Yakma Deneyleri

7.4.1 Yakma deneylerinde kullanılan termal analiz sistemi

Deneysel çalışmalarda kullanılan Şekil 7.2’de görülmekte olan termal analiz cihazı, DSC, TGA ve DTA ölçümü yapabilmektedir. Pt-Pt/Rh ısıl çiftine sahip cihazın çalışma aralığı, ortam sıcaklığından 1773 K’e kadardır. Numunelerin konulduğu platin kapların hacmi 40 μL’dir.

7.4.2 Yakma deneylerinin çalıĢma koĢulları

Soma Deniş linyit kömürüne tüm biyokütle numuneleri % 5, 10, 20 oranlarında ilave edilmiş ve homojen karışımlar elde edilmiştir. Soma Deniş linyit kömürü, biyokütle numuneleri ve hazırlanan karışımların kuru hava ve oksijen atmosferlerinde termal analizleri gerçekleştirilmiştir. Tüm deneyler boyunca 15 mg numune kullanılmıştır. Tüm analizler 40 K/dk ısıtma hızıyla, 100 ml/dk gaz debisiyle ortam sıcaklığından 1173 K’e kadar gerçekleştirilmiş ve ağırlık kaybı sabitleninceye kadar bu sıcaklıkta beklenilmiş ve numunelerin eş zamanlı olarak TG, DTA, DSC analizleri gerçekleştirilmiştir.

8. DENEYSEL ÇALIġMALARIN SONUÇLARI VE SONUÇLARIN DEĞERLENDĠRĠLMESĠ

8.1 Numunelere Uygulanan Analiz Sonuçları

Numunelerin kısa analiz sonuçları, numune kodlarıyla birlikte Çizelge 8.1’de verilmiştir.

Çizelge 8.1: Kömür ve biyokütle numunelerinin kısa analiz sonuçları

Numune Numune Kodu Nem (%) Uçucu Madde (%) Sabit Karbon (%) Kül (%) Soma-Deniş Linyiti SD 11.3 39.5 16.0 33.2

Ayçekirdeği Kabuğu ACK 8.3 76.7 12.5 2.5

Fındık Kabuğu FK 10.8 64.2 18.8 6.2

Zeytin Küspesi (Pirina) ZK 8.8 65.0 13.2 13.0

Pirinç Kabuğu PK 7.5 61.3 9.2 22.0

Linyit, biyokütle ve linyit+biyokütle karışımlarının ısıl değer tayin sonuçları Çizelge 8.2’de verilmiştir.

Çizelge 8.2 : Isıl değer tayin sonuçları

Numune Üst Isıl Değer (kJ/kg)

SD 15851 ACK 17619 FK 18104 ZK 17117 PK 13819 SD+%5ACK 15938 SD+%10ACK 16026 SD+%20ACK 16206 SD+%5FK 15963 SD+%10FK 16076 SD+%20FK 16302 SD+%5ZK 15913 SD+%10ZK 15976 SD+%20ZK 16106 SD+%5PK 15750 SD+%10PK 15646 SD+%20PK 15445

8.2 Kuru Hava Ortamında GerçekleĢtirilen Yakma Deneylerinin Sonuçlarının Değerlendirilmesi

Soma Deniş linyit numunesinin kuru hava ortamında yakılması sürecinde, sıcaklığın yükselmesiyle birlikte nem çıkışı görülmekte ve ortam sıcaklığından 450 K’e kadar devam etmektedir. DTA eğrisinde nem çıkışına ait endotermik pik (Şekil 8.1) ve DSC eğrisinde de bu sıcaklık aralığında ortamdan ısı uzaklaşması görülmektedir (Şekil 8.2). TG eğrisinde de nem çıkışının neden olduğu ağırlık azalması (Şekil 8.3) ve DTG eğrisinde de sıcaklığa bağlı olarak nem çıkışının neden olduğu ağırlık kayıp hızlarındaki değişim görülmektedir (Şekil 8.4).

Sıcaklığın yükselmesiyle birlikte nem çıkışının ardından uçucu madde çıkışı başlamakta ve uçucu madde, başlangıç ağırlığının % 12’sinin kaybedildiği 545 K’de tutuşarak homojen gaz fazında yanmaktadır. Uçucu maddenin yanabilen bileşenleri tutuşmanın ardından hızlı bir şekilde yanmakta ve 9.1 %/dk maksimum yanma hızına 715 K sıcaklığında ulaşmaktadır.

Uçucu madde yanması ve yarıkok yanması eşzamanlı gerçekleştiği için uçucu madde ve yarıkok yanmasına ait pikler DTA, DSC, TG ve DTG eğrilerinden ayrı ayrı olarak belirlenememekte ve tek yaygın bir pik olarak görülmektedir. DTA eğrisinde (Şekil 8.1) 545 K ile 875K arasında uçucu madde ve yarıkok yanmasına ait geniş bir ekzoterm pik görülmektedir. Yarıkokun yanması ile birlikte heterojen katı gaz tepkimeleri gerçekleşmektedir. Yarıkokun yanması 875 K’e kadar devam etmekte, bu sıcaklıktan sonra ağırlıkta azalma olmamakla birlikte sıcaklığın 975 K’ e ulaşması ile birlikte ağırlık kayıp hızlarında artış olmakta ve yüksek sıcaklıkta gerçekleşen bu ağırlık kaybı 1000 K’de maksimum değerine ulaşarak 1173 K’de sona ermektedir. Nem çıkışından yanma bitimine kadar olan ağırlık kaybı olarak tanımlanan yanma verimi % 52 olarak gerçekleşmektedir.

ġekil 8.1 : Soma Deniş linyit kömürünün kuru hava ortamında yanmasına ait DTA eğrisi. .

ġekil 8.2 : Soma Deniş linyit kömürünün kuru hava ortamında yanmasına ait DSC eğrisi. .

ġekil 8.3 : Soma Deniş linyit kömürünün kuru hava ortamında yanmasına ait TG eğrisi. .

ġekil 8.4 : Soma Deniş linyit kömürünün kuru hava ortamında yanmasına ait DTG eğrisi. .

Fındık kabuğu numunesinin kuru hava ortamında yakılması sürecinde sıcaklığın yükselmesiyle birlikte nem çıkışı görülmekte ve ortam sıcaklığından 425 K’e kadar devam etmektedir. DTA eğrisinde nem çıkışına ait endotermik pik (Şekil 8.5), DSC eğrisinde de bu sıcaklık aralığında ortamdan ısı uzaklaşması görülmektedir (Şekil 8.6). TG eğrisinde de nem çıkışının neden olduğu ağırlık azalması (Şekil 8.7) ve DTG eğrisinde de sıcaklığa bağlı olarak nem çıkışının neden olduğu ağırlık kayıp hızlarındaki değişim görülmektedir (Şekil 8.8).

Sıcaklığın yükselmesiyle birlikte uçucu madde çıkışı başlamakta ve uçucu madde başlangıç ağırlığının % 14’ünün kaybedildiği 541 K’de tutuşarak homojen gaz fazında yanmaktadır. Uçucu maddenin yanabilen bileşenleri tutuşmanın ardından hızlı bir şekilde yanmakta ve 44.8 %/dk maksimum yanma hızına 607 K sıcaklığında ulaşmaktadır.

Uçucu maddenin gaz fazında yanması ile eş zamanlı olarak 700 K civarında yarıkok yanması başlamaktadır. Uçucu madde yanması ve yarıkok yanması eşzamanlı gerçekleştiği için uçucu madde ve yarıkok yanmasına ait DTA eğrisindeki (Şekil 8.5) ekzoterm pikler birbiriyle kaynaşmış fakat 700 K civarındaki şekil değişikliği görülmüştür. Aynı eğilim DSC, TG ve DTG eğrilerinde de görülmektedir. Yarıkokun yanması ile birlikte heterojen katı gaz tepkimeleri gerçekleşmektedir. Yarıkok yanması uçucu maddenin yanmasından daha yavaş gerçekleşmekte ve ağırlık kayıp hızlarındaki değişim DTG eğrisinde görülmektedir (Şekil 8.8). Yarıkokun yanması 700 K civarında 800 K’e kadar devam etmekte ve fındık kabuğunun yanması bu sıcaklıkta sona ermektedir. Yanma verimi % 83 olarak gerçekleşmektedir.

ġekil 8.5 : Fındık kabuğunun kuru hava ortamında yanmasına ait DTA eğrisi.

ġekil 8.7 : Fındık kabuğunun kuru hava ortamında yanmasına ait TG eğrisi.

Soma Deniş linyit numunesine % 5 fındık kabuğu ilavesi ile kuru hava ortamında yakılması sürecinde sıcaklık 575 K’e ulaşıncaya kadar farklı bir etki gözlenememiştir.

Sıcaklığın yükselmesiyle birlikte uçucu madde çıkışı başlamakta ve uçucu madde, başlangıç ağırlığının % 15’inin kaybedildiği 538 K’de tutuşarak homojen gaz fazında yanmaktadır. Uçucu maddenin yanabilen bileşenleri tutuşmanın ardından hızlı bir şekilde yanmakta ve 11.7 %/dk maksimum yanma hızına 748 K sıcaklığında ulaşmaktadır.

Uçucu madde ve yarıkok yanmasına ait DTA eğrisindeki (Şekil 8.9) ekzoterm pikler birbiriyle kaynaşmış durumdadır. Aynı eğilim DSC, TG ve DTG eğrilerinde de görülmektedir (Şekil 8.10-8.12). Yarıkokun yanması ile birlikte heterojen katı gaz tepkimeleri gerçekleşmektedir. Yarıkok yanması uçucu maddenin yanmasından daha yavaş gerçekleşmekte ve ağırlık kayıp hızlarındaki değişim DTG eğrisinde görülmektedir (Şekil 8.12). Yanma 850 K’e kadar devam etmekte ve bu sıcaklıkta sona ermektedir. Yanma verimi % 62 olarak gerçekleşmektedir.

Soma Deniş linyit numunesine % 10 fındık kabuğu ilavesi ile kuru hava ortamında yakılması sürecinde sıcaklık 575 K’e ulaşıncaya kadar bir etki gözlenememiştir. Sıcaklığın yükselmesiyle birlikte uçucu madde çıkışı başlamakta ve uçucu madde, başlangıç ağırlığının % 15’inin kaybedildiği 533 K’de tutuşarak homojen gaz fazında yanmaktadır. Uçucu maddenin yanabilen bileşenleri tutuşmanın ardından hızlı bir şekilde yanmakta ve 12.1 %/dk maksimum yanma hızına 751 K sıcaklığında ulaşmaktadır. Yanma 800 K’e kadar devam etmekte ve bu sıcaklıkta sona ermektedir. Yanma verimi % 59 olarak gerçekleşmektedir.

Soma Deniş linyit numunesine % 20 fındık kabuğu ilavesi ile kuru hava ortamında yakılması sürecinde sıcaklık 570 K’e ulaşıncaya kadar bir etki gözlenememiştir. Sıcaklığın yükselmesiyle birlikte uçucu madde çıkışı başlamakta ve uçucu madde, başlangıç ağırlığının % 12’sinin kaybedildiği 534 K’de tutuşarak homojen gaz fazında yanmaktadır. Uçucu maddenin yanabilen bileşenleri tutuşmanın ardından hızlı bir şekilde yanmakta ve 11.7 %/dk maksimum yanma hızına 755 K sıcaklığında ulaşmaktadır. Yanma 795 K’e kadar devam etmekte ve bu sıcaklıkta sona ermektedir. Yanma verimi % 60 olarak gerçekleşmektedir.

ġekil 8.9 : Soma Deniş linyit kömürü, fındık kabuğu ve karışımlarının kuru hava ortamında yanmasına ait DTA eğrileri. .

ġekil 8.10 : Soma Deniş linyit kömürü, fındık kabuğu ve karışımlarının kuru hava ortamında yanmasına ait DSC eğrileri. .

ġekil 8.11 : Soma Deniş linyit kömürü, fındık kabuğu ve karışımlarının kuru hava ortamında yanmasına ait TG eğrileri. .

ġekil 8.12 : Soma Deniş linyit kömürü, fındık kabuğu ve karışımlarının kuru hava ortamında yanmasına ait DTG eğrileri. .

Ayçekirdeği kabuğu numunesin kuru hava ortamında yakılması sürecinde sıcaklığın yükselmesiyle birlikte nem çıkışı görülmekte ve ortam sıcaklığından 450 K’e kadar devam etmektedir. DTA eğrisinde nem çıkışına ait endotermik pik (Şekil 8.13), DSC eğrisinde de bu sıcaklık aralığında ortamdan ısı uzaklaşması görülmektedir (Şekil 8.14). TG eğrisinde de nem çıkışının neden olduğu ağırlık azalması (Şekil 8.15) ve DTG eğrisinde de sıcaklığa bağlı olarak nem çıkışının neden olduğu ağırlık kayıp hızlarındaki değişim görülmektedir (Şekil 8.16).

Sıcaklığın yükselmesiyle birlikte uçucu madde çıkışı başlamakta ve uçucu madde, başlangıç ağırlığının % 17’sinin kaybedildiği 543 K’de tutuşarak homojen gaz fazında yanmaktadır. Uçucu maddenin yanabilen bileşenleri tutuşmanın ardından hızlı bir şekilde yanmakta ve 90.9 %/dk maksimum yanma hızına 575 K sıcaklığında ulaşmaktadır.

Eşzamanlı yanma nedeniyle uçucu madde ve yarıkok yanmasına ait DTA eğrisindeki ekzoterm pikler birbiriyle kaynaşmıştır. Aynı eğilim DSC, TG ve DTG eğrilerinde de görülmektedir. Ayçekirdeği kabuğu numunesinin yanması 800 K’e kadar devam etmekte bu sıcaklıkta sona ermektedir. Yanma verimi % 79 olarak gerçekleşmektedir.

ġekil 8.14 : Ayçekirdeği kabuğunun kuru hava ortamında yanmasına ait DSC eğrisi.

ġekil 8.16 : Ayçekirdeği kabuğunun kuru hava ortamında yanmasına ait DTG eğrisi. Soma Deniş linyit numunesine % 5 ayçekirdeği kabuğu ilavesi ile kuru hava ortamında yakılması sürecinde sıcaklık 500 K’e ulaşıncaya kadar farklı bir etki gözlenememiştir.

Sıcaklığın yükselmesiyle birlikte uçucu madde çıkışı başlamakta ve uçucu madde, başlangıç ağırlığının % 14’ünün kaybedildiği 534 K’de tutuşarak homojen gaz fazında yanmaktadır. Uçucu maddenin yanabilen bileşenleri tutuşmanın ardından hızlı bir şekilde yanmakta ve 12.4 %/dk maksimum yanma hızına 723 K sıcaklığında ulaşmaktadır.

Eşzamanlı yanma nedeniyle uçucu madde ve yarıkok yanmasına ait DTA eğrisindeki ekzoterm pikler birbiriyle kaynaşmıştır (Şekil 8.17). Aynı eğilim DSC, TG ve DTG eğrilerinde de görülmektedir (Şekil 8.18-8.20). Yanma 820 K’e kadar devam etmekte ve bu sıcaklıkta sona ermektedir. Yanma verimi % 55 olarak gerçekleşmektedir. Soma Deniş linyit numunesine % 10 ayçekirdeği kabuğu ilavesi ile kuru hava ortamında yakılması sürecinde sıcaklık 600 K’e ulaşıncaya kadar farklı bir etki gözlenememiştir.

Sıcaklığın yükselmesiyle birlikte uçucu madde çıkışı başlamakta ve uçucu madde, başlangıç ağırlığının % 14’ünün kaybedildiği 545 K’de tutuşarak homojen gaz fazında yanmaktadır. Uçucu maddenin yanabilen bileşenleri tutuşmanın ardından

hızlı bir şekilde yanmakta ve 12.5 %/dk maksimum yanma hızına 759 K sıcaklığında ulaşmaktadır. Ekzoterm pikler aynı şekilde kaynaşmış durumdadır. Yanma 800 K’e kadar devam etmekte ve bu sıcaklıkta sona ermektedir. Yanma verimi % 56 olarak gerçekleşmektedir.

Soma Deniş linyit numunesine % 20 ayçekirdeği kabuğu ilavesi ile kuru hava ortamında yakılması sürecinde sıcaklık 575 K’e ulaşıncaya kadar farklı bir etki gözlenememiştir.

Sıcaklığın yükselmesiyle birlikte uçucu madde çıkışı başlamakta ve uçucu madde başlangıç ağırlığının % 14’ünün kaybedildiği 540 K’de tutuşarak homojen gaz fazında yanmaktadır. Uçucu maddenin yanabilen bileşenleri tutuşmanın ardından hızlı bir şekilde yanmakta ve 13.2 %/dk maksimum yanma hızına 747 K sıcaklığında ulaşmaktadır. Ekzoterm pikler aynı şekilde kaynaşmış durumdadır. Yanma 795 K’e kadar devam etmekte ve bu sıcaklıkta sona ermektedir. Yanma verimi % 61 olarak gerçekleşmektedir.

ġekil 8.17 : Soma Deniş linyit kömürü, ayçekirdeği kabuğu ve karışımlarının kuru hava ortamında yanmasına ait DTA eğrileri. .

ġekil 8.18 : Soma Deniş linyit kömürü, ayçekirdeği kabuğu ve karışımlarının kuru hava ortamında yanmasına ait DSC eğrileri. .

ġekil 8.19 : Soma Deniş linyit kömürü, ayçekirdeği kabuğu ve karışımlarının kuru hava ortamında yanmasına ait TG eğrileri. .

ġekil 8.20 : Soma Deniş linyit kömürü, ayçekirdeği kabuğu ve karışımlarının kuru hava ortamında yanmasına ait DTG eğrileri. .

Zeytin küspesi numunesinin kuru hava ortamında yakılması sürecinde sıcaklığın yükselmesiyle birlikte nem çıkışı görülmekte ve ortam sıcaklığından 450K’e kadar devam etmektedir. DTA eğrisinde nem çıkışına ait endotermik pik (Şekil 8.21), DSC eğrisinde de bu sıcaklık aralığında ortamdan ısı uzaklaşması görülmektedir (Şekil 8.22). TG eğrisinde de nem çıkışının neden olduğu ağırlık azalması (Şekil 8.23) ve DTG eğrisinde de sıcaklığa bağlı olarak nem çıkışının neden olduğu ağırlık kayıp hızlarındaki değişim görülmektedir (Şekil 8.24).

Nem çıkışının ardından uçucu madde çıkışı gerçekleşmekte ve uçucu madde 523 K’de tutuşarak gaz fazında yanmakta ve 31.4 %/dk maksimum yanma hızına 586 K’de ulaşmaktadır. Uçucu madde yanması daha yavaş gerçekleşmekte ve 675 K’de ekzoterm pikin iki kısma ayrılarak yarıkok yanmasının gerçekleştiği görülmektedir. Aynı eğilim DSC, TG ve DTG eğrilerinde de görülmektedir. Yarıkokun yanması ile birlikte heterojen katı gaz tepkimeleri gerçekleşmektedir. Yarıkok yanması uçucu maddenin yanmasından daha yavaş gerçekleşmekte ve ağırlık kayıp hızlarındaki değişim DTG eğrisinde görülmektedir (Şekil 8.24). Yarıkokun yanması 825 K’e kadar devam etmekte ve bu sıcaklıkta sona ermektedir. Yanma verimi % 77 olarak gerçekleşmektedir.

ġekil 8.21 : Zeytin küspesinin kuru hava ortamında yanmasına ait DTA eğrisi.

ġekil 8.23 : Zeytin küspesinin kuru hava ortamında yanmasına ait TG eğrisi.

Soma Deniş linyit numunesine % 5 zeytin küspesi ilavesi ile kuru hava ortamında yakılması sürecinde sıcaklık 600K’e ulaşıncaya kadar farklı bir etki gözlenememiştir. Sıcaklığın yükselmesiyle birlikte uçucu madde çıkışı başlamakta ve uçucu madde, başlangıç ağırlığının % 14’ünün kaybedildiği 542 K’de tutuşarak homojen gaz fazında yanmaktadır. Uçucu maddenin yanabilen bileşenleri tutuşmanın ardından hızlı bir şekilde yanmakta ve 13.0 %/dk maksimum yanma hızına 752 K sıcaklığında ulaşmaktadır.

Uçucu madde yanması ve yarıkok yanması hızlı ve eşzamanlı olarak gerçekleşmekte ve uçucu madde ve yarıkok yanmasına ait DTA eğrisindeki (Şekil 8.25) ekzoterm pikler birbiriyle kaynaşmış durumdadır. Aynı eğilim DSC, TG ve DTG eğrilerinde de görülmektedir. Yarıkokun yanması ile birlikte heterojen katı gaz tepkimeleri gerçekleşmektedir. Yarıkok yanması uçucu maddenin yanmasından daha yavaş gerçekleşmekte ve ağırlık kayıp hızlarındaki değişim DTG eğrisinde görülmektedir (Şekil 8.28). Yanma 830 K’e kadar devam etmekte ve bu sıcaklıkta sona ermektedir. Yanma verimi % 55 olarak gerçekleşmektedir.

Soma Deniş linyit numunesine % 10 zeytin küspesi kabuğu ilavesi ile kuru hava ortamında yakılması sürecinde sıcaklık 550 K’e ulaşıncaya kadar farklı bir etki gözlenememiştir.

Sıcaklığın yükselmesiyle birlikte uçucu madde çıkışı başlamakta ve uçucu madde başlangıç ağırlığının % 13’ünün kaybedildiği 536 K’de tutuşarak homojen gaz fazında yanmaktadır. Uçucu maddenin yanabilen bileşenleri tutuşmanın ardından hızlı bir şekilde yanmakta ve 12.1 %/dk maksimum yanma hızına 737 K sıcaklığında ulaşmaktadır.

DTA eğrisi (Şekil 8.25) incelendiğinde, uçucu madde yanması ve yarıkok yanması tek bir pik olarak görülse de 650 K civarında eğride değişim görülmektedir. Aynı eğilim DSC eğrisinde de görülmektedir (Şekil 8.26). Yanma 830 K’e kadar devam etmekte ve bu sıcaklıkta sona ermektedir. Yanma verimi % 53 olarak gerçekleşmektedir.

Soma Deniş linyit numunesine % 20 zeytin küspesi ilavesi ile kuru hava ortamında yakılması sürecinde sıcaklık 575 K’e ulaşıncaya kadar bir etki gözlenememiştir. Sıcaklığın yükselmesiyle birlikte uçucu madde çıkışı başlamakta ve uçucu madde başlangıç ağırlığının % 13’ünün kaybedildiği 531 K’de tutuşarak homojen gaz

fazında yanmaktadır. Tutuşmanın ardından hızlı bir şekilde yanma gerçekleşmekte ve 12.5 %/dk maksimum yanma hızına 762 K sıcaklığında ulaşmaktadır.

DTA eğrisi (Şekil 8.25) incelendiğinde, uçucu madde yanması ve yarıkok yanması arasındaki ayrışmanın SD+%10ZK numunesine kıyasla arttığı görülmektedir. Aynı eğilim DSC eğrisinde de görülmektedir (Şekil 8.26). Yanma 820 K’e kadar devam etmekte ve bu sıcaklıkta sona ermektedir. Yanma verimi % 56 olarak gerçekleşmektedir.

ġekil 8.25 : Soma Deniş linyit kömürü, zeytin küspesi ve karışımlarının kuru hava ortamında yanmasına ait DTA eğrileri. .

ġekil 8.26 : Soma Deniş linyit kömürü, zeytin küspesi ve karışımlarının kuru hava ortamında yanmasına ait DSC eğrileri. .

ġekil 8.27 : Soma Deniş linyit kömürü, zeytin küspesi ve karışımlarının kuru hava ortamında yanmasına ait TG eğrileri. .

ġekil 8.28 : Soma Deniş linyit kömürü, zeytin küspesi ve karışımlarının kuru hava ortamında yanmasına ait DTG eğrileri. .

Pirinç kabuğu numunesinin kuru hava ortamında yakılması sürecinde sıcaklığın yükselmesiyle birlikte nem çıkışı görülmekte ve ortam sıcaklığından 450 K’e kadar devam etmektedir. DTA eğrisinde nem çıkışına ait endotermik pik (Şekil 8.29), DSC eğrisinde de bu sıcaklık aralığında ortamdan ısı uzaklaşması görülmektedir (Şekil 8.30). TG eğrisinde de nem çıkışının neden olduğu ağırlık azalması (Şekil 8.31) ve DTG eğrisinde de sıcaklığa bağlı olarak nem çıkışının neden olduğu ağırlık kayıp hızlarındaki değişim görülmektedir (Şekil 8.32).

Sıcaklığın yükselmesiyle birlikte uçucu madde çıkışı başlamakta ve uçucu madde başlangıç ağırlığının % 16’sının kaybedildiği 550 K’de tutuşarak yanmakta ve 90.7 %/dk maksimum yanma hızına 579 K sıcaklığında ulaşmaktadır.

Zeytin küspesinin yanmasında görüldüğü gibi, pirinç kabuğu numunesinin uçucu madde yanması daha yavaş gerçekleşmekte ve 650 K’de ekzoterm yanma piki iki kısma ayrılarak yarıkok yanmasının gerçekleştiği görülmektedir.

Yarıkokun yanması ile birlikte heterojen katı gaz tepkimeleri gerçekleşmektedir. Yarıkok yanması uçucu maddenin yanmasından daha yavaş gerçekleşmekte ve ağırlık kayıp hızlarındaki değişim DTG eğrisinde görülmektedir (Şekil 8.32). Yanma 800 K’de sona ermektedir. Yanma verimi % 66 olarak gerçekleşmektedir.

ġekil 8.29 : Pirinç kabuğunun kuru hava ortamında yanmasına ait DTA eğrisi.

ġekil 8.31 : Pirinç kabuğunun kuru hava ortamında yanmasına ait TG eğrisi.

Soma Deniş linyit numunesine % 5 pirinç kabuğu ilavesi ile kuru hava ortamında yakılması sürecinde sıcaklık 600 K’e ulaşıncaya kadar farklı bir etki gözlenememiştir.

Sıcaklığın yükselmesiyle birlikte çıkan uçucu madde başlangıç ağırlığının % 14’ünün kaybedildiği 542 K’de tutuşarak homojen gaz fazında yanmakta, 12.7 %/dk maksimum yanma hızına 748 K sıcaklığında ulaşmaktadır.

Uçucu madde yanması ve yarıkok yanması eşzamanlı olarak gerçekleşmekte ve uçucu madde ve yarıkok yanmasına ait DTA eğrisindeki (Şekil 8.33) ekzoterm pikler birbiriyle kaynaşmış durumdadır. Aynı eğilim DSC, TG ve DTG eğrilerinde de görülmektedir. Yarıkokun yanması ile birlikte heterojen katı gaz tepkimeleri gerçekleşmekte ve ağırlık kayıp hızlarındaki değişim DTG eğrisinde görülmektedir (Şekil 8.36). Yanma 820 K’e kadar devam etmekte ve bu sıcaklıkta sona ermektedir. Yanma verimi % 53 olarak gerçekleşmektedir.

Soma Deniş linyit numunesine % 10 pirinç kabuğu ilavesi ile kuru hava ortamında yakılması sürecinde sıcaklık 620K’e ulaşıncaya kadar farklı bir etki gözlenememiştir. Sıcaklığın yükselmesiyle birlikte uçucu madde çıkışı başlamakta ve uçucu madde başlangıç ağırlığının % 15’inin kaybedildiği 547 K’de tutuşarak homojen gaz fazında yanmaktadır. Tutuşmanın ardından hızlı bir şekilde yanma gerçekleşmekte ve 12.7 %/dk maksimum yanma hızı 751 K sıcaklığında gerçekleşmektedir

Uçucu madde yanması ve yarıkok yanması hızlı ve eşzamanlı olarak gerçekleşmekte, 650-700 K aralığında DTA ve DSC eğrilerinde bir şekil değişikliği gözükse de, bu, SD+%5ZK ve SD+%10ZK numunelerinde olduğu kadar belirgin değildir. Yanma 820 K’e kadar devam etmekte ve bu sıcaklıkta sona ermektedir. Yanma verimi % 55 olarak gerçekleşmektedir.

Soma Deniş linyit numunesine % 20 pirinç kabuğu ilavesi ile kuru hava ortamında yakılması sürecinde sıcaklık 620 K’e ulaşıncaya kadar farklı bir etki gözlenememiştir. Uçucu madde başlangıç ağırlığının % 14’ünün kaybedildiği 548 K’de tutuşarak yanmakta ve 11.1 %/dk maksimum yanma hızına 758 K sıcaklığında ulaşmaktadır.

SD+%10PK numunesi için ifade edildiği gibi uçucu madde ve yarıkok yanması arasındaki ayrım belirgin olmamaktadır. Yanma 820 K’e kadar devam etmekte ve bu sıcaklıkta sona ermektedir. Yanma verimi % 53 olarak gerçekleşmektedir.

ġekil 8.33 : Soma Deniş linyit kömürü, pirinç kabuğu ve karışımlarının kuru hava ortamında yanmasına ait DTA eğrileri. .

ġekil 8.34 : Soma Deniş linyit kömürü, pirinç kabuğu ve karışımlarının kuru hava