Diğer ÇKE (U,Ters U ve N biçimli birlikte) İlişkisi Olduğu Belirlenen

Holtz-Eakin ve Selden (1992) çalışmalarında 130 ülke için 1951-1986 zaman aralığında CO2 salımı ve kişi başı GSYİH arasındaki ilişkiyi indirgenmiş biçimiyle

ÇKE açısından incelemişlerdir. Oak Ridge Ulusal Labaratuarı’ndan 1992 yılı için aldıkları CO2 datalarını panel veri yöntemi kullandıkları çalışmalarında değişken

olan GSYİH ikinci ve üçüncü dereceden ele alınmış, ikinci dereceden kullandıkları eşitlikte CO2 için 1986 yılı dolar kuru cinsinden 35.428 dolar dönüm noktasına sahip

parabolik ters U biçiminde ve aynı yıl dolar kuru ile 13.594-28.010 dolar dönüm noktasına sahip N şeklinde ÇKE ilişkisine ulaşmışlardır..

Moomav ve Unruh (1997) tarafından yapılan çalışmada 1950-1992 yılları arası için OECD üyesi yüksek gelire sahip 16 ülke incelenmiş ve değişken olarak kişi başı CO2

ve bağımsız değişken olarak da kişi başı gelir kullanılmıştır. Çalışma sonucunda dönüm noktaları 12.813-18.333 dolar olan ters U biçiminde ve N biçiminde ÇKE ilişkisi tespit edilmiştir.

Narayan ve Narayan (2010) tarafından yapılan çalışmada gelişmekte olan 43 ülke ele alınmış ve değişken olarak ise CO2 ve GSYİH kullanılmıştır. Zaman serisi analizi

uygulanan çalışmada tarih aralığı olarak 1980-2004 ele alınmıştır. Ayrıca çalışmalarında panel veri analizi de yapan araştırmacılar; Orta Doğu ülkeleri, Güney Asya ülkeleri, Latin Amerika ülkeleri, Doğu Asya ülkeleri ve Afrika ülkelerinden oluşan ve toplamda 43 ülkenin gruplandırmışlar, her bir grup için sonuçları ayrı ayrı paylaşmışlardır. Buna göre; Orta Doğu ve Güney Asya ülkeleri için ÇKE geçerlidir, diğer gruplandırmalar için ise ÇKE geçersizdir.

Acaravcı ve Öztürk (2010), 19 Avrupa Ülkesi için yaptıkları çalışmada 1960-2005 tarih aralığında ÇKE ilişkisini CO2 emisyonu, enerji tüketimi ve kişi başı reel gelir

ve kişi başı reel gelirin karesi değişkenlerini kullanarak incelemişlerdir. Çalışmalarında ARDL uygulaması yapan, kısa ve uzun dönem analizlerinde Granger nedensellik analizi uygulayan araştırmacılar uzun dönemde kişi başı karbon emisyonu ile kişi başı reel gelir ve karesi arasında ÇKE ilişkisinin sağlandığı iki ülke İtalya ve Danimarka’dır. Uzun ve kısa dönemde ise yine Granger nedensellik testini kullanan araştırmacılar enerji tüketimi, kişi başı gelir ve karesi arasında tek yönlü bir ilişki olduğunu ve bu ilişkinin de Danimarka, İtalya, Yunanistan, Portekiz, İsviçre ve İzlanda’da görüldüğünü belirtmişlerdir.

Jayanthakumaran, Verma ve Liu (2012) yılında yaptıkları çalışmalarında Çin ve Hindistan ülkelerinde CO2, enerji tüketimi, ticaret ve gelir değişkenlerini kullanarak

ÇKE ilişkisini incelemişlerdir. ARDL uygulaması kullandıkları çalışmalarında 1971- 2001 tarih aralığı için çalışmışlardır. Çin için ÇKE hipotezinin destekler sonuçlar bulduğunu söyleyen araştırmacılar Hindistan için de paralel sonuçlar bulmalarına rağmen anlamlı sonuç elde edememişler ve bunun sebebi olarakta Hindistan’ın kayıt dışı ekonomisinin Çin’den çok daha büyük ve çok sayıdaki enerji tüketen mikro işletmenin Hindistan’da bulunmasını göstermektedirler.

Franklin ve Ruth (2012) tarafından yapılan çalışmada ABD’ye yönelik kısa dönem için 1900-2000 ve 1950-2000 OLS uygulaması ve uzun dönem olarak 1800-2000 zaman aralığı için zaman serisi analizi yapılmıştır. Değişken olarak CO2 ve geliri ve

ters U biçimli ÇKE ilişkisini bulmuşlar uzun dönem analizlerinde ise N biçiminde ÇKE ilişkisine ulaşmışlardır.

Fan ve Zheng (2013) tarafından yapılan çalışmada genel olarak literatürde bulunan ülke çerçevesinde yapılan uygulamalardan farklı olarak bir tek bölge/eyalet için ÇKE araştırılmıştır. Çin’in Sichuan bölgesi için yaptıkları çalışmalarında kişi başı gelir ile endüstriyel hava kirliliği değişken olarak kullanılmış ve çalışma 1985-2010 arası dönem için uygulanmıştır. Kişisel gelirin ikinci ve üçüncü dereceden de kullanıldığı çalışmada 7 farklı model üreten yazarlar genel olarak ters N ve U biçiminde ÇKE ilişkisi tespit etmişler ve Sichuan bölgesi için ÇKE’nin geçersiz olduğunu belirtmişlerdir.

Jobert, Karanfil ve Tykhonenko (2014) 55 ülke için 1970-2008 zaman aralığında yapılan ÇKE analizinde değişken olarak kişi başı CO2 emisyonu, kişi başı reel gelir

ve kişi başı enerji tüketimi kullanılmıştır. Panel veri uygulaması yaptıkları çalışmalarında ters U biçiminde ÇKE ilişkisi tespit etmelerine rağmen bazı ülkeler için ÇKE’nin geçersiz olduğunu belirtmişlerdir.

Yang, He ve Chen (2015) 29 Çin eyaleti için yaptıkları çalışmada 1995-2010 yılları arasını kullanmışlardır. Çalışmalarında panel veri uygulaması yapan araştırmacılar sabit ve rassal etkilere göre de analiz gerçekleştirmişlerdir. Değişken olarak kişi başı CO2 emisyonu, toplam CO2 emisyonu, endüstri kaynaklı; katı atık, gaz, duman, SO2,

kirli su ile reel GSYİH, ihracat, ithalat, nüfus yoğunluğu, yabancı sermaye kullanılmıştır. Çalışmalarının sonucunda ters U ve N biçimli ÇKE ilişkilerini belirlemişlerdir.

Apergis, Christou ve Gupta (2017) tarafından gerçekleştirilen çalışmada 48 ABD eyaleti için üretim, CO2 emisyonu ve kişi başı gelir kullanılmıştır. 1960-2010 tarih

aralığı için ortak tamamen değiştirilmiş en küçük kareler (FMOLS) yöntemi kullanılmıştır. Sonuç olarak sadece 10 eyalette ÇKE’nin doğruluğu belirlenmiştir.