4. BULGULAR:
4.3 ANTROPOMETRİK ÖLÇÜM SONUÇLARI
Bu bölümde çocukların antropometrik ölçüm sonuçları ve ölçüm sonuçlarına yapılan değerlendirmeler yer almaktadır.
Tablo 4-73. Bölgelerde Antropometrik Ölçümü Yapılan Öğrencilerin Cinsiyete Göre Dağılımı
%95 Güven Aralığı
Geçerli antropometrik ölçümü yapılan toplam 11.523 öğrencinin %50,7'si erkektir. Doğu Marmara Bölgesinde antropometrik ölçümü yapılan erkek çocuk yüzdesi %45,3 ile en düşük, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde en yüksektir (%54,7) (Tablo 4-73).
119 | S a y f a
120 | S a y f a
Tablo 4-74. Bölgelerde Antropometrik Ölçümü Yapılan Çocukların Yaş Gruplarının Dağılımı
%95 Güven Aralığı
121 | S a y f a
Tablo 4-74’ün devamı %95 Güven Aralığı
İBBS Yaş Grupları % Standart
Yedi yaş grubu çocuklar, toplam çocukların %79,7'sini oluştururken, 6 yaş grubu %13,9, 8 yaş grubu da %5,9'unu oluşturmaktadır. Altı yaş grubu en fazla Ortadoğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde bulunmaktadır (%23,4) (Tablo 4-74).
122 | S a y f a
Tablo 4-75. Bölgelere Göre Erkek Çocukların Vücut Ağırlıklarına Ait Ortalama ve Yüzdelik Değerlerin Dağılımı Vücut Ağırlığı
123 | S a y f a Tablo 4-76. Bölgelere Göre Kız Çocukların Vücut Ağırlıklarına Ait Ortalama ve Yüzdelik Değerlerin Dağılımı
Vücut Ağırlığı
124 | S a y f a
Tablo 4-77. Bölgelere Göre Erkek Çocukların Boy Uzunluklarına Ait Ortalama ve Yüzdelik Değerlerin Dağılımı Boy Uzunluğu
125 | S a y f a Tablo 4-78. Bölgelere Göre Kız Çocukların Boy Uzunluklarına Ait Ortalama ve Yüzdelik Değerlerin Dağılımı
Boy Uzunluğu (Tablo 4-75 ve Tablo 4-76). Ortalama boy uzunlukları erkeklerde 124,2 cm, kızlarda 122,7 cm'dir (Tablo 4-77 ve Tablo 4-78).
126 | S a y f a
Tablo 4-79. Bölgelere Göre Erkek Çocukların Beden Kitle İndeksi (BKİ) Z-Skorlarına (BAZ) Ait Ortalama ve Yüzdelik Değerlerin Dağılımı
127 | S a y f a Tablo 4-80. Bölgelere Göre Kız Çocukların Beden Kitle İndeksi (BKİ) Z-Skorlarına (BAZ) Ait Ortalama ve Yüzdelik Değerlerin Dağılımı
Tablo 4-79 ve Tablo 4-80, erkek ve kız öğrencilerin DSÖ 2007 Standartlarına göre hesaplanmış BKİ Z-Skorlarının merkezi eğilim ve dağılım ölçülerine yer vermektedir. Bu skorların gruplanmasıyla elde edilen BKİ Z-Skoru grupları tüm çocuklar, erkek ve kız öğrenciler için ayrı ayrı ve bölgeler bazında Tablo 4-81, Tablo 4-82 ve Tablo 4-83'te verilmiştir.
128 | S a y f a
Tablo 4-81. Bölgelerde Antropometrik Ölçümü Yapılan Çocukların BKİ Z-Skoru Gruplarının Dağılımı
%95 Güven Aralığı
129 | S a y f a
Tablo 4-81’in devamı %95 Güven Aralığı
İBBS Bki Z Skoru
Türkiye'de ilkokul 2. sınıf çocuklarının %1,5'i normalin altında zayıf, %14,6'sı kilolu ve %9,9'u şişmandır. İBBS-1 Bölgeleri bazında bakıldığında Ege Bölgesi en yüksek şişmanlık yüzdesine sahipken, Güneydoğu Anadolu'da bu yüzde en düşük değerdedir (%15,9'a karşılık, %4,5) (Tablo 4-81).
130 | S a y f a
Tablo 4-82. Bölgelerde Antropometrik Ölçümü Yapılan Erkek Çocukların BKİ Z-Skoru Gruplarının Dağılımı
%95 Güven Aralığı
131 | S a y f a
Tablo 4-82’nin devamı %95 Güven Aralığı
İBBS Bki Z Skoru değerlendirmektedir; buna göre Türkiye’de 2. Sınıfta olan erkek çocukların %24,9’u kilolu ve şişmandır (Tablo 4-82).
132 | S a y f a
Tablo 4-83. Bölgelerde Antropometrik Ölçümü Yapılan Kız Çocukların BKİ Z-Skoru Gruplarının Dağılımı
%95 Güven Aralığı
133 | S a y f a
Tablo 4-83’ün devamı %95 Güven Aralığı
İBBS Bki Z Skoru değerlendirmektedir; buna göre Türkiye’de 2. Sınıfta olan kız çocukların %24,2’si kilolu ve şişmandır (Tablo 4-83).
Erkeklerde kiloluların yüzdesi kızlara göre daha düşük, ancak şişmanların yüzdesi kızlara oranla daha yüksektir (%13,6'ya karşılık %15,7 ve şişmanlık için %11,3'e karşılık, %8,5) (Tablo 4-82 ve Tablo 4-83).
134 | S a y f a
Şekil 4-1. İBBS-1 Bölgeleri ve Cinsiyete Göre Şişmanlık Prevalansı
135 | S a y f a Tablo 4-84. Bölgelerde Antropometrik Ölçümleri Yapılan Çocukların Yaş Gruplarına Göre BKİ Z-Skoru Gruplarının Dağılımı çocukların %24,8’i normal ağırlığının üzerinde kilolu-şişmandır (Tablo 4-84).
136 | S a y f a
Tablo 4-85. Bölgelerde Antropometrik Ölçümleri Yapılan Erkek Çocukların Yaş Gruplarına Göre BKİ Z-Skoru Gruplarının Dağılımı
137 | S a y f a Tablo 4-86. Bölgelerde Antropometrik Ölçümleri Yapılan Kız Çocukların Yaş Gruplarına Göre BKİ Z-Skoru Gruplarının Dağılımı geçerlidir. Erkek çocuklarda 7 yaş grubunda şişmanlık %11,8 ve kızlarda %8,9’dur (Tablo 4-85 ve Tablo 4-86).
138 | S a y f a
İlkokul 2. sınıf çocuklarının yaklaşık %80'ini oluşturan 7 yaş grubu için BKİ Z-Skoru grupları ayrıca aşağıdaki tablolarda verilmiştir. (Tablo 4-87, Tablo 4-88 ve Tablo 4-89)
Tablo 4-87. Bölgelere Göre Yedi Yaş Grubu Çocukların BKİ Z-Skorlarının Dağılımı
%95 Güven Aralığı
139 | S a y f a
Tablo 4-87’nin devamı %95 Güven Aralığı
İBBS Bki Z Skoru değerlendirildiğinde ise bu yüzde %25,6’dır (Tablo 4-87).
140 | S a y f a
Tablo 4-88. Bölgelere Göre Yedi Yaş Grubu Erkek Çocukların BKİ Z-Skorlarının Dağılımı
%95 Güven Aralığı
141 | S a y f a
Tablo 4-88’in devamı %95 Güven Aralığı
İBBS Bki Z Skoru
Yedi yaş grubundaki erkek çocukların %11,8’i şişman, %14,1’i kiloludur. DSÖ kriterlerine göre kilolu ve şişmanlık birlikte değerlendirmektedir; buna göre Türkiye’de yedi yaşında olan erkek çocukların %25,9’u kilolu ve şişmandır (Tablo 4-88).
142 | S a y f a
Tablo 4-89. Bölgelere Göre Yedi Yaş Grubu Kız Çocukların BKİ Z-Skorlarının Dağılımı
%95 Güven Aralığı
143 | S a y f a
Tablo 4-89’un devamı %95 Güven Aralığı
İBBS Bki Z Skoru
Yedi yaş grubundaki kız çocukların %8,9’u şişman, %16,3’ü kiloludur. DSÖ kriterlerine göre kilolu ve şişmanlık birlikte değerlendirmektedir; buna göre Türkiye’de yedi yaşında olan kız çocukların %25,2’si kilolu ve şişmandır (Tablo 4-89).
144 | S a y f a
Tablo 4-90 ve Tablo 4-91'de erkek ve kız çocukların yaşa göre boy uzunluğu Z-skorlarının (HAZ) ortalama ve yüzdelik değerleri verilmektedir.
Tablo 4-90. Bölgelerde Antropometrik Ölçümleri Yapılan Erkek Çocukların Yaşa Göre Boy Uzunluğu Z-Skorlarına (HAZ) Ait Ortalama ve Yüzdelik Değerlerin Dağılımı
%95 Güven Aralığı Yüzdelik
Tablo 4-91. Bölgelerde Antropometrik Ölçümleri Yapılan Kız Çocukların Yaşa Göre Boy Uzunluğu Z-Skorlarına (HAZ) Ait Ortalama ve Yüzdelik Değerlerin Dağılımı
%95 Güven Aralığı Yüzdelik
145 | S a y f a Tablo 4-92. Bölgelerde Antropometrik Ölçümü Yapılan Çocukların Yaşa Göre Boy Göstergesi Z-Skoruna (HAZ) Göre Bodurluk Sıklığının Dağılımı Bölgelerinde diğer bölgelere oranla daha yüksek sıklıkta bulunmuştur (sırasıyla %3,5, %3,5 ve %5,4) (Tablo 4-92).
Tablo 4-93. Bölgelerde Antropometrik Ölçümü Yapılan Erkek Çocukların Yaşa Göre Boy Göstergesi Z-Skoruna (HAZ) Göre Bodurluk Sıklığının Dağılımı
Bodurluk
Erkek çocuklarda bodurluk sıklığı %2,3 olarak bulunmuştur Bodurluk sıklığı Batı Karadeniz, Ortadoğu ve Güney Doğu Anadolu Bölgelerinde diğer bölgelere oranla daha yüksek sıklıkta bulunmuştur. (sırasıyla %2,9, %3,9 ve
%5,8) (Tablo 4-93).
146 | S a y f a
Tablo 4-94. Bölgelerde Antropometrik Ölçümü Yapılan Kız Çocukların Yaşa Göre Boy Göstergesi Z-Skoruna Göre (HAZ) Bodurluk Sıklığının Dağılımı
Bodurluk Yüzdesi HAZ<-2
%95 Güven Aralığı
İBBS % St.Hata Alt Değer Üst Değer Ağırlıksız Sayı
Türkiye
(n=11.523) 2,4 0,3 1,9 3,0 126
İstanbul 2,1 0,8 1,0 4,3 11
Batı Marmara 1,7 0,8 0,7 4,3 6
Ege 1,4 0,6 0,6 3,0 7
Doğu Marmara 1,6 0,5 0,8 3,1 8
Batı Anadolu 2,2 0,7 1,1 4,3 8
Akdeniz 1,2 0,6 0,5 2,9 7
Orta Anadolu 2,1 0,9 0,9 5,0 8
Batı Karadeniz 1,7 0,7 0,7 3,7 6
Doğu Karadeniz 0,2 0,2 0,0 1,6 1
Kuzeydoğu Anadolu 4,8 1,4 2,6 8,6 17
Ortadoğu Anadolu 3,0 1,0 1,6 5,6 14
Güneydoğu Anadolu 2,4 0,3 1,9 3,0 126
Kız çocuklarda bodurluk sıklığı %2,4 olarak bulunmuştur Bodurluk sıklığı Kuzeydoğu Anadolu, Ortadoğu ve Güney Doğu Anadolu Bölgelerinde diğer bölgelere oranla daha yüksek sıklıkta bulunmuştur (sırasıyla %4,8, %3,0 ve %5,0) (Tablo 4-94).
147 | S a y f a Tablo 4-95 ve Tablo 4-96'da erkek ve kız çocukların yaşa göre beden ağırlığı Z-skorlarının (WAZ) ortalama ve yüzdelik değerleri verilmektedir.
Tablo 4-95. Bölgelere Göre Erkek Çocukların Yaşa Göre Ağırlık Z-Skorlarına (WAZ) Ait Ortalama ve Yüzdelik Değerlerin Dağılımı
148 | S a y f a
Tablo 4-97. Bölgelere Göre Çocukların Yaşa Göre Ağırlık Göstergesi Z-Skorlarına (WAZ) Bağlı Değerlendirilen Düşük Kiloluluk Sıklığının Dağılımı
Düşük Kiloluluk Değerlendirilen Düşük Kiloluluk Sıklığının Dağılımı
Düşük Kiloluluk
149 | S a y f a Tablo 4-99. Bölgelere Göre Kız Çocukların Yaşa Göre Ağırlık Göstergesi Z-Skorlarına (WAZ) Bağlı Değerlendirilen Düşük Kiloluluk Sıklığının Dağılımı
Düşük Kiloluluk Bölgesinde diğer bölgelere oranla belirgin derecede yüksek sıklıkta bulunmuştur (Tablo 4-98 ve Tablo 4-99).
Tablo 4-100 cinsiyet bazında hesaplanmış antropometrik ölçütlerin bir özetini sunmaktadır. Şekil 4-2 ise bölgeler bazında şişmanlık prevalansının dağılımını göstermektedir.
Tablo 4-100. Antropometrik Ölçütler Özet Tablo (COSI TUR 2016 - İlkokul 2. Sınıf Öğrencileri)
Antropometrik Ölçütler Erkek Kız Toplam
% (%95 GA) % (%95 GA) % (%95 GA) BAZ: Beden Kitle İndeksi Z-Skoru; WAZ: Yaşa Göre Ağırlık Z-Skoru; HAZ: Yaşa Göre Boy Z-Skoru; %95 GA: %95 Güven Aralığı.
150 | S a y f a
Şekil 4-1. Cinsiyete Göre Antropometrik Ölçütler
151 | S a y f a