Web reklamlarının en yaygın kullanılan ve çokça tercih edilen türü, banner adı verilen eletronik kuşak reklamlardır. Klasik bir kuşak reklamlar, 468x60 imgecik (piksel) boyutunda olup grafik içerir ve web sayfasının üzerinde dururlar80. İnternet reklamcılığının ilk yıllarında elektronik kuşak reklamlarda
çeşitlilik söz konusu değil ve çalışmalar bu tanımlamalara bağlı kalınarak yapılıyordu. Ancak günümüze bakıldığında farklı boyutlarda, farklı grafik ve programlama teknikleriyle hazırlanmış, sınırsız yaratıcılık taşıyan reklam çeşitleri görülmektedir.
Araştırmacılar tüketici tıklamasa bile, elektronik kuşak reklamların farkındalık yaratma ve algıyı artırmada önemli etkisin olduğunu belirtmektedir. Kuşak reklamlar tıklandığında, tüketicinin davranışı daha olumlu ve satın alma niyeti daha güçlü olmaktadır. Büyük boyutlardaki kuşak reklamlar, küçüklerine göre, animasyon içeren kuşak reklamlar da durağanlara oranla daha fazla tıklanmaktadır.81
Elektronik kuşak reklamların tasarımlarında dikkat edilmesi gereken birtakım unsurlar şu biçimde sıralanabilir82:
• “Tuşlayın, tıklayın” gibi doğrudan eyleme yönelten kelimeler içermelidir,
• Animasyonlu çalışmalar, kullanım oranını yüzde 30-40 düzeyinde artırdığı için tercih edilmelidir,
• Renk seçimi, reklamın yer alacağı sitenin renk düzenine bağlı olarak yapılmalıdır. Örneğin; web sitesi siyah ağırlıklı ise, kuşak reklamın sayfada kaybolmaması için siyahtan kaçınılmalıdır,
80 “Banner’ların Dirilişi”, turk.internet.com , http://turk.internet.com/haber/yazigoster.php3?yaziid=9061.
81 Arş. Gör. Hüseyin Altunbaş, “Internet Reklam Türünün Saptanması ve Banner’lar – 3”,
turk.internet.com , http://turk.internet.com/haber/yaziyaz.php3?yaziid=6613.
• Reklam hem içerik hem de tasarım açısından siteyle uyumlu olmalıdır,
• Olası olduğunca etkileşimli reklamlar oluşturmaya gayret edilmelidir,
• Algıyı artırmak adına, olası olduğunca büyük kuşak reklam boyutları tercih edilmelidir,
• Bir elektronik kuşak reklamın ömrü kısa olduğundan, düzenli aralıklarla reklamlar yenilenmelidir.
Elektronik kuşak reklamlar, temelde boyutlarına ve teknik uygulamalarına göre çeşitlenmektedirler. Her ne kadar banner türleri web sitelerinin kendi standartlarına göre çokça değişiklik gösterse de –araştırma firması Doubleclick’in yaptığı bir araştırmaya göre, 2003 yılının son çeyreği boyunca 11 bin farklı reklam boyutu servisi yapılmıştır83- en yaygın biçimde kullanılan
çeşitleri şu biçimde sıralamak olasıdır:
• Standart Kuşak Reklamlar:
Web sitelerinin reklam için ayrılan alanlarında, genellikle tam için 468*60, yarım için 120*240 imgecik (pixel) boyutlarında yayınlanan gif, jpeg ya da flash şeklindeki sabit ya da hareketli reklamlardır.
83 Zachary Rogers, “İnternet Reklamcılığı Hacmi Arttı”, turk.internet.com ,
• Sayfa Üstü Devingen Kuşak reklamlar:
Açılan Dönen (Rollover)
Web sitelerinin Tam Banner (468x60 imgecik) reklam alanlarında yayınlanan, fare ile üzerine gelindiğinde tıklanmadan aşağıya doğru açılan reklamlardır. Roll over banner üzerinden, form doldurma, yarışmalara katılma gibi uygulamaların yapılması olasıdır.
Yüzen (Floating)
Reklamın yer aldığı sayfa açılırken, ekranın herhangi bir yerinde, maksimum 15 saniye boyunca görünüp, daha sonra kendiliğinden kaybolan, kapatılabilen ya da yayınlandıktan sonra sayfanın belirlenen yerine yerleşebilen hareketli reklam modelidir.
• Düğme (Buton) Kuşak reklamlar:
Web sayfaları içinde, genellikle 120x60, 120x90, 88x31 gibi daha küçük boyutlara sahip olan reklamlardır.
• Dörtgen Kuşak reklamlar (Rectangle Banner):
Büyüklükleri geniş boyut için 336x280 imgecik, orta boy için 300x250 imgecik, dikey boyut için 240x400 imgecik ve normal rectangle 180x150 imgecik olan, reklamcılara daha fazla alternatif sunan reklam türüdür.
• Tam Sayfa Kuşak Reklamlar (Full-Page Overlay):
"Takeover ad" olarak da adlendirilen, tüm sayfayı kaplayan reklam türüdür. Sayfanın yüklenme işleminin gerçekleştiği süre içinde, ekranın bütününü kaplayarak birkaç saniye boyunca yalnızca reklamın gösterilmesi sistemidir. Süre saniyelerle sınırlı tutulur ve reklamın tamamlanmasıyla birlikte sayfa orijinal tasarım ve içeriğiyle yüklenmiş biçimde açılır.
• Kule Kuşak Reklamlar (Skyscraper):
Çoğunlukla sayfaların kenarlarında sunulan, ince uzun reklam türüdür. Ölçüleri; kule banner için 120x600 imgecik ve geniş kule banner için 160x600 imgeciktir.
• HTML:
Etkileşimli formlar, arama modülleri, seçilebilir menüler gibi html kodlama gerektiren uygulamalara tasarım içerisinde yer veren kuşak reklamlardır. Standart bir boyut tanımlanmamıştır ancak uygulamaların kolay kullanımı açısından çok küçük boyutlarda uygulanması olası değildir.
• Yarım Sayfa (Half Page)
İnternet üzerinde yapılan reklam çalışmalarının algılanma oranını artırmak açısından, büyük ebatlarda kuşak reklamlar son dönemlerde sıkça kullanılmaya başlanmıştır. Yarım sayfalık kuşak reklamlar da bu yönde kullanılmaktadır. Çoğunlukla 300x600 boyutlarında kullanılmaktadır ancak boyut açısından esnektir.
• Sayfa Üstü Kuşak Reklamlar (Pop-Up):
Çalışmakta olan web sayfasının üzerinde açılıp, bir ilan ya da bilgi içeren ve başka bir web sayfasına yönlendiren yeni pencerelerdir. İnternetin ilk yıllarında sınırsız kullanıldığı için kullanıcıların tepkisel yaklaştığı bir uygulamadır. Son dönemlerde geliştirilen yazılımlar da bu reklam modelini engelleyici niteliktedir. Net bir sınırlaması olmamakla birlikte 250x250, 300x250, 550x480 boyutlarında uygulanabilmektedir.
• Sayfa Altı Kuşak Reklamlar (Pop-Under):
Çalışmakta olan web sayfasının altında açılıp, bir ilan ya da bilgi içeren ve başka bir web sayfasına yönlendiren yeni pencerelerdir. Böylece kullanıcı açtığı web sitesini kapattığı zaman altta ilanla karşılaşmaktadır. Pop-up’a oranla etkisi son dönemlerde daha yüksektir. Boyutları pop-up’la aynıdır.
• Sayfalar arası (Interstitial):
Bir web sayfasının yüklenmesi beklenirken, reklam ya da marka güçlendirme amacıyla, genellikle pop-up pencere şeklinde ya da site içinde sunulan web sayfalarıdır.
• Elektronik Pano (eBOARDads):
Hareketli reklam filmlerinin, belirlenen banner alanlarında, pano mantığı doğrultusunda gösterilmesine yönelik banner çalışmalarıdır. Firmaların görsel-işitsel ortamlarda kullandıkları reklam filmleri ya da bu reklam stratejisine paralel olarak hazırlanacak internete uygun formattaki filmler bu bölümlerde gösterilebilmektedir. Henüz tam olarak yaygınlaşmamakla birlikte, etkileşimli teknolojilerin kullanıldığı son reklam örneklerinden biridir. Boyut sınırlaması yapılmamaktadır.
• Duvar Kağıdı (Wallpaper):
Web sayfasının zemininde beliren görsel çalışmadır. Belli bir süre boyunca da kalır. Üzerinde, tercihe bağlı olarak, reklam olduğu ibaresi görünür ya da görünmez.
• Köprü Metin (Textlink):
Çoğunlukla bir, kimi zaman iki ya da üç cümleyle sınırlı kalan, kısa açıklama yazıları ile kullanıcıları ilgili web sayfalarına yönlendiren reklam türüdür. Özellikle metin ağırlıklı, kullanıcıların yazı okumak amacıyla tercih ettikleri web sitelerinde kullanılması daha etkili sonuçlar vermektedir.