Analiz Sonuçları

89

rijitliklerinin yaklaşık 0.60 kat arttığı görülmüştür. Diğer çerçevelerin rijitlikleri farklı oranlarda azalış göstermiştir.

Sonuçlardan görüldüğü gibi çerçevelerin sağda ve/veya soldaki komşu çerçevenin dolgu duvarlı olup olmaması, alt ve/veya üstteki komşu çerçevenin dolgu duvarlı olup olmaması, düşünülen çerçevenin deprem itme yönüne göre etkiyi en önde veya en sonda karşılaması ve düşünülen çerçevenin rijit mesnete oturuyor olması rijitlik hesabında çok önem arz etmektedir. Bu nedenle tezin bundan sonraki kısmında bulunan rijitlik değerlerini bu dört parametreyi dikkate almak adına bir düzeltme faktörü önerilerek dört durumunda dahil edildiği gerçek davranışa en yakın olan rijitlik değerini veren sonuçlar elde edilmeye çalışılacaktır.

90

Şekil 3. 25: Duvarlara verilen numaralar

Şekil 3.25’te duvarların numaralandırılması gösterilmiştir. Analiz sonuçlarından çıkarılacak yorumlar bu numaralandırmalar dikkate alınarak yapılacaktır. Aşağıda duvarların yatay ve düşey komşu durumlarına göre her tip için ayrı ayrı sonuçlar değerlendirilmiştir.

• 0+0 Durumu: Kuvvetin etkidiği tarafta kalan birinci açıklıktaki duvarlarda orta kattaki dolgu duvarın rijitliği ilk ve son kata göre daha fazla çıkmıştır. Örneğin, 501 numaralı modeldeki 1 numaralı duvarın rijitlik değeri 724.892 kgf/mm, 502 numaralı modeldeki 2 numaralı duvar için rijitlik değeri 908.397 kgf/mm ve 503 numaralı modeldeki 3 numaralı duvar için rijitlik değeri 824.636 kgf/mm bulunmuştur. Fakat kuvvetten uzaklaştıkça ikinci ve üçüncü açıklılarda ilk katın rijitliği orta ve son kata göre daha fazla çıkmıştır. Örneğin, 507 numaralı modeldeki 7 numaralı duvar için rijitlik değeri 1088.325 kgf/mm, 508 numaralı modeldeki 8 numaralı duvar için rijitlik değeri 928.026 kgf/mm ve

91

509 numaralı modeldeki 9 numaralı duvar için rijitlik değeri 855.584 kgf/mm bulunmuştur.

• 0+1 Durumu: Birinci ve üçüncü açıklığında dolgu duvar bulunan modelde, kuvvete yakın olan çerçevenin dolgu duvarının rijitliği ile kuvvete uzak olan çerçevenin dolgu duvarının rijitliği farklılık göstermiştir. 401, 402 ve 403 numaralı çerçevelere bakıldığında sırasıyla birinci, ikinci ve üçüncü açıklıklarda, en ortada bulunan çerçevenin rijitliği diğerlerinden daha fazla çıkmıştır. Yani 401 numaralı modeldeki 3 numaralı duvar için rijitlik değeri 907.785 kgf/mm, 402 numaralı modeldeki 6 numaralı duvar için rijitlik değeri 986.396 kgf/mm ve 403 numaralı modeldeki 9 numaralı duvar için rijitlik değeri 947.071 kgf/mm bulunmuştur.

• 0+2 Durumu: Alt ve üst komşu çerçevelerinde dolgu duvarlarla desteklenmiş olan dolgu duvarlı çerçevelerin rijitliği alt kata indikçe artmaktadır. 303, 401, 402 ve 403 numaralı bu dört modelinde rijitlikleri neredeyse aynı çıkmıştır. İlk katlar kendi içinde orta katlar kendi içinde bakıldığı zaman 303 numaralı modeldeki 1 numaralı duvar için rijitlik değeri 1298.446 kgf/mm, 401 numaralı modeldeki 1 numaralı duvar için rijitlik değeri 1242.335 kgf/mm, 402 numaralı modeldeki 4 numaralı duvar için rijitlik değeri 1266.355 kgf/mm ve 403 numaralı modeldeki 7 numaralı duvar için rijitlik değeri 1282.841 kgf/mm bulunmuştur.

Yine orta katlardaki çerçeveler içinde sonuç benzer şekilde bulunmuştur.

• 1+0 Durumu: Sağdaki komşu çerçevede dolgu duvar bulunan ve alt ve üstteki çerçevede dolgu duvar bulunmayan çerçeveler ile sağ ve soldaki komşu çerçeveleri boş olup alt ve üstteki komşu çerçevelerden dolgu duvarlarla desteklenen çerçevelerin rijitlikleri arasında fark çok bariz bir şekilde görülmektedir. Örneğin, 0+1 durumundaki 303 numaralı modelin üçüncü katındaki duvarın rijitliği 940.097 kgf/mm iken, 1+0 durumundaki 203 numaralı modelin üçüncü katındaki duvarın rijitliği 1863.915 kgf/mm olarak bulunmuştur. Ayrıca sağ ve sol komşu çerçevelerinde dolgu duvar bulunan modellerde deprem yönünde bulunan çerçevenin

92

duvarı rijitlikten daha çok pay almaktadır. 0+1 durumunda neredeyse rijitlikler aynı iken 1+0 durumunda solda 1989.579 kgf/mm iken sağda 429.970 kgf/mm olarak bulunmuştur (yaklaşık 5 kat).

• 1+1 Durumu: Hem sağ veya soldaki komşu çerçevelerden biri hem de alt veya üstteki komşu çerçevelerden biri dolgu duvarlı olduğu zaman rijitlik 1+0 durumundan daha fazla çıkmıştır. Bu durumda da deprem yönünde kalan duvarın rijitliği ile sağ tarafta deprem kuvvetinin geldiği yöne uzak tarafta kalan duvarın rijitliği arasında yaklaşık 3-4 kat fark bulunmaktadır. Yine burada da 301 ve 302 numaralı modellere bakıldığı zaman depremin geldiği yöne yakın olan duvar ile depremin geldiği yöne uzak olan duvar arasında ciddi bir fark görülmektedir. Deprem kuvvetini önde karşılayan duvarın rijitliği yanındaki duvarın rijitliğinin yaklaşık 3 katına eşittir. 301 numaralı model için 3 numaralı duvardaki rijitlik 2306.038 kgf/mm iken 6 numaralı duvardaki rijitlik 858.125 kgf/mm veya 302 numaralı model için 6 numaralı duvarda rijitlik 2331.641 kgf/mm iken 9 numaralı duvardaki rijitlik 799.168 kgf/mm olarak bulunmuştur.

• 1+2 Durumu: Alt ve üstteki komşu çerçevelerden ikisinin de dolgu duvarlı, sağ veya soldaki komşu çerçevelerden birinin dolgu duvarlı olduğu durumlarda rijitlik değerleri 1+1 durumuna göre artış göstermektedir. Bu durumda da yine deprem kuvvetinin geldiği yöne yakın olan duvarlar deprem kuvvetinin geldiği yöne uzak olan (sağda kalan) duvarlara göre daha rijit davranmaktadır.

Örneğin; 101 numaralı modeldeki 1 numaralı duvar için rijitlik değeri 2941.792 kgf/mm iken, 7 numaralı duvar için rijitlik değeri 1226.920 kgf/mm olarak bulunmuştur. Başka bir örneğe bakılacak olursa 301 numaralı modeldeki 2 numaralı duvar için rijitlik değeri 2428.103 kgf/mm iken 5 numaralı duvar için rijitlik değeri 890.246 kgf/mm olarak bulunmuştur.

• 2+0 Durumu: 1+2 durumuna göre rijitlik değerleri azalmıştır.

Fakat 0+2 durumu ile karşılaştırıldığı zaman rijitlik değerlerinin daha fazla çıktığı gözlemlenmiştir. Yani çerçevenin sağ ve soldaki

93

komşu çerçevelerin dolgu duvarlı olması ile alt ve üstteki komşu çerçevelerin dolgu duvarlı olması arasında ciddi rijitlik farkları görülmüştür. Örneğin; 202 numaralı modeldeki 5 numaralı duvarın rijitlik değeri 2+0 durumu için 1891.533 kgf/mm iken, 402 numaralı modeldeki 5 numaralı duvarın rijitlik değeri 0+2 durumunda 1058.306 kgf/mm olarak bulunmuştur.

• 2+1 Durumu: Sağ ve sol komşu çerçevelerin ve alt veya üstteki komşu çerçevelerden birinin dolgu duvarlı olması durumudur. 2+0 durumuna göre rijitlikte artış görülmüştür. Çerçevenin etrafındaki çerçevelerde bulunan dolgu duvar sayısı arttıkça rijitliği artırıcı yönde katkı sağladığı görülmüştür. Örneğin 102 numaralı modeldeki 6 numaralı duvar için rijitlik değeri 2214.297 kgf/mm iken 103 numaralı modeldeki 6 numaralı duvar için rijitlik değeri 1785.015 kgf/mm bulunmuştur veya 102 numaralı modeldeki 5 numaralı duvar için rijitlik değeri 2057.534 kgf/mm iken 202 numaralı modeldeki 5 numaralı duvar için rijitlik değeri 1891.533 kgf/mm bulunmuştur.

• 2+2 Durumu: Sağ ve sol komşu çerçevelerin ve alt ve üst komşu çerçevelerin dolgu duvarlı olması durumudur. Rijitliğin en büyük değerleri bu durumda bulunmuştur. Her tarafında boş çerçeve bulunan 501, 502, 503, 504, 505, 506, 507, 508, 509 numaralı modellerdeki sırasıyla1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ve 9 numaralı duvarlar ile her tarafında dolgu duvar bulunan 001 ve 101 numaralı modellerde 5 ve 4 numaralı duvarlar arasında yaklaşık 3 kat rijitlik farkı bulunmaktadır. 101 numaralı modelin 4 numaralı duvarının rijitliği 2786.640 kgf/mm iken 504 numaralı modelin 4 numaralı duvarının rijitlik değeri 1093.397 kgf/mm olarak bulunmuştur veya 001 numaralı modelin 5 numaralı duvarının rijitliği 2264.269 kgf/mm iken 505 numaralı modelin 5 numaralı duvarının rijitliği 961.104 kgf/mm bulunmuştur.

94