Bu tez çalışmasında benzer ürünlerin fabrikalardan dağıtım merkezleri vasıtasıyla müşterilere taşındığı bir tedarik zincirinde, fabrikalar arasında yatay işbirliği konusu ele alınmıştır. Tedarik zincirlerinde yatay işbirliği son zamanlarda popülerleşmekte olan bir kavramdır çünkü hem kaynak yetersizlikleri hem de çevresel kaygılar firmaları yatay işbirliği kurmaya götürmektedir. Literatürde ele alınan diğer çalışmalarda yatay işbirliği kavramı daha çok ürün taşımacılığı yani lojistik faaliyetlerini ifade ederken bu çalışmada hem lojistik hem de ortak tesis kullanımı şeklinde bir yatay işbirliği üzerinde durulmuştur. Bunun sebebi, kaynak yetersizlikleri ve çevresel kaygıların yanı sıra bütün firmaların temel amacı olan maliyetleri azaltıp daha çok kâr elde edebilmektir. Maliyet kalemleri ele alındığında da tesis açma ve işletmenin oranı diğer maliyetlere oranla oldukça büyüktür, bu nedenle bu maliyetlerin azaltılması firmalar açısından yararlı olacaktır.
Bu çalışmada yatay işbirliği öncesi ve sonrası durumları gözlemlemek için iki adet matematiksel model kurulmuştur. İlk model olan İşbirliği Olmayan Tedarik Zinciri modeliyle yatay işbirliği olmayan durumdaki tedarik zinciri incelenmiş ve oluşan maliyetler hesaplanmıştır. Yatay İşbirlikli Tedarik Zinciri adındaki ikinci model ile ise işbirliği durumunda fabrikaların maliyetlerinde ne oranda bir azaltılma yapılabileceği bulunmaya çalışılmıştır. Modelde karar değişkenleri sabitlenerek tüm fabrikaların işbirliğine dâhil olduğu durum da incelenmiş ve daha sonra bütün bu sonuçlar kıyaslanmıştır.
Sonuç olarak, ister bütün fabrikaların dâhil edildiği, ister işbirliğinin sürekliğinin sağlanması için işbirliği için en yüksek kârların elde edilmesi amacıyla en uygun fabrikaların seçildiği bir yatay işbirliği olsun her iki durumda da fabrikaların tek başlarına ürünlerini müşterilerine gönderdikleri duruma göre büyük tasarrufların sağlandığı yatay işbirlikli bir tedarik zinciri kurulabilir. Bu sayede hem tesis açma ve işletme maliyetlerini paylaşarak kapasite olarak verimli kullanabildikleri ortak dağıtım merkezlerini açabilir ve taşıma maliyetlerini yük birleştirmeler ile azaltarak da birim ürün taşıma maliyetlerini azaltabilirler.
42
Bu çalışmanın devamında, kullanılan parametreler ile ilgili duyarlılık analizleri yapılarak çalışma genişletilebilir. Parametreler ayrı ayrı ya da grup olarak değiştirilebilir. Örneğin parçalı maliyet fonksiyonunda farklı ağırlık kırılma noktaları kullanılarak tam kamyon taşıma ve bir kamyondan az taşıma için farklı maliyetler elde edilerek bunun matematiksel modelin sonuçlarını nasıl etkilediği incelenebilir. Farklı parametreler ile elde edilen sonuçlar mevcut sonuçlar ile kıyaslanarak ayrıntılı bir çalışma yapılabilir.
Tedarik zincirine bir aşama daha eklenerek problem daha da karmaşık bir hale getirilebilir. Yeni aşamanın problemin boyutunu ne kadar arttırdığını, makul sürelerde sonuca ulaşılıp ulaşılamadığını öğrenmek için analizler yapılabilir. Yeni eklenecek aşama için farklı taşıma yöntemleri kullanılabilir.
Önerilen bu çalışmaların yanı sıra, tedarik zinciri tersine lojistik ile birleştirilip çok daha karmaşık bir yatay işbirliği yaratılmaya çalışılabilir.
43
KAYNAKLAR
[1] Vidal C.J., Goetschalckx M., Strategic Production-Distribution Models: A Critical Review with Emphasis on Global Supply Chain Models, European Journal of Operational Research, 98, 1-18, 1997.
[2] Beamon B.M., Supply Chain Design and Analysis: Models and Methods, International Journal of Production Economics, 55, 281-294, 1998.
[3] Tansel B.C., Francis R.L., Lowe T.J., State of Art-Location on Networks: A Survey. Part I: The p-Center and p-Median Problems, Management Science, 29, 482- 497, 1983.
[4] Tansel B.C., Francis R.L., Lowe T.J., State of Art-Location on Networks: A Survey. Part II: Exploiting Tree Network Structure, Management Science, 29, 498- 511, 1983.
[5] ReVelle C.S., Eiselt H.A., Location Analysis: A Synthesis and Survey, European Journal of Operational Research, 165, 1-19, 2005.
[6] Alumur S., Kara B.Y., Network Hub Location Problems: The State of the Art, European Journal of Operational Research, 190, 1-21, 2008.
[7] Melo M.T., Nickel S., Saldanha-da-Gama F., Facility Location and Supply Chain Management- A Review, European Journal of Operational Research, 196, 401-412, 2009.
[8] Campbell J.F., O’Kelly M.E., Twenty-Five Years of Hub Location Research, Transportation Science, 46, 153-169, 2012.
[9] Harks T., Falkenhausen P., Optimal Cost Sharing for Capacitated Facility Location Games, European Journal of Operational Research, 239, 187-198, 2014. [10] Pal M., Tardos E., Group Strategyproof Mechanisms via Primal-Dual Algorithms, 44th Annual IEEE Symposium on Foundations of Computer Science, 584-593, 2003.
[11] Groothedde B., Ruijgrok C., Tavasszy L., Towards Collaborative, Intermodal Hub Networks A Case Study in the Fast Moving Consumer Goods Market, Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 41, 567–583, 2005.
[12] Cruijssen F., Cools M., Dullaert W., Horizontal Cooperation in Logistics: Opportunities and Impediments, Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 43, 129-142, 2007.
[13] Verstrepen S., Cools M., Cruijssen F., Dullaert W., A Dynamic Framework for Managing Horizontal Cooperation in Logistics, International Journal of Logistics Systems and Management, 5, 228-248, 2009.
44
[14] Mutlu F., Çetinkaya S., An Integrated Model for Stock Replenishment and Shipment Scheduling Under Common Carrier Dispatch Costs, Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 46, 844-854, 2010.
[15] Ballot E., Fontane F., Reducing Transportation CO2 Emission through Pooling
of Supply Networks: Perpectives from a Case Study in French Retail Chains, Production Planning and Control, 21, 640-650, 2010.
[16] Pan S., Ballot E., Fontane F., The Reduction of Greenhouse Gas Emissions from Freight Transport by Pooling Supply Chains, International Journal of Production Economics, 143, 86-94, 2013.
[17] Audy J.F., Lehoux N., D’Amours S., Rönnqvist M., A Framework for an Efficient Implementation of Logistics Collaborations, International Transactions in Operational Research, 19, 633-657, 2012.
[18] Vanovermeire C., Sörensen K., Measuring and Rewarding Flexibility in Collaborative Distribution, Including Two-Partner Coalitions, European Journal of Operational Research, 239, 157-165, 2014.
45
ÖZGEÇMİŞ
Kişisel Bilgiler
Soyadı, adı : GİRAY, Begüm Uyruğu : T.C.
Doğum tarihi ve yeri : 03.06.1991 Bursa Medeni hali : Bekar
Telefon : 0 (546) 880 17 71
e-mail : giraybegum@gmail.com
Eğitim
Derece Eğitim Birimi Mezuniyet Tarihi
Lisans Uludağ Üniversitesi-Endüstri Mühendisliği 2013
İş Deneyimi
Yıl Yer Görev
2013-2015 TOBB ETÜ Tam Burslu Yüksek Lisans Öğrencisi
2015- THY A.O. Uzman
Yabancı Dil
İngilizce İtalyanca