Bilgisayar on yıllık süre içerisinde mimarlık ve endüstriyel tasarım pratiğinde temel rol oynamıştır. Fakat 1990’ların ortaları boyunca, bazı uygulamacılar, özel efektli filmler ve animasyonlar yapmak için kullanılan daha sofistike 3D modelleme programlarını denemek için geleneksel CAD sistemlerini bir kenara koymaya başlamışlardır. Üç boyutlu objelerin bu programlar sayesinde sanal ortamda sınırsızca, çekiştirilip, katlanıp, üç boyutlu olarak deforme edilebildiğini keşfettiler ve bu formları ağırlık ve devinim gibi sanal güçlerle değiştirmek,onlara artistik
anlatım ve teknik için çok farklı ve güçlü araçlar sağlamıştır. Sanal strüktürlerle çalışma izometrik çoklu yüzeyler olarak adlandırılır ve teknikler arasında “metaclay”, “metabolls” ya da basitçe “blob” olarak daha iyi bilinir. Uygulamacılar CAD programlarının kapasitesinin önüne geçerek, daha önce çizim masası kullanarak tasarım yapanların sadece hayal edebildikleri akıcı formlar yaratmışlardır.
“Blob architecture”, “blobitecture”, “blobism” ya da “blobismus” terimleri mimarlıktaki organik, amip şeklinde çıkıntılı (kabarık) formlu binaların oluşturduğu bir akım için kullanılmaktadır. Mimarlık eleştirmeni Reed Kroloff bu araştırmalardan ortaya çıkan küresel strüktürlerin ilk örneklerini gördüğünde, bunları “blobitecture” diye isimlendirilen yeni bir çeşit olarak tanımlamıştır. Bilgisayar yapısının, dijital olarak geliştirdiği bu yeni strüktürler I.D. Magazin’de Mark Dery tarafından gözlemlendi. Bu yeni tür tanımla tanımlanan Mimar – teorist Greg Lynn, kendi çalışmalarını “bolb architecture” olarak adlandırdı ve formların evrimiyle bunların şekillendirici güçlerinden bahsetti. Aslında kastedilen isimde 1958 yapımı “The Blob” adlı bilim kurgu filmi ima edilmiştir. Buna rağmen “Blob Architecture” terimi 1990’ların ortalarında daha çok kullanılmaya başlanmıştır. Blobitecture kelimesi 2002 yılında William Safire’ in New York Times Magazin’ deki “On Language” sütunundaki “Defenestration” başlıklı makalesinde görülmüştür. Makalede kastedilen zıt anlamına rağmen, kelime eğri yüzeyli, yuvarlak, kavisli şekilli binalar için kullanılmaktadır. ( Walters, 2003)
Daha önce de bahsedildiği gibi “Blob architecture” terimi Mimar Greg Lynn tarafından 1995 yılında ikili geniş objeler (binary large objects) ya da BLOB’ larla yaptığı dijital tasarım deneylerinde kullanılmıştır. Bir müddet sonra mimarlar ve mobilya tasarımcıları yeni farklı formlar yaratmak için BLOB software ile denemeler yapmaya başladılar. Organik gibi gözükmesine rağmen, blob architecture bu program ve buna benzer CAD programları olmadan düşünülemez. Mimarlar formların bilgisayarda modelleme platformunun işlemsel sürecinin kendi amaçları doğrultusunda yönlendirmenin yollarını aramışlardır. Bazı CAD fonksiyonları tek bir biçimi olmayan rasyonel eğrisel çizgiler ya da NURB ve serbest formlu yüzeyler geliştirmeyi içermektedir.
Đlk örnekleri , Peter Cook’un da içinde bulunduğu 1960’larda etkinlik gösteren Đngiliz mimarların oluşturduğu Archigram’dır. Archigram şişirilebilir (inflatable) mimarlı kadar plastikten elde edilebilen formlarla ilgilenmişlerdir. Archigram’ın üyesi olan Ron Harron’da 1960’lardaki Walking City ve Instant City gibi projelerinde “blob-like architecture” yaratmıştır. Bunun gibi Michael Webb’de Sin Centre projesinde “blob-like architecture” uygulamıştır. Frederick Kishler’in inşa edilmemiş “Endless House” adlı projesi simetrik bir plana sahip olması ve bilgisayarlardan önce tasarlanmış olmasına rağmen diğer bir erken blob-like architecture örneğidir; Frederick Kishler’in akıcı damlacık formuna sahip bu tasarımı “ Shine of The Book” (1965) için yapılmıştır. Ayrıca bu gelecekçi formlar bugünde mimarların ilgisini çekmektedir.
Aynı zamanda; eğer blob architecture’a teknolojiden çok form yönünden bakılırsa, organik mimarlığın temsilcisi Mimar Antoni Gaudi ve Buno Taut ile Hermann Finsterlin gibi Expresyonistlerinde Blob Architecture adına dikkate alınması gerekir.
Blob architecture adına kısıtlı açıklamalara rağmen,kelime, özellikle popüler tabirle, özelikle eğik ve benzersiz görünümlü, bir birini tekrar etmeyen formlu binaları içeren Frank Gehry’s Guggenheim Museum Bilbao ve The Experience Music Project’i birleştirmiştir. Buna rağmen, dar düşüncelere göre bunlar “blob” yapılar değildir, CAD tasarım araçlarının avantajları, genellikle CATIA, tarafından tasarlanmışlardır. Bu nedenlerden dolayı bunlar bilgisayar manipulasyonlarından ziyade fiziksel modellerden tasarlanmışlardır. Đlk bütünüyle “blob” yapı Hollanda’da Lors Spuybroek (Nox) ve Kas Oasterhuis tarafından yapılmıştır. Su pavyonu olarak adlandırılan yapı tamamı ile sadece bilgisayar ana şekillerinin araçlarıyla değil aynı zamanda ışık ve sesin ziyaretçiler tarafından dönüştürüldüğü elektronik intraktif iç mekana da sahiptir. (Walters, 2003)
Peter Cook ve Calin Fournier ‘ın Avustralya’daki projesi de “blob architecture” örnekleri arasında dikkate alınabilir. Diğer örnekler Ray Mason’nın Xanadu House (1979)’u , organikçi Bart Price’ın binaları. 2005’e kadar Normen Foster’da 2005’e
kadar bir ölçüde Berlin’deki Free University için beyin-şeklindeki tasarımıyla ve Sage Gateshead yapısıyla blob architecture’la uğraşmıştır.
Şekil 4.6 Future Systems, Selfridges ( Blobitecture - Wikipedia, the free encyclopedia.htm )
Future Systems grubunun 2003 Selfridges için yaptığı blobtecture tasarımı, bu bina kadın siluetini ve 1960 yılında Paco Rabanne tarafından tasarlanan zincirli zırh şeklindeki elbiseyi hatırlatmaktadır.
Şekil 4.7 Hollanda’da Lars Spuybroek / NOX tarafından 1997 yılında tasarlanan su pavyonu (Blobitecture - Wikipedia, the free encyclopedia.htm)
Şekil 4.8 Norman Foster tarafından tasarlanan Sage Gateshead binası (Blobitecture - Wikipedia, the free encyclopedia.htm)
Şekil 4.9 Frank Gehry tarafından tasarlanan Gugenheim
Müzesi/Bilbao (Blobitecture - Wikipedia, the free
encyclopedia.htm)
Şekil 4.10 Peter Cook ve Colin Fournier’in tasarımı Kunstaus/Graz (Blobitecture - Wikipedia, the free encyclopedia.htm)
Şekil 4.11 Experience Müzik Projesi’nin dış görünüşü (Blobitecture - Wikipedia, the free encyclopedia.htm )
Şekil 4.12 Münih’teki Allianz Alanı (Blobitecture - Wikipedia, the free encyclopedia.htm)
Şekil 4.13 Eden Projesi’ndeki geodesic kubbeler (Blobitecture - Wikipedia, the free encyclopedia.htm)