……….. LİSESİ COĞRAFYA DERS PLANI BÖLÜM I
Dersin adı Coğrafya 10 Sınıflar Süre: 8 ders saat Tarih: 3/28-11-2008 Öğrenme Alanı A. DOĞAL SİSTEMLER
Konu İklim Tipleri ve Bitki Örtüsü
BÖLÜM II
Öğrenci Kazanımları /Hedef ve Davranışlar
A.9.11. Harita ve diğer görsel materyallerden yararlanarak farklı iklim tiplerinin özellikleri ve dağılışı hakkında çıkarımlarda bulunur.
A.10.7. Haritalar, kesitler ve fotoğraflar kullanarak bitki topluluklarının dağılışı ile iklim ve yer şekillerini ilişkilendirir.
Ünite Kavramları veSembolleri
/Davranış Örüntüsü İklim Tipleri,iklim kuşakları,Flora, Biyom,
Coğrafi Beceriler: Harita becerisi, Gözlem Becerisi, Küre ve atlas kullanma becerisi, Coğrafi sorgulama becerisi, kanıt kullanma becerisi, Tablo-Grafik-Diyagram hazırlama ve kullanma becerisi, Bilgi teknolojilerini
kullanma becerisi Öğretme-Öğrenme-Yöntem ve
Teknikleri Açıklama ve örneklendirmeler, soru-cevap, gözlem, inceleme, gösteri
Kullanılan Eğitim Teknolojileri-Araç, Gereçler ve Kaynakça
(Öğretmen - Öğrenci)
Ders kitapları ve yardımcı ders kitapları,atlas, çeşitli haritalar,yeryüzüne fotoğraflar ve video görüntüleri, küre, projeksiyon, bilgisayar, CBS Yazılımı
Sözel-Dilsel Büyük iklim tipleri ve bitki örtüleri dağılış ve nedenleri anlatılacak
Doğacı En çok yaşamak istediğiniz iklim tipi hangisidir? Neden.
Sosyal-Kişiler Arası Ülkemizdeki bazı zengin insanların yılbaşı tatillerini geçirmek için neden binlerce km uzaklıktaki güney ülkelerine tatile gitmeyi tercih ettiklerini hiç düşündünüz mü?
Mantıksal-Matematiksel Ekvatoral bölgede bazı alanlarda soğuk alanların olması sizi şaşırtırmı.(Ekvatoral bölgede güneşin geliş açısı yüksek olmasına rağmen soğuk olanlar olabilir mi?)
İçsel-Bireysel Ders öğretmenin üzerinde şu anda yapılmakta olan faaliyetleri gösteren bir dünya haritası çizmeni isteseydi sen nasıl bir harita çizerdin?bu haritada kuzey ve güney yarım küredeki faaliyetler arasında
ne gibi farklılıklar olurdu?
Görsel-Uzaysal GBS Programını kullanarak dünyamızın farklı iklim tiplerini ve özelliklerini inceleyiniz. Bundan yararlanıp Türkiye’nin yerini bulmaya çalışınız.
Müziksel-Ritmik ‘’ilkbahar-yaz mevsim mevsim ,şarkısı hep birlikte söylenir
Ö ğ re tm e-Ö ğ re n m e E tk in lik le ri
Bedensel-Kinestetik Bir arkadaşınıza güneş,bir arkadaşınıza da dünya rolü vererek onları çizdiğiniz bir yörünge üzerinde hareket ettiriniz ve dünyanın kendi ekseni ve güneş ekseni etrafındaki dönüşünü oyunlaştırarak
gözlemlemeye çalışınız. !
İklim Tipleri ve Bitki Örtüsü
İklim kuşaklarını yeryüzünün üstüne düşen güneş ışınlarına göre ayırma işi Antik Çağ’dan beri yapılmaktadır. Buna göre dönenceler arası (23,5° kuzey ve güney enlemleri arası) tropik kuşak, dönencelerle kutup kuşakları arasındaki bölge ılıman iklim kuşağı, kutup daireleri (66,5° kuzey ve güney enlemleri) ile Kuzey ve Güney kutupları arasında kalan bölge de soğuk bölge olarak anılmıştır. Bu, Güneş ışınlarının astronomik olarak dağılışına göre yapılmış bir ayrımdır; günlük ve yıllık oynamaların daha az olmasına yol açarak nemli okyanus iklimini oluşturan denizlerin etkisi hesaba katılamamıştır. Deniz iklimi ile kıtaların iç bölgelerinde görülen kara iklimi birbirlerinden oldukça farklı olabilir. Örneğin, İzlanda’nın güneyindeki Faroe Adaları ile Sibirya’daki Yakutsk yaklaşık aynı paralel (62) üstünde yer alırlar, ama Gulf Stream’in kıyılarından geçtiği Faroe Adaları’nda ocak ayı ısısı +3,28C iken, kara ikliminin egemen olduğu Yakutsk’ta –43,38C’dir. Buna karşılık ortalama temmuz sıcaklığı birincide +10,68C iken, ikincide +19,08C olur.
ısı ve yağışa göre belirlenmiş ve bunların canlılar dünyası, yani bitki ve hayvanlar üstündeki etkilerine göre düzenlenmiştir. Doğal olarak, belirli bir iklimin egemen olduğu yerde de orman, step, çöl ya da tundra gibi belirli bir bitki örtüsü bulunur.
MATEMATİK İKLİM KUŞAKLARI
Eksen eğikliği etkisiyle aydınlanma süreleri birbirinden farklı olan ve her iki yarımkürede birbirinin simetriği şeklinde ortaya çıkan alanlara matematik iklim kuşakları denir.
Matematik iklim kuşakları ile sıcaklık kuşakları birbirinden farklıdır. Çünkü matematik iklim kuşaklarında eksen eğikliği, sıcaklık kuşaklarında ise sıcaklıklar esas alınmıştır.
Ekvator’la Ekliptik arasındaki açı 23˚27’ dan daha büyük olsaydı;
• Dönenceler Ekvator’dan uzaklaşırdı. Kutup daireleri de Kutup noktalarında uzaklaşırdı. • Tropikal kuşak ve Kutup kuşağı genişler, Orta kuşak daralırdı.
• Güneş ışınlarının dik geldiği alanlar genişlerdi.
• Gece ve gündüz arasındaki zaman farkı artardı (Ekvator hariç). • Mevsimlik sıcaklık farkları artardı.
• Ekvator çevresinde ortalama sıcaklık azalırdı.
Ekvator’la ekliptik arasındaki açı 23˚27’ dan küçük olsaydı yukarıdaki sonuçların tam tersi olurdu.
Eksen eğikliği olmasaydı;
• Güneş ışınları sadece Ekvator’a dik açıyla gelirdi. • Mevsimler oluşmazdı.
• Gece gündüz süreleri her yerde yıl boyu eşit olurdu. • Dünya’nın yaşanabilir alanı daralırdı.
• Orta kuşak sürekli bahar mevsimini yaşardı. • Kutuplar sürekli alacakaranlığı yaşardı.
• Ekvator daha sıcak, kutuplar daha soğuk olurdu.
SICAKLIK KUŞAKLARI
Sıcaklık kuşaklarının sınırları deniz seviyesine indirgenmiş sıcaklık esas alınarak belirlenir. Sıcaklık kuşaklarının oluşmasında Yer’in şekli, kara ve denizlerin dağılışı, sıcak ve soğuk su akıntıları ile genel hava dolaşımı etkili olmuştur.
Sıcak Kuşak: Yıllık ortalama deniz seviyesi sıcaklıklarının 20˚C ve üzerinde olduğu alanları kapsar.
Sıcak kuşakta yaz şartları egemendir.
Orta Kuşak: Yıllık ortalama deniz seviyesi sıcaklıklarının 10˚C ve 20˚C arasında olduğu alanları
kapsar. Yılda dört mevsimin belirgin şekilde yaşandığı tek kuşaktır. Her türlü yaşam faaliyetine en uygun şartları taşır.
Soğuk Kuşak: Yıllık ortalama deniz seviyesi sıcaklıklarının 10˚C’nin altında olduğu alanları kapsar.
Soğuk kuşakta kış şartları egemendir. Bu nedenle, her türlü yaşam faaliyeti açısından en olumsuz kuşaktır.
ve denizlerin dağılışıdır. Esasen, eksen eğikliğinin doğurduğu sonuçlar istisna kabul edilirse, Kuzey ve Güney Yarımküre arasında oluşan farklılıkların tamamının sebebi de kara ve denizlerin dağılışıdır.
BÖLÜM III Ölçme-Değerlendirme
• Bireysel öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme
Değerlendirme
• Grupla öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme
Değerlendirme • Öğrenme güçlüğü olan öğrenciler ve ileri düzeyde öğrenme hızında olan öğrenciler için ek Ölçme-Değerlendirme etkinlikleri
1-Yeryüzünde görülen başlıca iklim tiplerini sayınız? 2-İklim Kuşakları neye göre belirlenmiştir?
3-Türkiye’de hangi iklimler görülür?
4-İklimle bitki örtüsü arasında nasıl bir ilişki vardır? 5-İklimlerin Dünya’ya dağılışında hangi faktörler etkilidir? 6-İklim Tipleri ve bitki örtülerini eşleştiriniz?
7-Denizel iklimi ile karasal iklimi arasında ne gibi farklılıklar vardır*
Dersin Diğer Derslerle İlişkisi Matematik Öğretmeni ile işbirliği
BÖLÜM IV Planın Uygulanmasına İlişkin
Açıklamalar Konu ……….. ders saatinde işlenmiş, gerekli değerlendirmeler yapılarak amacına ulaşmıştır. Aksayan yönler:………
Ek 4: CBS Uygulama Yönergesi