Dekara Kütlü Verimi (kg/da)

2016 yılında, farklı pamuk çeşitleri ile Uç alma ve Mepiquat chloride (MC) uygulamalarından elde edilen ortalama dekara kütlü verimi (%) değerlerine ilişkin varyans analiz sonuçları Çizelge 4.15’te; ortalama dekara kütlü verimi (%) değerleri ile LSD testine göre oluşan gruplar ise Çizelge 4.16’da verilmiştir.

CARMEN DELTAOPAL DP 499 GLORİA ORT.

MC 43.80 42.53 43.06 44.00 43.35

UÇ ALMA 43.80 41.66 40.50 41.80 41.94

KONTROL 43.66 41.93 42.06 43.26 42.73

ORT. 43.75 42.04 41.87 43.02 42.67

30

Çizelge 4.15. 2016 yılında, 4 Pamuk Çeşidi ile Uç alma ve MC uygulamalarından elde edilen dekara

kütlü verimine (kg/da) ilişkin varyans analiz sonuçları

* Uygulamalar ve çeşitler arasındaki fark 0.05 düzeyinde önemli ** Uygulamalar ve çeşitler arasındaki fark 0.01düzeyinde önemli

Çizelge 4.15’ten, varyans analizi sonucunda, 2016 yılında dekara kütlü veriminin (kg/da) farklı pamuk çeşitleri ile Uç alma ve MC uygulamalarından etkilendiği ve çeşit x uygulama interaksiyonunun ise önemsiz olduğu saptanmıştır.

Çizelge 4.16. 2016 yılında, 4 Pamuk Çeşidi ile Uç alma ve MC uygulamalarından elde edilen dekara

kütlü verimine (kg/da) ilişkin ortalama değerler ve oluşan gruplar

Çizelge 4.16’dan, ortalama pamuk çeşitleri ile uygulamaların 2 farklı istatistikî

grup oluşturduğu; ortalama dekara kütlü veriminin (%), 267.18 ve 321.88 değerleri arasında değiştiği; uygulamalar yönünden en yüksek dekara kütlü veriminin (%) Uç alma uygulamasından, en düşük değerin ise kontrol parsellerinden elde edildiği izlenmektedir. Denemede kullanılan çeşitler yönünden ise dekara kütlü veriminin (%) 264.89 ve 338.87 değerleri arasında değiştiği görülmüştür. En yüksek dekara kütlü verimi (%) ise DP 499 çeşidinden (338.87) elde edilmiştir. Bu durum geççi ya da orta geççi pamuk çeşitlerinde geç zamanlarda yapılan uç alma uygulamasının dekara kütlü verimini (%) artırdığını göstermektedir. Aynı zamanda, El-Ganayni ve ark. (1984); Roy

Varyasyon Kaynakları SD Kareler Toplamı Kareler Ortalaması F Prob Tekerrür 2 742.68 371.341 0.186 0.835 Çeşit 3 26418.10 8806.033 4.419 0.050* Uygulama 2 18919.40 9459.700 3.387 0.051* Hata 1 6 11956.20 1992.700 0.714 0.644 Çeşit * Uygulama 6 18349.00 3058.167 1.095 0.407 Hata 2 16 44682.76 2792.673 Genel 35 121068.17 CV (%) 17.72

CARMEN DELTAOPAL DP 499 GLORİA ORT.

MC 238.36 355.56 342.10 285.96 305.49 ab

UÇ ALMA 320.26 297.06 348.23 322.00 321.88 a

KONTROL 236.06 256.33 326.30 250.03 267.18 b

ORT. 264.89 b 302.98 ab 338.87 a 285.99 b 298.19

31

ve ark. (1989); Yaşar (2013)’ın Uç alma uygulama verileri; Anlağan (2001)’ın MC uygulaması bulguları, çalışmada elde edilen bulgularla paralellik göstermektedir.

4.9. Lif Uzunluğu (mm)

2016 yılında, farklı pamuk çeşitleri ile Uç alma ve Mepiquat chloride (MC) uygulamalarından elde edilen ortalama lif uzunluğu (mm) değerlerine ilişkin varyans analiz sonuçları Çizelge 4.17’de; ortalama dekara kütlü verimi (%) değerleri ile LSD testine göre oluşan gruplar ise Çizelge 4.18’de gösterilmiştir.

Çizelge 4.17. 2016 yılında, 4 Pamuk Çeşidi ile Uç alma ve MC uygulamalarından elde edilen lif

uzunluğuna (mm) ilişkin varyans analiz sonuçları

* Uygulamalar ve çeşitler arasındaki fark 0.05 düzeyinde önemli ** Uygulamalar ve çeşitler arasındaki fark 0.01düzeyinde önemli

Çizelge 4.17’den, varyans analizi sonucunda, 2016 yılında lif uzunluğunun (mm) farklı pamuk çeşitleri ile Uç alma ve MC uygulamalarından etkilendiği ve çeşit x uygulama interaksiyonunun ise önemsiz olduğu izlenmektedir.

Çizelge 4.18. 2016 yılında, 4 Pamuk Çeşidi ile Uç alma ve MC uygulamalarından elde edilen lif

uzunluğuna (mm) ilişkin ortalama değerler ve oluşan gruplar

Varyasyon Kaynakları SD Kareler Toplamı Kareler Ortalaması F Prob Tekerrür 2 0.07 0.033 0.086 0.918 Çeşit 3 25.61 8.536 22.094 0.001** Uygulama 2 3.89 1.947 3.924 0.041* Hata 1 6 2.32 0.386 0.779 0.599 Çeşit * Uygulama 6 2.78 0.463 0.932 0.499 Hata 2 16 7.94 0.496 Genel 35 42.60 CV (%) 2.53

CARMEN DELTAOPAL DP499 GLORİA ORT.

MC 28.41 26.99 26.60 28.38 27.60 b

UÇ ALMA 29.21 28.35 27.03 28.81 28.35 a

KONTROL 28.47 28.18 25.97 28.26 27.72 b

ORT. 28.70 a 27.84 b 26.53 c 28.48 ab 27.89

32

25.4 mm ve daha düşük uzunluktaki pamuklar kısa; 25.5 - 28.5 mm

uzunluğundaki pamuklar orta; 28.6- 34.9 mm uzunluğundaki pamuklar uzun; 35.0 mm ve daha yüksek değerdeki pamuklar ise çok uzun olarak sınıflandırılmaktadır (DTB 2016).

Çalışmada meteryal olarak kullanılan pamuk çeşitlerinden Carmen çeşidinin ortalama lif uzunluğu (mm) yönünden uzun; diğer çeşitlerin ise orta olarak sınıflandırılabileceği ifade edilebilir.

Çizelge 4.18’den, ortalama pamuk çeşitlerinin 3, uygulamaların ise 2 farklı istatistiki grup oluşturduğu; ortalama lif uzunluğunun 27.60 mm ve 28.35 mm arasında değiştiği; uygulamalar yönünden en yüksek lif uzunluğu (mm) değerinin Uç alma, en düşük değerin ise MC uygulamalarından elde edildiği izlenmektedir. Pamuk çeşitleri yönünden ise lif uzunluğunun 26.53 mm ve 28.70 arasında farklılık gösterdiği;en yüksek lif uzunluğunun Carmen çeşidine (28.70 mm) ait olduğu saptanmıştır. Özellikle Uç alma uygulamasının, kontrol parsellerine ve MC uygulamasına göre lif uzunluğunu (mm) artırdığı söylenebilir.

El- Ganayni ve ark. (1984); Wankhade ve ark. (1986); Ungar ve ark. (1987); Gu Benkang ve ark. (1990); Yaşar (2013)’ın Uç alma ; Kerby (1985); Phipps ve ark. (1996); Mert ve Çalışkan (1998); Karataş (2007); Altınkaya (2009)’nın MC uygulaması bulguları, çalışmada elde edilen bulgularla benzerlik göstermektedir.

4.10. Kopma Anındaki Lif Uzama Oranı (%)

2016 yılında, farklı pamuk çeşitleri ile Uç alma ve Mepiquat chloride (MC) uygulamalarından elde edilen ortalama kopma anındaki lif uzama oranı (%) değerlerine ilişkin varyans analiz sonuçları Çizelge 4.19’da; ortalama kopma anındaki lif uzama oranı (%) değerleri ile LSD testine göre oluşan gruplar ise Çizelge 4.20’de gösterilmiştir.

33

Çizelge 4.19. 2016 yılında, 4 Pamuk Çeşidi ile Uç alma ve MC uygulamalarından elde edilen kopma

anındaki lif uzama oranına (%) ilişkin varyans analiz sonuçları

* Uygulamalar ve çeşitler arasındaki fark 0.05 düzeyinde önemli ** Uygulamalar ve çeşitler arasındaki fark 0.01düzeyinde önemli

Çizelge 4.19’dan, varyans analizi sonucunda, 2016 yılında kopma anındaki lif uzama oranının (%) farklı pamuk çeşitleri ile Uç alma ve MC uygulamalarından etkilendiği ve çeşit x uygulama interaksiyonunun ise önemsiz olduğu saptanmıştır.

Çizelge 4.20. 2016 yılında, 4 Pamuk Çeşidi ile Uç alma ve MC uygulamalarından elde edilen kopma

anındaki lif uzama oranına (%) ilişkin ortalama değerler ve oluşan gruplar

Çizelge 4.20’den, ortalama pamuk çeşitlerine ait 3, uygulamalara ait ise 2 farklı istatistiki grup oluştuğu; ortalama kopma anındaki lif uzama oranının (%) 6.65 ve 6.77 değerleri arasında değiştiği; uygulamalar yönünden en yüksek kopma anındaki lif uzama oranının (%) Uç alma uygulamasından, en düşük değerin ise MC uygulamasından oluştuğu izlenmektedir. Denemede kullanılan çeşitler yönünden ise kopma anındaki lif uzama oranı (%) 6.62 ve 6.81 arasında değişiklik göstermiştir.En yüksek kopma anındaki lif uzama oranı (%) DP 499 pamuk çeşidinden elde edilmiştir. Uç alma uygulamasının, kontrol parsellerine ve MC uygulamalarına göre kopma anındaki lif uzama oranını (%) artırdığı sonucuna varılmıştır. Kerby (1985)’in MC uygulaması bulguları, çalışmada elde edilen MC uygulaması bulgularıyla benzerlik göstermektedir. Varyasyon Kaynakları SD Kareler Toplamı Kareler Ortalaması F Prob Tekerrür 2 0.01 0.004 0.600 0.579 Çeşit 3 0.20 0.068 9.138 0.012* Uygulama 2 0.10 0.050 4.469 0.029* Hata 1 6 0.04 0.007 0.658 0.684 Çeşit * Uygulama 6 0.09 0.015 1.375 0.284 Hata 2 16 0.18 0.011 Genel 35 0.63 CV (%) 1.58

CARMEN DELTAOPAL DP 499 GLORİA ORT.

MC 6.63 6.50 6.76 6.70 6.65 b

UÇ ALMA 6.66 6.70 6.96 6.76 6.77 a

KONTROL 6.63 6.66 6.70 6.73 6.68 ab

ORT. 6.64 bc 6.62 c 6.81 a 6.73 ab 6.70

34

4.11. Lif Kopma Dayanıklılığı (g/tex)

2016 yılında, farklı pamuk çeşitleri ile Uç alma ve Mepiquat chloride (MC) uygulamalarından elde edilen ortalama lif kopma dayanıklılığı (g/tex) değerlerine ilişkin varyans analiz sonuçları Çizelge 4.21’de; ortalama lif kopma dayanıklılığı (g/tex) değerleri ile LSD testine göre oluşan gruplar ise Çizelge 4.22’de gösterilmiştir.

Çizelge 4.21. 2016 yılında, 4 Pamuk Çeşidi ile Uç alma ve MC uygulamalarından elde edilen lif kopma

dayanıklılığına (g/tex) ilişkin varyans analiz sonuçları

*Uygulamalar ve çeşitler arasındaki fark 0.05 düzeyinde önemli ** Uygulamalar ve çeşitler arasındaki fark 0.01düzeyinde

Çizelge 4.21’den, varyans analizi sonucunda, 2016 yılında lif kopma dayanıklılığının (g/tex) farklı pamuk çeşitlerinden etkilenmediği, Uç alma ve MC uygulamalarından etkilendiği ve çeşit x uygulama interaksiyonunun ise önemsiz olduğu izlenebilmektedir.

Çizelge 4.22. 2016 yılında, 4 Pamuk Çeşidi ile Uç alma ve MC uygulamalarından elde edilen lif kopma

dayanıklılığına (g/tex) ilişkin ortalama değerler ve oluşan gruplar

Çizelge 4.22’den, uygulamalara ait lif kopma dayanıklılığının (g/tex) 2 farklı istatistiki grup oluşturduğu; ortalama lif kopma dayanıklılığının 31.65 g/tex ve 33.98 g/tex değerleri arasında değişkenlik gösterdiği; uygulamalar yönünden Uç alma

Varyasyon Kaynakları SD Kareler Toplamı Kareler Ortalaması F Prob Tekerrür 2 10.34 5.170 0.546 0.606 Çeşit 3 56.32 18.772 1.982 0.218 Uygulama 2 64.40 32.200 4.248 0.033* Hata 1 6 56.83 9.472 1.250 0.334 Çeşit * Uygulama 6 45.15 7.525 0.993 0.463 Hata 2 16 121.29 7.580 Genel 35 354.33 CV (%) 8.56

CARMEN DELTAOPAL DP 499 GLORİA ORT.

MC 31.50 28.33 31.86 31.60 30.82 b

UÇ ALMA 32.16 31.33 37.53 34.90 33.98 a

KONTROL 30.73 31.76 31.53 32.56 31.65 ab

ORT. 31.46 30.47 33.64 33.02 32.15

35

uygulamasının, kontrol parsellerine ve MC uygulamalarına göre lif kopma dayanıklılığını (g/tex) artırdığı saptanmıştır. Altınkaya (2009)’nın MC bulgusu, çalışmada ulaşılan MC bulguları ile paralellik göstermektedir.Bununla beraber Xanthopoulus ve Kechagia (1997); Haliloğlu (2010)’un MC uygulamaları bulguları; Yaşar (2013)’ın Uç alma uygulamalarına ait bulguları ise elde edilen verilerle farklılık oluşturmaktadır.