AraĢtırma Sonuçlarına Dayalı Öneriler

Evli bireylerin cinsel özgüven, cinsel öz-yeterlik, evlilik yaĢam doyumu düzeylerini artırıcı eğitim programları, psikolojik danıĢmanlık hizmetleri geliĢtirilebilir.

Cinsel özgüvenin düĢmesine sebep olan cinsel utangaçlığın giderilmesine yönelik grupla psikolojik danıĢma, bireysel psikolojik danıĢma ve diğer eğitim çalıĢmaları geliĢtirilerek evli ve evlilik hazırlığı içinde olan bireylerin bu hizmetlerden faydalanmaları için gerekli imkanlar sağlanabilir.

Psikolojik belirtiler ve diğer bazı kiĢilik özellikleri cinsel özgüveni düĢürebildiği için bu psikolojik belirtileri azaltıcı ve cinsel özgüveni düĢürücü kiĢilik özelliklerini değiĢtirmeye yönelik psikolojik danıĢma hizmeti verilebilir.

AraĢtırma sonucunda çocuk sayısı arttıkça cinsel özgüven düzeyinde azaldığı görülmektedir. Bu nedenle evli bireyler aile planlaması yapabilmeleri ya da

157

çeĢitli kuruluĢlar tarafından sağlanan bu hizmetlerden faydalanabilmeleri konusunda bilgilendirilebilir.

Uzun süreli evliliklerde evlilik iliĢkisinde yıpranmalar, evlilik bağlarında zedelenmeler görülebilir. Bunun önlenebilmesi için bireyler evlilik iliĢkisi içindeki paylaĢımların cinsel yaĢamı nasıl etkileyebileceği konusunda bilgilendirilebilir.

YaĢa bağlı olarak cinsel yaĢantılardaki meydana gelebilecek değiĢimlerle ilgili bu alanda hizmet veren çeĢitli kuruluĢlar tarafından eğitici programlar hazırlanabilir.

Evli erkeklerin eĢlerinin cinsel özgüvenlerini nasıl arttırabilecekleri ve kendilerinin hangi davranıĢ ve tutumlarının bunun üzerinde etkili olabileceği konusunda farkındalıklarını geliĢtirici eğitim programları düzenlenebilir. Kadınların cinsel özgüvenlerini arttırmak için, cinsel yaĢam, cinsel iliĢki ile ilgili konularda çeĢitli çalıĢmalarla bilinçlendirilebilirler.

Ayrıca anlaĢarak evlenen bireylerin görücü usulü ile evlilik yapan bireylerden daha fazla cinsel özgüvene sahip olduğu görülmektedir. Özellikle kırsal kesim, sosyo-ekonomik düzeyi düĢük ve eğitim düzeyi düĢük ailelerde yaĢayan bireylerin görücü usulü ile evlilik yapma ihtimallerinin yüksek olabileceği düĢünüldüğünde aileler bu konuda bilinçlendirilerek evlenecek gençlerin anlaĢarak evlilik yapmaları konusunda bilgilendirilebilir.

Ek iĢ yapan bireylerin de cinsel özgüven düzeylerinin yüksek olması, sosyo- ekonomik düzeyin cinsel özgüven üzerindeki etkisini göstermektedir. Bu çerçevede bireylerin ekonomik durumlarını iyileĢtirmelerine yönelik yardım çalıĢmaları yapılabilir ya da ek iĢ olanakları sağlanabilir.

Evlenmek üzere olan çiftlere, cinsellik ve evlilik ile ilgili sağlıklı bilgi vermek üzere, konu ile ilgili çeĢitli kurum ve kuruluĢlarla iĢbirliği yapılarak evlendirme dairelerinde ve birinci basamak sağlık hizmeti veren sağlık kuruluĢlarında evlilik öncesi danıĢmanlık birimleri kurulabilir.

Hastanelerde ve diğer sağlık kuruluĢlarında cinsel sorunlar yaĢayan bireylere yardım edilebilmesi için cinsel terapi ve aile terapisi alanında uzman bireyler görevlendirilebilir.

Rehberlik ve psikolojik danıĢmanlık bölümünde öğrenim gören bireyler lisans ya da lisans üstü eğitimleri sürecinde evlilik ve aile danıĢmanlığı, eĢ

158

seçimi, kiĢilerarası iletiĢim, cinsellik, özgüven, cinsel özgüven, sağlıklı cinsel yaĢam, cinsel sorunlarla baĢ edebilme gibi konular hakkında bilgi becerilerini arttırabilmelerine yönelik eğitim programları ve ders içerikleri düzenlenebilir. Milli eğitimde çalıĢan Rehber Öğretmenler cinsellik, cinsel özgüven, cinsel geliĢim ile ilgili konularda grup rehberliği çalıĢmaları yaparak velileri ve öğrencileri bu konuda bilinçlendirebilirler.

Anne Çocuk Eğitim Vakfı gibi kurumlarla iĢ birliği yapılarak evli bireylerin cinsel özgüven düzeylerini arttırmaya yönelik çalıĢmalar planlanabilir.

Aile ve sosyal politikalar bakanlığı tarafından yürütülen proje ve çalıĢmalara evli bireylerin cinsel özgüven düzeylerini arttırmaya ve cinsel utangaçlığı azaltmaya yönelik çalıĢmalarda dahil edilebilir.

Evli bireylerin cinsel yaĢantılarının iyileĢtirilmesi ve cinsel özgüvenlerinin arttırılmasına ve cinsel sorunlarının çözümüne yönelik radyo ve TV programları düzenlenebilir.

Belediyeler tarafından ailelere sunulan aile eğitim seminerleri çalıĢmalarına cinsel konularla ilgili içerikler eklenebilir.

Aile sosyal politikalar bakanlığı tarafından evli bireylerin sağlıklı cinsel yaĢantılarına devam edebilmeleri ve yaĢadıkları cinsel sorunların çözümüne yönelik yardım alabilecekleri bir telefonla danıĢma hattı açılabilir.

Bireylerin sağlıklı cinsel kimlik kazanması için örgün ve yaygın eğitim programlarına cinsel eğitim ile ilgili içerikler eklenebilir.

Özellikle lise ve yüksekokul öğrenimine devam eden gençlere niĢanlılık, evliliğe hazırlık, cinsellik, cinsel özgüven, evlilik ve aile yaĢamı konularında eğitim programları düzenlenebilir.

Ġlköğretim, ortaöğretim ve lisans eğitimi sürecinin her aĢamasında öğrencilerin geliĢim düzeylerine uygun cinsel eğitimin verilebileceği dersler ders programlarına konulabilir.

Evlilik için hazırlık yapan bireylerin gereksinimleri doğrultusunda evlilik öncesinde cinsel utangaçlık, cinsel öz-yeterlik, evlilik yaĢam doyumu ve cinsel özgüven gibi konuların da yer aldığı cinsel eğitim programları planlanmalı ve tüm ülke geneline yaygınlaĢtırılarak etkin bir Ģekilde yürütülmelidir.

159

Evliliğe hazırlanan çiftler evlilik sürecinde karĢılaĢılan cinsel sorunlar ve çözüm yöntemleri ile ilgili eğitilebilir.

Okul çağlarından baĢlayarak bireylere kendini tanıma, karĢı cinsle sağlıklı iliĢkiler kurma, cinsel ahlak geliĢimi, öfke kontrolü, problem çözme, sağlıklı iletiĢim kurma, anne babalık eğitimi gibi konularda Milli Eğitim Bakanlığı kurumlarında ve diğer kurumlarda daha iĢlevsel eğitimler verilebilir.

Toplumun kültürel özellikleri göz önüne alınarak, evlilik öncesi çiftlere verilecek cinsel danıĢmanlık ile bireylerin yanlıĢ bilgi ve inanıĢlarını değiĢtirerek daha sorunsuz ve doyumlu cinsel yaĢam ve mutlu bir evlilik sağlanabilir.

Cinsel danıĢmanlık ve cinsel eğitim ile ilgili planlanacak olan çalıĢmaların farklı etnik ve sosyo-ekonomik yapı, farlı yerleĢim yeri (kırsal, kentsel) özelliği gösteren gruplar üzerinde de yürütülmesi yararlı olacaktır.