Mad de 55- Mes lek men su bu, ku rum ve ku ru lufl la r›n ma li tab lo la r›n da yer alan; var l›k, kay nak, ge lir ve gi der le ri nin ger çe €i yan s› t›p yan s›t ma
d› €› n›n ve ka y›t la ra do€ ru ge çi ri lip ge çi ril me di €i nin tes pi ti için ge rek li bil gi ve bel ge le ri top la mak ve de €er len dir mek ama c› ile afla €› da ki ça
l›flma la r› ye ri ne ge tir me li dir.
a) Mu ha se be de ne ti mi;
aa) Mu ha se be de ka y›t ve ma te ma tik sel ha ta la r›n tes pi ti, bb) Mu ha se be he sap la r›n da ha ta ve hi le le rin tes pi ti,
cc) Mu ha se be he sap la r› na in ti kal et me yen ka y›t d› fl› ifl lem le rin tes pi ti, dd) Mu ha se be ka y›t la r› n›n ge nel ka bul gör müfl mu ha se be pren sip le ri ile mev zua ta uy gun lu €u nun tes pi ti,
ee) Mu ha se be yön tem ve po li ti ka la r› n›n geç mifl y›l lar ile mu ka ye se si ve de €i flik lik le rin ne de ni nin arafl t› r›l ma s›.
b) Bi lan ço de ne ti mi;
aa) Ak tif ve pa sif he sap la r›n de ne ti mi,
bb) Dö nem içi mi zan lar ile he sap la r›n bi lan ço ya do€ ru yan s› t› l›p yan
s› t›l ma d› €› n›n kon tro lü,
cc) Bi lan ço gü nün den ön ce mey da na ge len ve son ra dan tes pit edi len ifl lem le re ait ka y›t la r›n kon tro lü,
dd) En van ter ifl lem le ri nin ya p›l ma s› ve kon tro lü, ee) Ka pa n›fl ka y›t la r› n›n kon tro lü,
c) Ge lir tab lo su nun de ne ti mi,
aa) Ha s› lat ve ma li yet he sap la r› ile ran d› man ve fi re le rin kon tro lü, bb) Ge lir ler le bu ge lir le rin el de edil me sin de ya p› lan gi der le rin kar fl›
lafl t› r›l ma s›,
cc) Ge lir ve gi der he sap la r› n›n il gi li mev zua ta uy gun lu €u nun kon tro lü, d) Ver gi De ne ti mi;
aa) Mu ha se be bel ge le ri nin mev zua ta uy gun lu €u,
bb) Mu ha se be def ter le ri ve ka y›t la r› n›n mev zua ta uy gun lu €u, cc) Mu ha se be ka y›t la r› na geç me yen ifl lem le rin ve bel ge le rin tes pi ti, dd) Ak tif ve pa sif he sap la r›n de €er le me le ri nin mev zua ta uy gun lu €u, ee) Al›fl, sa t›fl, d›fl ti ca ret, ge lir ve gi der ler de ha ta ve hi le le rin tes pi ti, ff) Ver gi mat ra h› n›n do€ ru lu €u nun tes pi ti,
gg) Ver gi be yan na me le ri nin (y›l l›k, mün fe rit ve özel) mev zua ta uy
gun lu €u nun tes pi ti,
e) Tab lo la r›n ma li ana liz le ri,
f) Bi lan ço la r›n mu ha se be ka y›t la r› na uy gun lu €u nun kon tro lü, g) Bi lan ço ka lem le ri nin stan dart flek le uy gun lu €u nun kontro lü, h) Dö nem so nuç la r› n›n y›l l›k be yan na me ye in ti ka li nin mev zua ta uy
gun lu €u nun kon tro lü.
Ku rum ve ku ru lufl lar ca is te ni le cek de ne tim hiz met le rin de yu ka r› da be lir ti len de ne tim il ke le rin den, il gi li olan la r› uy gu la n›r.
DE NE T‹M ÇA LIfi MA KA ⁄IT LA RI VE ÇA LIfi MA DOS YA SI
Mad de 56- Mes lek men su bu, de ne ti mi ni dü zen li bir ka y›t sis te mi için de yap ma l› d›r. Bu ka y›t dü ze ni, ça l›fl ma ka €›t la r› ve bun la r› top la yan ça l›fl ma dos ya s› ile ye ri ne ge ti ri lir.
Ça l›fl ma ka €›t la r›; mes lek men sup la r› n›n de net le me yön tem ve tek
nik le ri ile top la nan ka n›t ve de €er len dir me le ri so nu cu ula fl› lan ka naa t›
ih ti va eden ka €›t lar olup uy gu la ma da kul la n›l ma s› mec bu ri dir. Ay r› ca, Ye min li Ma li Mü fla vir le rin yap t› €› tas dik ifl le mi ile giz li de ne tim ler de, res mi def ter ler ile ge rek li gö rü len bel ge ve ka y›t lar ta rih ve im za at› la rak mü hür le nir.
Ça l›fl ma ka €›t la r› n›n for mu, en az afla €› da ki bil gi le ri ih ti va et me si flar t›
ile; mes lek men su bun ca ser best çe dü zen le ne bi lir.
a) De net le nen müfl te ri, de ne ti min dö ne mi, ha z›r lan d› €› ta rih, ha z›r la
yan mes lek men su bu nun ad› ile so rum lu mes lek men su bu nun im za s›
yer al ma l› d›r.
b) ‹le ri de de ne tim fa ali ye ti arafl t› r›l d› €›n da; mes lek men su bu nun sa
vun ma s› n› te min ede cek fle kil de; ya p› lan de ne tim ça l›fl ma la r› n›n tüm saf ha la r› n› ve so rum lu luk saf ha la r› n› gös ter me li dir. Bir y› l› kap sa yan de ne tim ler de de ne ti min en az her ay ya p›l ma s› ve ça l›fl ma ka €›t la r› n›n ay l›k de ne tim fa ali yet le ri ni gös ter me si zo run lu dur.
c) He sap la r›n tet ki kin de kul la n› lan özel ifla ret le rin aç›k lan ma s›, he sap
te yit le ri, mes lek men su bu nun iç kon trol sis te min den ya rar la n›p ya rar
lan ma d› €› ve ya dü flün ce le ri aç›k ça gös te ril me li dir.
d) De ne tim prog ra m› na gö re de ne ti mi ya p› lan hu sus lar ile ak sa yan de ne tim fa ali ye ti ko nu la r› ne den le ri ile be lir til me li dir.
Ça l›fl ma ka €›t la r› ça l›fl ma dos ya s› için de on y›l sü re ile yet ki li le rin is
te €i ile ib raz edil mek üze re sak lan ma l› d›r.
Ça l›fl ma dos ya s›: Ça l›fl ma, ka €›t la r› n›n, do€ ru luk test le ri nin, ya z›fl ma
la r›n, de net le nen ku ru lu fla ait mu ka vele le rin, ta li mat la r›n, yö ne tim ka rar su ret le ri gi bi mes lek men su bu nun de net le nen ku rum ve ku ru lufl tan ib
ra z› n› is te di €i bel ge le rin mu ha fa za edil me si ama c›y la kul la n› lan de ne tim dos ya s› d›r.
KA NUN SUZ ‹fi LEM LE R‹ B‹L D‹ R‹M YÜ KÜM LÜ LÜ ⁄Ü
Mad de 57- Mes lek men sup la r›, mes le ki so rum lu lu €un bi lincin de, de ne tim fa ali ye ti s› ra s›n da mev zu at hü küm le ri ne ay k› r› ha ta l› ve hi le li ifl lem le ri tes pit et tik le ri tak dir de, müfl te ri le ri ne ha ta ve hi le le rin dü zel
til me si ni tek lif eder ler. Bu tek li fe ra€ men, ha ta ve hi le le rin dü zel til me
me si ha lin de du rum Yö net me li €in 59. mad de si nin (c) ben din de be lir ti
len olum suz ra por la il gi li ma li mer ci le re ak set ti ri lir. Ad li yar g› ya, in ti ka li ge rek li olan ve suç tefl kil eden hal le rin yet ki li mer ci le re du yu rul ma s›
mec bu ri dir.
DE NE T‹M RA PO RU
Mad de 58 De ne tim Ra po ru;
a) Ge nel bil gi bö lü mü; il gi li le rin be lir til di €i,
b) De ne tim kap sam bö lü mü; dö ne mi be lir ti len ma li tab lo la r›n ge nel ka bul gör müfl de ne tim stan dart la r› na gö re dü zen le nip dü zen len me di €i
nin be lir til di €i,
c) Mes lek men su bu nun aç›k la ma ve gö rüfl bö lü mü; de ne ti mi nin so
nu cun da mes lek men su bun da olu flan ka na at› n›n be lir til di €i,
d) Ra por ta ri hi bö lü mü; de ne ti min bit ti €i ta ri hin gös te ril di €i,
e) Mes lek men su bu nun im za s›; söz lefl me yi im za la yan de ne ti min so
rum lu lu €u nu yük le nen mes lek men su bu ta ra f›n dan ra po run im za lan
d› €›, bö lüm le ri içe rir.
DE NE T‹M RA PO RU ÇE fi‹T LE R‹
Mad de 59- De ne tim ra por la r› mes lek men su bu nun de ne tim so nu cu olu flan gö rü flü ne gö re;
a) Olum lu ra por; de ne tim fa ali ye ti nin bi ti min de mes lek men su bu nun olum lu gö rü flü nü ih ti va eden ra po ru dur.
b) fiart l› de ne tim ra po ru; mes lek men su bu nun de ne tim s› ra s›n da kar
fl› lafl t› €› de ne tim kap sa m›n da ki s› n›r la ma lar ile de net len me si ni is te di €i hal le ri ih ti va eden ra por dur.
c) Olum suz ra por; mes lek men su bu nun, de ne tim s› ra s›n da in ce le nen yer le rin ve ku ru lufl la r›n ger çek du ru mu nu yan s›t ma d› €› ka na at› na var
ma s› so nu cu dü zen le di €i ra por dur.