ABD’de 1998 yılında kabul edilen Dijital Milenyum Telif Hakkı Kanunu (Digital Millennium Copyright Act - DMCA) İSS’lerin özellikle telif hakları alanında sorumluluk sınırlarını net olarak belirleyen ABD’deki ilk yasal düzenlemedir193. DMCA Başlık II - 512.
maddede, İSS’lerin hukuki sorumluluğu düzenlenmiştir. Burada, İSS’lerin sorumluluğunun sınırları dört başlık altında ele alınmaktadır: i) iletişimin aktarılması, ii) ön belleğe alma, iii) bilginin sistem veya ağ üzerinde depolanması ve iv) her türlü bağlantı. İletişimin aktarılması, yalnızca erişim (data conduit) ve bilginin otomatik süreçlerle taşınmasını kapsamaktadır.
192 Salt erişim hizmeti (mere conduit), ön belleğe alma (caching) ve barındırma hizmeti (hosting).
193 Kanun metni için bkz. The Digital Millennium Copyright Act Of 1998, December 1998, http://www.copyright.gov/legislation/dmca.pdf, Erişim Tarihi: 07.08.2015.
70 DMCA m. 512/a’da194, İSS’lerin sorumluluğunun sınırlandırılmasının şartları şöyle
gösterilmektedir.
a) İletim İSS dışında bir kişi tarafından başlatılmış olmalıdır,
b) İletim, yönlendirme, bağlantı hazırlıkları veya kopyalama işlemleri İSS’nin seçimi olmaksızın, otomatik teknik bir süreçte gerçekleştirilmelidir,
c) İSS, iletinin alıcılarını belirlememiş olmalıdır,
d) Ara kopyalar öngörülen alıcılar dışında hiç kimse tarafından ulaşılabilir olmamalı ve makul süreden daha uzun şekilde sistemde tutulmamalıdır,
e) İleti içeriğinde hiçbir değişiklik yapılmadan iletilmelidir.
Bu şartlara uyan İSS’lerin hak ihlallerinden dolayı bir sorumluluğu doğmayacaktır. Çünkü bu hallerde İSS, içerik üzerinde etkili değildir. İSS yalnızca erişim sağlayan konumundadır195.
DMCA m. 512/b’de196 ön belleğe alma ile ilgili İSS’lerin sorumluluk şartları
belirlenmiştir. İSS’nin ön belleğe alma (caching) nedeniyle sorumlu olmaması için;
194 “1. The transmission must be initiated by a person other than the provider. 2. The transmission, routing, provision of connections, or copying must be carried out by an automatic technical process without selection of material by the service provider. 3. The service provider must not determine the recipients of the material. 4. Any intermediate copies must not ordinarily be accessible to anyone other than anticipated recipients, and must not be retained for longer than reasonably necessary. 5. The material must be transmitted with no modification to its content.”. Düzenlemenin Türkçe çevirisi için bkz. Gülpınar, Kaan Mert; İnternet Servis Sağlayıcılarının Telif Hakkı İhlallerinden Kaynaklanan Sorumluluğu - ABD, AB ve Türk Hukuku Kapsamında İnceleme -, Legal Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, 2014, S. 38, s. 39-40.
195 Açıklama ve ABD’de bu düzenlemeden önce de benzer hukuki dayanaklarla çözülen, Religious Technology Center ve Netcom On-Line Communication Service arasındaki dava için bkz. Gülpınar; s. 33-34; ayrıca bkz.
Soysal; s. 313-314.
196 “1. The content of the retained material must not be modified. 2. The provider must comply with rules about “refreshing” material-replacing retained copies of material with material from the original location - when specified in accordance with a generally accepted industry standard data communication protocol. 3. The provider must not interfere with technology that returns “hit” information to the person who posted the material, where such technology meets certain requirements. 4. The provider must limit users’ access to the material in accordance with conditions on access (e.g., password protection) imposed by the person who posted the material.5. Any material that was posted without the copyright owner’s authorization must be removed or blocked promptly once
71 a) Ön bellekte tutulan içerik değiştirilmemelidir,
b) İSS, iletinin yenilenmesi ile ilgili endüstri data iletim protokolü gereğince genel kabul gören kurallara uymalıdır,
c) İSS, iletiyi gönderen kişilerin internet sitelerinin ziyaret edilme sayıları (hit) rakamlarına ulaşmasını engellemeyecektir,
d) İSS, iletiyi gönderen kişi tarafından öngörülen hallerde iletilen materyale ulaşımı şifre vs. koyarak sınırlamalıdır,
e) İSS, telif hakkı sahibinin izni dışında gönderilen materyalin kaldırılması veya bloke edilmesi yönünde yahut materyalin orijinal sitesinden kaldırıldığı veya bloke edildiği yönünde uyarıldığı zaman derhal materyali içerikten kadırmalı veya bloke etmelidir197.
DMCA m. 512/c ise, İSS’lerin, sistemde veya ağda kullanıcıların isteği üzerine bilgi bulundurmasında (hosting), ihlal eylemine ilişkin yeterli bilgi seviyesine sahip olmamaları halinde sorumlu olmayacaklarını düzenlemektedir. Bu durumda, İSS’nin ihlal eylemini kontrole hakkı veya olanağı varsa, ihlal eyleminden kaynaklanan bir finansal fayda sağlamamalıdır ve İSS, ihlale ilişkin bir geçerli bir uyarı aldığında derhal iletiyi bloke etmeli veya kaldırmalıdır198.
Yer sağlayıcı (hosting) hizmetinde bulunan İSS nin başkasına ait hukuka aykırı içerikten hukuki sorumluluğunun başlayabilmesi için hukuka aykırı içerik hakkında kendisinin haberdar edilmiş olması gereklidir. Ayrıca ISS nin hukuka aykırı ve ihlale ilişkin bir uyarı ya da bilgi aldığında, bu uyarıya kayıtsız kalmaması gerekir. Kanun’un düzenlemesine göre her uyarı da İSS’nin sorumluluğu için yeterli değildir. İSS’nin sorumluluğuna yol açabilecek uyarının
the service provider has been notified that it has been removed, blocked, or ordered to be removed or blocked, at the originating site.”.
197 Düzenlemenin Türkçe çevirisi için bkz. Soysal; s. 317; Gülpınar; s. 40-41
198 “…The provider must not have the requisite level of knowledge of the infringing activity, as described below. - If the provider has the right and ability to control the infringing activity, it must not receive a financial benefit directly attributable to the infringing activity. - Upon receiving proper notification of claimed infringement, the provider must expeditiously take down or block access to the material.”. Düzenlemenin çevirisi için bkz.
72 “geçerli nitelikte bir uyarı” olması gerekir. Buna göre kanunen geçerli uyarının, resmi belgelere dayalı, hukuka aykırılık durumunu yeterli ölçüde açıklayan, imzalı ve yazılı bir dilekçe ile şikayet eden kişinin hak sahibi olduğunu ya da vekil ise hak sahibi adına hareket etmeye yetkili olduğunu belgeleyen, hak sahibinin adres ve kimlik bilgilerini içermesi gerekir. Ayrıca bu uyarıda, içerik üzerinde hak sahibi olan kişinin bu içeriğin kullanımına izin vermediği de belirtilmelidir.199. Her uyarıda bulunan kişi hak sahibi olmayabileceği ihtimaline binean,
kullanıcı için de “karşı uyarıda bulunma hakkı” getirilmiştir. Buna göre, kullanıcı karşı uyarıda bulunur ve ihlal iddiasında bulunan kişi de dava açmamışsa, İSS, bu halde dört iş günü içinde iletiyi yeniden erişime açacak ya da blokeyi kaldıracaktır200.
Son olarak, DMCA m. 512/d’de201, İSS’lerin ihlale yol açacak şekilde başka internet
sitelerine bağlantı (link) sağlamaları halinde; sorumluluktan kurtulabilmek için bağlantı verilen internet sitesinde ihlal olduğuna ilişkin yeterince bilgi sahibi olmamaları gerektiği, hukuka aykırı içerik ya da ihlali biliyorlarsa sorumlu olabilecekleri, ihlal eylemini kontrole hakları veya olanakları varsa ihlal eyleminden kaynaklanan bir menfaat elde etmemeleri gerektiği ve hukuka aykırılıkla ilgili geçerli bir uyarı aldıklarında erişimi derhal engellemeleri veya kaldırmalarının gerekli ve zorunlu olduğu, aksi takdirde hukuken sorumlu olacaklarını düzenlendiğini belirtmek gerekir.