288.767 57.720.261
B.Döviz cinsinden yükümlülükler (222.793.214) (168.882.471)
Net döviz pozisyonu (A-B) (135.504.447) (111.162.210)
Döviz Bazında Ayrıntılı:
DÖVİZ POZİSYONU TABLOSU 31 Aralık 2018 TL Karşılığı
(Fonksiyonel
para birimi) ABD Doları AVRO JPY GBP Diğer
1. Ticari Alacaklar 61.823.199 2.636.970,73 7.862.481,40 0,00 7.119,19 95.209,00 2a.Parasal Finansal Varlıklar 25.465.568 1.178.542,27 3.195.981,26 0,00 0,00 0,00 2b.Parasal Olmayan Finansal
Varlıklar 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
3.Diğer 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
4. Dönen Varlıklar (1+2+3) 87.288.767 3.815.513,00 11.058.462,66 0,00 7.119,19 95.209,00
5.Ticari Alacaklar 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
6a.Parasal Finansal Varlıklar 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
6b.Parasal Olmayan Finansal
Varlıklar 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Döviz varlıkları TCMB döviz alış kuru, döviz yükümlülükleri TCMB döviz satış kuruyla TL’na çevrilmiştir.
9.Toplam Varlıklar (4+8) 87.288.767 3.815.513,00 11.058.462,66 0,00 7.119,19 95.209,00
10.Ticari Borçlar 33.580.453 1.164.615,12 4.544.357,39 0,00 0,00 0,00
11. Finansal Yükümlülükler 113.827.910 865.432,00 18.094.114,32 0,00 0,00 0,00 12a.Parasal Olan Diğer
Yükümlülükler 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
12b. Parasal Olmayan Diğer
Yükümlülükler 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
13.Kısa Vadeli
Yükümlülükler (10+11+12) 147.408.363 2.030.047,12 22.638.471,71 0,00 0,00 0,00
14.Ticari Borçlar 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
15.Finansal Yükümlülükler 75.384.851 3.457.376,20 9.465.969,23 0,00 0,00 0,00 16a.Parasal Olan Diğer
Yükümlülükler 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
16b. Parasal Olmayan Diğer
Yükümlülükler 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
17.Uzun Vadeli
Yükümlülükler (14+15+16) 75.384.851 3.457.376,20 9.465.969,23 0,00 0,00 0,00 18.Toplam Yükümlülükler
(135.504.447) (1.671.910,32) (21.045.978,28) 0,00 7.119,19 95.209,00 21. Parasal Kalemler Net
Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu (TFRS 7.B23) (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a)
(135.504.447) (1.671.910,32) (21.045.978,28) 0,00 7.119,19 95.209,00
22. Döviz Hedge'i İçin Kullanılan
DÖVİZ POZİSYONU TABLOSU 31 Aralık 2017 TL Karşılığı
(Fonksiyonel
para birimi) ABD Doları AVRO JPY GBP Diğer
1. Ticari Alacaklar 50.004.335 3.151.838,99 8.351.840,07 0,00 7.119,19 95.209,00 2a.Parasal Finansal Varlıklar 7.715.926 183.968,23 1.555.091,22 0,00 0,00 0,00 2b.Parasal Olmayan Finansal
Varlıklar 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
3.Diğer 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
4. Dönen Varlıklar (1+2+3) 57.720.261 3.335.807,22 9.906.931,29 0,00 7.119,19 95.209,00
5.Ticari Alacaklar 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
9.Toplam Varlıklar (4+8) 57.720.261 3.335.807,22 9.906.931,29 0,00 7.119,19 95.209,00
10.Ticari Borçlar 21.668.806 864.265,03 4.068.131,73 0,00 0,00 0,00
11. Finansal Yükümlülükler 75.958.153 865.432,00 16.068.250,50 0,00 0,00 0,00 12a.Parasal Olan Diğer
Yükümlülükler 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
12b. Parasal Olmayan Diğer
Yükümlülükler 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
13.Kısa Vadeli
Yükümlülükler (10+11+12) 97.626.958 1.729.697,03 20.136.382,23 0,00 0,00 0,00
14.Ticari Borçlar 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
15.Finansal Yükümlülükler 71.255.512 4.322.808,20 12.140.707,17 0,00 0,00 0,00 16a.Parasal Olan Diğer
Yükümlülükler 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
16b. Parasal Olmayan Diğer
Yükümlülükler 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
17.Uzun Vadeli
Yükümlülükler (14+15+16) 71.255.512 4.322.808,20 12.140.707,17 0,00 0,00 0,00 18.Toplam Yükümlülükler
(9-Döviz varlıkları TCMB döviz alış kuru, döviz yükümlülükleri TCMB döviz satış kuruyla TL’na çevrilmiştir.
Kullanılan kurlar aşağıdaki gibidir.
Döviz Alış Kurları Döviz Satış Kurları
Dönem EUR USD GBP CHF EUR USD GBP CHF
31.12.2018 6,0280 5,2609 6,6528 5,3352 6,0388 5,2704 6,6875 5,3694 31.12.2017 4,5155 3,7719 5,0803 3,8548 4,5237 3,7787 5,1068 3,8796
31 Aralık 2018 31 Aralık 2017
Toplam İhracat Tutarı – TL 64.452.779 50.984.269
Toplam İthalat Tutarı - TL 161.633.681 111.923.371
Toplam Döviz Yükümlülüğünün Hedge Edilme Oranı (%) 0 0
Döviz Kuru Duyarlılık Analiz Tablosu 31 Aralık 2018
Kar/Zarar
Yabancı paranın
değer kazanması Yabancı paranın değer kaybetmesi ABD Doları'nın TL karşısında %10 değişmesi halinde
1-ABD Doları net varlık/yükümlülüğü (884.788) 884.788
2-ABD Doları riskinden korunan kısım (-) - -
3-ABD Doları net etki (1+2) (884.788) 884.788
Avro'nun TL karşısında %10 değişmesi halinde
4-Avro net varlık/yükümlülüğü (12.721.189) 12.721.189
Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu (TFRS 7.B23) (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a)
(111.162.210) (2.716.698,01) (22.370.158,11) 0,00 7.119,19 95.209,00
22. Döviz Hedge'i İçin Kullanılan Finansal Araçların Toplam Gerçeğe Uygun Değeri
0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
23. Döviz Varlıkların Hedge
Edilen Kısmının Tutarı 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
24. Döviz Yükümlülüklerin
Hedge Edilen Kısmının Tutarı 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
5-Avro riskinden korunan kısım (-) - -
6-Avro net etki (4+5) (12.721.189) 12.721.189
Diğer döviz kurlarının TL karşısında %10 değişmesi halinde
7-Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü 55.532 (55.532)
8-Diğer döviz riskinden korunan kısım (-) - -
9-Diğer döviz net etki (7+8) 55.532 (55.532)
Toplam(3+6+9) (13.550.445) 13.550.445
Döviz Kuru Duyarlılık Analiz Tablosu 31 Aralık 2017
Kar/Zarar
Yabancı paranın değer kazanması
Yabancı paranın değer kaybetmesi ABD Doları'nın TL karşısında %10 değişmesi halinde
1-ABD Doları net varlık/yükümlülüğü (1.028.827) 1.028.827
2-ABD Doları riskinden korunan kısım (-) - -
3-ABD Doları net etki (1+2) (1.028.827) 1.028.827
Avro'nun TL karşısında %10 değişmesi halinde
4-Avro net varlık/yükümlülüğü (10.127.712) 10.127.712
5-Avro riskinden korunan kısım (-) - -
6-Avro net etki (4+5) (10.127.712) 10.127.712
Diğer döviz kurlarının TL karşısında %10 değişmesi halinde
7-Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü 40.318 (40.318)
8-Diğer döviz riskinden korunan kısım (-) - -
9-Diğer döviz net etki (7+8) 40.318 (40.318)
Toplam(3+6+9) (11.116.221) 11.116.221
Fiyat riski
Şirket’in aktifinde finansal varlık olarak sınıfladığı sermaye araçları aktif bir piyasada işlem görmemeleri sebebiyle fiyat riskine maruz kalmamaktadır.
Nakit akım ve makul değer faiz oranı riski
Şirket’in değişken faiz oranlı finansal borcu bulunmamakta olup, Şirket’i nakit akım faiz oranı riskine maruz bırakmamaktadır. Ancak sabit oranlı alınan finansal borçlar Şirket’i makul değer faiz oranı riskine maruz bırakmakta olup söz konusu risk faiz oranına duyarlı varlık ve yükümlülüklerin birbirlerini dengelemesi yoluyla yönetilmektedir.
Faiz Pozisyonu Tablosu
31 Aralık 2018 31 Aralık 2017 Sabit Faizli Finansal Araçlar
Finansal Varlıklar 3.860.687 6.187.368
Vadeli Mevduat 3.860.687 6.187.368
Finansal Yükümlülükler 198.541.755 155.886.806
Finansal Kiralama İşl.Borçlar 1.782.857 0
Banka Kredileri 196.758.898 155.886.806
Değişken Faizli Finansal Araçlar
Finansal Varlıklar 0 0
Vadeli Mevduat 0 0
Finansal Yükümlülükler 0 974.485
Finansal Kiralama İşl.Borçlar 0 0
Banka Kredileri 0 974.485
31 Aralık 2018 itibariyle sabit faizli döviz yükümlülüklerin ortalama faiz oranı % 5,54, değişken faizli dövizli yükümlülüklerin ortalama faiz oranı USD için libor + 1.05, EUR için Eurobor +2.35'dir. Vadeli mevduatın O/N faiz oranı : EUR %2,15, USD
%3,55, TL'de ise %18,45’dir.
(31 Aralık 2017 itibariyle sabit faizli döviz yükümlülüklerin ortalama faiz oranı % 3.55, değişken faizli dövizli yükümlülüklerin ortalama faiz oranı USD için libor + 1.05, EUR için Eurobor +2.35'dir. Vadeli mevduatın O/N faiz oranı : EUR % 0.90, USD % 1.50, TL % 12.10’dur.)
b) Kredi riski
Finansal aracın taraflarından birinin sözleşmeye bağlı yükümlülüğünü yerine getirememesi nedeniyle Şirket’e finansal bir kayıp oluşturması riski, kredi riski olarak tanımlanır. Şirket, yalnızca kredi güvenirliliği olan taraflarla işlemlerini gerçekleştirme ve mümkün olduğu durumlarda, yeterli teminat elde etme yoluyla kredi riskini azaltmaya çalışmaktadır. Şirket yönetimi bu riskleri, her anlaşmada bulunan karşı taraf (ilişkili taraflar hariç) için ortalama riski kısıtlayarak ve gerektiği takdirde teminat alarak karşılamaktadır. Ticari alacaklar, Şirket yönetimince geçmiş tecrübeler ve cari ekonomik durum göz önüne alınarak değerlendirilmekte ve uygun miktarda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra bilançoda net olarak gösterilmektedir.
Finansal Araç Türleri İtibariyle Maruz Kalınan Kredi Riskleri 31 Aralık 2018
Alacaklar
Bankalardaki Mevduat
Türev
Araçlar Diğer Ticari Alacaklar** Diğer Alacaklar
İlişkili Taraf
Diğer Taraf İlişkili Taraf
Diğer Taraf Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski
(A+B+C+D+E) * 0 73.182.433 21.557 236.748 27.744.099 0 0
- Azami Riskin Teminat, v.s ile güvence altına alınmış kısmı 0 0 0 0 0 0
A) Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış
finansal varlıkların net defter değeri 0 65.643.733 21.557 236.748 27.744.099 0 0
B) Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış
varlıkların net defter değeri 0 7.538.700 0 0 0 0 0
C) Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri 0 0 0 0 0 0 0
-Vadesi geçmiş (brüt defter değeri ) 0 21.925.893 0 78.155 0 0 0
-Değer düşüklüğü (-) 0 (21.925.893) 0 (78.155) 0 0 0
- Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı 0 0 0 0 0 0 0
-Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri ) 0 0 0 0 0 0 0
-Değer düşüklüğü (-) 0 0 0 0 0 0 0
- Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı 0 0 0 0 0 0 0
D) Finansal durum tablosu dışı kredi riski içeren unsurlar 0 0 0 0 0 0 0
E) Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar 0 0 0 0 0 0 0
* Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
** 73.182.433 TL Sigorta ve Doğrudan Borçlandırma Sistemi ile güvence altına alınmıştır.
31 Aralık 2018 tarihinde sona eren hesap döneminde vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların yaşlarına ilişkin açıklama aşağıdaki gibidir.
31 Aralık 2018 Alacaklar
Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş 4.932.759 0
Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş 2.177.704 0
Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş 428.237
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş 0 0
Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş 0 0
Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı 100.000 0
Finansal Araç Türleri İtibariyle Maruz Kalınan Kredi Riskleri 31 Aralık 2017
Alacaklar
Bankalardaki Mevduat
Türev
Araçlar Diğer Ticari Alacaklar** Diğer Alacaklar
İlişkili Taraf
Diğer Taraf İlişkili Taraf
Diğer Taraf Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski
(A+B+C+D+E) * 0 58.539.739 15.669 236.748 7.898.159 0 0
- Azami Riskin Teminat, v.s ile güvence altına alınmış kısmı 0 0 0 0 0 0
A) Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış
finansal varlıkların net defter değeri 0 54.012.186 15.669 236.748 7.898.159 0 0
B) Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış
varlıkların net defter değeri 0 4.527.553 0 0 0 0 0
C) Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri 0 0 0 0 0 0 0
-Vadesi geçmiş (brüt defter değeri ) 0 21.928.549 0 78.155 0 0 0
-Değer düşüklüğü (-) 0 (21.928.549) 0 (78.155) 0 0 0
- Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı 0 0 0 0 0 0 0
-Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri ) 0 0 0 0 0 0 0
-Değer düşüklüğü (-) 0 0 0 0 0 0 0
- Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı 0 0 0 0 0 0 0
D) Finansal durum tablosu dışı kredi riski içeren unsurlar 0 0 0 0 0 0 0
E) Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar 0 0 0 0 0 0 0
* Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
** 58.539.739 TL Sigorta ve Doğrudan Borçlandırma Sistemi ile güvence altına alınmıştır.
31 Aralık 2017 tarihinde sona eren hesap döneminde vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların yaşlarına ilişkin açıklama aşağıdaki gibidir.
31 Aralık 2017 Alacaklar
Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş 2.686.220 0
Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş 1.233.655 0
Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş 607.678 0
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş 0 0
Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş 0 0
Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı 100.000 0
Vadesi geçmiş karşılık ayrılmamış alacaklar için alınan teminatlar ;
31 Aralık 2018 31 Aralık 2017
İpotekler 100.000 100.000
Toplam 100.000 100.000
c) Likidite riski
Şirket Yönetimi kısa, orta, uzun vadeli fonlama ve likidite gereklilikleri için, uygun bir likidite riski yönetimi oluşturmuştur. Şirket, tahmini ve fiili nakit akımlarını düzenli olarak takip ederek ve finansal varlıkların ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlayarak, likidite riskini yönetmektedir.
Aşağıdaki tablo Şirket’in parasal yükümlülüklerinin 31 Aralık 2018 ve 31 Aralık 2017 tarihi itibariyle ile
Banka Kredileri 196.758.898 199.074.780 64.790.383 52.495.846 81.788.551 0
Finansal Kiralama 1.782.857 1.782.857 131.955 404.604 1.246.298 0
Ticari Borçlar 37.629.349 38.678.392 23.207.035 15.471.357 0 0
Çalışanlara sağlanan faydalar
Toplam parasal borçlar 257.424.569 260.789.494 91.204.771 72.114.285 83.034.849 14.435.592
31 Aralık 2017
Banka Kredileri 156.861.291 157.997.917 39.051.309 48.753.502 66.939.343 3.253.763
Ticari Borçlar 25.292.307 25.738.448 15.443.069 10.295.379 0 0
Çalışanlara sağlanan faydalar
Toplam parasal borçlar 200.478.419 202.061.186 57.384.379 61.867.628 66.939.343 15.869.836
Sermaye risk yönetimi
Şirket, sermaye yönetiminde, bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken, diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak kârını artırmayı hedeflemektedir. Şirket’in sermaye yapısı Not:27’de açıklanmıştır.
31 Aralık 2018 31 Aralık 2017
Toplam Borçlar 249.256.493 193.990.035
Nakit ve Nakit Benzerleri (-) (29.209.195) (9.036.328)
Net Borç 220.047.298 184.953.707
Toplam Özkaynaklar 57.967.338 48.816.192
Toplam Sermaye 278.014.636 233.769.899
Net Borç/Sermaye Oranı 0,79 0,79
Sermaye Kaybının Tespiti