Büyük Güçlü Motorun Yol Alması Sırasındaki Gerilim Çökmeleri

Tezin bu kısmında A fabrikasındaki gücü en büyük olan motorun devreye girme anında; A fabrikasında bulunan 7 adet alçak gerilim panosunda meydana getirdiği gerilim çökmeleri incelenecektir.

Motorun devreye alınması durumu; yukarıda bahsedilen 2 ayrı çalışma durumu için incelenecektir. Tesisin dizel generatörden çalışması durumu için motorun yol alması incelenmeyecektir. Çünkü bu motor yalnızca üretim devam ediyorken kullanılması gereken motordur. Dizel generatör çalışırken fabrika üretimini durdurmaktadır. Tesiste kullanılan en güçlü motor bir fan (blower) motorudur. Bu motorun besleme gerilimi 380 V, gücü 260 kW ve devri 1500 d/d olup, yıldız/üçgen yol verme yöntemiyle çalıştırılmaktadır. Fan motorunun güç ve kumanda devresi Şekil 5.103’de gösterilmiştir. Bu fan motoru A fabrikasında bulunan MDP3 alçak gerilim panosundan beslenmektedir. Bu motorun kumanda devresinde yıldızdan üçgene geçme süresi 47 saniyedir. Bir başka deyişle bu motor yıldız yol aldıktan 47 saniye sonra üçgen bağlantıya geçmektedir. DIgSILENT yazılımında simülasyonun 5. saniyesinde motora yolverilmektedir. 47 saniye sonra yani simülasyonun 52. saniyesinde motor normal bağlantı şekli olan üçgen bağlantıya geçmektedir.

5.3.1 Şebeke ile paralel çalışma durumu için yapılan hesaplar

Bu bölümde, kojenerasyon tesisi şebeke ile paralel çalışırken A tesisinde bulunan 260 kW gücündeki fan motoruna tranziyent analiz yöntemi ile yolverilmiştir. Bu fan motorunun yol alma esnasında MDP baralarında oluşan gerilim-zaman grafikleri aşağıda verilmektedir.

Şekil 5.104’de fan motoruna yol verme esnasında MDP3 barasının gerilim zaman grafiği verilmiştir. Gerilim değeri pu olarak gösterilmiştir. Yolverme esnasında baradaki gerilim en düşük 0,909 pu değerine düşmektedir. Baranın gerilimi çalışılabilir sınırlar içinde kaldığından gerilim çökmesi olayı görülmez.

Şekil 5.104 : MDP3 barasının gerilim zaman grafiği.

Şekil 5.105’de fan motoruna yol verme esnasında MDP1 barasının gerilim zaman grafiği verilmiştir. Gerilim değeri pu olarak gösterilmiştir. Yolverme esnasında baradaki gerilim en düşük 0,996 pu değerine düşmektedir. Baranın gerilimi çalışılabilir sınırlar içinde kaldığından gerilim çökmesi olayı görülmez.

Şekil 5.105 : MDP1 barasının gerilim zaman grafiği – paralel çalışma.

Şekil 5.106’da fan motoruna yol verme esnasında MDP2 barasının gerilim zaman grafiği verilmiştir. Gerilim değeri pu olarak gösterilmiştir. Yolverme esnasında baradaki gerilim en düşük 0,996 pu değerine düşmektedir. Baranın gerilimi çalışılabilir sınırlar içinde kaldığından gerilim çökmesi olayı görülmez.

Şekil 5.106 : MDP2 barasının gerilim zaman grafiği – paralel çalışma.

Şekil 5.107’de fan motoruna yol verme esnasında MDP4 barasının gerilim zaman grafiği verilmiştir. Gerilim değeri pu olarak gösterilmiştir. Yolverme esnasında

baradaki gerilim en düşük 0,996 pu değerine düşmektedir. Baranın gerilimi çalışılabilir sınırlar içinde kaldığından gerilim çökmesi olayı görülmez.

Şekil 5.107 : MDP4 barasının gerilim zaman grafiği – paralel çalışma.

Şekil 5.108’de fan motoruna yol verme esnasında MDP5 barasının gerilim zaman grafiği verilmiştir. Gerilim değeri pu olarak gösterilmiştir. Yolverme esnasında baradaki gerilim en düşük 0,996 pu değerine düşmektedir. Baranın gerilimi çalışılabilir sınırlar içinde kaldığından gerilim çökmesi olayı görülmez.

Şekil 5.108 : MDP5 barasının gerilim zaman grafiği – paralel çalışma.

Şekil 5.109’da fan motoruna yol verme esnasında MDP6 barasının gerilim zaman grafiği verilmiştir. Gerilim değeri pu olarak gösterilmiştir. Yolverme esnasında

baradaki gerilim en düşük 0,996 pu değerine düşmektedir. Baranın gerilimi çalışılabilir sınırlar içinde kaldığından gerilim çökmesi olayı görülmez.

Şekil 5.109 : MDP6 barasının gerilim zaman grafiği – paralel çalışma.

Şekil 5.110’da fan motoruna yol verme esnasında MDP7 barasının gerilim zaman grafiği verilmiştir. Gerilim değeri pu olarak gösterilmiştir. Yolverme esnasında baradaki gerilim en düşük 0,995 pu değerine düşmektedir. Baranın gerilimi çalışılabilir sınırlar içinde kaldığından gerilim çökmesi olayı görülmez.

Yukarıda 7 baranın gerilim zaman grafiklerinden görüldüğü üzere, kojenerasyon tesisinin şebeke ile paralel çalışma durumunda A fabrikasında bulunan en güçlü motora yol verildiğinde hiçbir barada gerilim çökmesi olayı görülmemektedir.

5.3.2 Kojenerasyon ada çalışma durumu için yapılan hesaplar

Bu bölümde, kojenerasyon tesisi ada durumunda çalışırken A tesisinde bulunan 260 kW gücündeki fan motoruna tranziyent analiz yöntemi ile yolverilmiştir. Bu fan motorunun yol alma esnasında MDP baralarında oluşan gerilim-zaman grafikleri aşağıda verilmektedir.

Şekil 5.111’de fan motoruna yol verme esnasında MDP3 barasının gerilim zaman grafiği verilmiştir. Gerilim değeri pu olarak gösterilmiştir. Yolverme esnasında baradaki gerilim en düşük 0,888 pu değerine düşmektedir. Baranın gerilimi çalışılabilir sınırlar içinde kaldığından gerilim çökmesi olayı görülmez.

Şekil 5.111 : MDP3 barasının gerilim zaman grafiği – ada çalışma.

Şekil 5.112’de fan motoruna yol verme esnasında MDP1 barasının gerilim zaman grafiği verilmiştir. Gerilim değeri pu olarak gösterilmiştir. Yolverme esnasında baradaki gerilim en düşük 0,971 pu değerine düşmektedir. Baranın gerilimi çalışılabilir sınırlar içinde kaldığından gerilim çökmesi olayı görülmez.

Şekil 5.112 : MDP1 barasının gerilim zaman grafiği – ada çalışma.

Şekil 5.113’de fan motoruna yol verme esnasında MDP2 barasının gerilim zaman grafiği verilmiştir. Gerilim değeri pu olarak gösterilmiştir. Yolverme esnasında baradaki gerilim en düşük 0,971 pu değerine düşmektedir. Baranın gerilimi çalışılabilir sınırlar içinde kaldığından gerilim çökmesi olayı görülmez.

Şekil 5.113 : MDP2 barasının gerilim zaman grafiği – ada çalışma.

Şekil 5.114’de fan motoruna yol verme esnasında MDP4 barasının gerilim zaman grafiği verilmiştir. Gerilim değeri pu olarak gösterilmiştir. Yolverme esnasında baradaki gerilim en düşük 0,971 pu değerine düşmektedir. Baranın gerilimi çalışılabilir sınırlar içinde kaldığından gerilim çökmesi olayı görülmez.

Şekil 5.114 : MDP4 barasının gerilim zaman grafiği – ada çalışma.

Şekil 5.115’de fan motoruna yol verme esnasında MDP5 barasının gerilim zaman grafiği verilmiştir. Gerilim değeri pu olarak gösterilmiştir. Yolverme esnasında baradaki gerilim en düşük 0,971 pu değerine düşmektedir. Baranın gerilimi çalışılabilir sınırlar içinde kaldığından gerilim çökmesi olayı görülmez.

Şekil 5.115 : MDP5 barasının gerilim zaman grafiği – ada çalışma.

Şekil 5.116’te fan motoruna yol verme esnasında MDP6 barasının gerilim zaman grafiği verilmiştir. Gerilim değeri pu olarak gösterilmiştir. Yolverme esnasında baradaki gerilim en düşük 0,971 pu değerine düşmektedir. Baranın gerilimi çalışılabilir sınırlar içinde kaldığından gerilim çökmesi olayı görülmez.

Şekil 5.116 : MDP6 barasının gerilim zaman grafiği – ada çalışma.

Şekil 5.117’de fan motoruna yol verme esnasında MDP7 barasının gerilim zaman grafiği verilmiştir. Gerilim değeri pu olarak gösterilmiştir. Yolverme esnasında baradaki gerilim en düşük 0,970 pu değerine düşmektedir. Baranın gerilimi çalışılabilir sınırlar içinde kaldığından gerilim çökmesi olayı görülmez.

Şekil 5.117 : MDP7 barasının gerilim zaman grafiği – ada çalışma.

Yukarıda 7 baranın gerilim zaman grafiklerinden görüldüğü üzere, kojenerasyon tesisinin ada çalışma durumunda A fabrikasında bulunan en güçlü motora yol verildiğinde A tesisindeki hiçbir barada gerilim çökmesi olayı görülmemektedir.