Su Buharı Geçirgenliği - Çemen tohumu bazlı nanokil katkılı biyobozunur nanokompozit film üreti

Gıda ile çevre atmosferi arasındaki nem transferini azaltmak için filmlerin su buharı geçirgenliği (SBG) mümkün olduğunca düşük olmalıdır. Geçirgenlik, polimer içeriğindeki suyun çözünürlüğüne ve difüzyonuna bağlıdır. Bu özellik film yapısı, plastikleştirici, ortamın bağıl nemi ve çevrenin sıcaklığı ile ilgilidir. Nanokil takviyeli nanokompozit filmlerin su buharı geçirgenliği değerleri Çizelge 4.6’ de gösterilmektedir.

Çizelge 4.6. Farklı konsantrasyonlardaki nanokillerden üretilen çemenotu gamı bazlı nanokompozit filmlerin su buharı geçirgenliği değerleri *

Film Örneği SBG (g mm h-1_m-2_kPa-1₎ ÇG- Kontrol 0,144±0,002ba ÇG-MMT 2.5 0,160±0,018ba ÇG-MMT 5.0 0,155±0,009ba ÇG-MMT 7.5 0,137±0,020b ÇG-HNT 2.5 0,139±0,005b ÇG-HNT 5.0 0,160±0,000ba ÇG-HNT 7.5 0,198±0,022a ÇG-NM 2.5 0,179±0,019ba ÇG-NM 5.0 0,160±0,012ba ÇG-NM 7.5 0,158±0,018ba

*:Ortalama±standart sapma a-ı: Farklı harfler, aynı sütundaki veriler arası istatistiksel farkın önemli olduğunu gösterirken (P<0,05), aynı harfler ise örnekler arasında istatistiksel olarak fark bulunmadığını göstermektedir (P˃0,05).

ÇG-Kontrol: Çemenotu gamından elde edilen kontrol filmi, ÇG-MMT 2.5: % 2,5 Na⁺ montmorillonit kili içeren nanokompozit film, ÇG-MMT 5.0 : % 5,0 Na⁺ montmorillonit kili içeren nanokompozit film, ÇG- MMT 7.5 : % 7,5 Na⁺ montmorillonit kili içeren nanokompozit film, ÇG-HNT 2.5 : %2,5 halloysite kili içeren nanokompozit film, ÇG-HNT 5.0 : % 5,0 halloysite kili içeren nanokompozit film, ÇG-HNT 7.5 : % 7,5 halloysite kili içeren nanokompozit film, ÇG-NM 2.5 : % 2,5 Nanomer® I.44 P kili içeren nanokompozit film, ÇG-NM 5.0 : % 5,0 Nanomer® I.44 P kili içeren nanokompozit film, ÇG-NM 7.5 : % 7,5 Nanomer® I.44 P kili içeren nanokompozit film

Çemenotu gamı bazlı nanokompozit filmlerin farklı nanokiller ile güçlendirilmesi, nanokil konsantrasyonuna bağlı olarak su buharı geçirgenliğinde önemli azalmalara (P>0.05) neden olmamıştır. Yapılan çalışmalarda nanokil bileşiminin oluşturduğu kıvrımlı yolun etkisi ile su buharı geçirgenliğinin azalmasını sağladığı bildirilmiştir. Wang ve ark. yaptıkları çalışmada nişasta ve gliserolden elde edilen filmlere eklenen modifiye edilmiş ve modifiye edilmemiş MMT ile benzer sonuçlar verdiğini bildirmişlerdir. SBG'deki düşüşün MMT'nin nişasta ile kuvvetli etkileşiminden ve oluşturduğu kıvrımlı yolun etkili olduğu bildirilmiştir [78].

Rhim tarafından yapılan çalışmada agar bazlı filmlerin SBG değeri 2,22 ± 0,19 g m / m2_s

Pa iken %20 oranında kil ilavesiyle bu değer 1,07 ± 0,05 g m / m2 _{s Pa'ya kadar önemli}

ölçüde azalmıştır [79]. Yapılan bir çalışmada 1 μm kalınlığındaki polietilentereftalat (PET), yüksek yoğunluklu polietilen (HDPE) ve düşük yoğunluklu polietilen (LDPE) polimerlerinin 38°C ve %90 RH’ da su buharı geçirgenlikleri belirlenmiş ve sırasıyla 800, 145 ve 560 g/m2_{.gün olarak bulunmuştur [80].}

4.2.8 Oksijen Geçirgenliği

Nanokil takviyeli nanokompozit filmlerin oksijen bariyer özellikleri (peroksit değerinden etkilenen haliyle) Çizelge 4.7’ da gösterilmektedir.

Çizelge 4.7. Farklı konsantrasyonlardaki nanokillerden üretilen çemenotu gamı bazlı nanokompozit filmlerin peroksit değerleri *

Daha yüksek peroksit değerleri, film numunelerinin daha yüksek oksijen geçirgenliğine sahip olduğu anlamına gelmektedir. Nanokompozit filmlerin peroksit değerleri, film numuneleri ile kaplanmış eppendorf tüplerine doldurulmuş ayçiçek yağlarının depolanmasıyla 2,9 meq / kg’dan 13,89-36,37 meq / kg'a kadar değişmiştir.

Film Örneği Peroksit Değeri (meq/kg) ÇG- Kontrol 36,37±6,88a ÇG-MMT2.5 15,40±1,33dc ÇG-MMT5.0 18,57±2,29dc ÇG-MMT7.5 28,49±3,25ba ÇG-HNT2.5 15,09±0,21dc ÇG-HNT5.0 13,89±0,55d ÇG-HNT7.5 23,27±2,80bc ÇG-NM2.5 16,90±3,56dc ÇG-NM5.0 15,49±1,87dc ÇG-NM7.5 16,61±1,58dc

ÇG filmlerinin farklı nanokiller ile güçlendirilmesi, nanokil konsantrasyonuna bağlı olarak oksijen geçirgenliğinde anlamlı (P<0.05) azalmalara neden olmuştur. HNT ve MMT'nin en yüksek konsantrasyonları, oksijen geçirgenliğini olumsuz etkilerken, farklı konsantrasyonlarda NM içeren numuneler arasında anlamlı (P>0.05) fark gözlemlenmemiştir. Tüm film örnekleri için, nanokil konsantrasyonları % 5'e kadar oksijen geçirgenliğinde arzu edilen bir azalma sağlanmış ve nanokillerin ilave edilmesi, filmlerin daha yoğun ve daha kompakt bir yapıya sahip olmasını sağlamıştır.

Kurt ve Kahyaoğlu [56] yaptıkları çalışmada, salep galaktomannan, keçiboynuzu zamkı ve guar sakızı bazlı biyolojik olarak parçalanabilir filmlerle kaplanan tüplerde muhafaza edilen yağın peroksit sayısının 91.20 ve 95.04 meq / kg arasında değişmekte olduğunu bulmuştur. Yapılan çalışmada 1 μm kalınlığındaki PET, HDPE ve LDPE polimerlerinin 23°C ve %0 RH’ da oksijen geçirgenlikleri belirlenmiş ve sırasıyla 1600, 53000 ve 178000 cm3_/m2_{.gün olarak bulunmuştur [80]. Yapılan bir diğer çalışmada petrol esaslı}

polimer olan 20 μm kalınlığındaki PET, 20 μm kalınlığındaki HDPE ve 50 μm kalınlığındaki LDPE filmlerin oksijen geçirgenlikleri belirlenmiş ve sırasıyla 153,3, 15841,4 ve 3560,4 cm3_/m2_{.gün olarak bulunmuştur (81].}

4.2.9 Mekanik Özellikler

Filmlerin mekanik özellikleri çekme dayanımı (tensile strength, TS) ve kopma anındaki uzama (elongation at break, EB) parametrelerinin ölçülmesiyle belirlenmiştir. Çekme testi sırasında filmde oluşan maksimum gerilme çekme dayanımı ile ifade edilirken, ambalajın uzama özelliği, kopma anındaki uzama ile ifade edilmiştir [82]. Çizelge 4.8’ de örneklerin TS ve EB değerleri görülmektedir.

Çizelge 4.8. Farklı konsantrasyonlardaki nanokillerden üretilen çemenotu gamı bazlı nanokompozit filmlerin çekme dayanımı ve kopma anındaki uzama değerleri *

Örnek Çekme Dayanımı (MPa) Kopma Anındaki Uzama (%) Kontrol 3,03 ± 0,25G _{91,15 ± 11,94}A ÇG-MMT2.5 5,42 ± 0,73F _{70,35 ± 12,04}CD ÇG-MMT5.0 6,38 ± 0,40DE _{65,23 ± 15,87}D ÇG-MMT7.5 6,20 ± 0,34E _{71,58 ± 9,26}BCD ÇG-HNT2.5 6,90 ± 0,62CDE _{62,13 ± 0,74}D ÇG-HNT5.0 8,26 ± 0,84A _{86,91 ± 4,15}AB ÇG-HNT7.5 8,16 ± 0,43AB _{82,08 ± 7,16}ABCD ÇG-NM2.5 7,22 ± 0,51C _{83,08 ± 9,79}ABC ÇG-NM5.0 6,97 ± 0,95CD _{84,44 ± 8,49}ABC ÇG-NM7.5 7,38 ± 0,12BC _{78,29 ± 10,77}ABCD

*:Ortalama±standart sapma A-I: Farklı harfler, aynı sütundaki veriler arası istatistiksel farkın önemli olduğunu gösterirken (P<0,05), aynı harfler ise örnekler arasında istatistiksel olarak fark bulunmadığını göstermektedir (P˃0,05).

Çizelge 4.8’ de görüldüğü gibi çekme dayanımı ve kopma anındaki uzama değerleri belirlenmiştir. Kontrol filminin çekme dayanım değeri 3,03 MPa iken, nanokil ilavesi diğer tüm nanokompozit filmler için çekme dayanımında anlamlı (P<0.05) bir artış meydana getirmiştir. Kil ilaveli filmlerde, en yüksek çekme dayanımı değerine %5,0 oranında HNT içeren filmin, en düşük çekme dayanımı değerine ise %2,5 oranında MMT içeren filmin sahip olduğu belirlenmiştir. MMT ve HNT killerinde en yüksek çekme dayanımı değerinin %5,0 oranındaki filmlerde olduğu belirlenmiştir. %5,0’ten daha yüksek nanokil konstrasyonlarında killerin zayıf dağılımları, kümeleşmeleri ve yüksek yüzey enerjilerinden dolayı filmlerin çekme dayanımında iyileşme sağlanmadığı görülmektedir [12,83,84].

Nanokompozit filmlerin kopma anındaki uzama değerleri % 62,13-91,15 arasında bulunmuştur. Kontrol filmi en yüksek (P<0.05) EB değerine sahipken, en düşük EB değerine %2,5 oranında MMT kilini içeren film sahiptir. Nanokil ilavesi filmlerin EB değerlerinde azalışa neden olmuştur.

Yapılan bir çalışmada petrol esaslı polimer olan polipropilenin çekme dayanımı ve kopma anındaki değerleri belirlenmiş ve çekme dayanımı 964 MPa, kopma anındaki uzama değeri ise %39.5 bulunmuştur [85].

4.2.10 SEM (Taramalı Elektron Mikroskobu Analizi)

Farklı konsantrasyonlarda nanokil içeren çemenotu gamı bazlı nanokompozit filmlerin yüzey morfolojisi, Şekil 4.4'de gösterildiği gibi SEM analiziyle incelenmiştir. SEM mikrograflarıyla film yapısındaki nanokilin dağılımı belirlenmiştir. Film yüzeylerinin SEM görüntüleri, kontrol filminin diğer nanokompozit filmlerden daha pürüzsüz yüzeye sahip olduğunu göstermektedir. Konsantrasyon artışına bağlı olarak yüzey pürüzlülüğünün artması polimer ile kil arasındaki bağların zayıf olduğunu göstermektedir. Aynı zamanda çemenotu gamının hidrofilik özelliği ve MMT’nin polimer matrisiyle uyumlu olmasından dolayı MMT kilinin diğer killere göre polimer matrisi içinde daha iyi dağılmış olduğu gözlemlenmiştir. Bu durum, MMT’nin tüm konsantrasyonlarında ayrılmış tabakalı nanokompozit oluşturmuş olabileceği anlamına gelmektedir. HNT ve NM konsantrasyonları arttıkça kil kümeleşmelerinin meydana geldiği gözlemlenmiştir. Rhim tarafından yapılan çalışmada agar polimeri içerisine eklenen Cloisite Na+_{kilinin %5’ten düşük konsantrasyonlarında dağılımın daha iyi}

gerçekleştiği bildirilmiştir [13]. Elde edilen sonuçlar Kumar ve ark. [86], Alboofetileh ve ark. [87], Saurabh ve ark. [10], Rhim’ in [13] sonuçlarıyla uyumlu olduğu belirlenmiştir.

Şekil 4.4 Farklı konsantrasyonlarda nanokil içeren çemenotu gamı bazlı nanokompozit filmlerin SEM görüntüleri

4.2.11 DSC (Diferansiyel Tarama Kalorimetresi)

Farklı nanokiller ile güçlendirilmiş çemenotu gamı bazlı nanokompozit filmlerin ısıl davranışı, Çizelge 4.9’ de ve Şekil 4.5’ de gösterildiği gibi DSC analizi ölçülmüştür. Şekil 4.5’ de gösterildiği gibi DSC grafiklerinde tüm film örnekleri için iki endotermik pik belirlenmiştir. Yaklaşık 100- 134 °C'de tespit edilen ilk pik buharlaşan çözücüye aittir. Çözücü buharlaştırma sıcaklığı (T1), nanokil ilavesiyle önemli derecede artmıştır. 257-

291 °C aralığındaki pikler, çemenotu gamı esaslı filmlerin erimesine aittir. Kontrol filminin erime sıcaklığı (Te) yaklaşık 270 °C iken, nanokil oranı artması filmlerin Te

değerlerinde belirgin bir artışa neden olmuştur.

Çizelge 4.9. Farklı konsantrasyonlardaki nanokillerden üretilen çemenotu gamı bazlı nanokompozit filmlerin DSC değerleri

Örnek T1 (°C) Te (°C) ∆Hm (J/g) İlk bozunma sıcaklığı (°C) ÇG- Kontrol 114,88 270,20 400,80 321,61 ÇG-MMT2.5 116,86 276,67 413,10 322,68 ÇG-MMT5.0 119,66 282,58 360,10 324,81 ÇG-MMT7.5 134,72 291,42 310,80 326,58 ÇG-HNT2.5 127,15 286,74 329,00 323,03 ÇG-HNT5.0 133,82 290,92 336,60 324,45 ÇG-HNT7.5 130,59 288,53 321,90 323,74 ÇG-NM2.5 106,17 265,78 470,70 322,32 ÇG-NM5.0 118,43 280,80 370,30 322,68 ÇG-NM7.5 131,99 290,74 323,20 325,16

Seyedi ve ark. [62] farklı seviyelerde gliserol ile plastikleştirilen Lepidium perfoliatum gam esaslı filmlerin Te değerlerinin 103,00 °C'den 156,25 °C'ye kadar değiştiğini

bildirmiştir. Fesleğen tohumu gamı esaslı filmlerin Te seviyeleri 164,3 ile 165,3 °C

arasında olup, çemenotu gamı esaslı filmlerden daha düşüktür [63]. Almasi ve ark.’ nın yaptıkları çalışmada biyolojik olarak parçalanabilir filmlere nanokil katılmasının, Te

Kontrol filminin ilk bozunma sıcaklığı 321,68 °C iken, nanokillerin ilavesiyle diğer filmlerin ilk bozunma sıcaklıkları biraz daha yüksek bulunmuştur. Benzer sonuçlar, Xu ve ark. tarafından da bildirilmiştir [83].

Şekil 4.5 Farklı konsantrasyonlarda nanokil içeren çemenotu gamı bazlı nanokompozit filmlerin DSC termogramı

SONUÇLAR VE ÖNERİLER

Gerçekleştirilen bu çalışmada çemenotu tohumlarından elde edilen gamların film oluşturma özellikleri belirlenmiş ve farklı konsantrasyonlardaki (%2,5, %5 %7,5) 3 farklı kil kullanılarak filmlerin sahip oldukları düşük mekanik ve bariyer özelliklerine etkisi incelenmiştir. Bu çalışma ile elde edilen sonuçlar ve öneriler aşağıdaki gibi sıralanabilir:  Çemenotu tohumları öğütülerek belirtilen sıcaklıklarda ekstraksiyonu gerçekleştirilmiş, elde edilen üst faz alkol ile çöktürülerek, etüvde kurutulmuştur. Küçük parçalar halinde kullanılan gamların çözelti içerisinde çözünmediği ve homojen dağılmadığı bu nedenle elde edilen filmlerinde homojen olmadığı gözlenmiştir. Bu olumsuzluğu gidermek amacıyla kurutulan gam parçaları öğütülmüş, toz hale getirilerek kullanılmıştır.

 Filmlerin homojen bir şekilde kurumasını sağlamak amacıyla cam kaplar ve fansız etüv kullanılmıştır.

 Filmlerin nem içeriğinin kil konsantrasyonunun artmasıyla azaldığı gözlenmiştir. Üretilen filmlerin nem içeriğinin düşük olması, filmlerin ambalaj malzemesi olarak kullanılabilme potansiyelini olumlu etkileyeceği düşünülmektedir.

 Filmlerin antioksidan aktiviteleri arasında önemli bir farkın olmaması, antioksidan özellikteki maddelerin ekstraksiyon sırasında uzaklaştırılmış olması ya da film üretimi sırasında uygulanan fiziksel işlemler sırasında kayba uğramış olabileceği düşünülmektedir.

 Elde edilen nanokompozit filmler, test edilen Gram (+) veya Gram (-) bakteriler üzerinde yüksek antimikrobiyal aktivite göstermiştir.

 Nanokil bileşiminin oluşturduğu kıvrımlı yolun etkisiyle filmlerin oksijen geçirgenliklerinde azalmalar meydana gelmiştir. Su buharı geçirgenliğinde konsantrasyonun anlamlı bir etkisi yokken, oksijen geçirgenliğinde konsantrasyon artışına bağlı olarak geçirgenlikte azalma meydana gelmiştir.

 Yapılan mekanik test sonucunda nanokillerin ilavesinin filmlerin mekanik özelliklerini olumlu etkilediği, ancak %5’ ten daha yüksek konsantrasyonlarda bu etkinin olumsuz olduğu gözlenmiştir.

 SEM analizi sonucunda SEM mikrografları incelenmiş, konsantrasyon artışına bağlı olarak killerin kümeleşmesiyle yüzey pürüzlülüğünde artış meydana geldiği görülmüştür. Aynı zamanda çemenotu gamının hidrofilik özelliği ve MMT’nin polimer matrisiyle uyumlu olmasından dolayı MMT kilinin diğer killere göre polimer matrisi içinde daha iyi dağılmış olduğu gözlemlenmiştir.

 Yapılan DSC analizi sonucunda, nanokil ilavesinin filmlerim erime noktasını yükselttiği belirlenmiştir.

Elde edilen sonuçlar doğrultusunda bu çalışma sonuçları ile ilgili olarak birkaç öneri yapılabilir:

 Üretilen filmlerin hangi gıdalarda kullanılabileceğine dair araştırmalar ve gıda denemeleri yapılabilir.

 Üretilen filmlere, çemenotu gamına ek olarak farklı polimerlerin eklenmesiyle bariyer ve mekanik özelliklerinin iyileştirilmesi desteklenebilir.

 Filmlerin farklı bakteri, küf ve maya çeşitleri üzerindeki etkileri araştırılarak, filmler antimikrobiyal etkili ambalaj üretimi açısından değerlendirilebilir.

KAYNAKLAR

[1] Siracusa, V., Rocculi, P., Romani, S. ve Rosa, M. D., ( 2008). “Biodegradable Polymers for Food Packaging: A Review”, Trends in Food Science & Technology, 19: 634-643.

[2] Tharanathan, R.H., (2003). “Biodegradable Films and Composite Coatings: Past, Present and Future”, Trends in Food Science & Technology, 14(3): 71-78. [3] Guilbert, S., Gontard, N. ve Gorris, L. G. M., (1996). “Prolongation of the Shelf- life of Perishable Food Products Using Biodegradable Films and Coatings”, Lebensm.-Wiss. u.-Technol., 29: 10–17.

[4] Siracusa, V., Rocculi, P., Romani, S., Rosa, M.D., (2008). “Biodegradable Polymers for Food Packaging: A Review”, Trends in Food Science & Technology, 19(12): 634–643.

[5] Mihindukulasuriya, S.D.F., Lim, L.T., (2014). “Nanotechnology Development in Food Packaging: A review”, Trends in Food Science & Technology, 40(2): 149– 167.

[6] Süfer, Ö. ve Karakaya, S., (2011). “Gıda Endüstrisi ve Nanoteknoloji: Durum Tespiti ve Gelecek”, Akademik Gıda, 9(6): 81-88.

[7] Arora, A. ve Padua, G.W., (2009). “Review: Nanocomposites in Food Packaging”, Journal of Food Science, 75(1): 43-49.

[8] Zhu, S., Chen, J., Li, H., Cao, Y., Yang, Y. ve Feng, Z., (2014). “Preparation and Properties of Montmorillonite/Poly(Ethylene Glycol) Grafted Polypropylene/Polypropylene Nanocomposites “, Applied Clay Science, 87: 303–310.

[9] Casariego, A., Souza, B.W.S., Cerqueira, M.A., Teixeira, J.A., Cruz, L., Diaz, R. ve Vicente, A.A., (2009). “Chitosan/Clay Films' Properties as Affected by Biopolymer and Clay Micro/Nanoparticles' Concentrations “,Food Hydrocolloids, 23(7): 1895–1902.

[10] Saurabha, C.K., Guptaa, S., Bahadurb, J., Mazumderb, S. ve Variyara, P.S., (2015). “ Mechanical and Barrier Properties of Guar Gum Based Nanocomposite Films”, Carbohydrate Polymers, 124: 77–84.

[11] Slavutsky, A.M., Bertuzzi M.A., Armada, M., Garcia, M.G. ve Ochoa, N.A., (2014). “Preparation and Characterization of Montmorillonite/Brea Gum Nanocomposites Films”, Food Hydrocolloids, 35: 270-278.

[12] Qi, G., Li, N., Suna, X.S., Shia, Y. ve Wang, D., (2016). “Effects of Glycerol and Nanoclay on Physiochemical Properties of Camelina Gum-Based Films”, Carbohydrate Polymers, 152: 747-754.

[13] Rhim, J., Lee, S. ve Hong, S., (2011). “Preparation and Characterization of Agar/Clay Nanocomposite Films: The Effect of Clay Type”, Journal of Food Science, 76(3): N40-N48.

[14] Saurabh, C.K., Gupta, S., Variyar, P.S. ve Sharma, A., (2016). “Effect of Addition of Nanoclay, Beeswax, Tween-80 and Glycerol Onphysicochemical Properties of Guar Gum Films”, Industrial Crops and Products, 89: 109-118.

[15] Farahnaky, A., Dadfar, S.M.M. ve Shahbazi, M., (2014). “Physical and Mechanical Properties of Gelatin–Clay Nanocomposite”, Journal of Food Engineering, 122: 78-83.

[16] Zhong, Y., Janes, D., Zheng, Y., Hetzer, M. ve Kee, D.D., (2007). “Mechanical and Oxygen Barrier Properties of Organoclay-Polyethylene Nanocomposite Films”, Polymer Engineering & Science, 47(7): 1101–1107.

[17] Suprakas, S.R., Kazunobu, Y., Masami, O. ve Kazue, U. (2003). “Biodegradable Polylactide/Montmorillonite Nanocomposites”, Journal of Nanoscience and Nanotechnology, 3(6): 503-510.

[18] Sharma, S.K. ve Nayak, S.K., (2009). “Surface Modified Clay/Polypropylene (PP) Nanocomposites: Effect on Physico-Mechanical, Thermal and Morphological Properties”, Polymer Degradation and Stability, 94: 132–138 [19] Baldemir, A. ve İlgün, S., (2015). “Geçmişte ve Günümüzde Çemenotunun

Kullanım Alanları: Trıgonella Foenum-Graecum L.”, Lokman Hekim Journal, 5(1): 1-4.

[20] Gökçe, Z., Efe, L., (2016). “Çemen (Trigonella foenum-graecum L.) Bitkisinin Kullanım Alanları ve Tıbbi Önemi”, Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, Özel Sayı: 355-363.

[21] Nour, A.A.M. ve Magboul, B.I., (1986). “Chemical and Amino Acid Composition of Fenugreek Seeds Grown in Sudan”, Food Chemistry, 22(1): 1-5.

[22] Beyzi, E., İlbaş, A. İ. ve Gürbüz, B., (2010). “Çemen (Trigonella foenum graecum L.) ve Genel Özellikleri”, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 26(4): 316-322.

[23] Isıklı, N.D., Karababa, E., (2005). “Rheological Characterization of Fenugreek Paste (Çemen)”, Journal of Food Engineering, 69(2): 185–190.

[24] Schryver, T., (2002). "Fenugreek", Total Health, 24(4): 42-44.

[25] Brummer, Y., Cui, W. ve Wang, Q., (2003). “Extraction, Purification and Physicochemical Characterization of Fenugreek Gum”, Food Hydrocolloids, 17(3): 229–236.

[26] Madar, Z. ve Shomer, I., (1990). ” Polysaccharide Composition of a Gel Derived From Fenugreek and Its Effect on Starch Digestion and Bile Acid Absorption in Rats”, Journal of Agricultural and Food Chemistry, 38: 1535–1539.

[27] Sauvaire, Y., Ribes, G., Baccou, J. C. ve Loubatieres-Mariani, M. M., (1991). “ Implication of Steroid Saponins and Sapogenins in The Hypocholesterolemic Effect of Fenugreek”, Lipids, 26(3): 191–197.

[28] Stephen, A. M., ve Churns, S. C., (1995). Food Polysaccharides and Their Application, 377, Marcel Dekker, New York.

[29] Garti, N., Madar, Z., Aserin, A. ve Sternheim, B., (1997). “ Fenugreek Galactomannans as Food Emulsifiers”, Food Science and Technology, 30(3): 305–311.

[30] Malayoğlu, U. ve Akar, A. (1995). “Killerin Sınıflandırmasında ve Kullanım Alanlarının Saptanmasında Aranan Kriterlerin İrdelenmesi”, Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu, 21-22 Nisan 1995, İzmir, 125-133.

[31] Tezcan, F., (2008). Aljinat/Kil Biyopolimer Nanokompozit Filmlerin Eldesi ve Karakterizasyonu, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

[32] Kolancılar, H., (2013)., “Topraktan Gelen Katalizör: Montmorillonit”, Trakya Univ J Nat Sci, 14(1): 43-59.

[33] Ray, S., Quek, S. Y., Easteal, A. ve Chen, X. D., (2006). “The Potential Use of Polymer-Clay Nanocomposites in Food Packaging”, International Journal of Food Engineering, 2 (4): 1-11.

[34] Kamble, R., Ghag, M., Gaikawad, S. ve B. K. Panda, B.K., (2012). “Review Article Halloysite Nanotubes and Applications: A Review”, Journal of Advanced Scientific Research, 3(2): 25–29.

[35] Joussein, E., Petit, S., Churchman, J., Theng, B., Righi, D. ve Delvaux, B., (2005). “ Halloysite Clay Minerals- A Review”, Clay Minerals, 40: 383-426.

[36] Papoulis, D., Tsolis-Katagas, P., Kalampounias, A. G. ve Tsikouras, B., (2009). ” Progressive Formation of Halloysite from the Hydrothermal Alteration of Biotite and the Formation Mechanisms of Anatase in Altered Volcanic Rocks from Limnos Island, Northeast Aegean Sea, Greece”, Clays and Clay Minerals, 57: 566-577.

[37] Altuğ, T., (2006). Gıda Katkı Maddeleri, 2. Baskı, Meta Basım Matbaacılık İzmir. [38] Doğan, H., (2012). Ekmek Teknolojisinde Yapıyı Etkileyen Hidrokolloidlerin Reolojik Ve Mikroskobik Yöntemlerle İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bolu.

[39] Thombare, N., Jha, U., Mishra, S. ve Siddiquia, M. Z., (2016). “Guar Gum as a Promising Starting Material for Diverse Applications: A Review”, International Journal of Biological Macromolecules, 88: 361–372.

[40] Garti, N., Madar, Z., Aserin, A. ve Sternheim, B., (1997). “Fenugreek Galactomannans as Food Emulsifiers”, LWT - Food Science and Technology, 30(3): 305-311.

[41] Cengiz, E., Mahmut Dogan, M. ve Karaman, S., (2013). “Characterization of Rheological İnteractions of Gleditsia Triacanthos Gum with Some Hydrocolloids: Effect of Hydration Temperature”, Food Hydrocolloids, 32(2): 453–462.

[42] Salam, H., Dong, Y. ve Davies, I., (2015). “Development of Biobased Polymer/Clay Nanocomposites: A Critical Review”, Fillers and Reinforcements for Advanced Nanocomposites, 6: 101-132.

[43] Choudalakis, G. ve Gotsis, A.D., (2009). “Permeability of Polymer/Clay Nanocomposites: A review”, European Polymer Journal, 45(4): 967–984. [44] Krishnamoorti, R., Vai, R.A. ve Giannelis, E.P., (1996). “Structure and Dynamics

of Polymer-Layered Silicate Nanocomposites”, Chemistry of Metarials, 8 (8): 1728–1734.

[45] Törnük, F., (2014). Biyoaktif Madde Yüklenmiş Nanokillerle Güçlendirilmiş Aktif Ambalaj Üretimi ve Gıda Ambalajlamada Kullanımı, Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.

[46] Vaia, R.A. ve Giannelis, E.P., (1997). “ Lattice of Polymer Melt İntercalation in Organically Modified Layered Silicates”, Macromolecules, 30(25): 7990–7999. [47] Cui, W., Mazza, G., Oomah, B.D. ve Biliaderis, C.G., (1994). “Optimization of an

Aqueous Extraction Process for Flaxseed Gum by Response Surface Methodology”, LWT - Food Science and Technology, 27(4): 363-369.

[48] AOAC, (2000). Official Methods of Analysis, Association of Official Analytical Chemists, Arlington, USA.

[49] Benhura, M.A.N. ve Chidewe, C., (2002). “Some Properties of a Polysaccharide Preparation That is Isolated from the Fruit of Cordia Abyssinica”, Food Chemistry, 76(3): 343–347.

[50] Galla, N.R. ve Dubasi, G.R., (2010). “Chemical and Functional Characterization of Gum Karaya (Sterculia urens L.) Seed Meal”, Food Hydrocolloids, 24(5): 479–485.

[51] Dakia, P.A., Blecker,C., Robert, C., Wathelet, B. ve Paquot, M., (2008). “Composition and Physicochemical Properties of Locust Bean Gum Extracted from Whole Seeds by Acid or Water Dehulling Pre-treatment”, Food Hydrocolloids, 22(5): 807–818.

[52] AOAC, (2005). Official Methods of Analysis, Associations of Official Analytical Chemists, Washington, USA.

[53] Byun, Y., Kim, Y.T. ve Whiteside, S., (2010). “Characterization of an Antioxidant Polylactic Acid (PLA) Film Prepared with α-Tocopherol, BHT and Polyethylene Glycol Using Film Cast Extruder”, Journal of Food Engineering, 100(2): 239-244.

[54] Sanchez-Moreno, C., (2002). “Methods Used to Evaluate The Free Radical Scavenging Activity in Foods and Biological Systems”, Food Science and Technology International, 8(3): 121-137.

[55] ASTM, (2003). Annual book of ASTM standards, American Society for Testing and Materials, Pennsylvania.

[56] Kahyaoğlu, T. ve Kurt, A., (2014). “Characterization of a New Biodegradable Edible Film Made from Salep Glucomannan”, Carbohydrate Polymers, 104: 50- 58.

[57] López-Franco, Y.L., Córdova-Moreno, R.E., Goycoolea, F.M., Valdez, M.A., Juárez-Onofre, J. ve Lizardi-Mendoza, J., (2012). “Classification and Physicochemical Characterization of Mesquite Gum (Prosopis spp.)”, Food Hydrocolloids, 26(1): 159–166.

[58] Cerqueira, M., Bourbon, A., Pinheiro, A., Martins, J., Souza, B. ve Teixeira, J., (2011). “Galactomannans Use in the Development of Edible Films/Coatings for Food Applications”, Trends in Food Science & Technology, 22(12): 662-671. [59] Nafchi, A. M., Nassiri, R., Sheibani, S., Ariffin, F. ve Karim, A. A., (2013).

“Preparation and Characterization of Bionanocomposite Films Filled with Nanorod-Rich Zinc Oxide”, Carbohydrate Polymers, 96(1): 233-239.

[60] Sadegh-Hassani, F. ve Mohammadi Nafchi, A., (2014). “Preparation and Characterization of Bionanocomposite Films Based on Potato Starch/Halloysite Nanoclay”, International Journal of Biological Macromolecules, 67: 458-462.

[61] Abdollahi, M., Rezaei, M. ve Farzi, G., (2012). “A Novel Active Bionanocomposite Film Incorporating Rosemary Essential Oil and Nanoclay Into Chitosan”, Journal of Food Engineering, 111(2): 343-350.

[62] Seyedi, S., Koocheki, A., Mohebbi, M. ve Zahedi, Y., (2014). “Lepidium perfoliatum Seed Gum: A New Source of Carbohydrate to Make a Biodegradable Film”, Carbohydrate Polymers, 101: 349-358.

[63] Khazaei, N., Esmaiili, M., Djomeh, Z. E., Ghasemlou, M. ve Jouki, M., (2014). “Characterization of New Biodegradable Edible Film Made from Basil Seed (Ocimum basilicum L.) Gum”, Carbohydrate Polymers, 102: 199-206.

[64] Rhim, J. W., Hong, S. I., Park, H. M. ve Ng, P. K., (2006). “ Preparation and Characterization of Chitosan-Based Nanocomposite Films with Antimicrobial Activity”, Journal ofAgricultural and Food Chemistry, 54(16): 5814–5822. [65] Marvdashti, L.M., Koocheki, A., Yavarmanesh, M., (2017). “Alyssum

homolocarpum Seed Gum-Polyvinyl Alcohol Biodegradable Composite Film:

Belgede Çemen tohumu bazlı nanokil katkılı biyobozunur nanokompozit film üretimi ve karakterizasyonu (sayfa 52-69)