Açık Otoparklar

Kent merkezinde yeşil lekelerden sonra varlıkları ve yayılımları en çok olan kentsel boşluklar, açık otoparklar olarak kullanılan alanlardır. Düzce kent merkezinde otopark ihtiyacının büyük bir bölümünün açık otoparklar şeklinde karşılanması bu kullanımla ilişkilendirilmiş boşluk sayısını artırmaktadır. Bu nedenle çalışma alanında açık otopark olarak kullanılan kentsel ilişkilerin zayıfladığı ve görsel açıdan olumsuz imajlar sergileyen kentsel boşluklar bulunmaktadır. Bu olumsuz imajlar sadece açık otopark olarak kullanılan kentsel boşluklarda değil aynı zamanda ulaşım ağını oluşturan yolların kenarlarında ve çeperlerinde de gözlemlenmektedir. Taşıtların yaya alanlarına ve kaldırımlara taşması kent merkezinde otopark sorununun önemli yansımalarıdır. Çalışma alanındaki açık otopark olarak kullanılan kentsel boşlukların kentsel çevrelerden görüntüleri incelendiğinde; Düzce Devlet Hastanesi bahçesinin nerdeyse tamamının ve Asar Deresi etrafındaki büyük ölçekli boşlukların otopark amaçlı kullanıldığı görülmektedir. Görüldüğü üzere bu boşluklar kentsel yaşantı ile ilişkilendirilmemiş ve estetik yönden olumsuz imajlar sergilemektedirler (Şekil 3.11).

Kentsel boşlukların giderek azaldığı ve varlıkların önem kazandığı kent merkezlerinde, geniş alanlara yayılmış açık otopark kullanımlı kentsel boşlukların varlığı ve neden oldukları olumsuz durumlar çalışma alanında çözümlenmesi gereken en önemli sorunlardandır. Büyük ölçekli açık otoparkların yanında yapı adaları içerisindeki küçük ölçekli boşluklarında açık otopark olarak kullanımı oldukça yaygın rastlanan bir durumdur. Çalışma alanındaki bu türden boşluklar yapılaşmanın artmasıyla birlikte arttığı tespit edilmiştir. Öyle ki kentsel boşluk oranın giderek azaldığı çalışma alanının doğusunda yer alan yapı adalarında bulunan kentsel boşlukların nerdeyse tamamının açık otopark olarak kullanıldığı gözlemlenmiştir.

Şekil 3.11. Açık otopark olarak kullanılan kentsel boşlukların durumu. 3.3.2.3. Sert Zeminli Bahçeler

Boşluk kategori analizinde yeşil dokunun az olduğu bahçe kullanımlı kentsel boşluklar, sert zeminli bahçeler olarak sınıflandırılmıştır. Çalışma alanı incelendiğinde sert zeminli bahçelerin büyük bir bölümünün okul, hastane ve cami gibi kamu yapılarında bulunduğu tespit edilmiştir. Sert zeminli bahçelerin yarı-kamusal ve kamusal kullanımına göre biçimlendiği görülmektedir. Okullar gibi eğitim yapılarında sert zeminli bahçeler ile yol arasında duvar gibi sınırlar bulunurken cami ve çay bahçesi gibi yerlerde hiçbir sınır bulunmamaktadır (Şekil 3.12).

Çalışma alanında bulunan; Aziziye İlkokul ve Ortaokulu, Mustafa Kemal Ortaokulu, 15 Temmuz Şehitler Anadolu Lisesi, Namık Kemal İlkokulu ve İsmet Paşa Ortaokulu bahçeleri içerdiği yeşil dokunun azlığından dolayı sert zeminli bahçeler olarak sınıflandırılmıştır. Bu alanlar öğrencilerin toplanma, eğlence gibi amaçlarla kullandıkları çevresinden sınırlar ile ayrılarak şekillendirilmiş kentsel boşluklardır. Çalışma alanında kamusal olarak en yoğun kullanımı bulunan Büyük Cami bahçesi ise hiçbir sınır elemanı bulundurmayarak çevresindeki yollarla bütünleşmiş bir biçimdedir.

* a) Aziziye İlkokul ve Ortaokul Bahçesi, b) Eski Atatürk Devlet Hastanesi Bahçesi, c) Eski Atatürk Devlet Hastanesi Arka Bahçesi, d) Mustafa Kemal Ortaokulu Bahçesi, e) Düzce Valiliği Bahçesi, f) Büyük Cami Bahçesi, g) Cedidiye Mahallesi Çay Bahçesi h) İl Emniyet Müdürlüğü Bahçesi, ı) 15 Temmuz Şehitler Anadolu Lisesi Bahçesi, j) İş yeri bahçesi, k) Mesleki Eğitim Merkezi Bahçesi l) Akaryakıt İstasyon Bahçesi, m) Namık Kemal İlkokulu Bahçesi n) İsmet Paşa Ortaokulu Bahçesi.

Şekil 3.12. Çalışma alanındaki sert zeminli bahçelerin durumu.

Çalışma alanındaki sert zeminli bahçeler yeşil dokuyu az miktarda olsa da barındırarak yeşil alanlarla katkı sağlamaktadır. Bununla birlikte çalışma alanının doğusunda artan kentsel doluluklar içerisinde bu türden kentsel boşluklar açıklık etkisinin hissedildiği önemli kentsel boşluklar olarak karşımıza çıkmaktadır.

3.3.2.4. Meydanlar

Kent merkezinde meydan niteliğine sahip dört kentsel boşluk tespit edilmiştir. Ancak çalışma alanındaki kentsel ölçekte meydan ihtiyaçlarını karşılayabilecek nitelikte tek kentsel boşluk olarak Anıt Park bulunmaktadır. Anıt Park kent merkezinde hem meydan niteliği hem de yeşil alan niteliği gösteren önemli bir kentsel boşluktur. Kentliler tarafından yoğum kullanıma sahip Anıt Park genellikle toplanma, dinlenme, tören, miting eğlence gibi etkinlikler için kullanılmaktadır. Meydan niteliği gösteren diğer kentsel boşluklar ise Krempark AVM’nin ana girişinde, Düzce Valiliği ve Düzce Belediyesi’nin

önünde bulunan alanlardır. Bu alanlar ise daha küçük ölçekli boşluklar olup genellikle toplanma, dinlenme, geçiş alanı gibi amaçlar ile kullanıldıkları gözlemlenmektedir (Şekil 3.13).

* a) Krempark AVM Meydanı, b) Anıt Park Meydanı, c) Düzce Valiliği Meydanı d) Düzce Belediyesi Meydanı.

Şekil 3.13. Çalışma alanındaki meydanların durumu. 3.3.2.5. Su Öğeleri

Kent merkezindeki su öğeleri, tasarlanmamış doğal boşluklar ve tasalanmış karma boşluklar olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışma alanında bulunan Asar Deresi kent merkezindeki önemli doğal bir boşluktur. Su öğelerinin geniş rekreasyon imkanları sağlamaları bulunduğu konum için oldukça avantajlı bir durum olup kent merkezinde bulunan Asar Deresi’nde bu avantajın kullanılamadığı ve doğa-kent ilişkisinin

kurulamayarak sahip olduğu potansiyelin ortaya çıkarılamadığı gözlemlenmiştir. Görüldüğü üzere kent merkezinde İstanbul Caddesi’ne paralel bir şekilde bulunan Asar Deresi kentsel kullanımla ilişkilendirilememiş bir durumdadır. Aynı zamanda kentsel çevrede görsel açıdan olumsuz imajlar oluşturması çalışma alanındaki önemli sorunlardandır. Asar Deresi için 2017 yılında düzenleme projesi hazırlatıldığı ama gerçekleştirilemediği bilinmektedir.

* a) Asar Deresi, b) TOKİ, Camikebir Mahallesi, c) 15 Temmuz Parkı, d) Anıt Park karşısı, e) Düzce Valiliği Bahçesi, f) Avni Akyol Parkı, g) İnönü Parkı.

Şekil 3.14. Çalışma alanındaki su öğelerinin durumu.

Günümüzde ise yeni projeler söz konusudur. Çalışma alanındaki diğer önemli su öğeleri ise toplu konutlarda, parklarda, bahçelerde bulunan su peyzajları ve göletler şeklindeki tasarlanmış karma boşluklardır. Bu türden boşluklar bulundukları bağlamda sağladıkları görsel ve işitsel etkilerinden dolayı önemlidir (Şekil 3.14).