Anaerobik Güç

Anaerobik güç kişinin enerjisini birim zamanda güce çevirme yetisidir. Örnek olarak sıçrama, atma, fırlatma ya da süratli çıkışlar yapabilme kabiliyeti olarak adlandırılır. Anaerobik güç, anaerobik sistemlerin (ATP-kreatinin fosfat, laktik asit) maksimum enerji üretebilme yeteneği olarakta isimlendirilir. En şiddetli egzersizden sonra bile ATP kaynaklarının eksilmesi istirahat düzeyinin ancak %40 'ı oranındadır. Aynı egzersiz sonunda kreatinin fosfat kaynakları ise neredeyse tamamen tüketilir. Bu yüzden kreatinin fosfatın mevcudiyet limiti, kısa süreli yüksek yoğunluktaki antrenmanlarda kısıtlayan bir faktör özelliği taşımaktadır. ATP-kreatinin fosfatın yüksek şiddette bir aktivite için yalnızca altı saniyelik bir süre enerji sağlaması mümkündür (60).

3.1.4.1.8. Denge

Günlük düzenli ve başarılı bir yaşam ile yüksek performans sergilemede önemli belirleyiciliği olan motorik özelliklerdendir. Özellikle son çeyrek asırda yapılan çalışmalar incelendiğinde gerek mevcut performansın artırılmasında gerek ise yüksek performansın istikrarının sağlanmasında ki önemi yetenek seçimi ve beceri öğrenimindeki rolü ön plana çıkmaktadır. Özellikle son yıllarda Fıtness

32

antrenman programcıları yaşlılarda düşme riskini asgariye düşürecek korunmaya yönelik denge programların yanı sıra, dengeyi belli bir yaş sonrası bile basitçe geliştirebilecek antrenman formlarına yönelmektedirler. Denge ile ilgili kavram terminolojisi incelendiğinde de kavramların ortak noktası bu merak ve beklentiler çerçevesinde seyretmektedir (61).

Denge ve Postür birbirine çok yakın kavramlardır, fakat aynı şeyler değillerdir. Denge postürü de içine alır. Denge esas itibariyle kas aktivitesinin koordinasyonudur (62).

Denge, kişinin çeşitli pozisyonlardayken, vücudunu dengede tutabilme yeteneğidir. Denge, bireylerin hareketsiz veya çevreyle ilgili değişken durumlarda vücut pozisyonunu devam ettirme anlamındadır. Denge; dinlenme ve aktivite anında, vücudu etkileyen gravite merkezindeki yer değişime gösterilen postüral uyumdur. Denge, hareket hâlinde ya da dinlenme sırasında yer çekimine karşı gösterilen vücut pozisyonuna uyum olarak da tanımlanmaktadır. Bu uyum vestibüler, propriyoseptif ve görsel verilerin merkezi sinir sisteminde birleşip değerlendirilmesiyle sağlanmaktadır. Değişik bilim adamlarınca terminolojiye kazandırılan denge ile ilgili tanımlarda da görüldüğü gibi denge; organizmanın fiziksel, zihinsel ve psikolojik koordinasyonunda, uyumunda, kontrol ve disiplini sağlayan en temel motorik özelliklerdendir. Sportif yetenek ve beceride de denge gerek performansın belirlenmesinde gerekse yüksek performans düzeyine ulaşabilme ve devamlılığın sağlanmasında sinir –kas koordinasyonunu sağlayan bir temel motorik özelliktir (61). 3.2. Konu İle İlgili Yapılan Benzer Çalışmalar

Güçlüöver ve ark. (2012) Genç elit milli ve amatör badmintoncular üzerine yaptığı araştırmada genç elit milli badmintoncuların dominant el kuvvetlerini;

33

45,4±8,8 kg, dominant olmayan el kuvvetlerini; 41,4±8,4 kg amatör badmintoncuların dominant el izometrik kuvvet değerleri; 37,7±6,5 kg, dominant olmayan el izometrik kuvvet değerleri; 38,5±6,5 kg olarak tespit etmiştir (63). Saygın (2012) tarafından Bireysel ve takım Sporcularının bazı fiziksel uygunluklarının özelliklerinin karşılaştırılması üzerine yaptığı araştırmada bireysel sporcuların dominant el kuvvet değerlerini 22,21±9,98 kg, dominant olmayan el kuvvet değerleri; 19,92±9,32 kg takım sporcularının dominant el kuvvet değerlerini 27,30±9,50 kg, dominant olmayan el kuvvet değerleri; 25,74±9,48 kg bulmuştur (64).

Ağılönü (2015) hentbolcular üzerine yaptığı çalışmada kontrol grubu dikey sıçrama değerleri 40,95±6,55 cm, deney grubu dikey sıçrama değerleri; 44,65±7,52 cm olarak tespit etmişlerdir (65). Aslan (2012) Aktif ve sedanter kadın ve erkek bireylerin seçilmiş fiziksel ve fizyolojik özelliklerinin karşılaştırılması üzerine yaptığı araştırmada aktif bireylerin dikey sıçrama değerlerini; 55,7±9,2 cm, sedanter bireylerin dikey sıçrama değerlerini; 39,7±8,2 cm olarak tespit etmiştir (66).

Savucu ve ark (2005) Atletizmci erkek çocuklar üzerine yaptığı çalışmada 30 metre Sürat değerlerini 5,69±0,51 (sn) olarak bulmuştur (67). Erim (2006) 16-18 yaş grubu erkek masa tenisçiler üzerine yaptığı çalışmada 30 metre Sürat değerlerini kontrol grubu tenisçilerde (4,97±0,19) (sn), deney grubu tenisçilerde ise (4,96±0,37) (sn),olarak tespit etmiştir (68).

Tetik ve ark. (2013) Basketbolcular üzerine yaptığı çalışmada takımların anaerobik güç ortalamaları 1.olan takımda 132,00±19,16 kg.m/sn, 2. Olan takımda 113,25±17,75 kg.m/sn, 3. Olan takımda 107,00±16,30 kg.m/sn, 4. Olan takımda 118,00±11,67 kg.m/sn, ve 5. Olan takımda ise 108,36±21,29 kg.m/sn olarak tespit etmişlerdir (69). Poyraz (2011) 14-16 yaş grubu Türkiye, Avusturya, Belçika ve

34

Macaristan milli badminton takımları üzerinde yapılan çalışmada, anaerobik güç değerlerini erkeklerde; Türkiye 101.61±9.98 kg.m/sn, Avusturya 111.56±12.24 kg.m/sn, Belçika99.47±10.48 kg.m/sn, Macaristan 110.52±13.01 kg.m/sn, bayanlarda; Türkiye 76.66±11.94 kg.m/sn, Avusturya 71.96±11.81 kg.m/sn, Belçika 79.95±11.13 kg.m/sn, Macaristan 89.16±11.37 kg.m/sn olarak bulmuştur (70).

Kızılakşam (2006) yaptığı çalışmada aktif spor yapan erkek öğrencilerin flamingo denge değerlerini 4,88±4,52, aktif spor yapmayan erkek öğrencilerin flamingo denge testi sonuçları 5,12±4,44 sn olarak bulmuştur (71). Baydil (2006) Eurofıt testleri ile 12-14 yaş grubu erkek öğrencilerin fiziksel uygunluk normlarının araştırılması çalışmasında erkek öğrencilerin Flamingo denge testi sonuçlarını 7.69 ± 2.50 sn. olarak bulmuştur (72).

Selçuk (2013) tarafından 11-13 yaş grubu erkek yüzücüler üzerine yaptığı çalışmada bacak kuvveti değerleri; YTG grubu bacak kuvveti 61,80±20,32 kg, YG grubu bacak kuvveti 50,11±19,77 kg, K grubu bacak kuvveti 44,05±22,97 kg olarak bulmuştur (73). Özkan (2008) Dağcıların vücut kompozisyonu üzerine yaptığı araştırmada bacak kuvveti değerleri; 88.4±13.1 olarak tespit etmiştir (74).

Gelen ve ark. (2006) tenisçilerin fiziksel uygunluk düzeyleri üzerine yaptığı araştırmada birinci lig tenisçilerin vücut yağ yüzdelerini % 14.3 ± 3.9, yağ ağırlıklarını 10.6 ± 9.9 kg, yağsız vücut ağırlıklarını 62,6 ± 3,5 kg; ikinci lig tenisçilerin vücut yağ yüzdelerini % 11.7 ± 3.4, yağ ağırlıklarını 8.3 ± 3.5 kg, yağsız vücut ağırlıklarını 58.2 ± 7.7 kg olarak tespit etmişlerdir (75). Gelen ve ark. (2008) Elit erkek Tenisçiler üzerine yaptığı araştırmada tenisçilerin, vücut yağ yüzdelerini % 14.3 ± 3.97, yağ ağırlıklarını 10.6 ± 9.9 kg, yağsız beden ağırlıklarını 62,6 ± 3,5 kg olarak bulmuştur (76).

35