Alçı levha ile çimento ve betondan eşyaaltında iki yapı mal-zemesi yer almaktadır. Bunlar alçıdan levhalar ile çimento ve betondan inşaat malzemeleridir.
Alçıdan üretilmiş yapı malzemelerini iki karton arasına sı-kıştırılarak güçlendirilen kuru alçı duvar levhaları ve benzeri ürünler oluşturmaktadır. Alçı levhalar, inşaatlarda yangın gü-venliği, akustik ve ısı ve ses yalıtımı sağlamakta her türlü tesi-satı kolayca örtmektedir. Pratik uygulama avantajı, hafifliği ve ekonomikliği ile de yapıların değişmez ürünü olmaktadırlar.
(Fasıla kodu 23.62.10)
Çimento ve betondan eşyalar ise şunlardan oluşmaktadır;
• Çimentodan ve betondan veya suni taştan karolar, dö-şeme taşları, tuğlalar, inşaat blokları ve benzeri ürün-ler, (Fasıla kodu 23.61.11),
• Bina veya bina dışı inşaat işleri için çimentodan,
beton-dan veya suni taştan prefabrik yapı elemanları; beton direkler, beton travers, kirişler, kolonlar, panolar, döşe-me elemanları vb. gibi beton prefabrik yapı elemanları, gazbeton yapı elemanları, (Fasıla kodu 23.61.12)
• Borular, çimento, beton veya suni taşlar, (Fasıla kodu 23.69.19.30)
• Asbestli çimentodan, selüloz lifli çimentodan ve ben-zerlerinden yapılan ürünler. (Fasıla kodu 23.65.12)
Girişim Sayısı ve Üretim
İnşaat amaçlı alçı levha üretimi 2015 ve 2016 yıllarında ge-rileme göstermiştir. 2017 yılında yüzde 12,1 artarak 218,7 milyon metrekare yükselmiştir. Alçı levha üretimi 2018 yılın-da ise yüzde 6,1 düşerek 205,44 milyon metrekareye inmiş-tir. Alçı levha üreten girişim sayısı 2018 yılında 38 olmuştur.
Tablo.176AlçıLevhaGirişimSayısıveÜretimGöstergeleri
YILLAR FİRMASAYISI ÜRETİMm2
2014 43 235.839.886
2015 45 220.409.149
2016 38 194.993.583
2017 38 218.657.947
2018 38 205.440.400
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
Çimento ve betondan eşya üretiminde 2014-2017 yılları arasında önemli bir artış yaşanmıştır. İnşaat sektöründe özel-likle alt yapı yatırımlarındaki genişleme ve sürdürülen mega projeler prefabrik çimento ve betondan eşya talebini artır-mıştır. Ancak 2018 yılının ikinci yarısında inşaat sektöründe yaşanan sert daralma ile çimento ve betondan eşya üretimi de önemli ölçüde gerilemiştir. Üretim 2017 yılında yüzde 14,0 gerileyerek 26,77 milyon tona inmiştir.
Tablo.177 Çimento ve Betondan Eşya Girişim Sayısı ve Üretim
Göstergeleri
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
İç Pazar ve Genel Eğilimler
Alçı levha ile çimento ve betondan eşya üretiminin tamamı-na yakını iç pazarda tüketilmektedir. Ürünlerin taşımacılık ma-liyetleri çok yüksek olduğu için dış ticareti oldukça sınırlıdır.
Türkiye sınırlı ölçüde ihracat yaparken, yine çok düşük ithalat gerçekleşmektedir. Bu itibarla değerlendirildiğinde iç tüketim büyüklükleri alçı levhadan eşyalar için 2018 yılında yaklaşık 205 milyon metrekare, çimentodan ve betondan eşyalar iç pazarı ise yine yaklaşık 26,8 milyon ton olarak gerçekleşmiştir.
Dış Ticaret
Alçı levha ile çimento ve betondan eşya dış ticareti sınırlı öl-çüde gerçekleşmektedir. Bunun en önemli nedeni yükün ağır ve ürünün birim fiyatının düşük olması nedeniyle taşımacılık maliyetlerinin yüksek kalmasıdır. Türkiye’nin de ihracatı bu çerçevede üretim ve iç tüketime göre sınırlı kalmaktadır. 2018 yılında ihracat miktar olarak yüzde 32,2 artarak 630.172 tona yükselmiştir. Değer olarak ihracat 142,1 milyon dolar olmuş-tur. İhracat birim fiyatı ise son dört yılda hemen hemen aynı kalarak 2018 yılında 0,23 dolar/kg olmuştur.
Tablo.178AlçıLevhaileÇimentoveBetondanEşyaİhracatGöstergeleri
YILLAR TON MİLYONDOLAR BİRİMFİYATDOLAR/kg
2014 454.792 116,6 0,26
2015 429.571 95,4 0,22
2016 405.699 95,8 0,24
2017 476.599 105,0 0,22
2018 630.172 142,1 0,23
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
Türkiye önemli bir üretici ülke olması nedeniyle de çok sınırlı ithalat yapmaktadır. Ayrıca ithalat 2014 yılında sonra miktar ve değer olarak da azalma eğilimindedir. 2017 yılın-da ithalat 28.885 ton ve 33,7 milyon dolar olarak gerçek-leşmiştir. 2018 yılında ise ithalat miktar olarak artmış ancak ortalama birim fiyatı 2018 yılında 0,82 dolara inmiş ve değer olarak da ithalat düşmüştür.
Tablo.179AlçıLevhaileÇimentoveBetondanEşyaİthalatGöstergeleri
YILLAR TON MİLYONDOLAR BİRİMFİYATDOLAR/kg
2014 60.799 57,1 0,94
2015 48.670 46,8 0,96
2016 39.723 41,2 1,04
2017 28.885 33,7 1,17
2018 33.773 27,6 0,82
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
İhracat Pazarlarımız ve İthalat Yaptığımız Ülkeler Türkiye’nin alçı levha ile çimento ve betondan eşya ihracat pazarları içinde ilk sırayı uzak pazar olan ABD almaktadır. ABD sonrasındaki ülkeler ise daha çok yakın ve komşu ülkelerdir.
İsrail ve Irak 2. ve 3. sıradadır. Gürcistan, Rusya ve Lübnan yakın komşu pazarlardır. Listede Afrika’dan Etiyopya yerine 2018 yılında Kamerun yer almıştır. Katar’a ihracat artmaktadır.
Tablo.180Türkiye’ninAlçıLevhaileÇimentoveBetondanEşyaİhracat
Pazarları2017-2018
2017 2018
SIRA ÜLKE İHRACAT
(Dolar) SIRA ÜLKE İHRACAT
(Dolar)
1 ABD 21.994.262 1 ABD 32.846.238
2 İSRAİL 11.424.538 2 İSRAİL 15.798.277
3 IRAK 8.801.666 3 IRAK 12.358.846
4 LÜBNAN 5.357.852 4 GÜRCİSTAN 8.821.278 5 GÜRCİSTAN 5.149.702 5 RUSYA 7.594.964 6 KKTC 4.795.918 6 KAMERUN 4.888.573
7 İRAN 3.217.212 7 KATAR 3.937.351
8 ETİYOPYA 3.135.454 8 LÜBNAN 3.882.412 9 TÜRKMENİSTAN 2.883.089 9 YUNANİSTAN 2.820.688 10 KATAR 2.811.724 10 CEZAYİR 2.735.781 TOPLAMİHRACAT 104.984.080 TOPLAMİHRACAT 142.141.099 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, BM COMTRADE
Türkiye’nin alçı levha ile çimento ve betondan eşya ithalatı yaptığı ülkeler içinde ilk üç sırayı Çin, Almanya ve İspanya almaktadır. Türkiye Çin haricinde gelişmiş ülkelerden ithalat yapmakta olup özellikli ürünlerin ithalatı yapılmaktadır.
Tablo.181Türkiye’ninAlçıLevhaileÇimentoveBetondanEşyaİthalatı
YaptığıÜlkeler2017-2018
2017 2018
SIRA ÜLKE İTHALAT
(Dolar) SIRA ÜLKE İTHALAT
(Dolar) 1 İSPANYA 11.163.030 1 ÇİN 7.248.956
2 ÇİN 5.386.305 2 ALMANYA 5.476.010
3 ALMANYA 5.368.683 3 İSPANYA 5.026.792 4 YUNANİSTAN 2.276.683 4 YUNANİSTAN 2.448.560 5 İTALYA 2.173.085 5 İTALYA 1.969.391 6 İNGİLTERE 1.557.708 6 SLOVAKYA 659.994 7 İSVİÇRE 1.459.570 7 İNGİLTERE 625.015 8 ÇEK CUMHURİYETİ 542.423 8 BELÇİKA 505.736 9 BELÇİKA 520.592 9 BULGARİSTAN 466.331 10 İSRAİL 388.839 10 ÇEK CUMH. 384.286 TOPLAMİTHALAT 33.659.287 TOPLAMİTHALAT 27.575.216 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, BM COMTRADE
Dünya Ticaretinde Payımız ve Sıralamamız
Dünya alçı levha ile çimento ve betondan eşya ihraca-tı 2017 yılında yüzde 2,9 artarak 11,19 milyar dolara yük-selmiştir. 2018 yılında ise dünya ihracatı yüzde 24,0 artmış ve 13,87 milyar dolara ulaşmıştır. Türkiye’nin dünya ihracatı içindeki payı ise 2015 yılında yüzde 0,84’e sert bir iniş gös-terdikten sonra yeniden artmaya başlamıştır. 2018 yılında pay yeniden yüzde 1,0’i aşarak yüzde 1,02 olmuştur.
Tablo.182Alçı Levha ile Çimentove Betondan Eşyaİhracatının Dünya
İhracatıİçindePayı
2014 116,6 11.266 1,03
2015 95,4 11.376 0,84
2016 95,8 10.874 0,88
2017 105,0 11.185 0,93
2018 142,1 13.867 1,02
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, BM COMTRADE
Grafik.73 Türkiye’nin Dünya Alçı Levha ile Çimento ve Betondan
EşyaİhracatındaPayı;Yüzde
1,03 0,84 0,88 0,93 1,02
0,8
2014 2015 2016 2017 2018
Dünya alçı levha ile çimento ve betondan eşya ihracatın-da ilk sıraihracatın-da yüzde 28 payı ve 3,95 milyar dolar ihracatı ile Çin gelmektedir. Diğer önemli ihracatçı ülke Almanya’dır. Bu iki ülkeyi İspanya, ABD, Belçika, Hollanda, İtalya ve Polonya birbirlerine yakın ihracatları ile takip etmektedirler. Türkiye dünya ihracat sıralamasında 21. basamakta yer almaktadır.
Tablo.183DünyaAlçıLevhaileÇimentoveBetondanEşyaİhracatçıları
2016-2018
2016 2018
SIRA ÜLKE İHRACAT
(Dolar) SIRA ÜLKE İHRACAT
(Dolar)
1 ÇİN 2.434.335.341 1 ÇİN 3.950.911.000
2 ALMANYA 1.144.426.481 2 ALMANYA 1.343.021.000 3 İSPANYA 585.220.514 3 İSPANYA 842.903.000
4 ABD 559.625.958 4 ABD 611.825.000
5 HOLLANDA 423.255.375 5 BELÇİKA 585.588.000 6 İTALYA 421.072.469 6 HOLLANDA 487.752.000 7 BELÇİKA 413.107.096 7 İTALYA 473.318.000 8 MALEZYA 411.541.224 8 POLONYA 456.873.000 9 KANADA 333.306.058 9 MALEZYA 421.901.000 10 İSRAİL 314.379.000 10 KANADA 365.537.000 24 TÜRKİYE 95.801.822 21 TÜRKİYE 142.141.099 TOPLAMİHRACAT 10.873.836.000 TOPLAMİHRACAT 13.866.899.000 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, BM COMTRADE, Trademap
Dünya alçı levha ile çimento ve betondan eşya ithalatında ilk sırada yüzde 22,2 payı ve 2,76 milyar dolar ithalatı ile yine ABD yer almaktadır. ABD sonrasında ilk 10 büyük ithalatçı içinde yer alan diğer tüm ülkelerin tamamı gelişmiş ülkelerdir.
Türkiye dünya ithalatında 64. sırada yer almaktadır.
Tablo.184DünyaAlçıLevhaileÇimentoveBetondanEşyaİthalatçıları
2016 2018
SIRA ÜLKE İTHALAT
(Dolar) SIRA ÜLKE İTHALAT
(Dolar) 1 ABD 2.021.094.039 1 ABD 2.757.496.000 2 İNGİLTERE 587.553.339 2 HOLLANDA 625.177.000 3 KANADA 556.776.913 3 İNGİLTERE 620.059.000 4 FRANSA 472.898.696 4 KANADA 618.904.000 5 HOLLANDA 452.818.467 5 FRANSA 549.575.000 6 ALMANYA 396.594.161 6 ALMANYA 454.173.000 7 SİNGAPUR 386.422.228 7 SİNGAPUR 394.109.000 8 HONG KONG 372.265.746 8 İSVİÇRE 361.950.000 9 İSVİÇRE 309.497.956 9 AVUSTRALYA 357.800.000 10 AVUSTRALYA 294.406.475 10 İSVEÇ 314.491.000 41 TÜRKİYE 41.235.015 64 TÜRKİYE 27.575.216 TOPLAMİTHALAT 10.520.376.000 TOPLAMİTHALAT 12.385.896.000 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, BM COMTRADE, Trademap