Ders geçme başarısını incelerken bazı kavramlara açıklık getirmek gerekmektedir. Öncelikle başarı kavramını ele alarak inceleyelim. Başarının tanımı birçok bilim insanı tarafından çeşitli şekillerde yapılmaya çalışılmıştır. Baltaş (81) başarıyı tanımlarken, birey için anlamlı olan amaçların günlük programlarla adım adım gerçekleşmesi olarak tanımlamış, Elmacıoğlu (82,83) önceden belirlenmiş hedeflere göre planlı ve programlı bir caba göstererek sonuca ulaşma işi,Holt (84) ise başarıyı, kafamızdaki başarabileceğimiz düşüncesi dahil bir engelin üstesinden gelmek ve yapamaz düşüncesini yapabilirim ve yaptım düşüncesine çevirebilmek şeklinde tanımlamışlardır. Yapılan bu tanımlardan da anlaşılacağı üzere başarı, içerisinde mevcut olan durumdan önceden planlanarak varılmak istenen duruma gelebilmek için yapılan planlı ve sistemli çabadır.
Başarıya ulaşmanın yedi koşulu olduğu, bu koşulların uygun şekilde yerine getirilmesi sonucunda başarıya ulaşılacağı savunulmuştur. Bu koşullar şunlardan meydana gelmektedir.
1. Ne istendiği ile ilgili acık bir düşünceye, canlı bir görüş gücüne, zihinde güçlü bir şekilde canlandırılmış güçlü bir amaç ya da amaçlar dizisine,
2. Amaçlara ulaşılabileceği konusunda güçlü bir güvene,
3. Amaçlara ulaşmak için, yapılması gerekli olanlara yoğunlaşmış bir dikkate, 4. Gelecek ile ilgili planların peşinden giderken inatçı bir tutarlılığa, düşünce ve eylemde kararlı bir dirence,
5. Yapılan şeyin önemine ilişkin ve o şeyi birlikte yapan insanlara karşı, duygusal bir bağlılığa,
6. Bize yol gösterecek ve bizi uygun bir yönde tutacak, iyi bir karaktere ve 7. Yol boyunca yaşanacak süreçte zevk alma kapasitesine ihtiyaç vardır (84).
2.3.1. Ders ve Okul Başarısı
İnsanların güzel ve mutlu bir ömür sürebilmesi hayatın sadece bir alanında değil tamamında başarılı olmasıyla gerçekleşir. Yaşamdaki tüm alanlar birbiri ile içli dışlıdır. Birinde meydana gelecek değişiklik, eksiklik diğer alanları da olumsuz şekilde etkileyeceğinden tüm alanlarda başarıya ulaşmak gerekir. Okul hayatında başarılı olmakta bu zincirin ilk halkasını oluşturmaktadır. Aileler daima kendi çocuklarının tüm derslerde başarılı olmalarını ister. Derslerinde yeterli başarıyı sağlamış olan çocuklar okulda da başarıyı sağlamış olurlar. Ancak bunu sağlayabilmek amacı ile bütün derslerden başarılı olmak gerekir. Ailelerin amaçladıkları öğrenci başarısını sağlayabilmeleri için öğrenci ile birlikte uyumla hareket etmeleri gerekir. Elmacıoğlu (83) öğrencinin ders ve okul başarısı için, kendi koşullarına uygun bir çalışma programına, elverişli bir çalışma ortamına, etkili ve verimli bir şekilde çalışmasına, dikkatin geliştirmesine, öğrenme ihtiyacını belirlemesine vb. ilkelere uyulmasına ihtiyaç olduğunu belirtmiştir.
Güleç ve Alkış (84) bir öğrenmenin istenilen şekilde sonuçlanması için; öğrencinin merkeze alınmasına, zihinsel yapısına, öğrenme stiline, sınıf ortamının fiziksel olarak düzenlenmesine, zamanın etkili kullanımına, sınıf iklimine, öğretmen tarafından kullanılan yöntem ve tekniklere, sınıf yönetimine, uygun değerlendirme vb. unsurlara ihtiyaçları olduğunu vurgulamaktadırlar.
Yüksek başarma güdüsü taşıyan öğrencilerin öğrenme suresi içerisinde şu davranışları sergiledikleri söylenebilir.
1. Zor problemlerle daha iyi ve zevkle uğraşırlar.
2. Bütün ayrıntılara belli bir not verme sistemi onlara daha uygun gelir. 3. Kendilerine zaman zaman yaptıklarının doğru olup olmadığının bilgisinin verilmesini isterler.
4. Yeni ve beklenmeyen orijinal problemleri tercih ederler. 5. Başarısızlık onları yıldırmaz.
Başarı isteği düşük olan öğrencilerde ise şu davranışlar gözlenir. 1. Orta güçlükteki problemleri tercih ederler.
3.Anlamlı olarak küçük adımlarla (adım adım) çalışırlar. 4.Hoşgörülü bir not sistemini benimserler.
5.Yanlışlarının başkaları tarafından duyulmasından sıkılırlar (129).
Ders geçme başarıları insanların derse karşı olan ilgi alakalarını, öğretmene, okula ve çevreye karşı olan ilgi alakaları ile yakından ilgilidir. Çocukların ders başarılarını olumsuz yönde etkileyen hususların düzenlenmesi ile ders geçme puanlarında artış olduğu gözlenecektir. Öğrencilerin çoklu zekâ alanlarının tespit edilmesi öğrencinin ders üzerindeki olumsuzlukların uzaklaştırılarak çocuk için faydalı olan öğretim sistemi seçilerek ders başarısı yükseltilecektir. Çoklu zekâ alanlarından bedensel-kinestetik zekâ seviyesi yüksek olan bir bireyden matematik, fen veya sözel zekâ alanlarında çok yüksek ders başarısı beklemek anlamsız olacaktır. Yapılan bu araştırmada çoklu zekâ alanları ile ders geçme başarı puanlarını arasındaki ilişkiler incelenecektir.
2.3.2. Öğrencilerin Puanla Değerlendirme Esasları
Ortaokul ve imam hatip ortaokulunda dönem puanı, yılsonu puanı ve yılsonu başarı puanı 100 tam puan üzerinden belirlenir. Yüzlük puan sisteminde 0-44.99 puanlar başarısız, 45.00 ve üzeri puanlar başarılı olarak değerlendirilir. 2007-2008 Eğitim ve Öğretim Yılından önce beşlik not sistemine göre belirlenen ağırlıklı not ortalamaları, 100’lük sisteme çevrilirken ağırlıklı not ortalamasına 1.00 eklenir ve çıkan sayı elli bölü üç ile çarpılır. Bölme işlemi virgülden sonra dört basamak yürütülür (85).
2.3.3. Öğrenci Başarısının Değerlendirilmesi
Yapmış olduğumuz bu çalışmada çocukların ders geçme başarı durumları için 2008 öncesi kullanılmakta olan ders geçme sistemi kullanıldı. Yeni sistemde öğrencinin ders geçme başarı durumu başarılı ve başarısız şeklinde değerlendirildiğinde çoklu zekâ seviyelerine göre çocukların ders geçme başarıları detaylı olarak analiz edilemeyeceği görülmüş ve eski sistemdeki ders geçme başarı durumu kullanılmıştır. Eski sistemde öğrencileri ders geçme durumları Başarısız (0-44), Geçer (45-54), Orta (55-69), İyi (70-84), Pekiyi (85-100) şeklinde yapılmaktadır. Bu sayede yapılmış olan çalışma ile alakalı daha sağlıklı sonuçlar alınacağı düşünülmektedir.