FÜTZ (SWOT) Analizi

SWOT (Güçlü Yönler, Zayıf Yönler, Tehditler, Fırsatlar) analizi bir Ģirketin stratejik planlama oluĢtururken analizlerin oluĢumu sırasında kullanılan yaklaĢım türüdür.

Stratejik planlar oluĢtururken baĢarıya elde etmek için planlarda temel oluĢturan yorumlamayı sağlayan bir analizdir. ġirketin güçlü zayıf yönlerini ve fırsat ve tehditlerini ortaya çıkarmayı sağlar. Bu durum planlama sürecinde baĢarının en önemli aĢamasını oluĢturur. Stratejilerin temelleri Ģirketin durumunu göstermede yorumlama sağlar. ġirketin var olan kaynakları ve yetenekleri yanı sıra dıĢ ortamdaki koĢullarda Ģirketin stratejisini etkilemektedir. bu durumda SWOT analizi Ģirketin iç koĢullarını ve dıĢ ortamları arasındaki iliĢkileri ve durumları ifade eder. ¹⁴³

4.6.1 Fırsatlar

Organik ihracat ürünü olarak - daha iyi fiyat elde etmek için dıĢ pazarlama, Afgan safran orta-uzun vadede dünya pazarının bir payı için rekabet edebilecek.

 Küçük çiftçiler için büyük iĢ potansiyeli,

 Çiftçiler için adil bir ürün paylaĢımı olarak (yıllık olarak değil, yıl döngü için safran soğanı satın almak),

 Sabit bir ilgi olmaksızın tarımsal paylaĢım temelinde büyük bir 'Ġslami yatırımlar' formu olabilirler,

 Çiftçilere sermaye yardımı (yıllık bazında),

 Devlet tarafından vergilendirmede destek,

 Stratejik konumdan yararlanma,

 Safran tanıtımı için uluslararası fuarlara katılma,

 Dünyadaki teknoloji takibi, yeni pazar alanlarından yararlanma,

 Ġklim koĢullarının safran üretimi için uygun olması,

 Devletin safran üretimine destek vermesi bu sektör de rekabet strateji avantajında kolaylıklar sağlar.

143 YÜKSEL, Ihsan, "An Integrated approach with group decision-making for strategy selection in SWOT analysis", International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, Vol. 2, No. 11, 2012b, p. 134.

4.6.2 Tehditler

Ġran'ın safranının kalitesi ve itibarı, Çin'in safran dünyasına girmesi, Hindistan'da ki pazar kaçakçılığı, Ġran'ın Pakistan'a ihracatı Afgan markasının kalite güvencesini zayıflatıyor. Kuraklığın sabit yaĢadığı yıllarda toprağın ilk suyu kabul etmemesi kaliteyi etkileyebilir.

 UlaĢım imkânlarının kısıtlı olması ürünün pazarlara ulaĢamaması,

 RüĢvet ve yolsuzluğun yüksek oranda olması,

 Devlet içi sorunlarının yüksek oranda olması,

 DıĢ ülkelerdeki rekabetin fazla olması,

 Ülke genelindeki güvenlik sorunları,

 Pakistan ve Ġran gibi uluslararası konjektürde olumsuz imajı olan ülkelerle sınır komĢusu olması tehdit unsurları oluĢturmaktadır.

4.6.3 Üstünlükler

Dünyadaki en pahalı baharat Ortalama fiyat 1.200 USD / kilogram Dünya Ģuanda

%90 oranında Ġran'da 70-100 milyon USD değerinde safran almaktadır. Büyük fiyat dalgalanmaları, safranın az olduğu hasat zamanından önce görülür. Batı bölgesinde iklimsel faktörler düĢük su gereksinimleri (300 mm) ve bol miktarda kurutulmuĢ Afgan safranının baĢlıca pazarları, Afgan üretimi artırmak için geniĢ alan anlamına gelir. Ġran, Hindistan, BirleĢik Arap Emirlikleri, Fransa ve BirleĢik Devletler, ancak Afgan safranı olarak pazarlanmaz. Emek çok yoğun ve bu nedenle Afganistan ucuz emek avantajından yararlanmak için iyi konumlandırılmıĢ durumda. Üretimi Avrupa veya ABD ülkelerine kaydırmak çok pahalı olurdu. Safran çiçeklerinin iĢlenmesi ve hasat sonrası pek çok kiĢi, özellikle hasat sonrası iĢleme yapan kadınlar istihdam edilmektedir.

 Devletin safran sektörünü teĢvik etmesi,

 Tamamen öz sermayeyle üretimin olması,

 Ucuz iĢ gücünün bulunması,

 Coğrafi koĢulların üretime elveriĢli olması,

 Devletin vergilerde destek sağlaması üstünlükleri oluĢturmaktadır.

4.6.4 Zayıflıklar

Afgan safranının halen az geliĢmiĢ pazarlanması - Afgan safran Ģu anda Ġran safran olarak pazarlanmaktadır. Safranın büyümesi için gerekli olan orta vadeli olgunlaĢma

süresi, tam üretim ile üçüncü yılda gerçekleĢmiĢtir. Birçok çiftçi ekonomik durumu zayıftır ve bitkinin tam olarak üretken olmasını beklemek zor olur (eğitim görüyorsa da, çiftçiler verimin% 50'sini üretiminin 1. yılında gerçekleĢtirebilirler). Ayrıca, safran soğanı ile dikim maliyeti pahalıdır.

Çiftçiler arasında kurutma, ayırma ve ambalajlama becerileri yoktur. Çiftçiler hasat sonrası ve hijyenik teknikler konusunda desteklenmekte ve eğitime ihtiyaç duymaktadır. Sonuç olarak, çiçekler çok fazla toz ve kum içermektedir, günümüzdeki kalite (orta ila düĢük) halen batıda pazarlanabilir değildir.

 Mevcut safran soğan bankaları çiftçilerin ilgisini desteklememesi,

 Depolama imkânının bulunmaması,

 Safran ekiminde bankaların desteğinin bulunmaması,

 Hasat yoluyla maksimum değerinin alınmaması,

 Afgan safranına sınırlı talep olması,

 Standardize safran iĢleme merkezlerinin bulunamaması,

 Çiftçiler, dernekler, kooperatifler ve Ģirketler için kaliteli analiz laboratuvarının olmaması,

 Afgan safranı için ulusal standart bulunmaması ve uluslararası bilinmezlik durumu,

 Ürünler için kalite standartları ve belgelendirme safran için özel ihracat tanıtım politikası olmaması,

 Seri imalatın olmaması,

 Stratejik planlanmanın olmaması,

 Çiftçiden hasat almak için sermaye eksikliği çiftçiler ve Ģirketler arasında güven eksikliğinin olması zayıflıkları oluĢturmaktadır.

Tablo 4-1’de Afganistan safran sektöründe, Ģirketlerin stratejik planlarının oluĢturmada kullanılan SWOT analizi sonucunda ortaya çıkan yorumlamalarda Ģirketlerin; üstünlükleri, zayıflıkları, fırsatları ve tehditleri Tablo 4-1'de gösterilmiĢtir.

Tablo 4-1 FÜTZ matrisi

4.6.5 Afganistan’ın Safran Sektöründe Rekabet Stratejisi FÜTZ (SWOT) Analizi Değerlendirilmesi

Afganistan'ın safran sektörünün rekabet stratejisinde belirlenen amaçlarda oluĢturulan metinin temelinde belirlenen muhtemel stratejiler Tablo 4-2'de verilmiĢtir.

Üstünlükler

 Devletin safran sektörünü teĢvik etmesi

 Tamamen öz sermayeyle üretimin olması

 Ucuz iĢ gücünün bulunması

 Coğrafi koĢulların üretime elveriĢli olması

 Devletin vergilerde destek sağlaması üstünlükleri oluĢturmaktadır

Zayıflıklar

 Mevcut safran soğan bankaları çiftçilerin ilgisini desteklememesi

 ISO 9001 2000 kalite yönetimi belgesinin alınmaması

 Safran tanıtımı için uluslararası fuarlara katılma

 Dünyadaki teknoloji takibi

 Yeni pazar alanlarından yararlanma

 Ġklim koĢullarının safran üretimi için uygun olması

 Devletin safran üretimine destek vermesi

Tehditler

 UlaĢım imkânlarının kısıtlı olması ürünün pazarlara ulaĢamaması

 RüĢvet ve yolsuzluğun yüksek oranda olması

 Devlet içi sorunlarının yüksek oranda olması

 DıĢ ülkelerdeki rekabetin fazla olması

 DıĢ ülkelerdeki firmaların medya ve reklam yönünden güçlü olması

 Uluslararası konjektürde olumsuz imajı olan ülkelerle sınır komĢusu olması

Tablo 4-2: Afganistan’ın Safran Sektöründe Rekabet Stratejisi FÜTZ (SWOT)

 ISO 9001 2000 kalite yönetimi belgesinin alınmaması

Tablo 4-2'de SWOT analizinden yararlanılarak oluĢturulmuĢtur. Tabloda dört alternatif strateji belirlenmiĢtir. Bunlardan ÜF(Üstünlükler-Fırsatlar) stratejisi üstünlük ve fırsatlardan yararlanılarak Afgan safranının uluslararası fuarlarda sunulması ve tanıtımının sağlanması amaçlanmıĢtır. Böylelikle Afgan safranının uluslararası alanda tanınması ve markalaĢma yönünden zenginleĢmesi hedeflenmektedir. Bu hedef ülkenin kendini olumlu yönde tanıtmasına ve iyi bir imaj yaratmasına da sebep olacaktır. ZF(Zayıflıklar-Fırsatlar) stratejisinde ise zayıflıklar ve fırsatlardan yararlanılarak amaçlanmıĢtır. Bu stratejide ise zayıflıklar göz önünde bulundurularak fırsatlardan yararlanılıp ülke içerisinde safran sektörünün verimliliği için tesisler kurulması belirlenmiĢtir. Bu tesislerin kurulmasıyla üretimde artıĢ ve ürünlerin kalitesinin artması hedeflenmiĢtir. Bu hedef iĢçilerinde daha iyi Ģartlar ve koĢullarda çalıĢmalarını sağlayacaktır. ÜT (Üstünlük-Tehditler) stratejisi üstünlükler ve tehditlerden yararlanılarak oluĢturulmuĢtur. Bu stratejide tehditler göze alınarak üstünlüklerden yararlanılmıĢtır. Devletin vergide desteği ve safran üretiminde ki teĢvikinden yararlanılarak Ģirketlerin yatırımlarını reklam yönüne ağırlık verilmesi ve markalaĢmanın artması hedeflenmiĢtir. Reklam yönünde geliĢen Ģirketlerin tanınmaları sağlanarak daha fazla geliĢip büyümeleri sağlanacaktır. ZT(Zayıflıklar-Tehditler) stratejisi zayıflıklar ve tehditlerden oluĢturulmuĢtur. Bu iki baĢlık göz önüne alınarak dağıtım ve ulaĢım imkânlarının geliĢtirilmesi belirlenmiĢtir. Bu stratejide Afganistan safran sektöründe ulaĢım imkânı geliĢmesiyle sektöründe geliĢeceği amaçlanmıĢtır. Böylece ulaĢımın geliĢmesiyle ürünlerin pazar alanı geliĢim gösterir. Böylece Ģirketlerin büyümesi hedeflenmektedir.

Belirlenen Stratejiler arasından ÜT(Üstünlük-Tehditler) stratejisi Afgan safran sektörünün günümüz Ģartlarına göre en etkili olanı olarak belirledik. Bu strateji de Afgan safranının tanıtılması ve uluslararası alanda markalaĢması amaçlanmıĢtır.

Afgan safranının tanınması bu sektörde rekabet gücünün artmasına ve geliĢmesine yarar sağlayacağı belirlenmiĢtir.