Avrupa İstihdam Stratejisi’nin Dönemler Halinde Yeniden

34

unsur gündeme getirilmiştir. Bu unsurların çerçevesinde üye devletlere eylem için sonuca yönelik 10 hedef belirlenmiştir. Bunlar, işsizler ve işgücü piyasası dışında bulunanlar için aktif ve önleyici tedbirler niteliğinde(Beceren ve Kasalak,2010: 50);

İşsizlikle mücadele

İş yaratılması ve girişimcilik

Çalışma piyasasında esneklik ve adaptasyon

İnsan kaynağının geliştirilmesi ve hayat boyu eğitim İş arzını artırmak ve aktif yaşlanmayı teşvik etmek Cinsiyet eşitliği

İşgücü piyasasındaki dezavantajlı kişilerin işgücü piyasasına entegrasyonu ve ayrımcılıkla mücadele

Ücretlerde teşvik sistemiyle iş ortamının cazibesini arttırmak Kayıt dışı işgücü ve

İstihdamda bölgesel farklılıklardır

2003 yılına ilişkin bir diğer önemli gelişme ise, Avrupa İstihdam Görev Gücü’nün oluşturulmasıdır. Wim KOK başkanlığında oluşturulan, istihdamın mevcut durumu ve hedefleri bağlamında gerekli reformların detaylı şekilde analizini içeren Görev Gücü 12 Kasım 2003’de Avrupa Brüksel Zirvesi’nde sunulmuştur. Bu raporda üye ülkeler için; işçilerin ve işletmelerin uyum kapasitesinin artırılması, işgücü piyasasına daha fazla insanın dâhil edilmesi, insan sermayesine yönelik daha etkin bir yatırımın gerçekleştirilmesi ve daha iyi bir yönetişim metoduyla reformların etkin bir şekilde uygulanmasını sağlamak olarak 4 temel gereklilik belirtilmiştir(Kocakaya,2015:93).

2008-2010 döneminde istihdam politikasına ilişkin yol gösterici ilkeler belirlenirken finans piyasalarındaki huzursuzluğa, petrol ve hammadde fiyatlarındaki artışa dikkat çekilerek reformlara devam edilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. İstidam alanında önceki dönem için belirlenen kılavuz ilkelerin geçerliliğini koruduğu ileri sürülmektedir. Ancak söz konusu yol gösterici hedeflerin ağırlık noktalarının ve gerekçelerinin değiştirilebileceğine işaret edilmektedir. Örneğin, insan kaynaklarına ve işgücü pazarının modernizasyonuna yapılacak yatırımların güçlendirilmesine yönelik önlemlerin vurgulanması gibi. Bir önceki dönemde işgücünün eğitilmesi önemsenirken bu dönemde çerçeve genişletilerek gençler arasında okullarını

35

bitirmeden terk edenlerin sayısını azaltmak da amaçlanmaktadır. Bilginin serbest dolaşımını gerçekleştirmek belirlenen diğer hedefi oluşturmaktadır. Bu bağlamda hızlı internet aşamasına geçmek ve internet kullanımını yaygınlaştırmak da istihdam politikasını belirleyen kılavuz ilkeler arasında yer almaktadır. Önceki dönemden farklı olarak tüketiciler de istihdam yaratacak faktör olarak görülerek küçük işletmeleri ve tüketicileri desteklemek, tüketici haklarını güçlendirerek tüketicilerin ürünler arasında seçim yapmasını sağlamak ve bu yolla rekabeti geliştirmek amaçlanmaktadır. Eğitim, araştırma ve yeniliklere (innovation) yatırım yapılması ağırlık verilen diğer bir alanı oluşturmaktadır. Yaşam boyu eğitim ile iş arayanların yaşamlarının her döneminde işe girebilmelerini sağlamak vurgulanan diğer bir ilkedir. Yoksulluk ve sosyal dışlanma ile mücadele edilerek düşük niteliklere sahip çalışanları, göçmenleri, engellileri özellikle vasıflı işgücü haline gelmeleri yönünde desteklemek amaçlanmaktadır. Avrupa Birliği çapında ortak bir işgücü pazarının oluşturulması ve böylece üye ülkelerdeki açık işlere bütün Avrupa yurttaşlarının erişiminin sağlanması Avrupa Birliği düzeyinde ortak bir işgücü pazarının oluşturulmasının ilk işaretleri olarak kılavuz ilkeler arasında formüle edilmektedir. Hizmetler sektöründe liberalleşme ve bu alanda ortak iç pazarın oluşmasını sağlamak üzere çaba gösterilmesi vurgulanmaktadır. Bu önlemlerle genç Avrupalılara eğitim ve meslek eğitimi verilmesi, kadınların çocuk bakımı, iş ve aile yaşamının uyumlulaştırılması yoluyla işgücüne katılımı, geç emekli olma yoluyla çalışan yaşlıların sayısının artırılması ve modern sosyal güvenlik sistemi yaratılması amaçlanmaktadır (Yıldız,2010:225-226).

21 Eylül 2010’da ise 2010-2015 yılları arasında geçerli olan “Kadın-Erkek Eşitliği İçin Strateji” belgesi kabul edilmiştir. 2006-2010 Yol Haritasının devamı niteliğindeki strateji belgesinde Kadınlar Şartı’nda belirlenmiş olan beş öncelikli alan etrafında öngörülen eylemler sıralanmıştır. Yapılması planlanan ana çalışmaların da sıralandığı strateji belgesinde ayrıca, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Avrupa Paktı bağlamında, Komisyon ve diğer Avrupa kurumları, üye ülkeler ve ilgili taraflar arasında iş birliğinin sağlanması için bir temel oluşturulmuştur. Beş yıllık bu yeni stratejide özellikle kadınların potansiyellerinin etkin hale getirilerek AB’nin ekonomik ve sosyal amaçlarına ulaşılması hedeflenmektedir. Kadınlar Şartı’nda eşitlik konusunda altı çizilen noktalar bu strateji belgesi ile birçok alanda uygulanacak tedbirlere dönüştürülüp sıralanmıştır. Tasarlanan eylemler anaakımlaştırma ve özel önlemleri içeren ikili yaklaşımı içermektedir. Avrupa Komisyonunun toplumsal

36

cinsiyet eşitliğine ilişkin programını yansıtan bu belge, ulusal düzeyde de konuyla ilgili gelişmeleri teşvik etmeyi ve Avrupa kuruluşları ve ilgili taraflarla işbirliğinin geliştirilmesini amaçlamaktadır(İğde,2011: 51-52).

2020 Avrupa hedeflerine (kadın ve erkekler için %75 istihdam oranı) ulaşabilmek için yaşlı, engelli, göçmen ve etnik azınlıklara bağlı kadınların ve tek ebeveyn olan kadınların niceliksel ve niteliksel olarak istihdama katılım sorunlarının çözülmesinin politika gündeminde merkeze alınması önerilmektedir. Ekonomik alanla ilgili bir diğer önemle üzerinde durulan nokta, kadın girişimciliğinin arttırılmasıyla ilgilidir. Kadın girişimciliğinin %33 gibi düşük bir oranda seyrettiği ve bu çalışma biçiminin kadınlar için uygun bir kariyer seçeneği olmadığı fikrinin yaygınlığından duyulan sıkıntılara yer verilmektedir (İğde,2011:52).

AİS dışında AB ülkelerinde istihdam düzeyine yükseltmeye ilişkin başka projeler de uygulanmaktadır. Özellikle istihdam konusunda problem yaşayan grupların istihdamını artırmaya yönelik hazırlanan bu projeler arasında öne çıkan grubu gençler oluşturmaktadır. Belçika’da Rosetta Planı, İngiltere’de Yeni Yöntem, İsveç’te AVE (İleri Düzeyde Mesleki Eğitim Programı), Almanya’da JUMP (Eğitim için Alman Acil Eylem Planı), Fransa’da Yeni Hizmetler Yeni İşler Programı genç işsizlere yönelik hazırlanmış projelere örnek verilebilir. Bunun yanında İsveç’te Kadın Girişimciliğinin Desteklenmesi, Almanya’da İstihdam ve Beceriler Alanında Cinsiyete Yönelik Dijital Ayrımcılığın Önlenmesi seklinde kadınlara yönelik projeler de uygulanmaktadır. İsçilere vasıf kazandırmaya yönelik olarak da Portekiz’de Inserjovem ve Reage Girişimleri, Belçika’da ise Nitelik Kazandırma Merkezleri bulunmaktadır(Eser ve Terzi,2008: 240-241).