Araştırma geliştirme giderleri

Araştırma giderleri gerçekleştiğinde gider kaydedilmektedir. Yeni ürünlerin geliştirilmesi veya geliştirilen ürünlerin testi ve dizaynı ile ilgili proje maliyetleri, projenin ticari ve teknolojik bakımdan başarılı bir şekilde uygulanabilir olması ve maliyetlerin güvenilir olarak tespit edilebilmesi halinde maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilirler. Diğer geliştirme giderleri gerçekleştiğinde gider olarak kaydedilmektedir. Önceki dönemde gider kaydedilen geliştirme giderleri

Uygulanan Değerleme İlkeleri/Muhasebe Politikaları (devamı)

Kullanılan Muhasebe Tahmin ve Varsayımları

Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında Grup yönetiminin, raporlanan varlık ve yükümlülük tutarlarını ve finansal durum tablosu tarihi itibarıyla vukuu muhtemel varlık ve yükümlülüklere ilişkin açıklamaları etkileyecek bazı tahmin ve varsayımlar yapması gerekmektedir. Gerçekleşen sonuçlar, tahmin ve varsayımlardan farklılıklar gösterebilir. Bu tahmin ve varsayımlar düzenli olarak gözden geçirilmekte, düzeltme ihtiyacı doğduğunda bu düzeltmeler ilgili dönemin faaliyet sonuçlarına yansıtılmaktadır. Finansal tablolara yansıtılan tutarlar üzerinde önemli derecede etkisi olabilecek yorumlar ve bilanço tarihinde var olan veya ileride gerçekleşebilecek tahminlerin esas kaynakları göz önünde bulundurularak yapılan önemli varsayımlar ve değerlendirmeler aşağıdaki gibidir:

Şerefiye değer düşüklüğü karşılığı

Grup, belirlenmiş olan muhasebe politikaları çerçevesinde, şerefiye kayıtlı değerlerini yılda bir kez veya şartların değer düşüklüğünü işaret ettiği durumlarda daha sık aralıklarla değer düşüklüğü testine tabi tutmaktadır. Grup, 31 Aralık 2020 tarihi itibarıyla şerefiye kayıtlı değerlerini geri kazanılabilir değeri ile karşılaştırılarak değer düşüklüğü testine tabi tutmuştur. Geri kazanılabilir değer, net satış fiyatı ile kullanım değerinin yüksek olanıdır. Bu hesaplamalarda, yönetim kurulu tarafından onaylanan finansal bütçeyi temel alan vergi öncesi serbest nakit akış tahminleri esas alınmıştır.

Onaylanan bütçeden sonraki tahmini serbest nakit akışları beklenen büyüme oranları kullanılarak 10 yıl için hesaplanmıştır.

Tahmini vergi öncesi serbest nakit akışları iskonto edilerek peşine getirilmiştir. Faaliyette bulunulan piyasalardaki büyüme oranları, kişi başı gayrisafi yurtiçi hasılat ve fiyat indeksleri gibi bilgiler dış kaynaklardan edinilmiştir. Mamul ve hammadde fiyatları, işletme sermayesi gereksinimleri ve sabit kıymet yatırımları gibi değişkenlerle ilgili tahminler Grup’un öngörüleri ve geçmiş dönem gerçekleşmelerine göre yapılmıştır.

Söz konusu çalışmada, yönetim kurulu tarafından onaylanan stratejik iş planlarını temel alan nakit akış tahminleri kullanılmıştır. Değer düşüklüğü testi için faaliyet bölümleri içerisinde kullanılan ana tahminlerde sabit büyüme oranı %4,00 ile %15,07 arasında (31 Aralık 2019: %3,00 ile %15,10 arasında), vergi sonrası iskonto oranı ise %9,28 ile %24,80 arasında alınmıştır (31 Aralık 2019: %8,46 ile %26,70).

Beklenen zarar karşılığı

Beklenen zarar karşılığı TFRS 9 standardında tanımlanan beklenen kredi zararları kullanılarak muhasebeleştirilmektedir.

Beklenen kredi zararları geçmiş yıllara ait deneyimlere ek olarak Grup'un geleceğe yönelik tahminleri dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Konsolide finansal durum tablosu tarihi itibarıyla ilgili karşılıklar Not 8.1’de açıklanmaktadır.

Stok değer düşüklüğü karşılığı

Stok değer düşüklüğü ile ilgili olarak stoklar fiziksel olarak ve ne kadar geçmişten geldiği incelenmekte, teknik personelin görüşleri doğrultusunda kullanılabilirliği belirlenmekte ve kullanılamayacak olduğu tahmin edilen kalemler için karşılık ayrılmaktadır. Stokların net gerçekleşebilir değerinin belirlenmesinde de liste satış fiyatları ve yıl içinde verilen ortalama iskonto oranlarına ilişkin veriler kullanılmakta ve katlanılacak satış giderlerine ilişkin tahminler yapılmaktadır. Bu çalışmalar sonucunda net gerçekleşebilir değeri maliyet değerinin altında olan stoklar için karşılık Not 10’da açıklanmaktadır.

Kıdem tazminatı karşılığı

İskonto oranları, gelecekteki maaş artışları ve çalışanların ayrılma oranlarını içeren birtakım varsayımlara dayalı aktüeryal hesaplamalar ile belirlenmektedir. Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklara ilişkin detaylar Not 17.2’de açıklanmaktadır.

Kullanılan Muhasebe Tahmin ve Varsayımları (devamı) Garanti gider karşılığı

Grup garanti karşılığını, her bir ürün modeli için geçmiş yıllarda gerçekleşen ürün modeline ilişkin garanti giderlerini ve her bir ürün grubunun kalan garanti sürelerini göz önünde bulundurarak tespit etmiştir. Ayrıca Grup, üretici firmaya rücu edilebilecek garanti giderlerini de geçmiş yıllarda gerçekleşen tutarlar ve sözleşmeler ışığında dikkate almakta ve bu tutarlar için karşılık ayırmamaktadır. Garanti giderlerine ilişkin karşılıklara ilişkin detaylar Not 17.3’de açıklanmaktadır.

Üzerinden ertelenmiş vergi hesaplanan devreden mali zararlar

Devreden mali zararlar her finansal durum tablosu tarihi itibarıyla Grup tarafından gözden geçirilir. Ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri, bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kar elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde azaltılır (Not 30.2).

Satış Opsiyon Yükümlülüğü

Çeşitli değerleme teknikleri ve varsayımlara göre belirlenen satış opsiyonu yükümlülüğü, konsolide finansal durum tablosunda vadelerine kalan süreler göz önünde bulundurularak “diğer kısa vadeli yükümlülükler” kalemleri içerisinde gösterilmiştir (Not 20).

Kiralama faaliyetinde kullanılan varlıklar

Grup’un bağlı ortaklıkların Çelik Motor, kiralama faaliyetinde kullanılan varlıklarını TMS 16 yeniden değerleme modeli çerçevesinde ileriye dönük olarak gerçeğe uygun değeri ile muhasebeleştirmektedir. Varlıkların gerçeğe uygun değeri, pazardaki ortalama satış fiyatları ve geçmiş dönemlerde İkinciyeni.com üzerinden satılan araçların satış fiyatları baz alınarak Çelik Motor yönetimi tarafından bağımsız verilere dayanan tahminler kullanılarak belirlenmiştir. 31 Aralık 2020 tarihi itibarıyla değerleme rakamları da bu politika çerçevesinde hesaplanmış ve ertelenmiş vergi sonrası 111.115 TL tutarındaki yeniden değerleme artışı Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazançları (Kayıpları) altında muhasebeleştirilmiştir. 31 Aralık 2020 tarihi itibarıyla operasyonel kiralamada kullanılan varlıkların değerlemeden önceki net defter değeri 167.759 TL’dir (31 Aralık 2019: 738.786 TL).

Yeniden değerlenmiş tutarları ile taşınan operasyonel kiralamada kullanılan varlıklar, taşınan değerin rayiç değerden farklılaşmamasını sağlayacak sıklıkta değerlemeye tabi tutulur. Yeniden değerleme artışları kapsamlı gelir tablosunda yeniden değerleme fonunda muhasebeleştirilir.

Yeniden değerleme tarihindeki birikmiş amortismanlar, operasyonel kiralamada kullanılan varlıkların taşınan brüt değerlerinden netlenmekte ve net tutar operasyonel kiralamada kullanılan varlığın yeniden değerlenmiş tutarına getirilmektedir.

Gerçeğe uygun değerinden taşınan varlıkların elden çıkarılmasında, elde edilecek kar ya da zarar (satıştan elde edilecek net nakit ile varlığın taşınan değeri arasındaki fark), öncelikle olarak değerleme fonundaki bu varlık kalemine ilişkin yeniden değerleme fonu, geçmiş yıl kar ya da zararına aktarılır. Daha sonrasında kalan tutar varlığın elden çıkarıldığı yılda kar veya zarar tablosuna yansıtılır.

Kiralama faaliyetinde kullanılan varlıkların kalıntı değeri

Grup yönetimi maddi duran varlıklarında bulunan ve operasyonel kiralama ile kiraya verdiği taşıt araçlarının kira süresi sonundaki ikinci el araç satış değerlerinin belirlenmesinde teknik ekibinin tecrübeleri doğrultusunda önemli varsayımlarda bulunmaktadır. Bu taşıt araçlarının maliyet değerleri ile kalıntı değerleri arasındaki fark kiralama sözleşmeleri süresince amorti edilmektedir.

Maddi duran varlık ömürleri

Grup’un bağlı ortaklıklarından CCI yönetimi makina ve ekipmanlara ait yedek parçaların faydalı ekonomik ömürlerinin belirlenmesinde teknik ekibinin tecrübeleri doğrultusunda önemli varsayımlarda bulunmuştur. Grup, kullanım ömrü

Kullanılan Muhasebe Tahmin ve Varsayımları (devamı) Depozitolu şişeler

Grup, belirlenmiş olan muhasebe politikaları çerçevesinde, depozitolu şişelerden kaynaklanan yükümlülüklerini diğer borçlar hesabında yansıtmaktadır. Grup, yaptığı en iyi tahmin ve varsayımlara dayanarak, piyasadaki mevcut depozitolu şişelerinin gelecek dönemlerde döneceğine kanaat getirdiği kısmıyla ilgili yükümlülüklerini diğer borçlar hesabında yansıtmaktadır.