Abdî

Mecmuada Abdî başlıklı/mahlaslı 1 gazel bulunmaktadır. Abdî mahlaslı şairlerin divanlarına27 _{ulaşılamadığı için bu şiirin hangisine ait olduğu tespit edilememiştir. Bu şiir}

Abdî mahlaslı şairlerden herhangi birinin yeni şiiri de olabilir.28 _{Abdî’ye ait şiir aşağıdaki}

tabloda gösterilmiştir:

Tablo 20- Abdî’nin Mecmuada Bulunan Şiiri

Nazım Şekli Şiir Sayısı Şiirin Kafiyesi Birim Sayısı Yazıldığı Dil Başladığı Yer Bittiği Yer Açıklama

Gazel 1 Zeyn / ز 5 Türkçe 040b 040b

Şiirin matlası: [40b]

Ne ḥüsne mālik olmış ol perī ādem nedür bilmez Hele bāġ-ı cemālin görmeyen ʿālem nedür bilmez

3.4.2. Adlî

Klasik Türk edebiyatında 15. ve 17. yüzyıllarda yaşamış Adlî mahlaslı 7 şair bulunmaktadır.

Mecmuada Adlî başlıklı/mahlaslı 2 gazel geçmektedir. Hangi Adlî olduğu tespit edilememiştir. Adlî Divanı’nda29 _{da bu şiire ulaşılamadı. Şiirler, bahsi geçen Adlî’lerden}

birisine ait olabileceği gibi Adlî’nin (Bayezid) yeni şiiri de olabilir. Adlî’ye ait şiirler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 21- Adlî’nin Mecmuada Bulunan Şiirleri Şiir

Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi

Birim

Sayısı Yazıldığı Dil

Başladığı Yer

Bittiği

Yer Açıklama

1 Gazel He / ه 5 Türkçe 049a 049a 1 Gazel Şın / ش 5 Türkçe 094a 094a

27_{“Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü” http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/ [Erişim Tarihi: 10. 06.} 2018.] Abdîlerle ilgili geniş bilgi için tezkirelerin ilgili yerlerine bakılabilir. Tezkireler kaynakçada verilmiştir.

28_{“Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü” internet kaynaklı bir erişimdir.}

29 _{Yavuz Bayram, Adlî [Hayatı, Şahsiyeti, Şairliği, Dîvânı’nın Tenkitli Metni], Amasya Valiliği Yay.} Amasya: 2008.

http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/kaynağından faydalanılmıştır. [Erişim Tarihi: 10.06. 2018.] Adlîlerle ilgili geniş bilgi için tezkirelerin ilgili yerlerine bakılabilir. Tezkireler kaynakçada verilmiştir.

Şiirlerin matlaları: [49a]

Ḥayf ola pīr-i nā-tüvān mürteşī-i cihān ola Vaṣf-ı ṭamaʿla her zamān mübteẕel-i zamān ola

[94a]

O dilber ehl-i ʿaşḳa ḫançerin pertāb göstermiş Açılmış sīnelerde yāreler ḫūnāb göstermiş

3.4.3. Akdesî

Akdesî mahlaslı herhangi bir şaire ulaşılamamıştır. Mecmuada geçen Akdesî isimli/mahlaslı şair, döneminde yaşamış Fars şairi olabildiği gibi tezkirelerde adı bilinmeyen Türk şairi de olabilir. Mecmuada, 1 Farsça gazeli bulunmaktadır. Akdesî’ye ait şiir aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 22- Akdesî’nin Mecmuada Bulunan Şiiri Şiir

Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi

Birim

Sayısıi Yazıldığı Dil Başladığı Yer Bittiği Yer Açıklama

1 Gazel Dal / د 5 Farsça 022b 022b

Şiirin matlası: [22b]

3.4.4. Alî

Mecmuada Alî başlıklı/mahlaslı 6 manzume geçmektedir. Bunların 4’ü gazel, 2’si kasidedir. 38a’da bulunan gazel dışında diğer şiirler 16. yüzyıl şairlerinden biri olan Alî

Divanı’nda30 _{rastlanmıştır. 38a’daki gazel, “Yed-i beyżā ki seyrān eyleyenler nūrdur}

dirler/Baḳanlar sīneñe āyine-i billūrdur dirler”, Gelibolulu Alî’ye ait olabileceği gibi Alî mahlaslı diğer şairlere de ait olabilir. Alî’ye ait şiirler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 23- Alî’nin Mecmuada Bulunan Şiirleri Şiir

Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi

Birim

Sayısı Yazıldığı Dil

Başladığı Yer

Bittiği

Yer Açıklama

1 Gazel He / ه 5 Türkçe 043a 043a Aksoyak, a.g.e., s.1110-1111

1 Gazel Rı / ر 5 Türkçe 038a 038a

1 Gazel Rı / ر 5 Türkçe 039b 039b Aksoyak, a.g.e., s.708 1 Gazel Zeyn / ز 6 Türkçe 086b 086b Aksoyak, a.g.e., s. 785 1 Kaside Be / ب 22 Türkçe 004b 005b Aksoyak, a.g.e., s. 88-

89

1 Kaside Elif / ا 54 Türkçe 001b 004b Aksoyak, a.g.e., s. 332-336

Şiirlerin matlaları: [1b-4b]

Niçe bir ḳadrümi mīzān-ı ḳadir ide hebā Niçe bir ʿayşumı telḫ eyleye zehr-āb-ı fenā

[4b-5b]

Tekellüfāt-ı vücūd olsa cümleten meslūb Ḳomaya dāmenüm elden muḥabbet-i maḥbūb

[39b]

Tāze dil-ber sevse ʿāşıḳ eski derdin tāzeler Tāzeler keyfiyyetin erbāb-ı ʿaşḳuñ tāzeler

[43a]

Ġarḳ-ı baḥr-ı ġama cām-ı mey-i gül-gūn olsa Leb-i dilberde ṣafā-yı ṭarab-efzūn olsa

30_{İsmail Hakkı Aksoyak, Gelibolulu Mustafa Âlî Dîvânı, Ankara: 2018.} http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/58695,gelibolulu-mustafa-ali-divanipdf.pdf?0. [Erişim Tarihi: 12. 06. 2018.]

[86b]

Aġlaruz ṣunḥa degin derdile bimār mıyuz Dökerüz göz yaşını derde giriftār mıyuz

3.4.5. Alî Nâkî

Mecmuada Şeyh Alî Nâkî başlıklı/mahlaslı şaire ait 1 Farsça gazel bulunmaktadır. Mecmuada geçen Alî Nâkî isimli/mahlaslı şair, döneminde yaşamış Fars şairi olabildiği gibi tezkirelerde adı bilinmeyen Türk şairi de olabilir. Mecmuada geçen Şeyh Alî Nâkî mahlaslı şaire ulaşılamadığı için Türk edebiyatına kazandırılan yeni bir şair olarak değerlendirildi. Alî Nâkî’ye ait şiir aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 24- Alî Nâkî’nin Mecmuada Bulunan Şiiri Şiir

Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi

Birim

Sayısı Yazıldığı Dil

Başladığı Yer

Bittiği

Yer Açıklama

1 Gazel Dal / د 5 Farsça 023a 023a

Şiirin matlası: [23a]

3.4.6. Arifî

Mecmuada Arifî başlıklı/mahlaslı 1 gazel geçmektedir. Klasik Türk edebiyatında 15. ve 17. yüzyıllarda yaşamış 13 Arifî mahlaslı şair bulunmaktadır. Arifî mahlaslı şairlerin divanlarına31 _{ulaşılamadığı için kim olduğu tespit edilememiştir. Mecmuada}

geçen şiir Arifî mahlaslı şairlerden herhangi birine ait olabilir. Arifî’ye ait şiir aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

31 _{http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/kaynağından faydalanılmıştır. [Erişim Tarihi: 11. 06.} 2018.] Arifîlerle ilgili geniş bilgi için tezkirelerin ilgili yerlerine bakılabilir. Tezkireler kaynakçada verilmiştir.

Tablo 25- Arifî’nin Mecmuada Bulunan Şiiri Şiir Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi Birim

Sayısı Yazıldığı Dil

Başladığı Yer Bittiği Yer Açıklama 1 Gazel Rı / ر 5 Türkçe 044b 044b Şiirin matlası: [44b]

ʿAşḳuñ oduyla baġrum yanmış-kebāba beñzer Laʿluñ ġamı[y]la yaşum rengīn şarāba benzer

3.4.7. Atâyî

Mecmuada Atâyi başlıklı/mahlaslı 1 gazel geçmektedir. 17. yüzyıl şairlerinden Atâyî (Atâullah)’ın İstanbullu olduğu söylenmektedir. Şairin şiiri, Nevî-zâde Atâyî

Divanı’nda32 _{görülmüştür. Atâyî’ye ait şiir aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:}

Tablo 26- Atâyî’nin Mecmuada Bulunan Şiiri Şiir

Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi

Birim

Sayısı Yazıldığı Dil

Başladığı Yer

Bittiği

Yer Açıklama

1 Gazel Rı / ر 5 Türkçe 093a 093a Karaköse, a.g.e., ,s. 7593

Şiirin matlası: [93a]

Ruḫlaruñ ile dil-fiġār alınur İki şāhidle bir ḥiṣār alınur

3.4.8. Azerî

Mecmuada Azerî başlıklı/mahlaslı 3 manzume geçmektedir. Bunların 2’si gazel, 1’i kıtadır.

32_{Saadet Karaköse, Nevî-zâde Atâyî Dîvânı, Ankara:2017.} http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/55734,nevi-zade-atayi-divanipdf.pdf?0. [Erişim Tarihi: 18. 06. 2018.]

Edebiyatımızda, 15. ve 17. yüzyıllarda yaşamış Azerî mahlaslı 4 şair bulunmaktadır. Azerî mahlaslı şairlerin divanlarına33 _{ulaşılamadığı için bu şiirler tespit}

edilememiştir. Bahse konu şiir Azerî mahlaslı şairlerden herhangi birinin yeni şiiri de olabilir. Bunlarla ilgili bilgiler için tezkirelerin ilgili maddelerine bakılabilir. Azerî’ye ait şiirler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 27- Azerî’nin Mecmuada Bulunan Şiirleri Şiir

Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi

Birim

Sayısı Yazıldığı Dil Başladığı Yer Bittiği Yer Açıklama

1 Gazel Nun / ن 5 Türkçe 037a 037a 1 Gazel Zeyn / ز 5 Türkçe 038a 038a 1 Kıta Be / ب 18 Türkçe 001a 001b

Şiirlerin matlaları: [1a-1b]

Cān-baḥş kelāmuñ feraḥ-efzā kelimātuñ Olduñ meger ol çeşme-i ḥayvāna müṣāḥib

[37a]

Olma sengīn-dil ki ʿāşıḳ āh u zār eyler ṣaḳın Tīr-i āhından ḥaẕer ḳıl ṭaşa kār eyler ṣaḳın

[38a]

Muṭīʿüz her ne dirseñ emrüñe fermān-peẕīrüz biz Ḳabul eyle ḳapuñda boynı baġlu bir esīrüz biz

3.4.9. Bâkî

Mecmuada 16. yüzyıl şairlerinden biri olan Bâkî başlıklı/mahlaslı 19 şiir geçmektedir.

33 _{http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/ kaynağından faydalanılmıştır. [Erişim Tarihi: 11. 06.} 2018.] Azerîlerle ilgili geniş bilgi için tezkirelerin ilgili yerlerine bakılabilir. Tezkireler kaynakçada verilmiştir.

Bâkî’nin şiirleri genellikle art arda sıralanmıştır. Bir sonraki şiir için “velehu” ibaresi kullanılmaktadır. Bunların 13’ü gazel, 6’sı kasidedir. (52a)’da geçen bir gazel “Çıḳdı metāʿ-ı ḥüsn ü melāḥat bahālara/Hep nāz u şivedür ṣatılan mübtelālara” dışında diğer tüm şiirler Bâkî Divanı’nda34 _{görülmüştür. Bu gazelden önce “velehu” başlığı}

olmadığı için doğrudan Bâkî’ye ait olduğu söylenemez. Bâkî mahlası kullanıldığı için Bâkî’nin yeni şiiri olabildiği gibi Bâkî mahlaslı başka bir şaire ait olabilir. Bâkî’nin bu gazeline, divanı olmak üzere bugüne kadar yapılmış tüm akademik çalışmalara bakıldı; ama bu şiire ulaşılamadı.

Vahdetî tarafından Bâkî’nin 5 bendlik (77a-77b) şiirine tahmis yapılmıştır. Bâkî’ye ait şiirler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 28- Bakî’nin Mecmuada Bulunan Şiirleri Şiir

Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi

Birim

Sayısı Yazıldığı Dil

Başladığı Yer

Bittiği

Yer Açıklama

1 Gazel Dal / د 5 Türkçe 052b 052b Küçük, a.g.e., s. 121 1 Gazel He / ه 5 Türkçe 052a 052a

1 Gazel Mim / م 5 Türkçe 039a 039a Küçük, a.g.e., s. 308 1 Gazel Mim / م 5 Türkçe 041a 041a Küçük, a.g.e., s.

298-299

1 Gazel Nun / ن 5 Türkçe 049b 049b Küçük, a.g.e., s. 328-329

1 Gazel Rı / ر 5 Türkçe 047b 047b Küçük, a.g.e., s.172- 173

1 Gazel Rı / ر 5 Türkçe 051a 051a Küçük, a.g.e., s. 153-154

1 Gazel Rı / ر 5 Türkçe 075b 075b Küçük, a.g.e., s.199 1 Gazel Şın / ش 5 Türkçe 048a 048a Küçük, a.g.e,. s.

234-235

1 Gazel Ye / ي 5 Türkçe 033a 033a Küçük, a.g.e., s. 410 1 Gazel Ye / ي 5 Türkçe 036a 036a Küçük, a.g.e., s.

410-411

1 Gazel Ye / ي 5 Türkçe 039a 039a . Küçük, a.g.e., s. 439

1 Gazel Ye / ي 5 Türkçe 042a 042a Küçük, a.g.e., s.402- 403

1 Kaside Mim / م 36 Türkçe 072a 073b Küçük, a.g.e., s.59- 62

1 Kaside Mim / م 54 Türkçe 069b 072a Küçük, a.g.e., s. 44- 48

1 Kaside Nun / ن 30 Türkçe 068a 069a Küçük, a.g.e., s.70- 72

1 Kaside Nun / ن 38 Türkçe 064b 066b Küçük, a.g.e., s. 3-6

Tablo 28- Bakî’nin Mecmuada Bulunan Şiirleri Şiir Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi Birim Sayısı Yazıldığı Dil Başladığı Yer Bittiği Yer Açıklama

1 Kaside Nun / ن 40 Türkçe 062b 064b Küçük, a.g.e., s. 7- 11

1 Kaside Rı / ر 29 Türkçe 066b 068a Küçük, a.g.e., s. 66- 68

Şiirlerin matlaları: [33a]

Göñül şevḳ-i ruḫuñla yana geldi Cemālüñ şemʿine pervāne geldi

[36a]

Ṭutsa cām-ı bāde-i gül-gūnı verd-i ter gibi Sāʿid-i sāḳī olur şāḫ-ı gül-i aḥmer gibi

[39a]

Beter buldum dil-i dīvāneyi her cend pend itdüm Ṣaçuñla bend idüp āḫır giriftār-ı kemend itdüm

[39a]

Nice yıldur deşt-i ġamdur cān-ı maḥzūnuñ yiri Ey ṣaçı Leylā virildi baña Mecnūnuñ yiri

[41a]

Rūşen ola tā işigüñe varmaġa rāhum Yil mūmlarını yaḳdı gice şuʿle-i āhum

[42a]

Berfüñ eritdi bād-ı ṣabā baġrı yaġını Yaḳdı çemende lālenüñaltun çerāġını

[47b]

Ruḥuñberg-i gül-i sīr-āba beñzer Leb-i laʿlüñ şarāb-ı nāba beñzer

[48a]

Göñül dāġ-ı ġamuñla sīnede bir şemʿ uyandurmış Çırāġ-ı ʿaşḳa bir ġarrā ḳızıl altunı yandurmış

[49b]

Dil giriftār-ı belā dil-ber hevāyī n’eylesün Dāme düşmez yirlere ḳonmaz hümāyı n’eylesün

[51a]

Gerçi ġāyet mestdür ol nergis-i ḫūn-rīzler Ḳatı geçkindür velī ol ġamze-i ser-tīzler

[52b]

İtdi şikār göñlümi bir şūḫ-ı şeh-levend Müjgānı tīr ü ḳaşı kemān ṭurrası kemend

[75b]

Sāḳiyā cām-ı mey ne ḫoş gül olur Eline kim alursa bülbül olur

[62b-64b]

İtdi şehri şeref-i maḳdem-i Sulṭān-ı cihān Reşk-i bāġ-ı İrem’ü ġayret-i gül-zār-ı cinān

[64b-66b]

Hengām-ı şeb ki küngüre-i ḳaṣr-ı āsmān Zeyn olmış idi şuʿlelenüp şemʿ-i aḫterān

[66b-68a]

Perde-i şām olıcaḳ mihre niḳāb-ı ruḫsār Ẓāhir oldı gözüme heyʼet ebrū-yı nigār

[68a-69a]

Sāḥil-i baḥr-i ʿAdendür meger eṭrāf-ı çemen Dest-i mihr anuñ içün oldı bugün gevher-çīn

[69b-72a]

Zer ü gevherle ḳılup zīver-i efser ḫātem Zīb ü zīnetde geçer hem-ser-i Ḳayṣer ḫātem

[72a-73b]

Ḫurşīd öñünde şuʿlelenür māh-ı nev müdām Gūyā ki şemʿa ḳarşu görinür kenār-ı cām

3.4.10. Behiştî

Mecmuada, Behiştî başlıklı/mahlaslı 1 gazel geçmektedir. 16. yüzyıl şairlerinden Ramazan isimli kişinin bu gazeli Behiştî Divanı’nda35 görülmüştür. Behiştî’ye ait şiir aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 29- Behiştî’nin Mecmuada Bulunan Şiiri Şiir Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi Birim Sayısı Yazıldığı Dil Başladığı Yer Bittiği Yer Açıklama

1 Gazel Nun / ن 5 Türkçe 045b 045b Aydemir, a.g.e., s.455

Şiirin matlası: [45b]

ʿĀşıḳ-ı şeydā gibi giydüm melāmet bürdesin Kūyuñı terk eylemek yoḳdur meger öldüresin

35 _{Yaşar Aydemir, Behiştî Dîvânı (Behiştî Hayatı, Şahsiyeti, Eserleri ve Dîvânı’nın Tenkitli Metni),} MEB Yay. Ankara: 2000.

3.4.11. Belîğî

Mecmuada Belîğî başlıklı/mahlaslı 1 gazel geçmektedir. 15. ve 17. yüzyıllarda yaşamış Belîğî mahlaslı bir şair bulunmaktadır. 16. yüzyılda yaşayan şairin Mürettep divanı36 _{yoktur. Bu şiir mecmuada geçen Belîğî’nin yeni şiiri de olabilir. Belîğî’ye ait şiir}

aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 30- Beliğî’nin Mecmuada Bulunan Şiiri Şiir Sayısı Nazım _Şekli Şiirin

Kafiyesi

Birim

Sayısı Yazıldığı Dil Başladığı Yer

Bittiği

Yer Açıklama

1 Gazel Ye / ي 5 Türkçe 050b 050b

Şiirin matlası: [50b]

Dilimüz añlayamaz ṣūfī bizüm āl ehlī Bī-zebān söyleşelüm varise bir ḥāl ehli

3.4.12. Cevrî

Mecmuada Cevrî başlıklı/mahlaslı 1 manzume geçmektedir. 17. yüzyıl şairlerinden Cevrî’nin Fuzûlî’ye yapmış olduğu 7 bendlik tahmis, Cevrî Divanı’nda37 _{görülmüştür.}

Cevrî’ye şiir şekli aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 31- Cevrî’nin Mecmuada Bulunan Şiiri Şiir

Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi

Birim

Sayısı Yazıldığı Dil

Başladığı Yer

Bittiği

Yer Açıklama

1 Tahmis Be / ب 7 Türkçe 094b 095a Ayan, a.g.e., s. 358- 359

Şiirin matlası: [94b-95a]

Muḥabbet āteşinden kimse sūzān olmasun Yā Rab Gözinden kimsenüñ her dem aḳan ḳan olmasun [Yā Rab]

36 _{http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/. [Erişim Tarihi: 11. 06. 2018.] Belîġî ile ilgili geniş bilgi} için tezkirelerin ilgili yerlerine bakılabilir. Tezkireler kaynakçada verilmiştir.

37 _{Hüseyin Ayan, Cevrî Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri ve Dîvânı’nın Tenkitli Metni, Atatürk Basımevi,} Erzurum: 1981.

Kimesne mübtelā-yı ʿaşḳ-ı cānān olmasun [Yā Rab] Benüm tek hīç kim zār u perīşān olmasun [Yā Rab] Esīr-i derd-i ʿaşḳ u dāġ-ı hicrān olmasun Yā Rab

3.4.13. Cinânî

Mecmuada 16. yüzyıl şairlerinden Cinânî başlıklı/mahlaslı 1 manzume geçmektedir. Celal Bey’in şiirine yazılmış 5 bendlik tesdisi/mütekerrir vardır. Cinânî

Divanı’nda38 _{görülmüştür. Cinânî’ye ait şiir aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:} Tablo 32- Cinânî’nin Mecmuada Bulunan Şiiri

Şiirin Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi Birim Sayısı Yazıldığı Dil Başladığı Yer Bittiği Yer Açıklama

1 Tesdis Ye / ي 5 Türkçe 059b 060a Okuyucu, a.g.e., s. 277-279

Şiirin matlası: [59b-60a]

Ḫalḳuñ ne ʿacep ḥikmet olur ʿaḳidle ḥalli Her ḥāle münāsib görinür cümle miḥalli Eyler kimisi fikr-i teraḳḳī vü teʿallī Gelmiş kimine ʿālem-i süflīde tecellī Ḫallāḳ-ı cihān ʿāleme ḳılduḳda tecellī Her şeyʼi birer ḥālle ḳılmış mütesellī

3.4.14. Derûnî

Mecmuada Derûnî başlıklı/mahlaslı 1 matla geçmektedir. İsimsiz olarak geçen şairin matlası tarafımızdan tespit edilmiştir.

İznikli olduğu söylenen Derûnî ile ilgili yapılan Hisâli’nin Metaʼilün Nezâir39 _adlı

eserinde şiir tespit edilmiştir. 16. yüzyıl şairlerinden olan şairin asıl adı ve hayatı hakkında herhangi bir bilgiye ulaşılamadı. Derûnî’ye ait şiir aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 33- Derûnî ’nin Mecmuada Bulunan Şiiri Şiir

Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi

Birim

Sayısı Yazıldığı Dil

Başladığı Yer

Bittiği

Yer Açıklama

1 Matla Ye / ي 1 Türkçe 058b 058b Kalyon, a.g.t., s. 1168. Derûnî’ye aittir.

Şiirin matlası: [58b]

Ḳut idinmişdür bizi mūr-ı ecel erzen gibi Kim ṭaşır zīr-i zemīne dāne-i ḫırmen gibi

3.4.15. Dervîşî

Mecmuada Dervîşî başlıklı/mahlaslı 1 gazel geçmektedir. Klasik Türk edebiyatında 15. ve 17. yüzyıllarda yaşamış 21 Dervîşî mahlaslı şair bulunmaktadır. Dervîşî mahlaslı şairlerden hangisi olduğu netleşmediği için şiire ulaşılamadı.40 _{Bu şiir Dervîşî mahlaslı}

şairlerden herhangi birinin yeni şiiri de olabilir. Dervîşî’ye ait şiir aşağıdaki tabloda göterilmiştir:

Tablo 34- Dervîşî’nin Mecmuada Bulunan Şiiri Şiir

Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi

Birim

Sayısı Yazıldığı Dil

Başladığı Yer

Bittiği

Yer Açıklama

1 Gazel Rı / ر 5 Türkçe 040a 040a

Şiirin matlası: [40a]

Cihānda gerçi kim bī-mihr olur meh-pāreler dirler Senüñçün tīġ-i cevrile cigerler pāreler dirler

39 _{Kalyon, a.g.t., 2003. s. s. 1168}

40 _{http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com// kaynağından faydalanılmıştır. [Erişim Tarihi: 12. 06.} 2018.] Dervîşlerle ilgili geniş bilgi için tezkirelerin ve çalışmaların ilgili yerlerine bakılabilir.

3.4.16. Emrî

Mecmuada, Emrî başlıklı/mahlaslı 4 gazel geçmektedir. Bunların tümü 16. yüzyılda yaşayan Emrî Divanı’nda41 _{görülmüştür. Emrî’ye ait şiirler aşağıdaki tabloda}

gösterilmiştir:

Tablo 35- Emrî’nin Mecmuada Bulunan Şiirleri Şiir

Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi

Birim

Sayısı Yazıldığı Dil

Başladığı Yer

Bittiği

Yer Açıklama

1 Gazel He / ه 5 Türkçe 059b 059b Saraç, a.g.e., s. 253 1 Gazel Lam / ل 5 Türkçe 076a 076a Saraç, a.g.e., s.178-

179

1 Gazel Rı / ر 5 Türkçe 080b 080b Saraç, a.g.e., s.116 1 Gazel Şın / ش 5 Türkçe 037a 037a Saraç, a.g.e., s. 139.

Şiirlerin matlaları: [37a]

Cevher-iʿaşḳuñ dilümde var iken şemşīrveş Ey kemān-ebrū neden yabana atmaḳ tīrveş

[59b]

Görüp ben ẕerre-i ḳodı hilālin māh-ı raḫşāna Güneşden ḥavlı barmaḳçekdi eṭrāf-ı gülistāna

[76a]

Ruḫuña beñzedügiyçün gül-i āl Eli üstinde ṭutar anı nihāl

[80b]

Senüñ fülfül beñüñ varsa benüm dāġ-ı siyāhum var Senüñ sünbül ṣaçuñ varsa benüm de dūd-ı āhum var

3.4.17. Fevrî

Mecmuada, Fevrî başlıklı/mahlaslı 1 gazel geçmektedir. Klasik Türk edebiyatında 15. ve 17. yüzyıllarda yaşamış Fevrî mahlaslı 2 şair bulunmaktadır. Fevrî mahlaslı şairlerin divanları42 _{elimizde olmadığı için şiire ulaşılamadı. Fevrî’ye ait şiir aşağıdaki}

tabloda gösterilmiştir:

Tablo 36- Fevrî’nin Mecmuada Bulunan Şiiri Şiir

Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi

Birim

Sayısı Yazıldığı Dil Başladığı Yer

Bittiği

Yer Açıklama

1 Gazel Te / ت 5 Türkçe 044b 044b

Şiirin matlası: [44b]

Kendü miḳdāruñdan ey dil herkesi aʿlā gözet Zerre[y]i mihr münevver ḳaṭre[y]i deryā gözet

3.4.18. Figânî

Mecmuada Figânî başlıklı/mahlaslı 2 gazel geçmektedir. Mecmuada geçen 16. yüzyıl şairlerinden Figânî üzerine yapılan yüksek lisans tezinde43 _{şiirlere ulaşıldı. Gazelin}

içinde (11b) “Ak akça kara gün içindir” atasözü bulunmaktadır. Figânî’ye ait şiirler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 37- Figânî’nin Mecmuada Bulunan Şiirleri Şiir

Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi

Birim

Sayısı Yazıldığı Dil

Başladığı Yer

Bittiği

Yer Açıklama

1 Gazel Vav / و 5 Türkçe 011b 011b Cankurt, a.g.t., s. 70

1 Gazel Zeyn / ز 5 Türkçe 011b 011b Cankurt, a.g.t., s. 49

42 _{http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com// kaynağından faydalanılmıştır. [Erişim Tarihi: 12. 06.} 2018.] Fevrîlerle ilgili geniş bilgi için tezkirelerin ve çalışmaların ilgili yerlerine bakılabilir.

Şiirlerin matlaları: [11b]

Ḳaşuñ yanındaġı ḫālüñ degildür ey meh-rū Sitāredür ki olupdur hilāle hem-pehlū

[11b]

ʿAşḳ illerinde şāh-ı belānuñ penāhıyuz Mecnūn gibi diyār-ı ġamuñ pādişāhıyuz

3.4.19. Fuzûlî

Mecmuada Fuzûlî başlıklı/mahlaslı 5 manzume geçmektedir. Bunların 4’ü gazel, 1’i kasidedir.

16. yüzyıl şairlerinden Fuzûlî’nin tüm şiirleri Fuzûlî Divanı44 ında görülmüştür.

Cevrî tarafından Fuzûlî’ye 7 bendlik tahmis (94b-95a) yapılmıştır. Fuzûlî’ye ait şiirler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 38- Fuzûlî’nin Mecmuada Bulunan Şiirleri Şiir

Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi

Birim

Sayısı Yazıldığı Dil

Başladığı Yer

Bittiği

Yer Açıklama

1 Gazel Elif / ا 7 Türkçe 074a 074b Akyüz, Beken, Yüksel, Cunbur, a.g.e., s. 167-168 1 Gazel Rı / ر 5 Türkçe 044a 044a Akyüz, Beken, Yüksel,

Cunbur, a.g.e., s. 180 1 Gazel Rı / ر 5 Türkçe 051b 051b Akyüz, Beken, Yüksel,

Cunbur, a.g.e., s.167-168 1 Gazel Rı / ر 5 Türkçe 074a 074a Akyüz, Beken, Yüksel,

Cunbur, a.g.e., s.162-163 1 Kaside Vav / و 32 Türkçe 012b 014a Akyüz, Beken, Cunbur.

a.g.e., s.31-32

Şiirlerin matlaları: [12b-14a]

Saçma ey göz eşkden göñlümdeki odlara ṣu Kim bu deñlü dutuşan odlara ḳılmaz çāreṣu

[44a]

Perīşān ḫalḳ-ı ʿālem āh ü efgān itdügümdendür Perīşān olduġum ḫalḳı perīşān itdügümdendü

[51b]

Ey gül ne ʿaceb silsile-i müşg-i terüñ var Vʼey serv ne ḫoş cān alıcı ʿişvelerüñ var

[74a]

Yoluñda cān virem kimi derūnumda ʿalāmet var Şehid-i tīġ-i ʿaşḳ olmaġa göñlümde şehādet var

[74a-74b]

Zihī ẕātuñ nihān ü ol nihāndan mā-sivā peydā Biḥār-i ṣunʿuña emvāc peydā ḳaʿr nā-peydā

3.4.20. Gazayî

Mecmuada Gazi Girây Han başlıklı/mahlaslı 1 gazel geçmektedir. 16. yüzyıl şairlerinden Gazayî Girây Han’ın bu gazeli, İçli tarafında yapılan çalışmada45

görülmüştür. Gazayî’ye ait şiir aşağıdaki tabloda gösterilmiştri:

Tablo 39- Gazâyî’nin Mecmuada Bulunan Şiiri Şiir Sayısı Nazım Şekli Şiirin Kafiyesi Birim Sayısı Yazıldığı Dil Başladığı Yer Bittiği Yer Açıklama

1 Gazel Rı / ر 5 Türkçe 015b 015b İçli, 2018. a.g.m., s. 79

Şiirin matlası: [15b]

Bīçāre göñül ḥālini dildāra disünler Ġam tīġı çeker yarduġını yāra disünler

45 _{Ahmet İçli, Bora Gazi Giray Han’ın Yeni Türkçe Şiirleri Kırım Tatar Filolojisi Tarih ve Kültür}

Belgede İzâkî Mecmuasının İncelenmesi (sayfa 67-84)