Kurumsal Sınıflandırma dört düzeyden oluşmaktadır. 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşların yine aynı kanunda belirtilen bütçe sınıflarına uygun olarak, Siyasi, bürokratik, idari ve politika uygulayan birimlerinin (harcama birimini gösteren) üst düzeyden alt düzeye doğru hiyerarşik bir yapı içinde bağlılık ve sorumluluk taşıyan kurum kimlik kodlaması diye ifade edilebilir.
Kurumsal sınıflandırma, sorumluluğun belirlenmesine ve program sorumlularının tespitine imkan veren bir sınıflandırmadır.
Kurumsal sınıflandırma dört düzeyden oluşur, her düzeyi iki haneli rakamla kodlanır.
a) Birinci düzey; kurumun il özel idaresi, belediye, bağlı idare veya birlik olduğunu, b) İkinci düzey; il özel idaresi, belediye, bağlı idare ve birliklerin bulunduğu ilin plaka numarasını,
c) Üçüncü düzey; il özel idaresinin genel sekreterlik ve ana hizmet birimlerini, büyükşehir belediyesini, il belediyesini, bağlı idareyi, ilçe belediyesini, ilk kademe belediyesini ve kasaba belediyelerinin ortak kodu ile birliklerin ortak kodunu,
27
ç) Dördüncü düzey; il özel idaresindeki yardımcı hizmet birimleri ile ilçe teşkilatını, üçüncü düzeyde kod verilen belediye ve bağlı idarelerin birimleri ile il dahilindeki her bir kasaba belediyesi ve birliği, gösterir.
Sorumluluğu bulunmayan ve kuruluşu mevzuattan kaynaklanmayan birimler kurumsal sınıflandırmada kodlanmaz. Ancak, özel kalem müdürlüğü kadrosu bulunup bulunmamasına bakılmaksızın üst yönetimin gördüğü hizmetler özel kalem adı altında kodlanır.
Kurumsal kodlamanın üçüncü ve dördüncü düzeyinde yer alan ilçe, ilk kademe ve kasaba belediyeleri ile birliklerin kurumsal kodları Bakanlıkça belirlenir. Kurumsal kodlama, “Kurumsal Sınıflandırma Anahtarına” göre yapılır. (Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği)
Tablo 2: Kurumsal Sınıflandırma
I II III IV AÇIKLAMA
46 Belediye
35 İzmir İli Belediyesi
10 Bornova Belediyesi
02 Özel Kalem Müdürlüğü
Bornova Belediyesi Özel Kalem Müdürlüğünün Kurumsal Kodlaması
2.2.2. Fonksiyonel Sınıflandırma
Analitik bütçe sınıflandırması kapsamında, kamu kurum ve kuruluşun yaptığı iş veya ürettiği hizmetlerinin, tasarlanmış standart fonksiyonlardan en uygun olanının seçilerek faaliyet çeşidinin kodlanmasıdır. Fonksiyonel sınıflandırma dört düzeyden oluşur. Birinci düzey Kamu Kurumlarının gördüğü hizmeti, ikinci düzey bu hizmetlerin çeşitlerini, üçüncü düzey ayrıntılı hizmeti gösterir. Dördüncü düzey ise her ne kadar kodlanmış bir standart olmasa da kamu kurum ve kuruluşların ürettiği hizmetlere ilişkin yürüttükleri projeleri izlemek için kullanılmaktadır.
Fonksiyonel sınıflandırma kurumun faaliyet türlerini gösterir.
Fonksiyonel sınıflandırma dört düzeyden oluşur, birinci düzeyi iki haneli, ikinci ve üçüncü düzeyi tek haneli, dördüncü düzeyi ise iki haneli rakamla kodlanır.
Birinci düzey, on gruba ayrılmış olan Devlet faaliyetlerinden il özel idaresi, belediye, bağlı idare ve birliklerin gördüğü hizmetleri; ikinci düzey, bu hizmetlerin bölündüğü programları; üçüncü düzey, nihai hizmetleri ihtiva eder. Dördüncü düzey,
28
muhtemel ihtiyaçlar için boş bırakılmış olup, projeler dördüncü düzeyde takip edilebilir.
Birinci düzey fonksiyonel kodlar ve hizmetler; 01 Genel Kamu Hizmetleri
02 Savunma Hizmetleri
03 Kamu Düzeni ve Güvenlik Hizmetleri 04 Ekonomik İşler ve Hizmetleri
05 Çevre Koruma Hizmetleri
06 İskan ve Toplum Refahı Hizmetleri 07 Sağlık Hizmetleri
08 Dinlenme, Kültür ve Din Hizmetleri 09 Eğitim Hizmetleri
10 Sosyal Güvenlik ve Sosyal Yardım Hizmetleri
Kurumun bu hizmet gruplarından hiç birine girmeyen faaliyetleri, nitelik itibari ile en yakın olan gruba dahil edilir.
Nüfusu 5.000’in altında olan kasaba belediyelerinde; ekonomik sınıflandırma içerisinde yer alan “Personel Giderleri”, “Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Pirimi Giderleri”, “ Yolluklar” ve “Tedavi ve Cenaze Giderleri”, fonksiyonel sınıflandırmanın “01-Genel Kamu Hizmetleri” içerisinde (3.9 kodunda) gösterilebilir.
İl özel idareleri ve belediyelerin ana fonksiyonu “01 Genel Kamu Hizmetleri”, diğer kurumların ana fonksiyonu ise ağırlıklı olarak gördüğü hizmettir. Özel kalem ve denetim birimleri kurumun ana fonksiyonunda kodlanır.
Kurumlar, Maliye Bakanlığınca Genel Bütçe için belirlenen üç düzey fonksiyonel kodlardan sadece kendi faaliyetlerine ilişkin kodları kullanırlar.(Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği)
Tablo 3: Fonksiyonel Sınıflandırma
I II III IV AÇIKLAMA
01 Genel Kamu Hizmetleri
3 Genel Hizmetler
9 Diğer Genel Hizmetler
29
2.2.3. Finansal Sınıflandırma
Kamu idarelerinin harcamalarının hangi kaynaktan finanse edildiği yani bütçe kaynağını gösteren ve 8 tane standart bütçe kaynağı tipi olan sınıflandırmadır.
Finansman tipi sınıflandırma, harcamanın hangi kaynaktan karşılandığını gösterir. Finansman tipi kodlama tek düzeyden oluşur ve tek haneli rakamla kodlanır.
Finansman tipi kodlar
1-Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri 2-Özel Bütçeli İdareler
3-Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar 4-Sosyal Güvenlik Kurumları
5-Mahalli İdareler 6-Özel Ödenekler 7-Dış Proje Kredileri 8-Bağış ve Yardımlar
Kurumların gördüğü hizmetlerin finansmanı; kendi öz kaynakları ile sağlanıyorsa Mahalli İdareler, dış proje kredileri ile sağlanıyorsa Dış Proje Kredileri, bağış ve yardımlardan sağlanıyorsa Bağış ve Yardımlar kodu ile kodlanır (Mahalli İdareler bütçe ve muhasebe yönetmeliği).
2.2.4. Ekonomik Sınıflandırma
Kurumların yaptığı harcamaların ekonomik ve mali anlamda çeşitlerini, Standart hale getirilmiş ekonomik dört düzeyde ki kodlardan uygun olanın seçilerek sınıflandırılmasıdır.
Ekonomik sınıflandırma, kurumların faaliyetlerinin ekonomik ve mali anlamda çeşitlerini gösteren bir sınıflandırmadır.
Ekonomik sınıflandırma dört düzeyden oluşur, birinci düzeyi iki haneli, iki ve üçüncü düzeyi tek haneli, dördüncü düzeyi ise iki haneli rakamla kodlanır.
Birinci düzey ekonomik kodlar 01 Personel Giderleri
30 03 Mal ve Hizmet Alımı Giderleri
04 Faiz Giderleri 05 Cari Transferler 06 Sermaye Giderleri 07 Sermaye Transferleri 08 Borç Verme 09 Yedek Ödenek
Kurumlar, Maliye Bakanlığınca Genel Bütçe için belirlenen dört düzey ekonomik kodlardan sadece ihtiyaç duydukları kodları kullanırlar (Mahalli İdareler bütçe ve muhasebe yönetmeliği).
2.3. EKONOMİK SINIFLANDIRMA YAPISI