Elde Edilen Bulgular

Nevşehir ili liselerinde görev yapan 272 eğitimci örneklem olarak alınmış ve örgütsel güven, örgütsel özdeşleşme ve tükenmişlik değişkenleri ile ilgili kuramsal temeller görgül açıdan incelenmiştir. Araştırma sonucunda aşağıdaki yargıları destekleyen bulgulara ulaşılmıştır.

Örgütsel güven, örgütsel özdeşleşme ve tükenmişlik boyutları duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı güvenirlik (Cronbach’s Alpha) değerleri ölçülmüştür. Güvenirlilik analizi sonucunda; örgütsel güven ve örgütsel özdeşleşme Cronbach’s Alpha katsayıları sırasıyla (0,91; 0,79) olarak bulunmuştur. Duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı Cronbach’s Alpha katsayıları ise sırasıyla (0,89; 0,82; 0,86) olarak tespit edilmiştir. Değişkenlerin içsel turarlılıklarının yüksek olduğu görülmektedir.

Pearson Korelasyon analiz sonuçlarına göre örgütsel güven ile örgütsel özdeşleşme arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişkinin olduğu görülmektedir ve regresyon sonuçları da bu ilişkiyi doğrulamaktadır (β = ,577; p<.01). Analiz

sonucunda elde edilen bu bulgu ikinci bölümde değişkenler arası ilişkilere yönelik araştırmalar başlığı altında verilen diğer çalışmalarla paralellik göstermektedir:

Örgütsel güven ile örgütsel özdeşleşme arasında pozitif yönlü bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir (Lee, 2004; Maguire ve Phillps, 2008; Edwards ve Cable, 2009; Agarwal, 2013; Hameed, Arain ve Farooq, 2013; Tokgöz ve Seymen, 2013; Khattak, Shah ve Said, 2014). Ayrıca takıma güven ile takımla özdeşleşme arasında pozitif yönlü bir ilişkinin bulunduğunu ifade eden çalışmalar da bulunmaktadır (Han ve Harms, 2010; Wu, Tsai, ve Hung, 2012). Bununla birlikte yazın alanda örgütsel güveni yöneticiye, lidere, müdüre ve/veya öncüye güven olarak ele alan çalışmalara rastlanmıştır. Bu çalışmalarda yöneticiye güven ile örgütsel özdeşleşme arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişkinin olduğu bulgusuna ulaşılmıştır (Connaughton ve Daly, 2004; Bouquillon, Sosik ve Lee, 2005; De Cremer ve van Knippenberg, 2005; Chughtai ve Buckley, 2009; Ceri-Booms, 2010; Agarwal, 2013). Örgütsel güveni biliş tabanlı, duygu tabanlı ve özdeşleşme tabanlı güven boyutları ile ele alan çalışmalar bulunmaktadır. Bu çalışmalarda örgütsel güven ile örgütsel özdeşleşme arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki saptanmıştır (Tüzün ve Çağlar, 2009; Ertürk, 2010; Schaubroeck, Peng ve Hannah, 2013).

Bu çalışmada örgütsel güven ile tükenmişlik alt boyutları duygusal tükenme ve duyarsızlaşma arasında sırasıyla negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki saptanmıştır ve bu sonuçlar regresyon analizleri ile teyit edilmiştir (β= -,331; p<.01; β=-,209; p<.01). Öte yandan örgütsel güven ile kişisel başarı arasında pozitif ve anlamlı bir ilişkinin olduğu görülmektedir (β=,333; p<.01). Yazın alanda bu bulguları destekleyen çalışmalara rastlanmaktadır:

Tükenmişliği bir bütün olarak değerlendiren Çağlar (2011) çalışmasında örgütsel güven ile tükenmişlik arasında Harvey vd., (2003) yönetime güven ile

tükenmişlik arasında negatif yönlü ve anlamlı bir ilişkinin bulunduğunu

bildirmektedir. Ayrıca yöneticiye veya müdüre güven ile tükenmişlik arasında bir ilişkinin bulunduğu yöneticilerine güven düzeyleri düşük çalışanların daha yüksek düzeyde tükenmişlik yaşayabilecekleri belirtilmektedir (Ceyanes SR, 2004; Özan ve Özdemir, 2013). Bobbio ve diğer. (2012) lidere güven ve örgüte güven ile duygusal tükenme arasında negatif yönlü ve anlamlı bir ilişkinin bulunduğunu belirtmektedir. Çağlar, (2011) ve Son vd., (2014) yapmış oldukları çalışmalarında yöneticiye güven ile duygusal tükenme ve duyarsızlaşma arasında negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki saptamışlardır. Çağlar, (2011) yöneticiye güven ile kişisel başarı arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğunu belirtmektedir. Yazın alandaki bu bulguların bu çalışma bulguları paralelinde olduğu görülmektedir. Diğer taraftan Bobbio vd., (2012) ve Son vd., (2014) çalışmalarında yöneticiye güven ile kişisel başarı arasında anlamlı olmayan bir ilişkinin olduğunu bildirmektedirler.

Yapılan analiz sonuçlarına göre örgütsel özdeşleşme ile tükenmişlik alt boyutları duygusal tükenme ve duyarsızlaşma arasında sırasıyla negatif yönlü anlamlı bir ilişki vardır ve bu ilişki regresyon analiz sonuçları ile de

doğrulanmaktadır (β=-,408; p<.01; β=-,412; p<.01). Diğer taraftan örgütsel

özdeşleşme ile kişisel başarı arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir (β=,527; p<.01).

Topa-Cantisano ve Morales-Domínguez, (2007) ve Kemp vd., (2013) çalışmalarında örgütsel özdeşleşme ile duygusal tükenme arasında Wegge vd., (2006) ve Lammers vd., (2013) örgütsel özdeşleşme ile duygusal tükenme ve duyarsızlaşma arasında negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulgusuna ulaşmışlardır. Ayrıca Wegge vd., (2006) örgütsel özdeşleşme ile kişisel başarı arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunduğunu belirtmektedir. Buna karşın Lammers ve

diğer. (2013) örgütsel özdeşleşme ile kişisel başarı arasında pozitif fakat anlamlı bir ilişki tespit edilemediğini ancak grupla özdeşleşme ve kişisel başarı arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki saptandığını bildirmektedir. Buna ilaveten Topa-Cantisano ve Morales-Domínguez, (2007) grupla özdeşleşme ve azalan kişisel başarı arasında negatif yönlü bir ilişkinin olduğunu tespit etmiştir. Rode, vd., (2012) örgütsel özdeşleşme ile bütünsel olarak tükenmişlik arasında negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki tespit etmiştir. Yazın alandaki bu bulguların bu çalışmadaki bulgularla örtüştüğü görülmektedir. Buna karşın Bitmiş ve diğer. (2014) bu değişkenler

arasında anlamlı olmayan bir ilişki saptamışlardır. Grice ve diğerleri (2002) örgütsel özdeşleşme ile duygusal tükenme arasında anlamlı bir ilişki tespit edilemediğini bildirmektedirler.

Hiyerarşik regresyon analiziyle; örgütsel güven ile tükenmişlik boyutları arasındaki ilişkide örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü incelenmiştir. Analiz sonuçlarına göre örgütsel özdeşleşme örgütsel güven ile tükenmişlik boyutları duyarsızlaşma ve kişisel başarı arasında tam aracılık yapmaktadır (β=-,437; p<.01; β=,501; p<.01). Diğer taraftan örgütsel güven ile duygusal tükenme arasında kısmi aracılık rolünün olduğu (β=-,326; p<.01) görülmekle birlikte örgütsel güvenin etkisinin oldukça azaldığı tespit edilmiştir (β=-,143; p<.05). Yazın alanda örgütsel güven ile tükenmişlik boyutları arasındaki ilişkide örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolüne yönelik bir çalışmaya rastlanmamıştır. Sonuç olarak örgütsel özdeşleşme örgütsel güven ile tükenmişlik arasındaki ilişkide aracı bir rol oynadığı söylenebilir.