Iskusstwo I Chudozestwennaja Promyszlennost 1 , #6
DEVELOPMENT OF EDUCATION SYSTEM IN IRAQ İBRAHİM, Fadhil K
IRAK/IRAQ/ИРАК ABSTRACT
It’s generally agreed that the origins of the Iraqi education systems go back to the days of Abbassid rule (750-1258).
During this period, learning was based on Islamic philosophy and conducted through two main institutions: Al-kuttab and Al-madrassa.
When Iraq came under Ottoman rule the Turks set up military schools. Under the British occupation the education ladders was changed, the primary level involved two types of six-year primary schools.
At the time of its foundation, the Iraqi Kingdom had very little to begin with by way of education provision.
In 1931, an attempt was made to reform the educational system as a whole.
In order to meet the social and economic changes in Iraq, another attempt to develop the education system was made in 1952.
During the period 1958-1968 further progress was achieved in relation to the growth of number of students.
More details will be shown in the research . Key Words: Education, history, delopment, Iraq.
INTRODUCTION
Iraq is a country of various physical features. It is famous for the two rivers Tigris and Euphrates. It has a rich heritage history stretching from the ancient past to recent times. Its land witnessed the rising of the greatest and oldest civilization in the world Sumerian, Babylonian, and Assyrian. Iraqi society consists of various ethnic, language and religious groups. This variety has influenced positively the content of the existing national culture. The historical background of the country has an obvious impact on the development of education systems quantitatively and qualitatively.
Education in Abbasid Period
It is generally agreed that the origins of the Iraqi education systems go back to the days of the Abbasid rule (750-1258), during this period, learning was based on Islamic philosophy and conducted through two main institutions, the first was the
Al-Kuttab, or foundation school. In this pupils attended the house of the religious teacher, the “mulla”, commonly attached to mosques, to memorize and learn the holy Koran. Second, there was the Al-Madrassa or higher institute. In this, students normally assembled around the teacher for tutoring and individual teaching. The main subjects provided for the students in such institutes were: Islamic theology, logic, philosophy, history, poetry, literature, and Koranic interpretation.
Education Under The Ottoman Rule
This form of education was the prevailing one until the middle of the sixteenth century, when Iraq came under Ottoman rule. The Turks set up military schools to provide their army with officers and opened civil schools to meet the needs of government for administrators.
By the end of the nineteenth century, the following types of secular schools existed in the provinces of the Ottoman Empire including Iraq: a primary school of three years duration, a post primary school also of three years duration and a secondary school of five years. After the post primary stage there were also certain vocational, agricultural, and teacher training schools (Ahmed, 1987: 132-134).
British and The Education in Iraq
When the country was occupied by the British in 1918, the educational ladder was changed. The primary level subsequently involved two types of six – year primary schools: one type with English in the curriculum, and the other without this provision. The secondary school became of four years duration, and higher education was available in three colleges, namely those of law, medicine and commerce (Kadhim, 1978: 68-69).
Education in The Iraqi Kingdom Era
At the time of its foundation, the Iraqi kingdom had very little to begin with by way of education provision: the scanty number of primary schools, the one and only school barely above primary level, and a law school that was not of collegiate standard, were all that the country then possessed. It is, therefore, not surprising that the government was confronted with the very serious problem of finding suitable persons to fill essential official posts. In order to remedy this shortage, the Iraqi government gave its attention to the varied problems of education. The expansion of primary education was given priority. To meet the needs for teachers, short courses were arranged and many untrained teachers were recruited (Al- Bahrani, 1981: 102).
In 1931, an attempt was made to reform the educational system as a whole.
The ministry of education requested the teachers college of colombia university to make an inquiry into the matter and to put forward its recommendations for
improvement. A committee of inquiry headed by Paul Monroe undertook a critical survey of educational provision in Iraq and made the following suggestions as to need
a. To build more schools, specially secondary schools.
b. To adapt education to local needs.
c. To accept the fact that Iraqi schools could be effective agencies for economic growth.
d. To consider the development of teacher training.
In order to meet the social and economic changes in Iraq, another attempt to develop the education system was made in 1952 when the ministry of education requested UNEScO to send a technical expert to Iraq to advise on the socio-economic and cultural factors affecting industrial education. One of the expert’s recommendations was for the setting up of a permanent programme of in – service education for secondary teachers of industrial subjects involving additional study and training during summer vacations.
Education from 1958 until 1968
Because of the need to meet more effectively the political aspirations of the 14th revolution in 1958, greater attention was paid to reorganizing the educational systems at all levels. New aims were agreed upon and a remarkable expansion took place to meet emerging social needs. Furthermore, the year 1958 witnessed the establishment of the University of Baghdad, when all separate higher level colleges were incorporated to form a university (Kadhim, 1978: 70-71, 74, 75)
During the period 1958-1968, further progress was achieved in relation to the growth of numbers of students: in secondary schools these increased from 98,583 in 1958 -1959 to 254,033 in 1967-1968 (Yousif, 1985: 20). Besides the economical and political changes, this large increase may belong to the cultural development which had emerged among the people who increasingly wished to send their children to schools.
REFERENCES
Ahmed, A. A., (1987), Planning for Developing Vocational Education in Iraq. Unpublished Ph. D. thesis, University of Wales, college of cardiff, UK.
Kadhim, A. I., (1978), A model Programme for in – Service Education of Secondary School Teachers in Iraq. Unpublished Ph. D. Thesis, University of Wales, college of cardiff, UK.
Al-Bahrani, S. S., (1981), The Organization and Administration of Primary Education in Iraq. Unpublished Ph. D. Thesis, University of Wales, college of cardiff, UK.
Yousif, A. S. B., (1985), The Internal Efficiency of secondary schools in Iraq. Unpublished Ph. D. thesis, University of Wales, college of cardiff, UK.
RUS RESSAM GAVRİLA SERGEYEV’İN İSTANBUL MANZARALARI
İBRAHİMZADE, Kemal TÜRKİYE/ТУРЦИЯ ÖZET
18. yüzyıldan itibaren Osmanlı İmparatorluğu Rusya’nın siyasi hayatında önemli rol oynamıştır. Ancak bununla da kalmayıp aynı zamanda Rus sanatını ve edebiyatını da etkilemişlerdir. Bugün Rusya’daki müze, arşiv ve kütüphanelerde bulunan birçok eser Rus sanatçıların gözünden Türkiye’yi anlatmaktadır. Bu sanatçılardan biri de Türkiye’de ve hatta kendi ülkesinde yakın zamana kadar fazla tanınmayan Gavrila Sergeyev’dir. 18. yüzyılda Avrupa’dan Osmanlı başkentine gelen ve elçiliklerde görev yapan sanatçılar gibi, o da, 1793 yılında Rus Elçisi Kutuzov’un himayesinde İstanbul’a gelmiştir.
Manzara ressamı olarak tanınan Gavrila Sergeyev, İstanbul’u anlatan birçok suluboya ve çizim yapmıştır. Ressamın bazı eserleri dönemin sanatçıları tarafından tekrarlanmış ve gravür haline getirilmiştir. Günümüze ulaşan bu eserler, sadece sanatsal nitelik taşımakla kalmayıp, aynı zamanda bir belge değerine sahiptir.
Sergeyev’in sanat tarihi kapsamında incelenen eserleri, 18. yüzyıl sonu Osmanlı başkentinde çalışan yabancı ressamlar ve Rus oryantalist sanatçılar hakkında yeni bilgiler sunacak niteliktedir.
Anahtar Kelimeler: Rus oryantalist sanatçılar, Gavrila Sergeyev, Osmanlı başkenti.
ABSTRACT
Today many works of art, in muesums, archives and libraries in Russia, reflects Turkey from the Russian artists point of view. One of these artists is Gavrila Sergeyev who is not much known not only in Turkey but even in his own country as well. Sergeyev, who came to İstanbul, the Ottoman capital, in 1793 under the protection of Russian Ambassador Kutuzov.
Gavrila Sergeyev and who was also known as a landscape painter, drew several water colour paints and pictures portraying İstanbul. Sergeyev’s pictures, analysed in the context of art history, give valuable information about painters working as expatriates in Ottoman capital and Russian orientalist artists.
Key Words: Russian orientailist artists, Gavrila Sergeyev, Ottoman capital.
GİRİŞ
Osmanlı İmparatorluğu’nda 17. yüzyılın sonlarından itibaren başlayan ve 18. yüzyılda güçlenen Avrupa etkisi 19. yüzyıl başlarında Türk sanat kültürünü derinden etkilemiştir. Ancak bu tek yönlü bir etki olmayıp, belki de bundan daha fazla Batı kültür ve sanatında kendini hissettirmiştir.
Osmanlı sanatında Batılılaşma olgusu bizzat Sultan tarafından davet edilen Batılı sanatçıların faaliyetiyle başlamış; birçok mimar, ressam, dekoratör Osmanlı başkenti ve İmparatorluğun pek çok yerinde yaşamış ve çalışmıştır. Öte yandan, erken tarihlerden itibaren çeşitli elçilerin himayesinde Türkiye’ye gelen ressamlar da bulunmaktadır. Bunlardan biri 1793’te Rusya Elçisi M. İ. Kutuzov’a1eşlik ederek Türkiye’ye gelen Rus ressam Gavrila Sergeyev (1770-1816)’dir. (Miller, 1965: 93)
Gavrila Sergeyev’in Yaşam Öyküsü
Subay ve askeri topograf olan Gavrila Sergeyev, kaynaklarda çok az rastlanan bir isimdir. Öyle ki yakın zamana kadar yaşamı ve sanatı hakkında bilgi bulunmamaktaydı. Örneğin, Rus sanat tarihçisi S. Ernst 1914’te kaleme aldığı
“Y. G. Şvarts Koleksiyonu’nda Rus Ressamların Çizimleri” adlı makalesinde, Sergeyev’in bir sulu boya çalışması üzerine şunları yazmıştır: “Maalesef ressamın soyadı dışında ne yaşamı ne de başka eserleri hakkında bilgimiz yoktur”(Kaparulina, 2003: 146).
Sergeyev’in yaşamı ve sanatı 1950’de K. Grigoryan ve A. Fedotov-Davıdov tarafından incelenmiştir. Uzun bir aradan sonra 1995’de N. Dmitriyeva “Rusya Devlet Askerî Tarihi Arşivi’ndeki Sergeyev’in Albümü” konulu makalesinde ressamın özgeçmişine daha geniş yer vermiştir. O. Kaparulina 2003’te yazdığı
“Sergeyev’in Rus Müzesi’ndeki Çizimleri ve Suluboyaları” adlı makalesine bazı arşiv belgelere dayanarak yeni bilgiler ilave etmiştir.
Bütün bu kaynaklara dayanarak Sergeyev’in askeri bir okulda topograf eğitimi aldığı ve resim konusunda ilk bilgilerini burada edindiği söylenebilir. Ayrıca ilk çalışmalarının Kırım ile bağlı olduğu anlaşılmaktadır. Daha sonra Rus –Türk savaşı sırasında Moldova’ya gönderilmiş ve 1793’de Rusya Elçisi M. İ. Kutuzov’a eşlik
1 Rus komutanı, diplomat ve feldmareşal Mihail İrionoviç Kutuzov (1745-1813) Petersburg’da doğmuş, Rus-Türk savaşlarına katılmıştır. II. Katerina, Türkiye’de Fransız etkisinin yerini almak ve Türkiye’yi devrimci Fransa ile mücadele eden Avrupa ülkeleri ile ittifaka temayül ettirmek amacıyla 1793’te Kutuzov’u fevkalade Rus Büyük Elçi olarak İstanbul’a tayin etmiştir. 5 Haziranda Rusya topraklarına girmiş olan Osmanlı Büyükelçisi Mustafa Paşa ile aynı gün Kutuzov da Türkiye topraklarına girmiştir. İstanbul’a gelen Rus elçi, erkânı şatafatı ile herkesi şaşırtmıştır. 12 Kasımda Sultan III. Selim tarafından kabul edilen Kutuzov davette sultanın annesini ve yüksek onur sahibi kişileri kendine hayran bırakmıştır. Görüşmeler Rusya için başarı ile tamamlanmış; Kutuzov diplomatik yeteneklerini ortaya koyarak İstanbul’da Rusya için bir sıra dış politik ve ticari üstünlük sağlamıştır. Русский Биографический Словарь: Кнаппе-Кюхельбекер. М., 1995. С. 639-640. (Rus Biyografi Sözcüğü, Moskova, 1995, s. 639-640)
ederek İstanbul’a gelmiştir. Osmanlı şehirleri ve özellikle İstanbul manzaraları Sergeyev’in bilinen en erken çalışmalarından sayılmaktadır.
Gavrila Sergeyev’in Rusya Devlet Müzesi’nde Bulunan Eserleri
18. yüzyılın sonunda hazırlanan ve İstanbul ile Boğaziçi yaşamı için aynı zamanda belgesel önem taşıyan Gavrila Sergeyev’in resimlerinin büyük bir bölümü Rusya Devlet Müzesi koleksiyonunda bulunmaktadır. Bu eserlerden yalnızca üçü müzenin sergi katalogunda yer almıştır. (Gavrilova, Maksimova, 2005: 3)
Sergeyev eserlerinde, tıpkı Batılı sanatçılar gibi, bir Doğu ülkesinde olmanın ayrıcalıklarını göstermeye çalışmıştır. İstanbul’un panoramik manzaralarını ve Doğu giysileri içindeki figürleri kendine has bir üslupla betimlemiştir. Sanatçının ayrıca kentin başlıca semtlerini ve aralarında çeşme ve camilerin bulunduğu anıtlarını ayrıntılı bir biçimde resmetmiştir.
Bu resimler arasında ilki, 1793 tarihli İstanbul. Ayasofya’nın İç Görüntüsü adlı çalışmadır (Resim 1, Bkz.: s. 2111). Batılı için son derece çekici gelen cami iç mekânlarının, bu Rus sanatçı için de aynı çekiciliğe sahip olduğu anlaşılmaktadır.
İçindeki küçücük kalmış figürlerle caminin anıtsallığı vurgulanmıştır. Sanatçı ön plana ibadet eden kadın figürleri yerleştirmiştir. Resim, Fossati Kardeşler’in 19.
yüzyıl ortalarında gerçekleştirdikleri geniş çaplı restorasyon öncesini göstermesi açısından belgesel bir değer taşımaktadır.
İkinci resim 1794-1795 yılları arasında yapılmış İstanbul, Saray, Ayasofya, Prens Adaları ve Olimp Dağlarının (Uludağ) Manzarası’dır (Resim 2, Bkz.: s.
2111). Resim, Batılı sanatçıların kenti izlemek için sık sık gittikleri Tophane’nin üstündeki Pera sırtlarında çalışılmıştır.(Arslan Sevin, 2006; 58). Ön planda; sağda Pera mezarlığının bir bölümü, birkaç Doğulu figür, hemen aşağıda Tophane ve Kılıç Ali Paşa camisi gösterilmiş, geriye doğru kalyon ve yelkenlilerin yer aldığı Marmara Denizi, Sarayburnu ve camilerin vurgulandığı bir İstanbul manzarası gösterilmiştir. En arkada ise belli belirsiz olarak Uludağ’ın silueti sezilmektedir.
Üçüncü resim 1795’te yapılmış olan Tatlı Sularda Eyüp Türbesinden Körfez Akıntısı Boyunca Saraya Doğru İstanbul Manzarası adlı çalışmadır (Resim 3, Bkz.: s. 2112). Resimde; sağda Barok bir çeşme, onun hemen önünde köprüye benzeyen bir yapı görülmektedir. Kadın ve erkeklerden oluşan Doğulu figürler, arkada Topkapı Sarayı ve kentin belli başlı camilerinin vurgulandığı bir İstanbul görüntüsü, geriye doğru solda Kız Kulesi ve Üsküdar gösterilmiştir.
Katalogda yayımlanan Sergeyev’in suluboya resimleri sanatçının ele aldığı konuları, kişisel ve dönemin sanatsal üslubu hakkında fikir vermektedir. Eserlerin adları ressam tarafından çalışmaların arka yüzüne not edilerek verilmiştir.
Söz konusu kataloga giren üç suluboya dışında Rusya Devlet Müzesi koleksiyonunda Sergeyev’in doksana yakın çizim ve resim çalışması bulunmaktadır. Bunların bir kısmı küçük krokiler olup eskiz niteliği taşımaktadır.
Reimers Albümü
Sergeyev’in Türk konulu çalışmaları büyük rağbet görmüş ve hatta dönemin sanatçıları tarafından tekrarlanmış ve gravür haline getirilmiştir.
Örneğin, 1793’te yayımlanan Heinrich von Reimers’in’in Kutuzov elçiliğini anlatan Reise… an die Othomanische Pforte ins Jahre2 adlı kitap için sanatçının resimlerinden gravürler yapılmıştır. Reimers’in kitabında yer alan görüntüler sanatçının Rusya Devlet Müzesi’nde bulunan suluboya resimleriyle benzerlik teşkil etmektedir.
Petersburg Rus Millî Kütüphanesi’nde bulunan ve Almanca hazırlanan Heinrich von Reimers’in Reise der Russisch-Kaiserlichen Ausserordentlichen Gesandtschaft an die Othomaniche Pforte im Jahr 1793. SPb., 18033 isimli kitap üç ciltten (üç bölümden) ve ayrıca içinde altı gravür yer alan bir albümden oluşmaktadır. Aynı gravürler kitabın birinci ve ikinci bölümünde katlanmış halde yer almaktadır. Bunlardan beşinin Cavrila Sergeyev’in resimlerinden yapıldığı görülmektedir.
Birinci cilt sayfa 215’te: İstanbul Yakınında Kâğıthane’den Pera’ya Rusya İmparatorluğunun Elçilik Kortejinin Geçişi isimli gravür yer almaktadır (Resim 4, Bkz.: s. 2112). Gravürde atlı ve yaya askerlerin eşliğinde Pera’daki sefarethanesine gelen Rusya elçisi ve elçilik heyeti gösterilmiştir. Ahşap bir köprüsü üzerinden Kâğıthane deresini geçen korteji yamaçlara oturmuş Doğulu ve Batılı figürler ilgiyle izlemektedir. Gravürün altında: “Peint par Mayer. Grave chez Koschkin/
Grave par: С.М.” yazısı bulunmaktadır (Boppe:170; 169-170).4
Birinci cilt, sayfa 219’da: İstanbul’un Pera’dan Görüntüsü isimli gravür yer almaktadır (Resim 5, Bkz.: s. 2113). Altında: Peint par Sergeeff. Grave; chez Koschkin 1803. Grave par Kasatchinsky. yazısı görülmektedir. Bu ifade, gravürün deseninin Sergeyev tarafından hazırlandığını göstermektedir. Gravürde panoramik bir İstanbul görüntüsü verilmektedir. Bakış noktası yine Pera tepeleri olup sağ
2 Petersburg Devlet Rus Müzesi’nde bulunan söz konusu eserlerin incelenmesi bir çalışma olarak devam etmektedir.
3 Türkiye seyahatini anlatan bu kitap 1803’te Petersburg’da yayımlanmıştır. Reimers, Heinrich von:
Reise der Russisch-Kaiserlichen ausserordentlichen Gesandtschaft an die Othomanische Pforte im Jahr 1793. Drei Theile vertrauter Briefe eines Ehstländers an einen seiner Freunde in Reval, Mit Kupfern und einer Karte. St. Petersburg, gedruckt in der Schnoorschen Buchdruckerei, 1803.
4 Heinrich Christoph Reimers, 1768-1812 aslen Kuzey Avrupalıdır. Gettingen’de eğitimini tamamladıktan sonra Revele’de Ceza Mahkemesi’nde memur olarak çalışmıştır. Daha sonra Petersburg’a yerleşmiştir. Orada dış işleri kurulunda tercüman olarak çalışmıştır. 1793’te Kutuzov’un başçılık ettiği elçilikle birlikte İstanbul’a gelmiş ve orada ona eşlik etmiştir.
tarafta Galata Kulesi, sol tarafta, altta Tophane semti çizilmiştir. Kılıç Ali Paşa Camii ve Tophane binası gerçeğe yakın şekilde resimlenmiştir. Önde iki Doğulu erkek, biraz arkada iki kadın, bu atmosfere dâhil edilmiştir. Geride Topkapı Sarayı ve anıtsal camileriyle İstanbul ve Üsküdar vurgulanmış en geriye ise Anadolu’nun Marmara kıyıları yerleştirilmiştir.
İkinci cilt, sayfa 12’de: Atmeydanı ya da Hipodrom. İstanbul’un Baş Meydanı isimli gravür yer almaktadır (Resim 6, Bkz.: s. 2113). Altında bir yazı bulunmaktadır: P. par Sergeeff. G. chez Koschkin . G. Par Ivanoff
İkinci cilt, sayfa 219’da: Ayasofya’nın İçten Görünümü başlıklı gravür yer almaktadır (Resim 7, Bkz.: s. 2114). Altındaki: Peint par Sergeeff. Grave chez Koschkin 1803. Grave par Roudakoff. yazısı, gravürün deseninin Sergeyev’e ait olduğunu gösterir. Resim, zaten sanatçının yukarıda anlatılan suluboyasının bir kopyasıdır.
İkinci cilt, sayfa 835’te: Büyükdere, Frankların İstanbul’da Yaz Gezintisi isimli gravür yer almaktadır (Resim 8, Bkz.: s. 2114). Altındaki: Peint par Sergeeff. Grave chez Koschkin 1803. Grave par Kasatchinsky. Yazısı, gravürün deseninin Sergeyev’e ait olduğunu gösterir. Gravür, son derece önemli ve belgesel değer taşıyan bir çalışmadır. Resmin orta planında, koyun başında bulunan yapı, Rusya’nın yazlık elçiliğidir. 18. yüzyıldan itibaren Boğaz’ın kuzey bölümü yabancı diplomatların tercih ettikleri bir yer haline gelmiştir. Elçi ve diplomatlar Pera’daki asıl elçilik binalarının yanı sıra Tarabya ve Büyükdere’de yazlık binalar inşa ettirmeye başlamış ve yaz aylarını bu binalarda geçirmişlerdir. (Arslan Sevin, 2006: 260) Gravürde görülen Rus elçilik binasının ne zaman inşa edildiği tam olarak bilinmemektedir. Yapıya ilk kez 18.yüzyıl sonunda İstanbul’da yaşayan Melling’in Voyage Pittoresque de Constantinople et des Rives du Bosphore (Paris 1819) isimli albümünün Büyükdere’yi gösteren 42 nolu gravüründe rastlanmaktadır (Resim 9, Bkz.: s. 2115). Gravürle ilgili açıklamada sarayın bir İngiliz tarafından inşa edildiği ve İngiliz tarzına göre düzenlendiği belirtilmektedir.
Yapının özellikle bahçeleri hem İstanbul’da hem de Avrupa’da bilinmekteydi.
(Arslan Sevin, 2006: 261). Sergeyev’in deseninde elçi arabasıyla konutuna gelmekte, denizdeki gemiler bunu top atışıyla kutlamaktadır.
İkinci Cilt, sayfa 111’de: İstanbul’un Karşısı Asya Kıyısında Sultan Murat Sarayının Kalıntıları isimli gravür yer almaktadır (Resim 10, Bkz.: s. 2115).
Altındaki: Peint par Sergeeff. Grave chez Koschkin Grave par Ivanoff. yazısı, desenin Sergeyev’e ait olduğunu gösterir. Gravür, son derece önemli ve belgesel değer taşıyan bir çalışmadır. Sağ tarafta bir yamaca kurulmuş olan yapı, Osmanlı saray mimarisinin en erken örneklerinden biri olan Üsküdar, diğer adıyla da Kavak Sarayı’dır. Günümüze ulaşmayan saray, Üsküdar’da, bugünkü Selimiye Kışlası arazisinin bir bölümünü de içine alacak şekilde Ayazma’da inşa edilmişti. Mimar Sinan’ın eseri olan yapı yüzyıllar boyunca kullanılmış, 20. yüzyıl başlarında da
tamamen ortadan kalkmıştır. Üsküdar Sarayı’yla ilgili görüntüler, bugün sadece minyatür ve gravürlerde kalmıştır. (Arslan Sevin, 2006: 212). 18.yüzyıl sonlarında Hilair tarafından yapılmış olan gravürle (Resim 11, Bkz.: s. 2116) Sergeyev’in
tamamen ortadan kalkmıştır. Üsküdar Sarayı’yla ilgili görüntüler, bugün sadece minyatür ve gravürlerde kalmıştır. (Arslan Sevin, 2006: 212). 18.yüzyıl sonlarında Hilair tarafından yapılmış olan gravürle (Resim 11, Bkz.: s. 2116) Sergeyev’in