DENEKLER VE SEÇĠMĠ

Bu bölümde, araĢtırma denekleri ve bu deneklerin seçimi açıklanmaktadır. Bu araĢtırmada denekler, hafif veya orta derecede zihinsel yetersizliğe sahip olan ve birlikte eğitim ortamına devam eden öğrencilerden seçilmiĢtir. Öğrenciler belirlendikten sonra ailelerle çalıĢma hakkında görüĢülerek uygulama hakkında bilgi verilmiĢ ve aileler ile çalıĢmanın Ģartlarını içeren bir aile izin sözleĢmesi imzalanmıĢtır.

3.2.1.Denekler

AraĢtırmanın deneklerini, 2008–2009 öğretim yılında, Yediveren Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Kursu‟na kayıtlı üç öğrenci oluĢturmaktadır. Bu üç öğrenciden biri asıl, ikisi de yedek denek olarak seçilmiĢtir. Ön uygulama için de yetersizliği olmayan lise 1. sınıfa devam eden 15 yaĢında bir öğrenci ile çalıĢılmıĢtır.

3.2.2.Deneklerin Seçimi

Yediveren Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Kursu‟na devam eden öğrencilerden, öncelikle öğretmen görüĢme formu ve daha sonra beceri kontrol listesinin uygulanması sonucunda, özbakım, psiko-motor ve günlük yaĢam becerileri alanlarında benzer becerilere gereksinimi olan öğrenciler belirlenmiĢtir. Daha sonra, belirlenen bu öğrencilerin ailelerine aile görüĢme formu uygulanmıĢtır. Bütün bunların sonucunda, çay demleme, çay servisi ve vileda ile paspas yapma becerilerine gereksinimi olan dört öğrenci olduğu anlaĢılmıĢtır.

Bu dört öğrenci arasından, üç beĢ kelimelik cümlelerden oluĢan yönergeleri yerine getirme ve iki üç kelimelik cümlelerle konuĢma önkoĢul davranıĢlarına sahip olan, ek yetersizlikleri bulunmayan ve tüm vücut bölümlerini rahatlıkla kullanabilen üç öğrenci seçilmiĢtir. Bu üç öğrencinin ailelerinin de gönüllülüğü alınarak, biri asıl ikisi yedek olmak üzere araĢtırma kapsamına alınmıĢtır.

3.2.2.1.Deneklerin Özellikleri

Asıl denek, 1990 yılı doğumlu olup, 19 yaĢında bir erkek öğrencidir. Denek düz lise 9.sınıfa devam etmektedir. Deneğin sağlık raporu incelendiğinde, Wisc-r zekâ testinden 50 puan aldığı yazılıdır. Tanı kısmında ise, mental retardasyon hafif zihinsel yetersizlik yazmaktadır. Denek, bağımsız olarak giyinme, yemek yeme, kiĢisel bakım becerilerine (elini ve yüzünü kalıp sabunla yıkama, saç tarama, diĢ fırçalama,), günlük yaĢam becerilerine (ev temizliği ve düzenine ait becerilerden, çöp toplama, masa silme,; giysilerin bakımına ait becerilerden, kazak katlama, ayakkabı boyama, mutfak becerilerinden, , sofra serme, sofraya ekmek, çatal, kaĢık, tabak, sürahi bardak getirme ve götürme), boyama, kesme, okuma ve yazma, sayma becerilerine sahiptir. Ayrıca denek, üç beĢ kelimelik cümlelerden oluĢan yönergeleri yerine getirebilen, üç dört kelimelik cümlelerle gün içinde baĢından geçen bir olayı anlatabilen, okunduğunda ve söylendiğinde kelime kelime metin yazabilen, büyük- küçük, mekanda konum, renk kavramlarına sahip, eĢleme ayırt etme yapabilen basit bir hikâyede kim, ne, ne zaman, ne oldu sorularına cevap verebilen, ek yetersizliği olmayan, 45 dk‟lık ders saati boyunca yerinde sessizce oturarak ders dinleyen ve sorulan sorulara parmak kaldırarak cevap veren ve grup içi oyunlarda kurallara uyan bir öğrencidir.

Yedek denek, 1992 yılı doğumlu olup,17 yaĢında bir kız öğrencidir. Denek bir rehabilitasyon merkezine devam etmektedir. Deneğin sağlık raporu incelendiğinde, Tanı kısmında, mental retardasyon ve orta derece zihinsel yetersizlik yazmaktadır. Denek, bağımsız olarak giyinme, yemek yeme, kiĢisel bakım becerilerine ( elini ve yüzünü kalıp sabunla yıkama, saç tarama ), günlük yaĢam becerilerine ( ev temizliği ve düzenine ait becerilerden, çöp toplama, masa silme; giysilerin bakımına ait becerilerden, kazak katlama, ayakkabı boyama, askıya kazak asma; mutfak becerilerinden, , sofra serme, sofraya ekmek, çatal, kaĢık, tabak, sürahi bardak getirme ve götürme ), boyama, kesme, okuma ve yazma, sayma becerilerine sahiptir. Ayrıca denek, iki üç kelimelik cümlelerden oluĢan yönergeleri yerine getirebilen, iki üç kelimelik cümlelerle gün içinde baĢından geçen bir olayı anlatabilen, büyük-küçük, mekanda konum, renk kavramlarına( kırmızı, sarı yeĢil ,mavi) sahip, eĢleme ayırt etme yapabilen basit bir hikâyede kim, ne, ne zaman, ne oldu sorularına cevap

verebilen, ek yetersizliği olmayan, 45 dk‟lık ders saati boyunca yerinde sessizce oturarak ders dinleyen ve sorulan sorulara parmak kaldırarak cevap veren ve grup içi oyunlarda kurallara uyan bir öğrencidir.

Ġkinci yedek denek, 1993 yılı doğumlu olup,16 yaĢında bir kız öğrencidir. Denek bir rehabilitasyon merkezine devam etmektedir. Deneğin sağlık raporu incelendiğinde, Tanı kısmında mental retardasyon hafif zihinsel yetersizlik yazmaktadır. Denek, bağımsız olarak giyinme, yemek yeme, kiĢisel bakım becerilerine (elini ve yüzünü kalıp sabunla yıkama, saç tarama, diĢ fırçalama,), günlük yaĢam becerilerine(ev temizliği ve düzenine ait becerilerden, çöp toplama, masa silme, giysilerin bakımına ait becerilerden, kazak katlama, ayakkabı boyama, mutfak becerilerinden, , sofra serme, sofraya ekmek, çatal, kaĢık, tabak, sürahi bardak getirme ve götürme), boyama, kesme, okuma ve yazma, sayma becerilerine sahiptir. Ayrıca denek, üç beĢ kelimelik cümlelerden oluĢan yönergeleri yerine getirebilen, üç dört kelimelik cümlelerle gün içinde baĢından geçen bir olayı anlatabilen, okunduğunda ve söylendiğinde kelime kelime metin yazabilen, büyük-küçük, mekanda konum, renk kavramlarına sahip, eĢleme ayırt etme yapabilen basit bir hikâyede kim, ne, ne zaman, ne oldu sorularına cevap verebilen, ek yetersizliği olmayan, 45 dk‟lık ders saati boyunca yerinde sessizce oturarak ders dinleyen ve sorulan sorulara parmak kaldırarak cevap veren ve grup içi oyunlarda kurallara uyan bir öğrencidir.

Deneklerin hiçbiriyle, daha önce çay demleme, çay servisi yapma ve vileda ile paspas yapma becerilerine yönelik bir çalıĢma yapılmamıĢtır. Deneklere, çalıĢmayı isteyip istemedikleri sorulmuĢ ve çalıĢmaya gönüllü olduklarını belirten cevaplar alınmıĢtır.